|
2006
|
|
|
Ixten zuenean, bertan geratzen ginen zaletasuna genuenok, eta irakurri eta idatzi egiten genuen.
|
On
Antonio G. de Lama zuen izena. Apaizgaitegian umetan sartu zutena eta ikaragarri zekiena.
|
|
2008
|
|
|
Txapelketen emaitzakAstean zehar jokatu ziren lehiaketa desberdinak. Mahai jokoetan musean Aurelio Martin eta Antonio Ruben gailendu ziren eta tutean Niño eta Cesario, potoan Vicente izan zen irabazlea eta patata tortila
|
onena
Antonio Rubenena izan zen.Elkartekoak pozik agertu dira txapelketa desberdinetan parte hartu duten jendea ugaria izan delako.Ekitaldi eta hitzaldiakBestalde, pailazoen arrakasta azpimarratu dute eta zuzenketa egin dute, izan ere, Patxin eta Pastinen ordez, Flipyren showa ikusi baitzuten egoitzara hurbildu ziren haurrek.Hitzaldiak interesgarriak izan zirela ere azpimarratu dute. Batetik ostegunean bizkarreko arazoei buruzko hitzaldi praktikoa egin zuen Marmier doktoreak.
|
|
|
Erdaraz hasitako horrek geroxeago eta apalago euskaraz ere izan zuen hastapena luma berriekin: guztietan
|
onena
Antonio Arruti poeta (1919), eta bateratsu gerraraino, J. A. Ugarte, B. Gerra, J. Arrue, J. M. Azkue, etab. Juxtu, Altxamenduaren bezperan luma hobeak agertu ziren, gainera: I. Omaetxebarria(. Aritzondo?), D. Garmendia(. Antzi?), J. Alustiza(. Aztiri?), K. Izagirre, etab. Berehalako gerraostean Bai> zeritzan taldekoak datoz:
|
|
2009
|
|
|
Otaegi),. Urdanetari omenak? (Blas Pradere),. Juan Urbietakoari?,?
|
On
Antonio Okendori? (J.
|
|
2013
|
|
|
Seme alaben elikadura naturala ez da amen gai esklusiboa. Horren adibide
|
onena
Antonio Ibarrak idatzitako blog hau da, «amagandiko edoskitzeak amari eta haurrari ematen dizkion onurak, eta familia egitura osoa». Blogak kategoriatan antolatzen ditu sarrerak, eta horien artean, edoskitzearen onurei buruzko informazio eta albiste interesgarriak eta amen hazkuntzaren aldeko ebidentzia zientifikoak nabarmentzen dira.
|
|
2015
|
|
|
Maurixio eta Demetriorentzat, oreinaren madarikazioak erabakitzen ditu osteko gertaera lazgarriak; Anguiano sarjentuarentzat orobat, Ortiz kabuaren adur gaiztoak. Txilikuren ikuspuntua ezin da hauenarekin osotoro identifikatu, noski; baina ezta Joanma eta
|
on
Antonioren ikuspuntu modernoagoarekin ere, ez bederen erabat. Ipuinon egileak arima asko ditu, hontza ere bada Txiliku.
|
|
|
Bestalde, lehenbiziko ipuinean aipatzen den
|
on
Antonio albaitari ekologista da hirugarren ipuineko protagonista. Bigarren ipuina, Joanma gazteak on Antoniori kontaturikoa da.
|
|
|
Bestalde, lehenbiziko ipuinean aipatzen den on Antonio albaitari ekologista da hirugarren ipuineko protagonista. Bigarren ipuina, Joanma gazteak
|
on
Antoniori kontaturikoa da. Eta hirugarren ipuineko Gaiztaindizahar baserriko Joxepa, on Antonioren ezinegona eragiten duena, laugarren ipuineko hiltzailearen iloba da.
|
|
|
Bigarren ipuina, Joanma gazteak on Antoniori kontaturikoa da. Eta hirugarren ipuineko Gaiztaindizahar baserriko Joxepa,
|
on
Antonioren ezinegona eragiten duena, laugarren ipuineko hiltzailearen iloba da.
|
|
|
10 Bada, Jainkoak bere errukiz zaldun hau, Maria Acuña andrearen semea(
|
On
Antonio Padilla deritzo), hamazazpi urtekoa gutxi gorabehera, mundutik atera zuenez gero, estatuak alaba nagusiarengan, Luisa Padilla zeritzanarengan, geratu ziren; izan ere, Buendiako kondeak ez zuen semerik, eta On Antoniok jaso behar zituen oinordetzan konderri hau eta Gaztelako Gobernari militarraren kargua. Esku artean dudan gaiarekin zerikusirik ez duelako, ez dut kontatuko zer sufritu zuen bere ahaideekin, nahi zuena lortu arte.
|
|
|
10 Bada, Jainkoak bere errukiz zaldun hau, Maria Acuña andrearen semea (On Antonio Padilla deritzo), hamazazpi urtekoa gutxi gorabehera, mundutik atera zuenez gero, estatuak alaba nagusiarengan, Luisa Padilla zeritzanarengan, geratu ziren; izan ere, Buendiako kondeak ez zuen semerik, eta
|
On
Antoniok jaso behar zituen oinordetzan konderri hau eta Gaztelako Gobernari militarraren kargua. Esku artean dudan gaiarekin zerikusirik ez duelako, ez dut kontatuko zer sufritu zuen bere ahaideekin, nahi zuena lortu arte.
|
|
|
12 Batzuetan ikusi izan dut
|
on
Antonio hau eta hitz egin ere bai berari. Askoz ere gehiago eduki nahi luke, dena uzteko.
|
|
2016
|
|
|
" Bedorren baimenarekin: Berako aur txiki dantzariyak ematen diyote ongi etorriya gure errirat,
|
On
Antonio Abbadieko Subernotar, euskalzale argi ta jakintsu gañ gañeko jaunari, ta bidez, ta biyotz biyotzetik Jaungoikuari eskatzen diogu lendabiziko aldiyan ikusten degun bezala berriz ere poz au izaten lagun dakigula".
|
|
2017
|
|
|
|
On
Antoniorentzat garbi zegoen: nire laguna bazara,, nire?
|
|
|
|
On
Antonio minduta zegoen, eta norbaitek ordaindu egin zuen bere mindura... Hortik garraztasun, haserre eta zipozkeria hura.
|
|
|
Gauzak behar bezala esateko,
|
on
Antoniok ez zuen izan ordura arte inolako iritzi txarrik benta hari buruz. Are gehiago, oraindik ere ondo gogoratzen zuen nola sartu zen bentara halako batean, hotzak akabatzen, eta nola eskatu zuen salda bat.
|
|
|
–Eskerrik asko,
|
on
Antonio. Hiriko sukaldari horien osperik ez du gure ostatuak, baina salda ona egiteko zer behar den ondo ikasi genuen hemen ere.
|
|
|
Ez zuen
|
on
Antoniok, aipatutako eztabaida eta errieta eguna arte behintzat, inolako amorru berezirik izan bentaren aurka, eta agian ez zuen inoiz izango, astelehen goiz hartan bertan Gaiztaindizahar baserrira joan izan ez balitz behi bati hazia jartzera.
|
|
|
Eta Julian horrela zegoenean, hori den gizon puskarekin, jakin nahi nuke beste zenbait nolako trazan etxeratu ziren... Adiskide txarra dela zurruta,
|
on
Antonio!
|
|
|
Saiatu zen
|
on
Antonio, hemendik tira eta handik tira, amonari kontu gehiago ateratzen, eta orduan jaso zuen albaitariak zirenen eta ez zirenen berri. Benta hartan urtean zehar izan ohi ziren ehiza afariak, aurreko ostiralean talde zaratatsu hark egin zuen orein jana, zein izan zitezkeen han ibili zirenak eta beste mila kontu.
|
|
|
|
On
Antonioren berezko egin zuen gainerakoa.
|
|
|
–Baita zuri ere. Nolatan gurean,
|
on
Antonio?
|
|
|
–Bai eder askoa,
|
on
Antonio, dena begiz betea, gure amona defuntuak esan ohi zuen bezala.
|
|
|
–Ja, ja, ja, egin zuen barre
|
on
Antoniok?. Hi haiz hi alproja!
|
|
|
Amaitzeko zeukan salda zurrutada bakarrean bukatu, sakelatik diru zorroa atera, ordaindu, eta joateko prestatu zen
|
on
Antonio, nahiko haserre bera ere.
|
|
|
Pertsona haien guztien begiradak kokotean sentitu zituen
|
on
Antoniok behera zihoan bitartean.
|
|
|
Mendialdetik herrira zihoan bitartean amorrazioa barren barreneraino hondoratu zitzaion
|
on
Antoniori. Joanmanuel zurbil eta lotsatu baten irudia agertzen zitzaion behin eta berriz irudimenean.
|
|
|
Amorruak itsututa, zutitu, tabematik arrapaladan irten eta, zirt zart, bi gizasemeei sekulakoak esatekotan egon zen
|
on
Antonio. Hala ere, amorruari eutsi eta zain geratu zen, kaleko bi gizon haiei bizkarra emanda.
|
|
|
–Zer egiten duk hemen? , galdetu zion
|
on
Antoniori.
|
|
|
–Baina zer axola zaik hiri, sudurluze halakoa! , esan zion, zakar,
|
on
Antoniori.
|
|
|
Itzulbidea hartu zuen
|
on
Antoniok.
|
|
|
–Ez daukak zer esplikaturik... ?
|
on
Antoniok, atzera begiratu ere egin gabe.
|
|
|
Baina, zertara joan behar duk bentara? , egin zion oihu kalean barrena abiatu zen
|
on
Antoniori.
|
|
|
Ordurako
|
on
Antonio kalean korrika eta presaka zihoan, bere autoa aparkatuta zeukan lekura. Atzetik, lasterka zihoala, Joanmanuelek:
|
|
|
Albaitariaren etxe aurrean zegoen aparkatuta mendiko autoa.
|
On
Antoniok atea ireki eta barrura sartzeko keinua egin zion Joanmari.
|
|
|
Eztabaida edo... albaitariaren erretolika.
|
On
Antoniok, lasai itxurarekin, denengatik gaizki esaka jardun zuenekoa: bentarengatik lehenengo, bentariarengatik gero, eta hango afaltiarrengatik azkenean.
|
|
|
Auto haren barruan izan zen astelehen gau hartako eztabaida.
|
On
Antoniok oraindik ere hain ondo gogoratzen zuen eztabaida.
|
|
|
Benta aurrean aparkatu, autotik jaitsi eta, albokoari ezer esan gabe, tabemara abiatu zen
|
on
Antonio. Joanmanuel atzetik joan zitzaion, txakur makilatuaren antzera.
|
|
|
Zerbait ezkutatu nahian zebiltzala pentsatu zuen
|
on
Antoniok, eta horrek amorrna handiagotu besterik ez zion egin.
|
|
|
–Zaude isilik,
|
on
Antonio, geu gara hemendik alde egin beharrekoak, esan zuen Joxek?. Denbora gehitxo egin dugu hemen gure osasunerako...
|
|
|
Eztabaidan hastera balihoa bezalako keinu bat egin zuen. . Orain etorri eta hemen hasiko duk txutxu mutxuka, liskarrean edota muturrekoka?, pentsatu zuen
|
on
Antoniok.
|
|
|
–Nik pentsatu bezala, esan zuen
|
on
Antoniok bere kolkorako?. Joanmanuel hemen izan zuan ostiraleko afarian?.
|
|
|
Hortz artean txistukatuz bota zituen
|
on
Antoniok hitz horiek. Gero eta amorratuago zegoen.
|
|
|
–Beno, ni oraindik afaldu gabe nago anisarekin hasteko, baina ardo baso batekin lagunduko dizut,
|
on
Antonio, esan zuen Julianek, eta ardoz bete zuen baso bat.
|
|
|
Gaizto erantzun zion
|
on
Antoniok, zorrotz.
|
|
|
–Zaude; zaude lasai,
|
on
Antonio, iritsiko gara muinera. Bada denbora pixka bat kontu hau hasi zenetik.
|
|
|
–Ez iezadazula horrela begiratu,
|
on
Antonio, egia hutsa da hori. Eta ez esan didatelako, ez jauna, neuk ikusitakoa esaten dizut, neu ere han nintzen-eta.
|
|
|
–Zer ikusteko duen,
|
on
Antonio. Ba, ostiralean jan genuela orein hori.
|
|
|
|
On
Antoniok Joanmari begiratu zion. Nekatuta, akituta, etsita dagoen pertsonaren kerarekin zegoen gaztea, eta halako bame poz setati eta gaiztoa sentitu zuen albaitariak.
|
|
|
Joanmanueli kasurik egin gabe, Julianengana zuzendu zen
|
on
Antonio berriz ere:
|
|
|
–Iruzurrean ari duk bentari alu hau?, pentsatu zuen
|
on
Antoniok. –Gehienez ere, berak nahi duen egiaren erdia besterik ez zidak kontatu alu honek, baserritarrek ohitura duten eran.
|
|
|
–Ea ondo ulertu dudan, esan zuen
|
on
Antoniok?. Zer esan nahi duk?
|
|
|
–Ez, ez. Niri ez didak ziri hori sartuko?, pentsatu zuen
|
on
Antoniok. –Hori ez duk historia osoa.
|
|
|
–Ondo zegok, ondo zegok! , esan zion, hala ere
|
on
Antoniok bentariari.
|
|
|
Joanmanuelek bazekien hori. Eta baita
|
on
Antoniok ere. Albaitariak bai baitzuen ordurako susmo bat:
|
|
|
Eta ez zegoen prest ezer barkatzeko. Horrelako gauzek erretxintzen zuten
|
on
Antonio, bere laguna, han?, afari hartan, eta, haiekin?, ehiztari jende eta majadero haiekin guztiekin izan zela jakiteak.
|
|
|
Momentuko estualdi eta larritasunarekin ezertaz jabetzeko gaitasunik izan ez bazuen ere, bere bizitzan pasatako ordu gogorrenak izan ziren haiek
|
on
Antoniorentzat.
|
|
|
Eta bera,
|
on
Antonio, hitzik esan gabe, bidean behera, ihesi; begi niniaren hondoan eskopeta kargatuaren irudi hura burutik kendu ezinik, ihesi.
|
|
|
Eta hori gogorra zen. Oso gogorra zen hori
|
on
Antoniorentzat. Albaitari jaunak gehien eskertzen zuen konplimendua besteen errespetua baitzen, eta Demetrio majadero hark eman berri zion tratua oso urruti zegoen berak ingurukoei, eta bere mailarik ez zuten pertsonei bereziki, eskatzen zien begirunetik.
|
|
|
Eta horrek asko mintzen zuen
|
on
Antonio, eta baita amorrarazi ere.
|
|
|
Makina bat esamesa eta irain bat edo beste entzun ohi ziren
|
on
Antonioren inguruko jendearen artean, haren izaerari buruz: txorrotxa zela, handiustekoa, txoroa, petrala, berekoia, txikikeriarik txikiena ere barkatzeko gai ez zena... baina pertsona xuxentzat zeukan bere burua albaitariak.
|
|
|
Eta, inolako kulparik gabe, saltsa zikin haren erdian ibili beharrak sumindu egiten zuen
|
on
Antonio. Horixe baitzen okerrena:
|
|
|
Horiek ziren
|
on
Antonioren asmoak istorio guztiari berrikusaldia hamaikagarren aldiz ematen hasi zitzaionean: gauzak noiz gertatu ziren zehaztu, arrazoiak eta errudunak bilatu, bere burua saltsa nazkagarri hartatik aldendu...
|
|
|
Baina, hainbeste galderaren eta kezkaren atzean, ezkuta ezin zitekeen arazo larri bat zegoen.
|
On
Antoniok aurre egin nahi ez zion arazo bat, baina nahita ere ahaztu ezin zuena.
|
|
|
Eta zooko piztiak, biraka zebilen bitartean, zelaiaren erdiko jakiari begia kentzen ez zion bezala,
|
on
Antoniok, xehetasun, txikikeria, tiki miki haien guztien gurpilean nahastuta bazebilen ere, baztertu ezinezko galdera garrantzitsu bat zuen buruan:
|
|
|
|
On
Antoniok ondo gogoratzen zuen Joanmarekin izandako eztabaida.
|
|
|
Eztabaida haren atzean gauza eta arrazoi asko zeuden. Hori,
|
on
Antoniok berak ere onar zezakeen, baina berarentzat arrazoi bakar bat zen sua piztu zuena: Joanmak bentan egindako afaria.
|
|
|
Hala esan zidak isilik egoten ez dakien ekologista alu horietako batek. Bai,
|
on
Antonio albaitariak. Horrek ere asko jakingo dik, baina isilik egoten ez dik oraindik ikasi...
|
|
|
Moro jende horien antz gehiago izan behar ditek, dirudienez. Halaxe esan zidak
|
on
Antoniok. Ar bakoitzak bere eme taldea izaten duela, agi danean, eta emeen araldi garaian, behiak bezala susaltzen baitira itxuraz, ba hori, arrek izugarrizko borrokak egiten omen ditiztek, bakoitzak bere eme taldea eskuratu nahian.
|
|
|
Bentako amorrazio alditik ia hogeita lau ordu pasata, gauzak beste era batera ikusten zituen
|
on
Antoniok.
|
|
|
Eta zain egon behar horretan ia hilabete joan zitzaion
|
on
Antoniori, Joanmanuelen albisterik eta bentan gertatukoaren aztama berririk gabe.
|
|
|
Afari hartara joandako jende ugari ezagutzen zuen
|
on
Antoniok, baina ondo zekien alferrik zela haiengana joatea gertatutakoaren berri galdetzera. Euren artean osatutako istorio hura kontatuko zioten, eta kitto.
|
|
|
|
On
Antoniori barrenak erretzen zizkion zain egon behar hark.
|
|
|
Eta
|
on
Antonio tripak jaten.
|
|
|
–Ez nau sentituko, pentsatu zuen
|
on
Antoniok?, eta deskuiduan kuxkuxean ikusten banau ere, ukuilukoei bisita bat egitera joan naizela esango zioat, inguruetako aziendei begiratu bat emateko agindu didala osasun begiraleak. Hori nahikoa izango duk.
|
|
|
Bentarantz abiatu aurretik, buruan osatu zuen
|
on
Antoniok bertako planoa, eta baita aurrera eramateko plana ere. Gero, teilapera joan zen korrika batean.
|
|
|
Trapu hari begira geratu zen
|
on
Antonio.
|
|
|
Hitz bakoitza kopetaren erdian iltzatzen zitzaion
|
on
Antoniori.
|
|
|
Bistaz jo, irudimena piztu eta eskua luzatu zuen
|
on
Antoniok hezur haietara. Saldako hezur haien artetik zerbait jaso, eta txamarrako sakelan sartu zuen.
|
|
|
Atea jo zuenean,
|
on
Antoniok Joanmanuelen begia sumatu zuen atearen erdiko txuloaren beiran.
|
|
|
Aurpegi txarra zeukan, sufritzen ari denaren aurpegia.
|
On
Antonioren berokia hartu eta kakoan esekitzera joan zen.
|
|
|
Gazteari, eskuetatik irristatu eta lurreraino joan zitzaion esekitzeko zeukan berokia. Jasotzeko belaunikatu eta lurretik begira geratu zitzaion
|
on
Antoniori, berokia altxatzeko kemenik gabe.
|
|
|
Besaulkian etzan eta negarri eman ziola sumatu zuen
|
on
Antoniok, eta berokia eseki, egongelara sartu eta Joanmanuel negarrez ari zen besaulki luzearen aurrez aurrekoan eseri zen.
|
|
|
Ezagutzen dut albaitari horrekin duzun zera...
|
On
Antonio du izena, ez da
|
|
|
–Hik badakik, edo jakin huke, oso libre haizela nahi duana egiteko... , esan zion zorrotz
|
on
Antoniok?. Eta neu ere halaxe nauk, libre, nahi ditudan lagunak aukeratzeko...
|
|
|
Gaizki egin zuen lo
|
on
Antoniok gau hartan, goizalde hartan esan. Ideia bazterrezin bat zebilkion buruan biraka:
|
|
|
Han bildu gintuan denok, eta jendea haserre, eta, zerbait kontatu behar zioagu
|
on
Antoniori, bestela...?,, muturrak gehiegitxo sartu ditik gauza onerako, eta horrelakoak.
|
|
|
Egia esan behar badut, hunkitu ere egin ninduen bere kontakizunak, zertxobait behintzat, ez baita erraz hunkitzen
|
on
Antonio albaitaria.
|
|
2019
|
|
|
Lardizabal familiaren, Narrosko Markesaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren arteko tratuak Aia aldekobaso lurrak eta baserriak erosteko, 1956ko urtarrilaren 30ean,
|
on
Antonio Zabaleta eta hamabi laguneko bere taldearenaurrean herriko' Joanena' ostatuan egin nuen nire lehenengo bertso saio hura, Lambretta moto berrian izan nuen istripu larria, Balduino eta Fabiola errege erreginen bisitak Laurgainera... makina bat istorio jasotzen ditut liburuhonetan.
|