|
2001
|
|
|
Nago ez ote zien fabrikako nagusiak hura ez ukitzeko erran. Hango ofizinetan ari baitzen herrira etorri zenetik, eta nahiz errebelde itxura hura izan (bere bizar beltzarekin eta),
|
nola
langile fina zen, injineru jaunak bere ondoan eduki nahiko zuen.
|
|
2002
|
|
|
Arrazakerian erreparo eginez, gure inguruko hedabideetako kolore bakarra ikusi egiten da,
|
nola
langileen artean hala argitaratutako orrialdeetan eta irudietan. Hedabideak oso dira zuriak.
|
|
2003
|
|
|
Human Rights Watch en iritziz, munduko giza eskubideak babesteko hutsune garrantzitsu bat betetzen du kode horrek. GKE horren arabera, orain arte, NBEk argitaratutako jarraibide eta gomendio horiek sektore jakin batzuetara mugatuta egon ziren, hala
|
nola
langileen eskubideetara edo baliabide naturalak erauzten dituen industriako segurtasun eta giza eskubideen printzipioetara. Nazio Batuen asmoa da kodea, loteslea ez dena, gobernuen eta enpresen oinarri izatea, giza eskubideen arloan dituzten erantzukizunak beren gain har ditzaten.
|
|
2007
|
|
|
Gizonezko helduen %80k baino gehiagok alkohola kontsumitzen du. Ardo eta karajilo botiladun hamaiketakoak (kafea koñac zorrotadarekin edo beste edari indartsu batekin) ohikoak dira tradizioz gizakiek berezkoak dituzten gremioen artean, hala
|
nola
langileek eta eraikuntzarekin zerikusia duten beste gorputz batzuek, bai eta ahalegin fisiko handia egiten dutenek ere. Organismoa metabolizatzeko gai dena baino alkohol gehiago hartzea (egunean 30 g inguru gizonarentzat) toxikoa da eta organoen funtzioa endekatzen du.
|
|
2009
|
|
|
Batetik, diru publikoa erabilita, kontrol publikorik ez duten enpresak sortzen direlako, eta, bestetik, enpresa horiek langilerian dituzten ondorio larriengatik. «Harrigarriena da ikustea
|
nola
langilez eta edukiz husten ari diren enpresa publikoak eta nola beste enpresa batzuen bitartez langileenganako kontrola areagotu nahi duten. Horrek eragin zuzena du langileen lan baldintzetan.
|
|
|
Desabantailen artean, nabarmentzekoa da urrutitik lan egiteak sortzen duen isolamendua eta, kasu batzuetan, lanbidean gora egiteko aukerak mugatu ditzakeela. Enpresetan ohikoa da, kargu baterako izendapena erabakitzerakoan, bulegoan egunero dauden pertsonek lehentasuna izatea gutxien ezagutzen direnen aurrean, hala
|
nola
langile horiek. Lehen urratsa:
|
|
2011
|
|
|
Gehien interesatu zitzaizkidan kontzeptuek antz handia zuten galga bereko kontzeptu erlijiosoekin, baina, ez, ni ez nintzen enteratzen, eta sekulako deskubrimenduak balira bezala hartzen nituen: ez nuen ikusten konpromisoa ulertzeko nire modua zein hurbil zegoen misioetatik, zein senide bikiak ziren alienazioa eta bekatua,
|
nola
langileen eta kapitalisten arteko klase borrokaren eskema kontzeptuala eta ebanjelioetako pobreen eta aberatsena nahiko berdintsua zen... Eta, oroz gain, ez nintzen konturatzen orduko politikagintza klandestinoak jariatutako diskurtsoak, nik benetan politikotzat neukan bakarrak?
|
|
2012
|
|
|
Planoko marrazkia lurrean islatua, eskala erraldoian. Misterioa zen
|
nola
langile bakoitza bere txikian ari eta osotasunak beti enkajatzen zuen.
|
|
2013
|
|
|
Zerbitzuak kanpora ateratzearen xedea izan da administrazio lanetara bideratutako baliabideak beste eginkizun batzuetarako baliatzea, hala
|
nola
langileei arreta eta aholkularitza emateko edo langileen helburu eta errendimenduaren ebaluazioa egiteko.
|
|
|
IATAk harreman estua du bidaia agentziekin, hark ematen baitu kide dituen aire konpainien txartelak saltzeko baimena. Horretarako, agentziek zenbait baldintza bete behar dituzte, hala
|
nola
langileen prestakuntzari eta finantzei dagozkienak. Horretarako, IATAk BSP (Billing and Settlement Plan) sortu zuen, salmenta eta bidaia agentzien eta aire konpainien arteko komisioen likidazioa errazten dituen sistema.
|
|
|
COCEMFeko Laneratze zerbitzuak (SIL) desgaitasuna duten pertsonentzat pentsatuta daude, «lan merkatuan sartzeko zailtasun gehiago» dituzten pertsonentzat. Hala badagokio, hainbat baliabide ematen dizkiete enpresaburuei, hala
|
nola
langileen datu base bat, berariazko prestakuntza, langileak sartzeko prozesuan laguntza, eta kontrataziorako edo enplegu sorkuntzarako diru-laguntzei eta laguntzei buruzko informazioa eta aholkuak, zehaztu ahala. Caritas Chacicar Fundazioa.
|
|
2015
|
|
|
Diru sarrera finkoak eta erregularrak izanez gero, hala
|
nola
langile autonomoen edo gizarte prestazioko langabeak, ordainketa horiek helbideratu daitezke.
|
|
|
Ez zen samurra izan izen deituren biltzea, Bigarren Errepublikako partidu zaharrak euren burua berregituratzen ari ziren hartan, eta militantzia dinamikoak nonahi sortuz, EAJ ere hala, zeinean Urmenetak militatu baitzuen gaztetan, eta hainbeste estimatzen baitzuen. Ber gisan ari ziren beste alderdi berriak, langileen borrokatik jalgiak frankismo berantiarrean, hala
|
nola
Langileen Erakunde Iraultzailea (ORT), edo ezkerreko euskal nazionalismoaren indar atomizatuak, Trantsizioan forma hartuko zutenak: Eusko Abertzale Ekintza (EAE), Euskal Sozialistak Elkartzeko Indarra (ESEI), Euskal Herriko Alderdi Sozialista (EHAS), Euskal Iraultzarako Alderdia (EIA) eta Langile Abertzale Iraultzaileen Alderdia (LAIA), beste batzuren artean.
|
|
|
Caballerok esparru sindikalean, Diputaziora lehentze ditu ekartzen, bakar bakarrik, afera labainak,
|
nola
langileen ordezkaritza zuzena Foru Kontseiluan. Bere sostenguagatik ere, porrot egin dut nik neurrizko zergapetze ekimenetan, bai zuzeneko herentzia handiei nola zolaren gain balioari.
|
|
2016
|
|
|
CIO erakundea osatu aurreko garaietan, emakume negroek, hala emakume langileek
|
nola
langileen emazteek, berebiziko garrantzia izan zuten grebak eta borrokak antolatzen eta hainbat industriatan sindikalismo printzipioa aitor zedin lortzen: besteak beste, autogintzan, enbalaje lanetan eta altzairugintzan.
|
|
|
1830eko hamarkadan, emakume zuriak buru belarri batu ziren mugimendu abolizionistara, hala etxekoandreak
|
nola
langileak. Langileek, beren soldata kaskarrei tiraka, dirua eman zuten, eta karitate azokak ere antolatu zituzten, diru gehiago biltzeko; klase ertaineko emakumeak, berriz, esklabotzaren aurkako kanpaina bultzatzen eta antolatzen hasi ziren.
|
|
2017
|
|
|
Herritarrak, hala handikiak
|
nola
langileak, korrika abiatu ziren, hunkiturik, monjea inguratu zuten eta zeinatu ziren. Ni bazter egon nintzen.
|
|
|
ekoizpen erregistrotik hasi eta langileak enpresatik kanpo dituen joerak, ohiturak eta jarrera moral eta sozialetan buka. Eskubide sozialak lortu zuen gainbeheran zihoazen hainbat arau orokor aldatzea, ugazabaren erabateko askatasuna murriztea eta lanarekin loturiko arau diziplinarioak txertatzea, hala
|
nola
langileen lanorduak, lan baldintzak, osasuna, segurtasuna, adina eta lana (Donzelot, 1988: 408).
|
|
2021
|
|
|
Elkarlan boluntarioak bultzatzeaz gain, lekuko berriak, kontaktuak eta ezagutzak edukitzeko aukera eman nahi du. Internet etengabe eguneratzen den tresna dela kontuan izanik, edukia
|
nola
langileak eguneratze horieri egokitzeko indarra emanen du. Euskarri desberdinetan egoitea garrantzitsua dela iruditzen zaio, hastapen batean Instagram eta Facebook en soilik egonen da, laster Twitter, Youtube eta Spotify bezalako plataformetan ere.
|
|
2022
|
|
|
Sindikatuen arabera, Osasun Sailak ez du neurri «eraginkorrik» hartu egiturazkoak diren arazoak konpontzeko, hala
|
nola
langile falta, gehiegizko lan kargak edo lan baldintzak okertzea. Horregatik, irtenbide «zehatzak» eskatu zituzten.
|
|
|
nola eragingo duen hitzarmenaren gatazkak bozetan. Izan ere, lan itunaren negoziazioak arrakala handia eragin zuen
|
nola
langileen hala sindikatuen artean, eta, itunaren aldekoak gailendu baziren ere, aldea ez zen handia izan (langileen %57k bozkatu zuten zuzendaritzak UGT, CCOO, Ekintza eta PIMekin egin zuen akordioa berrestearen alde). Gainera, tailerretan, ezezkoak irabazi zuen, eta hor sindikatu abertzaleak gehiago izan dira beti.
|
|
|
ELAk adierazi duenez, Eusko Jaurlaritzak ez ditu langileen baldintzak sindikatuekin negoziatu, eta horrek «antolakuntza kaos izugarria» sortu du. Hala
|
nola
langileek txandak metatzen dituzte; atsedenik gabeko 48 orduko txandak egiten dituzte.
|
|
|
Maskulinitate gogor eta boterezalea da nagusi diplomazia, gerra eta botere politiken eremuan: etxeko mundu feminizatutik aldentzen da, baina berebat bereizten da beste maskulinitate batzuetatik ere; hala
|
nola
langile klaseko gizonengandik, zapaldutako talde etnikoengandik, ahulengandik eta homosexualengandik. Hemen kontua ez da soilik aurretik existitzen zen maskulinitate bat nazioarteko politikan adierazten dela.
|
|
|
ia inork ez zituen arma osoak ekoizten –salbu eta produkzio katearen amaierako muntaketa lantegiek–, baizik eta osagaiak, pieza solteak, bakarka arma gisa erabiltzeko aukerarik ez zutenak baina ezinbestekoak zirenak dena delako armaren funtzionamendu egokirako. Produkzioa atomizatua eta deslokalizatua zen, eta horrek lasaitasun moral moduko bat eman ziezaiekeen hura gauzatzeko orduan, hala enpresari
|
nola
langileari, eta baita, bide batez, halako jarduerak gauzatzen ziren lurraldeko biztanleriari ere, oro har, azken finean ez zutelako arma bat ekoizten, gai konposatuz egindako kaxa huts bat baizik –beste batek, beste nonbait, gerra abioiaren fuselajean integratuko zuena, eta beste batek, beste nonbait, 27 milimetroko Mauser balaz beteko zuena–.
|
|
|
horiek guztiak ez dira kapitalismo globalaren zutabeak, baizik eta kapitalismo eta espazio finantzario global horren legitimitatea lortzeko sortutako dispositiboak. Ezinbestekoak dira ekitaldi horien kontra antolatzen diren ekintza deslegitimatzaileak, hala
|
nola
langileek bertan dituzten lan baldintzen publikazioa eta politizazioa, hots, jasotzen dituzten diru sarrera miserableen kritika publikoa. Azken adibidea greba feministak dira:
|
|
|
Amaren anai bat gerla zibilean Francoren armadaren kontra gudaria izana zena eta ondorioz preso egona, hor zen ere. Aita zen etxeko nagusia, baina
|
nola
langile zen Union Cerrajeran, amak zuen baserriaren ardura, nahiz eta zortzi haur ukanak, horitarik zazpi bizirik. Zu zira zaharrena eta zure ondotik heldu zen mutikoa hila jaio zen, amak tetanosa bildu baitzuen baratzean lanean ari zelarik.
|
|
|
Egitura kapitalak, bestalde, enpresa bat antolatzeko modua osatzen duten ukiezinen taldeari egiten dio erreferentzia, eta, beraz, bertan jarraituko dute, baita enplegatu batek enpresa uztea erabakitzen badu ere; besteak beste, informazioeta komunikazio sistemak, lan prozesuak, patenteak, copyrightak eta abar sar ditzakegu. Azkenik, harremankapitalak enpresak kanpoaldearekin dituen harreman guztiak biltzen ditu, ez bakarrik bezeroekin, baita enpresaren ingurunea osatzen duten stakeholder guztiekin ere, hala
|
nola
langileak, hornitzaileak, lehiakideak.
|
|
|
Lanaren muga nagusietako bat da giza kapitalaren balioa aldagai bakar batera murriztu dela, hau da, enplegatuen prestakuntzara, eta beste asko garrantzitsuak dira, hala
|
nola
langilearen motibazioa, besteak beste. Hala ere, aldagai horiek neurtu ahal izateko horri buruzko informazioa mugatuta dagoenez, azkenean, aurreko beste azterlan batzuetan frogatuak izan diren (Lev et al., 2005; Garci' a Zambrano et al., 2018) eta enpresen barruan benetako datu fidagarritzat har daitezkeenen alde egingo dugu, proposatutako eredua praktikan jartzeko.
|
|
2023
|
|
|
Korapiloa hilaren 14an aska daiteke, Frantziako Kontseilu Konstituzionalak orduan emango baitu erreformari buruzko epaia. Ez da espero epaileek erreforma oso osorik baliogabetzea, baina baliteke artikulu batzuk atzera botatzea, Gizarte Segurantzaren finantzaketarekin lotura zuzena ez dutelako, hala
|
nola
langileei buruzko kontratuak eta enpresek adineko langileen erregistro bat eduki behar izatea.
|
|
|
adibidez, autobus lineak eta horietan jarduteko esleitutako langile taldeak nahastu egiten dituzte alde sozialaren oniritzirik gabe, eta gerora helarazten dute informazioa. Horrezaz gainera, beste egora batzuei ere egin behar diete aurre egunerokoan, hala
|
nola
langile gutxi izateari eta azpikontratazioei”.
|
|
|
...ko lekualdatze modu egokiena bilatzea askoz onuragarriagoa izango litzateke kultura berarentzat populuarentzat baino; kulturarentzako pizgarri ezin hobea izango litzateke; horrela aterako litzateke preso dagoen giro arnasezinetik; eta aditu bakarrentzako gauza bat izaten geldituko litzateke; izan ere, dagoeneko adituentzako gauza bat da, goitik beheraino, gero eta endekatuagoa beherantz joan arau;
|
nola
langileak tratatzen ditugun lizeoko ikasle zozo batzu balira bezala, lizeoko ikasleak tratatzen ditugu estudiante oso akituak balira bezala, eta estudianteak amnesiak jotako eta berredukatu beharreko irakasleak balira bezala. Kultura da irakasleek erabiltzen duten lanabesa irakasleak fabrikatzeko eta hauek ere beren txandan irakasleak fabrika ditzaten.
|