|
2000
|
|
|
–Nor naiz ni, bada?
|
Nola
jaio nintzan. Txiripaz etorri naizmundura, txiripaz ezagutu zuten elkar nere gurasoek, eta hala Adanganaino.
|
|
|
Hauxe: " Galileo Grezian jaio izan balitz eta ez Italian,
|
nola
jaio baitzen, zortzi izanen genituzke gaur egun Greziako jakintsuak —edo hamaika, Anakarsis, Epimenides eta Ferizedes kontuan bagenitu—, ez zazpi..." Eta haren jarraikian erran zidaan: " Antares-i beha duzu teleskopioa..." Eta oroitzen diat ezen, teleskopioa ukitu orduko, halako zirrara bat nabaritu nuela neure baitan, baita zirrara hura osoa eta guztizkoa egin zitzaidala ere, noiz eta begia bere lekuan ipini eta Scorpio ko izar distiratsu hura ikusi bainuen.
|
|
2004
|
|
|
Bai. Izan ere, zortzi hamar urteko haurrek badakite
|
nola
jaiotzen den ume bat, baina ez dute informazio gehiegirik. Denek dakite ume hori amatxoren tripa barruan dagoela jaio aurretik, eta beraiek ere horrela egondakoak direla, baina batzuetan hor bukatzen da beren informazio guztia.
|
|
|
Zehatz eta mehatz jakiterik ez dago, baina ez nolanahiko animalia behintzat. Bestela,
|
nola
jaio mundura halako lur goxoan?"
|
|
2008
|
|
|
|
Nola
jaio zen Samar. Zer helbururekin?
|
|
|
Nola erori dadoak, halakoxea izango dela jokoa.
|
Nola
jaio, halaxe joango zaigula bizitza.
|
|
2009
|
|
|
|
Nola
jaio da Estricalla, eta zein helburu ditu?
|
|
|
3)
|
Nola
jaiotzen dira balioak. Zerk egiten du zerbait ona, ederra, justua?
|
|
|
Eta berriro,
|
nola
jaiotzen dira balioak, h. d., zergatik. Zergatik eboluzionatzen dute, hots, nola hiltzen edo birsortzen dira?
|
|
|
Zergatik eboluzionatzen dute, hots, nola hiltzen edo birsortzen dira? Esate baterako,
|
nola
jaio dira Askatasun, Berdintasun eta Anaitasunaren balio demokratikoak, 1793ko garunean bai, eta ez lehenago. Kristandadearen espazioan sortuak dira (ez judu kristautasunetik soilik, baina ez judu kristautasunaren inspirazioa gabe ere); ez dira jaio, hala ere, Nazareteko Jesus eta Pilatosen egunetan.
|
|
|
Hala, jaiotzeko dagoenak gaitz genetikoren bat izateko aukera handia badu, in vitro ernaldutako enbrioien artean aukeratzen dute, gaitza sor dezakeen genea daramana baztertuz. Steinbergek teknika hori bera erabili nahi du, hala
|
nola
jaiotzeko dagoenaren sexua, ile kolorea edo garaiera erabakitzeko.
|
|
|
–Bonbardaketan hildakoek kontatzen dute historia; aurretik zer egiten zuten eta abar. Gero bonbardaketa dator, eta Gernika berriz ere
|
nola
jaio zen ondoren. Munduan herria hobekien islatzen duen ikurra Picassoren koadroa da, eta horregatik erabili dugu.
|
|
2010
|
|
|
Zer da Guifi.net eta
|
nola
jaio zen. Pertsona, enpresa eta udal batzuk telekomunikazio sareak eraikitzen hasi ginenean sortu zen, bai kanpoan, gure beharrak asetzeko, bai zaletasunagatik.
|
|
2011
|
|
|
Imagen: openway Erretzaileen seme alabak %21 gehiago dira odol presio sistolikoa %15 handiagoa izateko joera dutenak (gehieneko kopurua), baita arrisku kardiobaskularreko beste faktore batzuk doitu ondoren ere, hala
|
nola
jaiotzean duten pisua, gorputz masaren indizea eta gurasoen hipertentsioaren diagnostikoa. Hori ondorioztatu dute Heidelbergeko Unibertsitateko (Alemania) ikertzaile batzuek, eskolaurreko adinean zeuden 4.236 haurren arteria presioa neurtu baitzuten.
|
|
|
Hirugarren testua, logikoki bi ipuinen artean egongo litzatekeena, gogoeta bat zen, eta honela zioen: " Batzuek diotenez, bizitza guretzako, dadoen jokoa bezalakoxea da, jaioz gero badaukagula patu bat, badaukagula fatalitate bat; nola erori dadoak, halakoxea izango dela jokoa,
|
nola
jaio, halaxe joango zaigula bizitza. Beste batzuek berriz, askatasun gehiago antzematen dute bizitzan; bizitza, ikuspuntu horretatik, ajedrez joko bat besterik ez litzateke izango.
|
|
2012
|
|
|
Alcalá, arg., Judíos, sefarditas, conversos, 1995 484).
|
Nola
jaio, nola hiltzen zaren, zer jan edaten duzun mahaian, zer egiten duzun ohean, zure gorabehera fisiologiko intimoenetan zelan diharduzun, Inkisizioak den dena ikuskatzen dizu: –decían questando la muger con su regla no abía de reçar, ni mirar al cielo?, ni dormir con sus maridos los seis dias del mestruo, al séptimo se lavan todo el cuerpo, en aguas debajo del brazo, bestiéndose camisa limpia, echavan ropa limpia en la cama muy nueva si tenían?
|
|
|
Ikasle guztiek, beti, pertsonen gorabeherak jakin nahi izaten dituzte:
|
nola
jaiotzen diren, nola jaten duten, nola babesten eta defendatzen diren eta nola ekoizten duten. Txikitatik, animaliek, landareek, natura osoak interes handia sorrarazten diete; geroago, gizarteez, zibilizazioez eta kulturez arduratzen dira.
|
|
|
|
Nola
jaiotzen garen
|
|
|
Txakurraren umetokian bizitza nola hazten den eta txakurkumeak
|
nola
jaiotzen diren ikustea gozatu beharreko pribilegioa da. Emea muntatu eta hiru aste igaro ondoren, ekografia batekin txakurra ernamuinduta dagoen jakin daiteke, eta umetokian zenbat fetu dauden ere zehaztu daiteke.
|
|
|
Bestetik, lehen eskuko informazioa eskaintzen dute, erditze prozesuari buruz batez ere. Eta, azkenik —baina ez garrantzi gutxiagokoa—, garaiz erabakitzen dute
|
nola
jaio nahi duten haurra, hori gertatuko den ospitaleko benetako aukeren arabera. Gaur egun, osasun zentroek eta laguntzako langileek interesa eta kontzientzia dute giro lasaia, beroa eta gizatiarra sortzea garrantzitsua dela.
|
|
|
Jaio aurreko faktoreek, berriz, hau da, amak eta haurrak haurdunaldian eta jaiotzean dituzten baldintzek ere eragina izan dezakete haurraren loan. Beste faktore batzuek, hala
|
nola
jaio aurreko alkoholaren eraginpean egoteak eta jaiotzean haurrak duen pisuak, haien loa laburragoa edo ez hain eraginkorra izatea eragin dezakete. Halaber, haurraren gaueko loaren kalitatea nabarmen baldintzatzen dute elikadura ordutegiek, ariketak, jarduera sozialak eta gurasoek haurraren atsedenaren aurrean duten jarrerak.
|
|
2013
|
|
|
Haien bizimodua ezagutu nahi zuen:
|
nola
jaiotzen ziren, zer jaten zuten, nola hazten ziren, nola eraldatzen ziren... Aurkitzen zituen beldarrak zaindu, elikatu, eta haien bizi zikloko fase ezberdinak marrazten zituen.
|
|
2014
|
|
|
Halaxe esan zuen J.M. Hiribarrenek XIX. mendean ere: " Deusek ez du bihotza hala kilikatzen,
|
nola
jaio tokiak, bada ezagutzen". Imanol Azkueren Zumaia, izena eta izana izan daiteke espiritu horren adibide ona.
|
|
|
Hasteko clown, pailazo, payaso, arlequino... horiek hitz desberdinak dira gauza bera esateko. Oso historia polita da pailazoa
|
nola
jaio zen kontatzen duena. Zirkuan malabaristak eta ekilibristak soilik zeudenean, ekilibrista bikote famatu bat zegoen.
|
|
|
–Bai, jaio zenerako bazuen izen hori. ?
|
Nola
jaio zen Eguzkia? –Gu bezalaxe».
|
|
|
Mailegu bat behar duten pertsona horientzat, baina banketxeetara joan nahi ez dutenentzat, Interneten sortu dira partikularren zerbitzuak, bertara joan ahal izateko. Ondoren,
|
nola
jaio ziren, zer abantaila eta arrisku dituzten eta zer eskaintzen duten azalduko dugu. .
|
|
|
Gurasoak,
|
nola
jaiotzen dira haurrak. Hiru urtetik aurrera, haurtxoak beren gorputza eta bi sexuen arteko aldeak ezagutzen hasten dira eta, aldi berean, galderak egiten dituzte:
|
|
|
Hori dela eta, komeni den informazio guztia ematea da gomendioa. Eta
|
nola
jaiotzen diren galderari erantzuteko, onena zintzoak eta bakunak dira: «Normalean, haurrak baginatik jaiotzen dira».
|
|
|
Ez zekien inoren kontra jartzen, ez zuen ezer aldarrikatzen ikasi. Noizean behin esaten zuen batzuk arrosa eta besteok bitxilore jaio ginela, Indiako kasten sisteman bezala,
|
nola
jaio, hala bizi.
|
|
2015
|
|
|
Ordurako ‘la Grande Nation’ aspaldian zegoen. Nazioa nazio kontzientziarekin jaiotzen omen delako tesiak, kontzientzia hori zehazki zer den eta noiz eta
|
nola
jaiotzen den dauka zailtasuna. Are, nazioa eta nazionalismoa nazio eta nazio kontzientzia modernoen parametroetan definitu, eta hori
|
|
|
Esango didazu
|
nola
jaio zen?
|
|
2016
|
|
|
|
Nola
jaio zen taldea?
|
|
|
Iritzi komun bat baldin bada,
|
nola
jaiotzen dira ipotxak?
|
|
2017
|
|
|
Ulertezina da oraindik beste data bat eta beste leku bat aipatzea. Ikusi dugu arrebak
|
nola
jaio diren Baionan 1816an eta 1820an. Jean Baptiste ren haurtzaroa hiri honetan garatu da, beraz, bederen bost urte izan arte, Prébendés karrikan, katedraletik oso hurbil.
|
|
|
Gai guztiok Euskal Herrian izaera partikularra hartzen dute eta, ondorioz, trataera akademiko berezia eskatzen dute. Partikularrak bere dimentsio unibertsala soinean daramala eta herri txiki batek ere bere mikroegoeran bere gizarte bizitza osatzen duten elementuak badauzkala aditzera emateko asmo jakinarekin, Berastegi sorterriari buruzko aplikazio saio bat osatu nuen (Iztueta, 2010), hiru liburukitan banatuta, non, hurrenez hurren, azaltzen baita herri bat historiara noiz eta
|
nola
jaiotzen den, zein gatazka izan dituen eta mendeetan zehar zer nolako eraldaketa soziohistoriko eta ekonomikoak izan dituen. Eskolek beren herrian bertan daukate non zer ikusi eta zer ikasi.
|
|
|
Bazkaria Jane n Gainera, oso pedagogikoa da: haurrek zuzenean ikus ditzakete instalazioko fresak
|
nola
jaiotzen diren, bildu eta jan edo tomateak eta errabanitoak bildu, letxuga bat eta entsalada bat egin. Zer, noiz eta nola landatu etxean?
|
|
|
Era berean, fenomeno horiek biztanleriaren gaineko botere eta kontrol mekanismoen papera nola bete duten ere azaltzen zen, genero estereotipoak sortuz, eta gizarte patriarkala indartuz.
|
Nola
jaio zen proiektua?
|
|
|
Azken urteetan Euskal Herrian sortutako talde freskoenetako bat izan da Gora Gora Kids, eta bere webgunetik hartua da ondorengo testua. Urrea balio duen tonu umoretsuan, beren rock estralurtarra
|
nola
jaio zen kontatzen dute. Hauxe da testua, hitzez hitz: 224
|
|
2018
|
|
|
|
Nola
jaio zen?
|
|
|
Nahi eta ez nahi. " Ahaztu antzean dut/
|
nola
jaio ginen mundura/ non jarri gintuzten/ negar haien istil eta/ musikak/ beharbada orduan ikasi genuen/ gorputz soil ez ezik izan baginela/ jendarte zaurgarri/ leherkor/ arriskuz betea...".
|
|
2019
|
|
|
Noiz eta
|
nola
jaio zen kooperatiba eta zein unetan zaudete orain?
|
|
|
Acantilado argitaletxeak Bruno Snell-en Espirituaren Aurkikuntza (Europar pentsamoldearen sorrera greziarren artean) atera du, filologo entzutetsuak Bigarren Mundu Gerraren ondoren osatutako saiakera mugarria, garaiko giro paneuropeistaz blaitua. Homerorengandik hasi eta poeta helenistikoengana iritsi, testuei ongi lotuta, Snellek erakusten du europar espiritua eta gure zibilizazioaren oinarrian dauden kontzeptu handi guztiak nola garatu diren gutxinaka, subjektibotasuna
|
nola
jaio den, azkenean nolabait ondorioztatuz Europa, gaur ezagutzen dugun moduan, poetek fundatu zutela.
|
|
|
Bereziki gogaikarria, lizuna iruditzen zaio ama haragia dela ohartzea, eta uko egiten dio haren gorputzaz pentsatzeari; aitarengana, bigarren senarrarengana edo maitale batengana sentitzen duen nazkan, jelosia baino handiagoa da eskandalua: ama haragizko izaki bat dela gogoratzea, azken batean, bera
|
nola
jaio zen gogoratzea da, eta indar guztiarekin errefusatzen du bere jaiotza; edo, gutxienez, kosmoseko fenomeno handi baten dotoreziaz jantzi nahi du; amak laburbildu beharra dauka norbanako guztiak inguratzen dituen baina inorena ez den Natura hori; gorroto du ama harrapakin izatea, baina ez, askotan esan ohi den bezala, berak haren jabe izan nahi duelako, baizik nahi duelako ama jabetza ororen gainetik bizi dadin:
|
|
|
Ezein emakumek ez du pentsatu eskubiderik zuenik hori egiteko. Van Gogh
|
nola
jaioko zen, bada, emakume. Emakume bat ez zuten Borinagera bidaliko lan pastorala egitera, ez zuen sentituko gizonen miseria bere krimena balitz bezala, ez zen erredentzio bila hasiko; inoiz ez zuen margotuko Van Goghen Eguzki loreak.
|
|
|
Inork beharra zuenean, auzokoek erantzun beharra izaten zuten, eta baziren nolabait ezinbesteko hainbat zeregin; atsolorra horietako bat zen. Konpromiso horiek normalean bizitzako une garrantzitsuekin lotutakoak ziren, hala
|
nola
jaiotakoan bisitan joan; inor gaixotzen zenean, larri samarra bazen, bisita eman; eta inor hildakoan familiari lagundu. Horietan guztietan bisita zen eman beharreko «laguntza» eta harekin batera, zenbaitetan meza dirua, edo gastuetarako dirua, edota gozo gauzak edo janaria.
|
|
|
|
nola
jaio ginen mundura
|
|
2020
|
|
|
|
Nola
jaio zen gai horren inguruko dokumental bat egiteko ideia?
|
|
|
Jende askorentzat ezezaguna den istorio bat. Historia garaikidearen pasarte garrantzitsu bat izan zen hura, eta egokia ezagutzeko zenbait gauza
|
nola
jaiotzen diren.
|
|
2021
|
|
|
Asko aurreratu da azkenaldian genero estereotipo eta aurreiritzien lanketan, eta gero eta errazago konturatzen gara zenbateraino daukagun barneratuta bitasun hori. Euskal dantza tradizionalaren esparruan bereizketa hori zer neurritan, noiz eta
|
nola
jaio zen ezagutu nahi izan du Araolazak. Agerikoa da lanean zehar nola saiatu den artifizialki eraikitako rol banaketa identifikatzen eta izendatzen, genero ikuspuntua baliatuz.
|
|
2022
|
|
|
El niño que queria dar abrazos ipuina argitaratu berri duzu. Noiz eta
|
nola
jaio zen proiektua?
|
|
|
Pentsatu nuen nola" berez" gertatzen diren prozesu hauek, protagonistaren inolako kontzientziarik gabe, eta
|
nola
jaio nintekeen neu ere gurgurio edo arratoi edo araba-zozo. Gizakia ere umetokian sortzen eta garatzen da, baina bilakaera horren araubidea ez da gurasoena, biologiarena baizik.
|
|
|
Horrez gainera, konbertsio terapiak debekatu egingo dira. Halaber, oinarrizko eskubideak arautuko zaizkie pertsona intersexualei, hala
|
nola
jaiotzean mutilaziorik ez jasateko eskubidea eta bizitzako lehen hilabeteetan definituta ez duten sexu batean inskribatu beharrik ez izatekoa.
|
|
|
Adramanuelak taldeko kide Onintza Legorburuk bigarren eskuko arropa saltzeko azoka egitearen ideia
|
nola
jaio zen azaldu du: " Erabiltzen ez genituen arropei bigarren aukera bat emateaz hausnartzen genbiltzala sortu zen geure artean azoka egitearen ekimena.
|
|
|
Zein gizarte deskonektatua sortzen ari garen.
|
Nola
jaiotzen garen, eta, bereziki orain Covidarekin, nola hiltzen garen. Bakarrik jaiotzen gara, bakarrik hiltzen.
|
|
|
Ez, supergizakia ez da emeak sorturikoa izango. Baina
|
nola
jaio, emez erditua ez bada. Ezinezkoa dirudi.
|
|
2023
|
|
|
Eta dantza, eta arte performatiboa. «Ezin dut diziplina bakarra aukeratu; dantzari isil baten modukoa naiz, batetik bestera dabilena», azaldu du, eta pasioz oroitu du noiz eta
|
nola
jaio zen jatorrizko ideia. Konfinamenduan, Otaegi konturatu zen ohiko moldeetan eginiko erakusketek jadanik ez dutela lehen zuten erakarmen bera.
|
|
|
Pozez hartu du albistea Bergarak, «oso oso ona» iruditzen baitzaio: «Oso polita da konpainia
|
nola
jaio den, auzotik bertatik sortu baita». Gainera, nabarmendu du talde «handia eta gaztea» izango dela.
|
|
|
Elisabetekin nahi izaten zuen penaz negar egiten zuelarik eta irriz negar egiten zuelarik, lurrean etzanik, eskuak sabelean, matrailak bustirik, belarriak irtenik eta hortzak bereiz zelarik, eta ahoa" Ai, ai, ai" zioen mokoa egina zuelarik. ...Clavellek, eta lurrari kaparren moduan lotua, baina festa beteko kontzertua eskaintzen zuten Elisabeten buruko musikariek, xaramelak, biolinak, biola, kontrabaxua, turutak, tronpetak eta guzti, eta kantatu ere egiten zuten, emakumea etxeari begira arratsaldeetan, gordean, paratzen zelarik, eguzkia sartzeko tenorean, Blancaren ondoan isilik lanean aritzen zelarik, edo MartÃk, magalera igo ondoren,
|
nola
jaio zen, zer gertatu zen, berriro konta ziezaiola eskatzen ziolarik. Ãngela seinalatzen zion orduan haurrak, eta hurbildu egiten zuen Elisabetek, eta ferekatu egiten zuen, bere zekorra ahanzten zuen behiaren modukoa baitzen Blanca.
|
|
|
Baietz esaten zuen Elisabetek, eta kontatu egiten zien ondoren Blanca eta biak haurdun zeudelarik ondo ondoan jartzen zirela bi biak elkarrekin josta zitezen," Horrela, horrela, kaskarrekoak eta ostikoak joz". Eta orduan eska  tzen zion MartÃk Elisabeti Ãngela
|
nola
jaio zen kontatzeko. Elisabetek esaten zien, Martà oraindik kanpora guztiz atera gabe zela negar betean ari bazen ere, Ãngelak ez zuela jaio zenean negar egin.
|