|
2008
|
|
|
35 Leizaolak (1951, 87 or.) Beotibarko batailaren kantuan ere neurri bereko neurtitz erri maduna kausitzen dela seinalatzen du (lehen erran bezala, berak 4/ 4/ 4/ 3 definitzen badu ere). Dena den, bataila XIV. mendekoa izanik, ez da argi Garibay eta Zaldibiaren bitartez baizik ezagutzen ez dugun kantu hau (hots, galdu ez ziren hiru neurtitzak), noiz eta
|
nola
sortu eta finkatu zen. Badaiteke guregana heldu izan den zatia bera ere puska bat geroago egina izatea (Mitxelena 1964, 68 or., Juaristi 1986).
|
|
|
Azaleko batasun horretatik kanpo, gainerakoan, adostasun urria zegoen sabindar eskolako idazleen artean: neologismoetan (zehazki zeintzuk erabili,
|
nola
sortu berriak), aditzaren inguruan (zein paradigma bihurtu eredu, trinkoak orokortu ala ez), fonetismotan (ija ala ia...), euskalkietan (aranista guztiek ez zerabilten berbera), deklinabidean, sintaxian, hizkuntza idatzia batzearen gainean... Aranista bakoitzak bere gogora moldatzen zuen hizkuntza, ausartenek lexiko eta gramatika moduko oinarrietan era guztietako esperiementu eta proposamen arbitrarioak eginez, inori azalpenik eman gabe eta beren artean ere koordinatzen saiatu gabe.
|
|
|
zerabilen moldekoa), baina eredu horrek ez zuen balio gainerako herrialdeetarako, eta haietaz. Maisuak? ez zuenez askorik esan ez zegoen argi
|
nola
sortu beste haietan erabiltzeko euskara sabindar bat. Gipuzkoar sabindarrek, adibidez, argia ala argiya idatzi behar ote zuten?
|
|
2009
|
|
|
Hedabideetan hitzek gaur egun zer ibilbide egiten duten aztertzen duen Behatokia, dela Berria n, ETBn, Argia n eta abarrean. Adi egon behar dugu lexikoaren ikuspegitik hitz berriak
|
nola
sortzen diren. Lexikografia eguneratu egin nahi dugu, eta premien arabera jokatu.
|
|
|
Beregaintasunaren kontzientzia lehen ordukoa da. Gauza jakina da
|
nola
sortu zen Euskaltzaindia: Oñatin Eusko Ikaskuntzak 1918an bere Lehen Kongresua egin zuenean.
|
|
2012
|
|
|
nondik dator testu jakin baten diskurtsoa, autoreak berak horren gaineko ahalmen hain mugatua badu?
|
Nola
sortzen da zentzua, autoreak ezin izan badu zentzu transzendentaldun testu bat sortu. Zentzua testuaren hizkuntzan bilatu behar dela aldarrikatzen du Foucaultek, kontraesan, hutsune nahiz isiluneetan.40 Horrela, Mendebaldeko kulturaren diskurtsoak ezkutatu edo isilarazi dituen esanahien jabe egiten dira berriro hitzak.
|
|
2013
|
|
|
Prentsa idatziaren garapen urte haietan euskarazko astekari giristino baten sortzeko aukera beste baten sorrerak eragin gabe pitz zitekeela pentsatzea guztiz logikoa da. Baina ikusiz noiz eta
|
nola
sortu zen, ez da dudarik, Le Réveil Basque astekariak gutxienez azeleragailu funtzioa bete zuela, eta Eskualduna astekariaren sortze prozesua bizkortu zuela. Halaber, Berdolyren aurkari politiko nagusiak sortu izanak ere argi uzten du Le Réveil Basque rekiko lehiak bultzaturik sortu zela, hots, astekaria helburu politikoekin eta ildo politiko zehatz batekin agertu zela.
|
|
|
Horiek horrela, permisioneak zerbait beharrezko gisa aurkeztu zituzten, gehienetan. Emmanuelle Cronierrekesplikatu du permisioneak
|
nola
sortu ziren: gerla uste baino gehiago luzatzeak eragin zuen halako neurri baten pentsatzea
|
|
|
Edukin analisia kualitatiboa erabili du Eneko Bidegainek, editorialak eta gerla berri-emaileen artikuluak arta berezi batez tratatuz. Bainan lehenik Eskualduna agerkaria
|
nola
sortu eta nola hedatu den azaltzen du. Indar handiko astekaria zen.
|
|
|
Lehenik, beharrezkoa iruditu da gaia bere testuinguruan ongi kokatzea. Eskualduna ri berari buruzko lan sakonik ez dagoela ikusirik, baitezpadakotzat jo da ongi esplikatzea astekari hori zer zen,
|
nola
sortu zen, nork egin zuen eta nola jo da. Astekari horren ezagutza sakona egin nahi izan da, tesi honen irakurleek ere zer euskarri ikertu den hastapenetik jakin dezaten.
|
|
2021
|
|
|
Aberatsa hain biluzgorri sortu zen, nola ø (sortu baitzen) pobrea. Ikusten denez, aditz eta guztikoa izan daiteke mendeko perpausa, ohiko eredukoetan bezala(
|
nola
sortu baitzen pobrea), baina baita perpaus laburra ere, perpaus biek aditza bera dutenean (nola pobrea).
|
|
|
" Le manger beaucoup et le beaucoup boire m’a réduit à ceci". Beste kasu batzuetan, dudazkoa da
|
nola
sortu den partizipioaren izen erabilera; izan aditzarekin, esate baterako. Zenbaitetan erlatibatzeari dagokiola iduri luke, baina besteetan, ordea, ez:
|
|
|
26.6.1.3f Iraganaldiko geroaldia adierazteko, aipatu ditugun [tuko+ izan/* edun] adizki analitikoa eta [t (z) ekoa (k)+ izan,* edun], [t (z) era+ joan], [t (z) ear+ egon] perifrasiak erabiltzen dira —azken hauek, lehen eman ditugun ñabardura semantiko berekin—; baina adizkia, aldi iraganekoa da: Osaba Joanikot, Pitagorasen teorema esplikatzen ari zitzaidan, noiz eta ohartu bainintzen bezperan hitz eman zidala ezen biharamunean kontatuko zidala
|
nola
sortu zen eta zergatik sortu zuen protestantismoa Lutherok (Irigoien); Eta lan horren arintzeko, erran zion biharamunean berean igorriko ziola emazte bat nexkato horri arropak erosteko, baitare plantan ezartzeko ziren guziak (Narbaitz); Biharamunean ateratzekoa zen artikulua (U. Apalategi); Baina, biharamunean pilotan hastera gindoazelarik, mila miliunka aldiz bezala, bota nuen:
|
|
|
des egin, mendi tsu, zuri tasun, liburu tegi, barre garri, iraun kor... Hitz eratorriak
|
nola
sortzen ditugun, zein erregelaz baliatzen garen aztertuko du eratorpenak. Nolanahi ere, hitz elkarketaren eta eratorpenaren arteko muga ez da beti hain argia; batzuetan zaila da esaten hitz jakin bat eratorria ala hitz elkartua den.
|
|
2023
|
|
|
Hemen, bi emakume esanguratsuren figura landuko dugu. Alde batetik, Margarita Angulemakoaren lanak ikusiko ditugu, bereziki sortu zituen lanen ar tean antzerkiak aztertuko ditugu, garai hartako antzerkia
|
nola
sortzen zen, an tzerkiek zer zioten, zein ziren garatzen zituzten gaiak, eta haien erretorika zein zen. Nafarroako erreginaren obran antzerkiaren eremua argitzen saiatuko gara, bere obraren zati bat baizik ez baitzen, baina garai horretan berrikuntza handia izan zuena.
|