|
2000
|
|
|
Laugarrenean, ordea, noiz eta mirakuluaren goait bainengoen, ez
|
nuen
deus ere entzun, harako erran luze hura ez bazen, burutik egina zirudien preso gaztelau gartzelan sartu berriak behin eta berriro errepikatzen zuena, ondoko gelatik: Una hora duerme el gallo/ dos el caballo/ tres el santo/ cuatro el que no es tanto/ cinco el capuchino/ seis el agustino/ siete el caminante/ ocho el estudiante/ nueve el pollino/ diez el gorrino/ once el muchacho/ doce el borracho/ y el perro y el gato/ duermen cada rato.33
|
|
|
Ganberara itzuli, galtzak erantzi eta ahoz goiti berretzan nintzen ohe gainean. Ez
|
nuen
deus oroitu nahi, ez nuen deusez gogoetatu nahi, ez nuen deus desiratu nahi. Ukigarri ez zen guztiari iheska, ur edan berriak gorputz barnera ekarri zidan freskurara ezarri nuen gogoa.
|
|
|
Ganberara itzuli, galtzak erantzi eta ahoz goiti berretzan nintzen ohe gainean. Ez nuen deus oroitu nahi, ez
|
nuen
deusez gogoetatu nahi, ez nuen deus desiratu nahi. Ukigarri ez zen guztiari iheska, ur edan berriak gorputz barnera ekarri zidan freskurara ezarri nuen gogoa.
|
|
|
—Orduan ez
|
nuen
deus pentsatu, erran bezala amorratua bainengoen, baina gero aski bitxia iduritu zitzaidan larunbat gau batean Rosario bezalako batek kazetari bati galdetzea farmazia non ote zen.
|
|
2005
|
|
|
Urrundu egin nintzen, ez nuen gelditu nahi izan trenbidetik hurre zegoen autobusaren geltokian, ez nuen ikusi nahi arreba norekin, dei haiek, nahiago
|
nuen
deus ez jakin, oinez urrundu nintzen, kilometro batzuk egin nituen bide bazterrik euria hasi zuen arte, egin nion lehen bisitan komuneko uraren jauzia entzun nuenean bezala, ez dakit zer esanda tarrapatan alde egin nuen etxetik Marina korridorera azal zedin baino lehen bata lotzen zuela menturaz, edo zapatillak txinalka zituela, ez nuen horrela ikusi nahi, hori nire arreba zen, komuneko atea ere ...
|
|
2006
|
|
|
Lehenik ez
|
nuen
deus ulertu, baina ohartu nintzenean bere eskuek hunkitzen nindutela eta ez nuela deus gaiztorik sentitzen... Zortea ukatu genuen, mendeetako magia zaharra hautsi genuen, musu sinple eta ttipi batez!
|
|
2007
|
|
|
Eta bigarrena, berriz, erreala eta polita oso. Ez
|
nuen
deusetarako aprobetxatu, baina momentua behintzat bizitu nuen, eta ez da gutxi. Nik uste ate horren atzeko txoko horrek baduela gurekin halako konplizitateren bat.
|
|
2008
|
|
|
inoiz ez
|
nuen
deus jakin:
|
|
|
–Erredios! Nahiago
|
nuen
deus jakin ez banu!
|
|
2009
|
|
|
Mutilla gero eta gehiago presatzen zen nere aldean, eta haren hatsak berotzen zian belarria. Ez
|
nuen
deus egiten harendik apartatzeko, iduritzen zian sufrimendu bat izango zela baztertzen bazen. Baino ez zen holakorik haren idarietan.
|
|
2010
|
|
|
Hor gindoazen, Enekuritik gora, isilik. Nik ez
|
nuen
deus esateko asmorik, arrazoi askorengatik, errespetua ez zelarik txikiena izango. Bi edo hiru minutu pasatuko ziren, eta Saramagok, haur bihurriaren irriñoaz," eseak" arrastaka ahoskatuz eta bokalak pasta bereko soinu bihurtzeko zeukan manera horrekin:
|
|
|
Ni oso haurra nintzen, ez nintzen gauza askotaz ohartzen, eta aitak esaten zuen guztia egiten nuen. Orduan ez
|
nuen
deus txarrik ikusten aitak egiten zizkidan gauza haietan. Ohean hankak berotu, laztandu, muxu ttikiak eman?
|
|
|
Dena dela, egunero dorre puntara igotzen nintzen, ametsez bederen mendikate baten asmatzeko tirriaz eta irrikaz. Begiez ez
|
nuen
deus ikusten, salbu zerumuga zuri gris bat, zeru guzia bezalakoa; baina begiak hetsirik, Al Kantarako ate gorriak asmatzen nituen, eta horien atzetik mendi urdinak. Geroztik jakin dut Heidi suitzar neska txikiak, Alemaniara desterratu zutelarik, behin hola egin zuela:
|
|
2011
|
|
|
Beste bandoko armadako errolda, beste bandoa, halaxe esaten dio hanka okerrak gureari? goitik behera miatua nuen aurreko batean, baina ez
|
nuen
deus ere topatu; horregatik, atzo, heriotza zigorren liburukotea mahairatu zidan funtzionarioak, aurkibide orokorreko aipamena horri zegokiola eta huraxe nuela ezer aurkitzeko azken aukera esanez.
|
|
|
Hantxe zegoen, mugimendurik gabe, bera ere urduri, ezpain lodiak erdi zabalik eta begi berde biak dirdiraz, hil nezan igurikatzen. Bi pauso eman nituen harenganantz, baina ezin
|
nuen
deus egin. Golem berpiztuaren antzera nengoen.
|
|
2012
|
|
|
Lehenbizi Napster itxi zuten eta ez
|
nuen
deus esan ez nuelako Napster erabiltzen. Gero Audiogalaxy itxi zuten eta ez nuen fitsik esan ez nintzelako erabiltzailea.
|
|
|
Gutxi landutako gaia iruditu zitzaidan, eta Armeniara joan nintzen. Ez
|
nuen
deus idazteko asmorik, hura ikusteko gogoa besterik.
|
|
|
Zer behar nuen nik? Apika ez
|
nuen
deus behar, baina mutil hura nahi nuen, aspaldidanik, eta bera eskuratzeko ez niola inori baimenik eskatu behar erabaki nuen amen batean. Hortaz, hantxe geunden, bakarrik, ipuin batean, gure egunerokotasunaren ifrentzuan.
|
|
|
Laster hartu ginuen konponbidea bakoitxak bere bideari segitzekoa. Bestalde hangotu nahi zuten nafartar langileekin ez
|
nuen
deus egitekorik. Hala ere Miguelekin adixkide on geldituak ginen.
|
|
2013
|
|
|
Orduan erre zitekeen ostatu barnean, baina ni atera joan nintzen. Bertatik ikusi nuen motor susmagarri bat, baina ez
|
nuen
deus erran, ez nuelako aztoratu nahi inor. Jende pila zegoen bertan, 35 lagun inguru, eta horietan iheslari anitz.
|
|
|
Kategoriako bestondoa. Sukaldera joan nintzen, baina ez
|
nuen
deus hartzeko gogorik. Ama dendan lanean ari zen, eta deitu nion aspirina bat emateko.
|
|
2014
|
|
|
Berak antzerkia aipatu zidan arazoen artean. Ez
|
nuen
deus ezagutzen horretan, euskal antzerki bakarra ere ez ikusi orduan, behar zen autoko permisa horrendako, nik huts egin nuen bi aldiz, bigarren aldian zetedegelaz, baina entzuten nuen hor trabesa bazela. Berak erran zidan" pentsatua izan duk talde azkarra egitea iparralde heinekoa, talde phare bat baina antzezleak hartzen dituk beste talde ttipiagoetan, eta kalitate horretara helduak dituk aktore horiek lan gehiago egin baitute eta orduan joaten direlarik taldeek beren motorra galtzen dute".
|
|
2015
|
|
|
Eta depresioak gogor jo zuen, ondorioz. " Ezin nuen lo egin; ezin
|
nuen
deus jan; hamabost kilo argaldu nintzen". Medikuek emandako pilulak baino ez zituen hartzen, egunez eta gauez.
|
|
|
Betertzetik, salbaziorako atea ikusi nuen. Ezin
|
nuen
deus egin haraino iristeko. Harrapaturik nengoen:
|
|
|
Han gelditu nintzen, asmatu ezinik zer demontre egiten ari nintzen ohe hartan. Ezin
|
nuen
deus ere gogoratu. Gaixorik ote nengoen?
|
|
|
Gainera, gogo aldetik eskas antzean nenbilen, eta ez oso konbentzituta oroipenaren genero hori ote zen jarraitu beharreko bidea. Kontuak kontu, ez
|
nuen
deus aurreratu, salbu eta Ibai-Ertzi buruzko artikuluxka hura; gero, 2001eko udan, urte batzuk lehenagotik zirika neukan nobelatxo bat idazten aritu nintzen: Uda betiko balitz, nire aurreneko idazketan. Hau da poza?
|
|
|
—Ez dakit, egia esan. gozo batekin amestu izana nahiko nuke, baina hain nekatuta nengoen ezen ez
|
nuen
deus amesteko indarrik.
|
|
|
Esaldi harekin erlazionatzen den edozertaz inoiz ez
|
nuen
deus jakin izan. Inoiz ezta aipurik ñimiñoena ere.
|
|
|
Dena egiten zitzaidan berri, interesgarri, ikusgarri. Ez
|
nuen
deus jaten, ergelen pare gelditzen bainintzen platereko jakien kolore eta testurei beha. Eraman ninduten medikutara, egin zizkidaten proba mordoa eta ez zuten ezer atzeman, noski.
|
|
2016
|
|
|
Zalapartaka ari ginela, erori ginen. Bainan, Jainkoak nahi izan zuen(...) bai, ez dut blasfematzen(...) Jainkoak nahi izan zuen(...) nere eskuak kausitzea sakelan zaukan eztena(...) Ixidorri ostatuan kendua zion eztena(...) Ez
|
nuen
deusetako astirik izan, ezta pentsatzeko ere(...) Nik ez dakit zerk eman zion nere besoari holako indarra. Bainan eztena gorputzan sartu nion(...) Hau ikara, jauna(...) Haiek begiak(...) Oraino neretan josiak ikusten ditudala iduritzen zait(...) Eta... gorputz erori zen.
|
|
|
Egon nintekeen zelatan Carballeira, Pazos, O Santiño, haietarik bat azaldu artio autoa mugitzera. Nahiago
|
nuen
deus ez jakin, jakin dena nekielako, ikusiko nuen Bartzelonatik edo Zurichetik heldutako morroi dotore batek autoa hartu eta munduan ziren muga guztiak iraganen zituela Txinan egin hartzez betetako kontainerrak metatuz antolatua zuten atelier mekanikoraino eta bigarren zola askatuko zutela kirurgiarik zehatzenean gaia deskargatzeko polizak mamuxel guztiak lehertzen zituela merkantziaren bila....
|
|
2017
|
|
|
BELAUNETAN pausatu nuen gutun irekia. Berriro jabetu zen nitaz gogo bizi bizi bat partitzeko; ez, baina, ihes egitearren; aitzitik, gustura nengoen Kretako itsasbazter horretan, kontent eta libre, ez
|
nuen
deusen eskasik. Baina betidanik izan baitut egarri bizi bizi bat:
|
|
|
Atzenduko zitzaiolakoan, ez
|
nuen
deus egin agindu nizkion txorakerietatik. Bai atzendu!
|
|
2018
|
|
|
Monsieur Dupontek labur jardun zuen, baina ez
|
nuen
deus harrapatu, eta Lewis jaunak erantsi zuen:
|
|
|
Iradokizuna ezustean etorri zenez, ez nuen jakin xuxen nola erantzun. Gogoan dut eskerrak eman nizkiola esku erakutsiagatik, baina segur aski ez
|
nuen
deus argirik esan, zera erantsi baitzuen:
|
|
|
Nolanahi ere, han esango zituztenak ulergarriagoak egingo zitzaizkidan erosi berri nuen egunkariak zekarrena baino. Egia esan behar bada, zailegia zitzaidan prentsaren moldea, hitz potolo horiek, esaldien joskera, inoiz ez
|
nuen
deus handirik ulertzen. Gauza bat garbi neukan:
|
|
|
Hila. Hasieran ulertezina da eta gero, bortizki, alde guztietatik, munduaren barrutik, oinazea heldu da, hartu egin ninduen oinazeak, berarekin eraman, ez
|
nuen
deus ikusten, oinazerako baino ez nintzen, ez nekien zein oinaze, haur bat behar baino hilabete batzuk lehenago galdu izanarena ala oinaze berri bat ote zen. Oinaze berri bat zela esango nuke orain, jaiotzerakoan hil zitzaidan semea ez nuen sekula ezagutu eta orduan ez nuen orain bezala neure buruaz beste egin nahi izan.
|
|
2019
|
|
|
Goienechea etxearen jabeak. Hortik aitzina, ez
|
nuen
deus aurkitu eta kaxa batean sartu eta ahantzi nituen paperak. Hogei urte mantsoago aurkitu nuen txostena, eta berriz ere, jakin minak bultzaturik, Interneten hasi nintzen ikertzen.
|
|
|
Atzo, etxera iritsi eta Suzzen logela neure betiko egongela bilakatua zela ohartu nintzen, ziplo bilakatu ere. Ez
|
nuen
deus ulertzen, eta erretxindu ninduen; Suzzek nire maizterra besterik ez zela garbi izango zuen, beste inolako oharrik ez, baina alokairuaren dirua sukaldeko mahaian aurkitu bainuen. Jada afari exotiko goxoren bat partekatzen ariko da bere Marcelekin Bruselan?
|
|
2020
|
|
|
Ez
|
nuen
deus esan behar, nahiz eta andrearen arrandia parranderoa ahalik eta maltzurren izorratzeko gogo bizia izan, hanka sartze handia egin dut, atoan komediaren protagonista omen zen Guzurmendi jaun/ tenenteari itzal egin baitiot. Oraingoan ere gogora etorri zaizkit falkutateko biltzarretan Martinen handikeria patrioteroez gero zeharo aspertuta, hitza kentzen niola gauzak bere onera itzul zitezen ahaleginetan, gehienbat unibertsitatearen funtsa zein zen nire irakaskideei nolabait gogoratzeko asmo eta gogoz, hau da, delako borroka nazionala norberaren aukera soila zena, baina ez irakaslegoarena guztiarena, batez ere unibertsitateko irakasle guztiak bera bezain abertzale sutsuak ez ginen aldetik.
|
|
2021
|
|
|
Aditz izena korik duela atzetik (edo aurretik, zenbaitetan): Deus ez da jatekorik (Garate); Ikertu dituzte eta deus erraitekorik ez dute hatzeman (Laphitz); Ez
|
nuen
deus azaltzekorik, egia esan (Mitxelena); Zenbait orduren buruko, ez baitzaie lili maiteei galtzekorik gelditzen deus (J. Etxepare).
|
|
|
Ez ziren lotsa. Ez
|
nuen
deus konprenitu arratsetik goizera ezkondu zenean. Familia ez zuen gonbidatu.
|
|
|
Beharbada, agudoegi sartu nintzen oihanean; Herriko Etxetik pasatu banintz hango langileari xehetasunak eskatuz hobe zatekeen menturaz. Baina ez
|
nuen
deus egin, burua zapal abiatu nintzen, artalde minera zihoan marro kuzkari baten antzera, ez nintzelarik alta andere orojakilea.
|
|
2022
|
|
|
Ez
|
nuen
deus bilatzen; barruan neukana atera, eta sentimenduak islatu nahi nituen argazkien bidez. Abstraktua izatea nahi nuen jendea identifikatuta sentitu daitekeelako.
|
|
|
Hiru urtez Zuzenbideko ikasketak egin zituen Ukhirak sorterrian, baina lana bilatzen hasi zenean, errealitateak zapuztu zizkion asmo guztiak. «Ez
|
nuen
deus lortu». Marokotik Espainiara joan zen, 2020 urtean; Almeriara, zehazki.
|
|
|
Aurkikuntzak animaturik jarraitu genuen lanean, baina zakarra besterik ez genuen topatu. Beraz, aretoaren hondora iritsi nintzenean ez
|
nuen
deus interesgarririk aurkitzeko itxaropenik.
|
|
|
Atera hurbildu orduko jakin nuen. Ez
|
nuen
deus entzun, ez deus ikusi, baina haren lurrina hartuko banu bezala zen. Ez sudurraz, buruaz baizik.
|
|
|
Nik hitza entzuten nuen lehentze. Oholtza altxatu zuten plazan, gu lurrean ginen, xibaleten gainean joko ttipi batzuk, adulterio eta holako fartsekin, fikziozkoak, gizonek emazteak eskarniatzen zituzten, ez
|
nuen
deus ulertu, ez zen deus ulertzeko, testuingururik gabe berpiztu nahi diren alegiazko tradizio gisa haietan beti hala da, Donibane Garaziko ‘noce basque/ etxe sartzea’ baino gehiago ez zen. Oroitarazten dut Fauxtin Bentaberrik zuela nocebasqua bultzatu, beti kasu eman behar da norbait kanonizatzen delarik.
|