2000
|
|
Vanitas vanitatum et omnia vanitas. Zeren,
|
nola
denboraren seme alabak garen, eta hitzak, orobat, gure seme alabak diren, hala, denboraren bilobak dira haiek —eta denboraren menekoak, beraz, gu bezalaxe—, baita hitzik handiusteenak eta ustez handienak ere; eta nola, bertzalde, gorputz orok bere baitan duen ereinik denboraren harra, denborarekin indartzen eta bortizten dena, kementzen eta adoretzen, halako suertez, non, lehenago edo b... Zeren eta hitz bakoitzak ere bere gorputza baitu, bere baitan eta bere gerizpean har ttipi ikustezin bat aterbetzen duena, eta handituz eta handituz joan daitekeena, baldin hitzak, hanpatzearen hanpatzeaz eta erabiltzearen erabiltzeaz, higatzerat eta galtzerat egiten badu.
|
|
Eta eztabaida hartan sutsu nengoen aita jesuitaren alde,
|
nola
denbora batean egon izan nintzen osaba Joanikoten alde, neure konbertsione iduriko hark guztiz aldatu ninduenez gero.
|
2003
|
|
Nik uste etorkizunean hori zabaltzen joango dela. " Orain
|
nola
denbora gehiago dudan, gehiago joango naiz gimnasiora".
|
2004
|
|
Beste era batera esanda, EAJk formulak birformulatu egiten ditu.
|
Nola
denboran zehar dirauen alderdi bat den, EAJren logika hau da: " hau da gure helburua eta gure prozesua aurrera egitea da.
|
2005
|
|
Eskolako denborari dagokionez, ikasleen eta irakasleen ordutegiak, ikasturteko egutegia, eguneko ordutegia, lan-orduak, etab. aipatuko ditugu. Bainagogoan izan behar dugu eskolako denbora hainbat faktorek baldintzatzen dutela, hala
|
nola
denboraren antolaketan eragina duten irizpide higieniko biologikoek, pedagogikoek eta soziokulturalek.
|
|
Eta bitxia zaio
|
nola
denbora
|
2007
|
|
alde batetik, high costrealities eta, bestetik, low cost realities. Lehenengoak baliabide ugariko hornikuntza behar du errealitateak sortzeko, hala
|
nola
denbora, dirua, ahaleginak etaabileziak. Ezagutza zientifikoak high cost reality eratzen du, kontzeptu, egitate, arau, interpretazio, abilezia metodologiko, ekipamendu nahiz ebidentziekinhornituriko sistema organizatuekin.
|
|
Eremu horietatik hurbil dagoen substantzia zuriaren azterketak ere arazoak ditu, baina ezin dira zehaztu zergatik sortzen dituen. Jakina da bi eremu horiek mugimenduarekin zerikusia duten seinaleak prozesatzen dituztela, eta, beraz, aurkikuntzek azal lezakete pertsona migrainek, erasorik jasaten ez duten bitartean, hautematen dituzten mugimendu urritasuna, hala
|
nola
denbora eta espazio kontrasteekiko edo kolore kontrasteekiko sentikortasunean dauden desberdintasunak. Autoreen iritziz, azalaren lodieran gertatzen diren aldaketek gehiegizko kitzikagarritasuna islatzen dute eremu horietako neuronetan, zelula horietako kaltzio kanalen akats baten ondorioz ziurrenik.
|
2008
|
|
Puntu beroen fenomenoa imitatzeko, dentsitate desberdina zuten bi likido jarri zituen ontzi batean Parisko Unibertsitateko Anne Davaille k 1999an. Likidoek ez zutenez dentsitate bera, ez ziren nahasten, baina behekoa, dentsoena, berotzean, ikusi zuen nola kono antzeko bat eratzen zuen bi likidoen arteko mugan, eta, azkenean, nola iristen zen likido dentsoenaren haritxo bat gainean zuen likidoaren gainazaleraino; eta
|
nola
denbora luze samarra irauten zuen han.
|
|
Nafarroco ume cembaitec, elcar adituric, eraguin dute bilgura bat «Nafarroaco Euscarazco Elcargoa» icendatzen dena. [...] Euscarazco Elcargoaren asmoac diré, gordetzea, galtzera utzi gabe, ta edatzea aldaitequen gucian euscarazco mintzairoa; ongui ezagutzea gure aurrecoac itzcunza eder onequin erran eta eguin dituzten gauza on guztiac; alic onguiena icastea
|
nola
dembora gucietan bere indarte, ta legue jaquintsuequin arritu cituzten bazter guciac, bizquitartean oitura garbiac beren lan, eguiteco, ta cantuetan eracusten zutela: eta azquenean Euscal errien onac aleguin guztiaz obeagotzea242.
|
|
Begi efektu onuragarria du, arazo horri lotutako begi galera murriztean datzana. «Hala ere, zenbait muga ditu, hala
|
nola
denboran zehar etengabe beren ikuspegia hobetzen duten pazienteen ehuneko txikia», erantsi du Rechek.
|
2009
|
|
Hor sortu da joko hori: hasieran kontatu ditut istorioan mugarriak diren pasadizoak, eta gero,
|
nola
denbora gehiago hartzen goazen, detaileak sartzen goaz, istorio batzuk errepikatzen... Jolasa da, azkenean.
|
2010
|
|
Gure gorentasuna lortzen dugu, eta segidan, gorentasunaren ostean, pipiak josten zaizkigu ezpal artera. Pipiak egurra higatuz,
|
nola
Denbora gizakiak janaz.
|
2011
|
|
Hirian oso estua zen kanona, eta, nolabait esateko, puxka txikitan zatitzen zuen errealitatea. Hala gurina
|
nola
denbora. Herrian, aldiz, kanona malguagoa zen.
|
2012
|
|
Ikusten dudana kontatzen dut,
|
nola
denbora badoan.
|
2014
|
|
Google Play 3 Runtastic smartphone aren PSPak erabiltzen duen beste aplikazio oso ezagun bat da, datuak ibilbidean sartzeko eta gero grafikoetan, estatistiketan edo mapan erakusteko. Horrez gain, lehen Google Maps en trazatutako ibiltariak ere sar daitezke, haiek jarraitzeko eta lasterketan izandako gorabeherei buruzko oharrak emateko, hala
|
nola
denbora, altitudea, zoruaren egoera eta abar. Ordainketa bertsioak – bost euro, ahots bidezko entrenamendu planak uzten ditu, eta horiek adierazten dute zer erritmo eta ariketa egin behar diren.
|
2015
|
|
Kontatutako istorioak zenbateko iraupena izan dezakeen sumatu ahal izateko aukerarik ere ez du eskaintzen. Testuinguru horretan, atentzioa ematen du,
|
nola
denbora mugagabe batean burututako jazoerez diharduen kontalariak, sarritan, jakinarazten duen egindako elipsiari dagokion iraupen zehatza. Elipsira jo duela agertzeaz gain, zenbat denbora barneratzen duen ere zehazten du.
|
|
Azken urteetan denbora informazioaren analisia ikerketa ildo nabarmena bilakatu da hizkuntzaren prozesamenduaren (HP) esparruan; esaterako, TempEval lehiaketen ((Verhagen et al. 2007, 2010) eta (UzZaman et al., 2012)) helburua informazio hori prozesatzeko sistemak sortzea izan da, denbora egiturak edoerlazioak erauzteko sistemak, adibidez. Denbora informazioa erauzteko, testuko gertaerak identifikatubehar dira, hala
|
nola
denborako uneak eta tarteak adierazten dituzten egiturak eta horiek erlazionatukodituzten erlazio egiturak. Testuko denbora informazioa prozesatzeak, besteak beste, gertaerak denboraren arabera antolatzea ahalbidetuko du, baita denborazko galderei erantzutea ere informazio erauzketasistemetan.
|
|
Gainera, motibazio ekonomikoez gain, gero eta gazteagoak dira uda garaia, eta, horren bidez, lehen lan esperientzia bat eskuratzen dute, curriculum vitaea hobetzeko. Hala ere, Camps-ek dioenez, krisiak azken urteetan hainbat profil izan zituen langabezian, hala
|
nola
denbora luzeko langabetuak eta etxekoandreak ere, udako kontratazioaren hazkundea aprobetxatzen saiatuko zirenak. Izan ere, EPAko datuen bilakaerari erreparatuz gero, 2008tik milioi bat baino gehiago jaitsi da lan hori baino egiten ez duten emakumeen kopurua.
|
|
Memoriaren porrotari buruzko poema hartan alderantzizkoa esanez bukatzen nuen, baina uste dut narrazio honetan poema hura gezurtatzeaz arduratzen ari naizela. Memoria norabide eta noranzko guztietan bidaiatzen delako, hala espazioan
|
nola
denboran. Besteren memoria neureganatu dezakedala uste dut.
|
2016
|
|
Behartsuak,
|
nola
denborak ez zuen estutzen, ohi baino denbora dosi luzeagoa emana zuen hemen; egia da beste modu bat ere bazuela zeremonia gutxiagorekin egiteko, hainbeste ziren-eta kalean bat batean aurre egin behar zien okasioak; baina nola moldatzen ote zen bere diskurtsoa zuzendu, eztitu, kontzentratu eta dohaintzeko, ez dut neure izpiritua aztoratuko galdera horrekin. Aski da jakitea eskaleak hamabi soseko txanpon bi eskuratu zituela.
|
|
Duela urte gutxi euskal elizaren bibliografia eta historia eman zuen argitara, egun humanitateen inguruan gaia Euskal Herrian kokatzen duten edozein ikerketetarako erabilgarri suertatzen den liburua. Gezurra dirudi
|
nola
denbora laburrean bi liburu hain oparo idatzi ahal izan dituen.
|
|
Euskal Herrian hizkuntza politikaren ardura duten hiru instituzioek, 25 urte betetzen dituen Inkesta Soziolinguistikoari dagozkion lanak aurkeztuz, euskarak 1991tik aitzina dituen bilakaeraren gaineko datuak eman zituzten. Gogora ekarri dute 25 urte bete dituen inkestak 16 urtetik gorako biztanleen hizkuntza gaitasuna, euskararen, gaztelaniaren edo frantsesaren ezagutza azken 25 urteetako emaitza adierazgarri batzuk aipatu zituzten; hala
|
nola
denbora tarte horretan euskaldunen kopuruak gora egin duela, eta hazkundea 4,7 puntukoa izan dela, batez beste ia 0,5 puntu urteko. Euskalduntzearen bilakaera ez da berbera izan lurralde guzietan, hazkundea batez ere autonomia erkidegoan izan baita (8 puntuko igoera) eta neurri tikiagoan Nafarroan (2,2).
|
2017
|
|
Eta hala, badirudi ezen purgatorioetan daudenek ez dutela deusez ere hainbat damu eta atsekabe izango
|
nola
denbora galduaz, gaizki enplegatuaz eta bere buruak bere borondatez apur bat, bederen ez penatuaz.
|
|
Ez dugu deusez ere hain kontu gutxi egiten,
|
nola
denboraz.
|
|
Biziki ainitz desertu bazen eta horietarik zerbaiten ateratzeko abereak behar ziren, zela behi edo ardi. Zonbait kanpaña haundi hasi ziren abere ekartzen ahal zuten lekuetarik eta
|
nola
denbora hartan emigranteak nun nahitik heldu ziren lan bila, abere zaintzan ari nahi zuenak lana errexki harrapatzen zuen, zela artzain edo unai. Lehenbiziko pionier hetarik ainitzak beren abereekin bizitzen ziren, aste baten gainean beren arropa eta jateko zonbait hartu eta iluntzen zen lekuan ardi larru zonbait asto pildatzeko ibiltzen zutenak lurrean hedatu eta, zerua aterbe, zeruko izarreri begira lo egiten zuten.
|
2020
|
|
pasta plater batean, pizza batean edo enpanada batean). Baina garrantzi txikiagoa ez duten beste ezaugarri batzuk ere baditu, hala
|
nola
denbora eta esfortzua aurreztea, iraupena, prezioa (merkea), osaera (etxean egindakoaren antzekoa) eta ezaugarri organoleptikoak (itxura, zaporea, testura…). Sakon aztertuko dugu produktu hau, eta, oro har, ez da etxean egin dezakegunaz hain bestelakoa.
|
2021
|
|
Jokatugabeak ere, ordea, ematen du aukera burututasuna markatzeko euskalki guztietan: Bai ordea damu hartzen dut, iendek ene baithan eztenaren erraiteaz, eta bai batzutan denaren ere agertzeaz eta banatzeaz (Axular); Eta hala badirudi ezen purgatorioetan daudenek, eztutela deusez ere hanbat damu, eta atsekabe izanen,
|
nola
denboraren galduaz, gaizki enplegatuaz, eta bere buruen bere borondatez, aphur bat bedere, ez pentsatuaz (Axular); Gero, elkarri bostekoa estutu ondoren, akituak, hitzik aurkitu ezinik, banandu egiten ziren, nor bere argudioak hortzen artean oraindik, batak besteei bere usteak eztarrian ezin hondoratzeaz damu harturik (K. Zabala); Bañan damutu zitzaion prest aski gisa artan jarria (Iztueta).
|
|
Horrez gain, ideia aurrerakoi eta ezkertiarren defentsan jardun zuen bizitza osoan. Haren eleberri nagusiak film oso ezagunen oinarri ere izan ziren, hala
|
nola
Denboraren makina (1895), Moreau doktorearen uhartea (1896), Gizon ikusezina (1897; 1997an euskaratua), Munduen gerra (1898).
|
|
|
nola
denborak ez duen etenik.
|
2022
|
|
Bada enara bat, beltza, hegazean bizi dena, biziko bada joanean datorren denbora bezalaeta geratu sortzeko bakarrik geratzen da eta orduan bakar bakarrik kabitzen da enara beltza denbora geldian
|
nola
denbora, hego beltzotan.
|
2023
|
|
Janari lasaia mugimendua bezalaxe, denbora da turismo lasaiaren oinarrian dagoen funtsezko printzipioa. Hala
|
nola
denbora hartuz bidaiatzea. Tokiko ondareaz, tokiko jendearekin harremanetan jartzeaz eta tokiko mozkinak kontsumitzeaz gain, mugitzeko era berri bat ere aldarrikatzen du turismo lasaiak.
|
|
Gutxi ezagutu ditut Clarissa Pinkola Estés idazle eta antropologoak egindako planteamenduak bezain sendoak eta arnasa zabalekoak, hala espazioan
|
nola
denboran. Igaroko dira urteak, eta Clarissaren ahotsa nabarmenduko delakoan nago.
|
|
bai irakasleekin eta baita ikasleekin ere. Irakasle batzuei atentzioa deitzen die
|
nola
denbora guztian jolasten ibiltzen garen, jolasa bera gure gizartean gutxietsita dagoelako, eta ez da zentzu pedagogiko batean kontzebitzen. Antzerkia jolasa da.
|