|
2000
|
|
|
1936 eta 1937 urteetan Frantziako Gobernupean zeuden lurraldeetara 120.000 euskal errefuxiatu heldu zirela kalkulatu da. Jakina denez, horien artean militarrek begi
|
onez
ikusten ez zituzten intelektual eta artista asko zeuden, besteak beste, Pio Baroja, Rafael Picavea, Isidoro de Fagoaga edo Jose Miguel de Barandiaranen mailako pertsonalitateak. Horrelako kolektiboen garrantzia azaltzeko, esan daiteke, ihes egiten zutenen artean hainbeste kazetari zeudenez, 1939 urtean Donibane Lohizuneko Argizabal baitan ospe handia lortuko zuen" kazetarien errepublika" deritzona sortu zela, hau da, hedabideekin lotura zuzena zeukaten zenbait pertsonek antolatutakoa.
|
|
2001
|
|
|
Joan den urtean, 40.000 gizon baino gehiagori egin zizkieten betazal, belarri, liposukzio, laser bidezko depilazio, ile txertaketa edo antzeko ebakuntzak; 1995 urtean, aldiz, 15.000 gizonezko bakarrik ziren begi
|
onez
ikusten ez zuten gorputz atal hura egokitzeko bisturiarekin sineskortasunik erakutsi zutenak.
|
|
|
Bazen, ordea, mafia familia ezagun bat, Patham familia, Ibrahimen igoera gogo
|
onez
ikusten ez zuena. Laster hasi ziren elkarren jazarrean.
|
|
2004
|
|
|
Berehala agertu ziren Amaiurko monumentua begi
|
onez
ikusten ez zuten hainbat nafar. Garai hartako egunkarietan eztabaida sutsuak argitaratu ziren.
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, ez dirudi horrek, besterik gabe, atzera botako zituenik sozialista espainiarrak, jakin badakitelako Mayor Oreja eta PP espainiarra ez direla begi
|
onez
ikusiak ez eta PP europarrean bertan; duela gutxi, Francoren diktaduraren gaitzespena plazaratu zen europar legebiltzarrean, eta eztabaida hartan Mayor Orejak agerturiko jarrerak lotsa piztu zion PP europarreko bozeramale Has Gert Poetering alemanari, taldekide espainiarrak esandakoak zuzentzera behartuz.
|
|
2008
|
|
|
I paziente diabetiko bihurtutako edozein zelula suntsitu egingo litzateke eritasunaren hasiera eragiten duen erantzun immune oker berak. Azterlanaren muga horiez gain, beste batzuk ere badaude, hala nola birus bat erabili beharra geneak zeluletara eramateko; mekanismo hori arriskutsua da gizakientzat, osasun agintariek begi
|
onez
ikusten ez dutena.
|
|
2009
|
|
|
Aldi berean, mendira joaten hasi zen, azken hilabeteetako presioaz libratzeko; asteburuetan hasieran, baina laster baita astegunetan ere. Anak lanegunetako txango haiek begi
|
onez
ikusten ez zituela susmatuz, igandeetan elkarrekin joateko erraten zion, mendian ezer txarrik ez zegoela ikus zezan.
|
|
|
Makinaria zaharkitu samarra zegoan, baina ondo betetzen zian egitekoa. Makina asmatu zuen presondegiko komandantea hil, ordea, eta hurrengo komandanteak begi
|
onez
ikusten ez aurrekoaren metodoak; hala, bada, atzerriko begirale inpartzial bat ekarri zitean, eta hark makina zaharra alde batera utzi, eta legearen araberako metodo berri batzuk ezarri zitian kondenatua zigortzeko. Gurean gertatutakoaren alegoria kalkatua zirudik, adiskide.
|
|
|
Hau guztiau aipatu nahi izan dugu erakusteko, edonola ere, hizkuntza aniztasunaren sustapena Euskadiko legeriari ez ezik Espainiakoari ere ez zaiola arrotz. Hortaz, eta hizkuntza politikako gaietan guztia gehiegi irizten diotenek begi
|
onez
ikusten ez badute ere, herri aginteek bakoitzak bere eskumenen arabera hedabideen zenbait arlotan hizkuntza kuota sistema jartzea Europako eta Espainiako legeriekin guztiz bat datorren bidea da. Oker ez bagaude, Euskadin, 1994an ezarri zen lehen aldiz kuota sistema, maiztasun modulazioko irratien kontzesio publikorako dekretuan hain zuzen ere.
|
|
|
Alde egin zuen semeak, eta ama triste gelditu zen, ez baitzituen begi
|
onez
ikusten ez semeak etxetik alde egin izana ezta dado jokoa ere. Bat batean, gaztetan izan zuen senargai jokozale amorratu bat etorri zitzaion gogora.
|
|
|
Kiplingek, bestalde, ahalegin handia egin zuen Mendebaleko eta Ekialdeko zibilizazioen hurbilketa errazte aldera (Kim nobela horren adibide garbia da). Horregatik edo, Britainia Handiko eskuinak ez zuen begi
|
onez
ikusten ez zuri ez hori jokatzen zuen hala moduzko idazle kutsatu hura. Ezkerrak, aldiz, inperioaren gorazarretzat zeuzkan Oihaneko liburua eta aipatu Kim nobela bera ere (biak euskarara itzulita daude).
|
|
2010
|
|
|
ez du helduak euskalduntzeko plan berezirik egin, ez izan litezkeen eskaera guztiei erantzuteko bitartekorik jarri, ez eta motibazio kanpainarik antolatu ere. azken 20 urteotan ikasle kopurua eta ikasteko erritmoa apaldu dira eta, neurri handi batean, helduen euskalduntzea euskal hiztun berriak sortzeko indarra galduz joan da (aleman 2010). euskara kualitatiboki oso gizarte esparru jakinetan da hizkuntza ohikoa eta bertze esparru anitzetan ia ez du tokirik. adibidez, hezkuntza da euskara ohiko samarra den esparruetako bat, baina horretan ere ez homogeneoki. ...lbidearen azken maila da, euskara hezkuntzan sartze prozesuari zentzu eta dimentsio pragmatiko osoa ematen dion goi urratsa. gurean nafarroako unibertsitate publikoak du horretan zeregin handia. nup 1987an sortu zen eta harrezkero euskararen estatusaren eztabaida publikoan protagonismo berezia izan du. nafarroako euskaldunoi prestakuntza aukera berberak ematea eta, oro har, elebitasun soziala begi
|
onez
ikusten ez dutenek nupen euskaraz ikasi ahal izateari mugak jarri nahi izan dizkiote, nahiz eta nupeko ikasleen artean gero eta euskaldun gehiago izan. azken urteotan egoerak hobera egin du hala euskarazko eskaintza akademikoan nola irakasle euskaldunen kopuruan. gerora begira, euskararako estrategikoak izanda ere horietatik at geratzeko arriskua duten esparruak merezi du aipatzea:... teknologia berriak eta hedabideak, bertzeak bertze. biak funtsezkoak dira egungo (eta etorkizuneko) komunikazio bideetan euskarak bere tokia izan dezan; eta bietan da nabarmena nafarroako gobernuaren ekimen positiborik eza. hedabideei dagokienez, azken bi hamarkadetan herri ekimenak sortutako irrati eta aldizkariak ugaldu dira nafarroa osoan, Mendialdean batik bat. euskarazko telebistak ere sortu dira6 baina Foru komunitate osorako euskarazko hedabide azpiegitura publikorik ez dago eta eaeko eitb kate publikoek betetzen dute, hein handi batean, hutsune hori. azken urteotan kate pribatuak berretu dira baina batek ere ez du nafarroako ikus entzunezko kontseiluak ezarritako euskarazko kuota betetzen. bertzalde, 2010ean gertatu den itzaltze analogikoaz geroztik, nafarroan ezin da etb lurreko telebista digitalaren bidez hartu eta lehenagoko molde analogikoan segitzen da etb1 eta etb2 ikusten, noiz artio argi ez dagoela (etb3, haur gazte katea, ez da nafarroan hartzen). alde horretatik, orain duela 20 urte baino makurrago daude nafar euskaldunak, telebista kateak gero eta gehiago diren bitartean, nafarroan telebista euskaraz ikusi ahal izatea kolokan dago. gerora begira, euskararako estrategikoak izanda ere horietatik at geratzeko arriskua duten esparruak merezi du aipatzea:
|
|
|
EIKE lege proiektuarekin asko eztabaidatu zen ikastolen publikotasunaz. Baina baziren publikotasuna begi
|
onez
ikusten ez zuten ikastolak ere. Adibidez, Gasteizko Olabide, Donostiako Ekintza eta Bizkaiko Lauro eta Lauaxeta.
|
|
2012
|
|
|
Gainera, bere horretan emateko baldarregiak iruditzen zitzaizkion hitz edo esapideak aldatzeko edota biguntzeko eskudantzia hartu zuen. Jokabide hori denek begi
|
onez
ikusi ez bazuten ere, itzulpen horri egindako kritika gehienak Don Quijoteren itzulpenari egindakoak bezain baikorrak izan ziren. Horien artean gehien goraipatu zuena Lizardi izan zen berriz ere, Euzkadi aldizkarian argitaratutako. Tormes, ko itsu mutilla?
|
|
|
Ezagutzen dut jokoa, nirekin ere horrelaxe jokatu baitzuten. Bertakoak ez direnen, edo bertako izateari utzi diotenen aurka praktikatzen da, edo arrazoi bategatik edo besteagatik, herrian begi
|
onez
ikusiak ez direnen aurka. Neu ere ez ninduten gogoko.
|
|
|
Semeak alde egin zuen, ama triste gelditu zen. Ez zuen begi
|
onez
ikusten ez semeak etxetik alde egin izana ezta dado jokoa ere. Bat batean, gaztetan izan zuen nobio jokozale bat etorri zitzaion gogora.
|
|
2013
|
|
|
Bestalde, berriro ekarri eta norbaitek hilko balu, bake prozesua kolokan geldituko litzateke. Eta asko ziren oraindik bake prozesua begi
|
onez
ikusten ez zutenak.
|
|
2014
|
|
|
bazuenak Vienako Kongresuaz gero (Malmedyko kantoia,. Wallonia prusiarra?), ekialdean puska eslabiar ederrak bere mendean hartzeko ez du motibo gutxiago izan1965, Hannoverko erresuma, Hessengo printzerria eta Frankfurt Hiri Libre alemanak anexatzeko baino, hegoalde alemanean bere hegemonia ziurtatuz Austriaren aurka. Frantziak begi
|
onez
ikusten ez zuen Prusiaren goititze honek hirugarren gerra piztu du, Frantzia Prusiaren aurka, Napoleon III.ak edonola ere ekidin gura zuen batasun alemana hanka sartze honekin berak azkartuz, Alsaziaren anexioaz Prusiaren aldetik, orduan gerra guztien bukaeran egin ohi zen maneran (geroago ere, bi Mundu Gerren ostean Frantziak Alemaniari eskualdeak kendu izan dizkio).... Azkenean, Alemaniaren batasun nazionala alemanez mintzo den Austriaren aurka egin da.
|
|
2015
|
|
|
Sevillako karmeldarren aita priorea frai Joan Ebanjelista zen, aita Graciánen adiskidea zelako begi
|
onez
ikusia ez zena.
|
|
2016
|
|
|
Nola jokatuko du, beraz, barne politikari dagokionez, Moskuk nahi ez duen bide batetik? Moskuk ez ditu behin ere begi
|
onez
ikusi ez Castro eta ez Che Guevara(...) Alde batetik, Cuba, marxismo leninismo ortodoxoaren bidetik abiatu diren erreboluzio guziak bezela, burokraziaren menpean erortzen ari da; eta partido bakarraren aparatoa burgesia berri bihurtzen(...) Baina Mendebalde, libroak, gudu osoa egiten bait dio castrismoari, Castrok ez du bide bat baizik:
|
|
|
Bestenaz, honako hau ez litzateke bilbotarraz diharduen bakarra, Salbatore Mitxelena zenaren lanei buruz jarduteko orenean aipatzen dugunez. Horren begi
|
onez
ikusten ez zuen beste pertsona baten lekukotasuna agerrarazi nahiko genuke. Martin Ugaldek, Argentinako irarkola baten moldeetatik helarazi zigun duela hogeita hamar urte eskas Unamunoren euskarari buruz zeukan aburua deuseztatuko zuen entsegua, hau da, Unamuno y el vascuence:
|
|
2017
|
|
|
Uste dut denok oso eskuzabal jokatu behar dugula une honetan. Agian egongo dira hau
|
ontzat
ikusiko ez duten PDeCAT eko fanatiko liberalak, baina uste dut gutxiengoa izango direla. Bloke soberanista kontziente da zer aliantza egin diren azken hilabeteotan eta mundu osoak eman duen guztiaz, eremu denetan.
|
|
|
Kuxkuxero guztien artean bazegoen bat begi
|
onez
ikusten ez zuena, inondik inora, hainbeste soldaduren etorrera. Asturu txarrekoa zen hura guztia Nikolasentzat.
|
|
2018
|
|
|
soilik asteburuetan irekitzea, umeentzako parketxo txiki bat jartzea... ezer gutxi gehiago. Gure planaren asmoa, ordea, askoz handiagoa zen; gainera, aurreikusita geneuzkan Udalak begi
|
onez
ikusten ez zituen egitasmoak?. Alcedo hitzaldiei buruz ari da, adibide bat jartzearren.
|
|
2019
|
|
|
1955eko urtarrilean A. Irigoyen, politika klandestinotik aldentzen zen aldi berean, Bilboko egoitzaren langile izendatu zuen Euskaltzaindiak, G. Maidagan eta J. Gorostiaga behin behinean ordezka zitzan, urtean 4.000 pezetako soldatarekin. L. Michelenaren eta Donostiako euskaltzainen onespenarekin, ordea, Bilboko egoitzaren soldatapeko arduradun gisa, lan akademikoan gero eta eragin handiagoa izan zuen, antifrankismoak beti begi
|
onez
ikusi ez zuena, bereziki 1963an euskaltzain izendatu zutenean (Euskaltzaindia 1982: 40, 47, 63, 158; Arana Martija 1992b:
|
|
|
Inzagaray eta M. Lecuona apaizen laguntzarekin. Errepublikan Lizarrako Estatutuaren alde egin zuen, gainerako eskuindarrek begi
|
onez
ikusi ez zutena. Dena dela, politikagintza ez zuen lehentasun izan, eta 1928 inguruan alderdi integristatik kanporatu zuten bere moral katoliko hertsiak alderdien posibilismoari lekurik uzten ez ziolako.
|
|
|
Emakumeak ez dizkio beti hain zintzo aitortzen sentimenduak bere buruari. Senarra maitatzea eta zoriontsua izatea, azken batean, bere buruarekin eta gizartearekin duen betebehar bat da; familiak hori espero du; gurasoek begi
|
onez
ikusi ez badute ezkontza, modu bat da oker zebiltzala erakusteko. Oro har, zintzotasunik gabe hasten da ezkon egoera bizitzen; askotan, bere buruari sinetsarazten dio maitasun handia diola senarrari, eta pasio horrek molde maniako, posesibo, jeloskor bat hartzen du, sexualki asebeterik ez dagoen heinean batez ere; hasieran aitortzen ausartzen ez den desilusio horretaz kontsolatu nahian, senarrarekin egon beharra dauka, aseezin.
|
|
|
Eta hipoteka lege berria Testu hau Senatuan bozkatuko da eta, seguruenik, martxoan aldarrikatuko da. bankuak begi
|
onez
ikusiko ez dituen hainbat neurri kostu batzuk merkatzea, eskrituratze gastuen banaketa bezeroaren aldekoa izatea, hipoteka exekuzioari ekiteko baldintza gogorragoak, etab. Beste modu batera esanda, erregulazio berria indarrean jartzeak handitu egingo du bankuentzako hipoteka eragiketen kostua, baita bankuek mailegu horietako bat ematean hartu duten arriskua ere. Horrenbestez, oso litekeena da hipotekak garestitzea konpentsatzeko interes tasa igoz edo irekiera komisioaren prezioa handituz.
|
|
2021
|
|
|
Adjektibo kalifikatzaileei eransten zaie keria, baina ez edozein ezaugarri adierazten dutenei, baizik eta pertsonez predikatzen direnei eta gaitzesten dugun, begi
|
onez
ikusten ez dugun ezaugarriren bat adierazten dutenei (alferkeria, arlotekeria, bortizkeria, doilorkeria, ergelkeria, erokeria, esnobkeria, gaiztakeria, lelokeria, lizunkeria, zurikeria...). Oro har ona iruditzen zaigun ezaugarria adierazten duen adjektiboari eransten diogunean ere, sortzen den izenak beti izango du gaitzespen kutsua, kutsu peioratiboa:
|
|
|
Gehienak adjektibo kategoriakoak ere badira (edo nagusiki adjektibo kategoriakoak dira) eta lagunarteko erregistroetakoak. Ez dute lanbidea adierazten (dultzainero eta igeltsero kenduta), baizik ‘gezurretan, parrandan, zurrutean... ari dena’ Alegia, oso begi
|
onez
ikusten ez ditugun jardueran ari dena.
|
|
|
Ekonomiaren eboluzioa garrantzitsua da lan gatazkei begira. Susperraldia iristea da berme
|
onena
ikus ez ditzagun lan gatazka handiak. Azken datuak ez dira oso onak.
|
|
|
Tramankulua drone bat zen, urrutitik pilotatutako hegazkin txiki bat. Ekintza horrek bi ondorio bederen izan ditu, txapelketa Bilbon ospatzea nahi dutenek begi
|
onez
ikusiko ez dituztenak. Alde batetik, Eurocopa Honi Ez plataformaren aldarrikapen kritikoak zelai erdira eta mundu osoko hedabideetara zabaldu dira.
|
|
2022
|
|
|
Bilkura aitzin, herritar andana bildu da Herriko Etxe aitzinean, protesta egiteko eta biltzar denboran etengabe entzun dira proiektu hau begi
|
onez
ikusten ez duten jendeen oihuak. Herritarren kexuaren arrazoietako bat da enpresa kanpokoa dela eta ez Euskal Herrikoa.
|
|
|
Ulma Taldeak argudiatu du Mondragonen azken Kongresuan, azaroaren 15ekoan, ponentzia bat onartzea proposatzen zela," aldaketa garrantzitsuak" zekarrena. Zer jasotzen da, zehazki, Ulmak begi
|
onez
ikusten ez duen eta Kongresuak onartu zuen proposamenean?
|
|
2023
|
|
|
Casementek —ama irlandarra zuen— begi onez ikusi zituen Irlandaren askatasunaren kausa eta 1916ko Easte Rebellion (Bazkoko Altxamendua). Ezer begi
|
onez
ikustea ez baita delitu, alemanen aldeko balizko espioitza izan zen Casement atxilotzeko bigarren motiboa. Atxiloketa ostean poliziak egindako etxe miaketan Dietario bat aurkitu zuten liburu eta dokumentu ugarien artean.
|
|
|
Badira, baina, konbentzioa begi
|
onez
ikusi ez dutenak ere. Izan ere, Unai Urruzuno EH Bilduko bozeramaileak adierazi zuen ez dela lurraldetasunaren auzia lantzeko modu «egokia».
|
|
|
Hauteskunde hauek mugarritzat jotzen dira; are, ezkerreko eta mugimendu sozialei lotutako zenbait sektorek, hautagai ultraeskuindarraren garaipen posiblea mehatxutzat harturik eta presidentegai ofizialista ere begi
|
onez
ikusi ez arren, botoa eman beharra sentitu dute, eta botoa ematera deitu beharra, nahiz eta hautagaiarekin guztiz bat etorri ez eta hura oso gogoko izan ez.
|
|
|
Gartsua zen oso, eta ez zuen arazorik izan Mikel nebari kentzeko edo, behintzat, berarekin partekatzeko. Mikel Erausok, Katalina mutila zelakoan, lehiakide ikusten zuen andereen kontuetan eta, haren proposizioak begi
|
onez
ikusten ez zituenez, urrun bidaltzen zuen zartakoz.
|