|
2000
|
|
|
Joanes Etxeberri Ziburukoak 1627 urtean bertsoz idatzi zuen liburuan zioen: . Erregeak behar ditu defendatu jendeak,/ hizkuntza batekoak hain ungi
|
nola
bertzeak?. Hor ikusten denez, esan genezake lehenago Martin Azpilkueta. Doktor Nabarro?
|
|
|
Desde el renacimiento a la ilustración hay evidentes vestigios humanísticos en la literatura vasca, por ejemplo, Joanes de Etxeberri de Ziburu (Ciboure), en sus versos de 1627 aboga: . Erregeak behar ditu defendatu jendeak,/ hizkuntza batekoak hain ungi
|
nola
bertzeak? (El rey debe defender a las gentes/ tan bien a los de un idioma como a los otros).
|
|
2007
|
|
|
Zeren baskoak baitira abil, animos eta jentil, eta hetan izan baita, eta baita, zienzia guzietan letratu handirik, miraz nago, jauna, nola batere ezten asaiatu bere lengoaje propriaren faboretan heuskaraz zerbait obra egitera eta eskributan imeitera zeren ladin publika mundu guzietara berze lengoajiak bezala hain eskribatzeko hon dela. Eta kausa honegatik gelditzen da abataturik, ezein reputazione bage, eta berze nazione orok uste dute ezin eskriba daiteiela lengoaje hartan
|
nola
berze orok baitute eskribatzen berian.
|
|
2009
|
|
|
Eta halatan Eskritura Sainduan konparatzen dira giristino onak, harri preziatuekin, aditzera emateagatik giristino on ere guti dela; batak bezain bertzeak, direla gaitz edireiten. Eta
|
nola
bertze harrietarik baita, preziatuetarik baiño frankoago, hala dela halaber kondenatuetarik ere salbatuetarik baiño gehiago. Salomonek dioen bezala, Stultorum infinitus est numerus. Erhoen kontua infinitu da, infinituki anhitz kondenatzen da?.
|
|
|
Bietako batek eszedentzia eskatu behar duzue. Oraindik ez. Ni pentsatzen ari naiz halere,
|
nola
bertze laguntza horiek ere ateri dituzten… gure kasuan hartuz gero bixkiek hiru urte bete arte jasoko genuke laguntza. Hauekin ia hiru haur ditugu, eta gainerakoan haurtzaindegira eraman edo zaintzeko norbait hartu beharko dugu.
|
|
|
Baino berritz beztitu ginenean lotu zen hitzetan, eta hartan gastotu zuen dena. Hor hasten nau nola bezperean bertze emazte bat hartu zuen nere gisa sasi tartean, eta
|
nola
bertze aldi batean estali zuen neska bat bere gizongaia automobillaren billa joan zen denboran, eta bertze asko holako.
|
|
2011
|
|
|
Bernard Etxeparek Bordelen 1545ean euskaraz Linguae Vasconum Primitiae liburua argitaratu zuenean, sarreran argi eta garbi adierazten du euskarak ez zuela prestigiorik: " berze nazione orok uste dute ezin deus ere eskriba daiteiela lengoaje hartan,
|
nola
berze orok baitute eskribatzen berian", adierazten dio Bernard Leheteri, liburua inprimatzeko laguntzaileari, bere ekimen garrantzitsuaren partaide eginez. Eta, jakina, landu eta erabili ezean, hizkuntza ez da garatzen ez aberasten.
|
|
2014
|
|
|
zeren baskoak baitira abil, animos eta jentil, eta hetan izan baita eta baita zientzia guzietan letratu handirik, miraz nago jau na nola batere ezten asaiatu bere lengoaje propriaren faboretan heuskaraz zerbait obra egitera eta eskributan imeitera, zeren la din publika mundu guzietara berze lengoajiak bezala hain eskri batzeko hon dela. Eta kausa honegatik gelditzen da abataturik, ezein reputazione bage, eta berze nazione orok uste dute ezin deus ere eskriba daiteiela lengoaje hartan,
|
nola
berze orok baitu te eskribatzen berian. (Linguae> Vasconum> Primitiae, hitzaurrea)
|
|
2015
|
|
|
Kap. I.
|
Nola
bertzeak bertze direla, alferkeriatik ihes egiteagatik ere behar
|
|
2016
|
|
|
Kap. I.
|
Nola
bertzeak bertze direla, alferkeriatik ihes egiteagatik ere behar den trabaillatu.
|
|
|
Biziki interesgarria da puntu horretatik ere aztertzea liburua, eta ikustea nola kontatzen den historia bera bi ikuspuntu diferente horietarik: konparazione, anaiek, urte batzuetan elkarrekin lan egin eta gero bereizten direlarik, izan zituzten arazoak nola ikusten diren alde batetik eta
|
nola
bertzetik.
|
|
2018
|
|
|
Zeren baskoak baitira abil, animos eta jentil, eta hetan izan baita eta baita zientzia guzietan letratu handirik, miraz nago, jauna, nola batere ezten asaiatu bere lengoaje propriaren faboretan heuskaraz zerbait obra egitera eta eskributan imeitera, zeren ladin publika mundu guzietara bertze lengoajiak bezala hain eskribatzeko hon dela. Eta kausa honegatik gelditzen da abataturik, ezein reputazione bage; eta bertze nazione orok uste dute ezin eskriba daiteiela lengoaje hartan
|
nola
bertze orok baitute eskribatzen berian.
|
|
|
Bertze Garralda bat han, hala
|
nola
bertze Lekunberri, bertze Uharte, bertze Hiriberri, bertze Baigorri, bertze Itsasu. zer gehiago genuen jakiteko. Ia harrigarriagoa oraino, Urrutia izeneko bertze etxe bat Izturitzen gurean ere badelarik!
|
|
|
Muga arras zaindurik egon ala ez, ixilpeko lanak eta emigrazioak indarra hartu zuten, biak baitziren aterabide bakarrak. 1950eko hamarkadaren bukaeran behorrak Garazira pasatzea arrunta zen, hala nola portugesak 1960koan eta, tamalez, gure herritarren batek berdin gobernatzen zituen batzuk
|
nola
bertzeak. Halere, jende trafikoan herritar guti sartu zen, ondorioak larriago zirelakoan.
|
|
2021
|
|
|
‘Bezala’ren esanahia duela: Uste dute ezin dela deus ere eskriba daitekeela lengoaia hartan,
|
nola
bertze orok baitute eskribatzen berean (Etxepare).
|
|
|
Orobat, adberbioarekin: Hain ongi pagatu behar da bata
|
nola
bertzea (Axular); Hain laster etorri ohi da bere haserrea zein eta bere errukia (Añibarro); Sekula ez da zaldunik izan damaz hain ongi zerbitzatua non Lanzarote Bretainatik honantz zenean bildua (Berrondo).
|
|
|
Aditzaren aurreko mintzagai ere izan daiteke: Halarikan ere osoki satisfatuak geldi zaitezten amoreagatik, oraino nahi nizueke xeheroki erakutsi, hala bataren egiazko abantailak,
|
nola
bertzearen enganio, eta lausengu itxurapenezkoak (Etxeberri Sarakoa). Inoiz, zertako edo zergatik galderei erantzuteko erabiltzen da:
|
|
|
Gaur den egunean, arruntago baizik ez da bilakatu jendea, han
|
nola
bertzetan. Metaka sartzen
|
|
2022
|
|
|
Ondoren kontatuko dugun gertaeraren albistea ene lagun Jessicak ekarri zigun lagunartera. Ez nauzue, hortaz, neu, albiste hori entzun zuen bakarra, baina
|
nola
bertzeek ez duten idatziko, jartzen naiz izkiriatzera. Duela hilabete batzuk gertatutakoa da, eta dolu dut, hemen ezin adieraztea Jessicak ahoz erratean emandako ahotsak, indiarraren jakina eginez.
|