|
2003
|
|
|
Elikagaien osagarriak ezin izanen dira aurkeztu ez elikagai arrunt gisa ez dietaren iturri bakar gisa. Araudi berria onartzeak “alegaltasun” egoera iraunkorra ekarri zuen, eta horrek eragina izan zuen Espainian eta gure inguruko herrialdeetan, hala
|
nola
Frantzian, besteak beste. Horrelako produktuei buruzko araudirik ez zegoenez, onartzen zen, baina ez zen debekatzen.
|
|
|
ugaltze gune bat sortzea Urdaibaiko eremuan, Biosferaren Erreserba izendatutako naturgunea, Euskal Herriko isurialde atlantikoan. Ekimen horrek 38.000 euroko aurrekontua du, eta bi aurrekari baino ez ditu Espainian, biak Katalunian, eta beste gutxi batzuk beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian eta Alemanian. Urdaibai Fundazioak aurkezten duen lehen proiektua da.
|
|
|
Agente parasitarioei dagokienez, hala nola trikinei dagokienez, basurdearen haragia kontsumitzeaz gain (transmisioan inplikatutako elikagai gisa), azken urteotan agente transmisore berri bat agertu da, espero ez zena. Ernaldutako ekidozko haragia da, eta horren kontsumoak trikinosi kasu ugari eragin ditu inguruko herrialdeetan, hala
|
nola
Frantzian, Jugoslaviatik ekarritako haragiaren aldi batean gutxienez ekoitzia. Hori dela eta, Europako osasun agintariek parasito gaixotasun horren kontrola zabaldu diete animalia horiei ere.
|
|
|
Talde horretako lehendakari Isabel Vallejoren arabera, “espezialitate farmazeutiko publizitarioen merkatua (errezetarik gabe eros daitezkeen sendagaiak) %6an gelditu da”. Haren iritziz, Ministerioak adierazitako automedikazio mailak egiazki emango balira (herritarren %52), merkatu hori handiagoa izango litzateke, gure inguruko beste herrialde batzuetan gertatzen den bezala, hala
|
nola
Frantzian edo Alemanian, “botika horiek merkatuaren %15 inguru dira”. FEFEren datuen arabera, medikamentuen merkatuaren %80 errezeta behar duten farmakoek osatzen dute.
|
|
2005
|
|
|
Era berean, haren ekoizpenak ez du co2 rik isurtzen, eta, beraz, ezin hobeto betetzen ditu Kyotoko Protokoloak sustatutako jarraibideak. Espainian, bederatzi zentral nuklearrek energia elektriko osoaren %24 sortzen dute, eta 60 milioi tona CO2 aurrezten dituzte, hau da, emisio guztien %15 Beste herrialde batzuk, hala
|
nola
Frantzia, 59 zentral nuklearretatik elektrizitatearen %78 lortzen duena, energia iturri horren aldeko apustu garbia egiten ari dira. Hala ere, zentral nuklearren eragozpen nagusia, hedapena geldiarazi duena, ihes erradioaktiboak izateko aukera da —oraindik ere kontuan hartzen da Txernobilgo istripua 1986an—, eta hondakin erradioaktibo gehienak biltegiratzeko beharra, ez baita ezagutzen nola birziklatu ahal diren.
|
|
|
Azken urteotako ikerketen helburua azken sistema hori hobetzea da, ziklo irekiaren arriskuak direla eta. Suedia, Kanada, Estatu Batuak edo Espainia bezalako herrialdeek ziklo irekiaren aukera aplikatzen dute, eta beste herrialde batzuk, hala
|
nola
Frantzia edo Japonia, ziklo itxiaren aukera aplikatzen ari dira. Bi zikloetako edozeinetan, erregaia denbora batez gorde behar da.
|
|
2006
|
|
|
Txartelarekin ordaintzeak eragin nabarmena du, izan ere, dagoeneko ez dago txanponik kontsumitzaileari itzultzeko, askotan mahaiaren edo mostradorearen gainean uzten ziren txanponak. Horixe gertatu da Espainian, propina borondatezkoa baita, baina ez beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian, non zerbitzuaren gehigarri hori dagoeneko sartuta baitago fakturan eta, beraz, ez baita ikusten Eskupekoen etsai nagusia kreditu edo zordunketa txartela da ordaintzeko modua edozein dela ere, edo Estatu Batuetan, non kontsumitzaileak txartelaren bidezko ordainagirian adieraz baitezake zenbat gehiago nahi duen bere kontura propina gisa kargatzea. Txartelen arazoa Garcíak eta Ferrerok duela zortzi urte inguru ekin zioten jatetxeetako eta hoteletako txartelen presentziari eta, haren iritziz, eskupekoak murrizteari.
|
|
2007
|
|
|
Koadrizikloak duela zortzi urte iritsi ziren Espainiara, eta atzerapen pixka bat izan zuten jada oso ezagunak ziren Europako beste herrialde batzuekin, hala
|
nola
Frantziarekin. 1998ko urtarrilaren 3ko BOEn argitaratutako ministro agindu batek bi kategoria ezarri zituen:
|
|
|
Bigarren fasean gehiago sina litezke, baldin eta zazpiadostutako baldintza batzuk betetzen badituzte. Beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian, Britainia Handian eta Holandan, ekimen honi atxikitako erakundeek 100 baino gehiago dituzte, erreferente bat ekimen solidario horretan lanean jarraitzeko. Espainia herentzia eta legatu solidarioei buruzko kanpaina kolektiboa egin duen Europako hirugarren herrialdea da, Britainia Handiaren eta Herbehereen ondoren, 2001ean, eta pentsamolde aldaketak eta zailtasunak antzekoak izan dira herrialde bakoitzean.
|
|
|
Hala ere, aldiriko usainak nahastezina egiten du. Belar preziatua da Europako erdialdeko zenbait herrialdetako gastronomian, hala
|
nola
Frantzia, Alemania eta Herbeheretakoa. Jatetxe askoren gutunean ikus daiteke hori, batez ere uda garaian, sasoi naturalean.
|
|
|
Krissa Cavouras Espainian etxebizitza bat erosteko mailegu baten batez besteko iraupena, Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) azken hipoteka datuen arabera, 26 urtekoa da, BBK, Caja Duero, Caja Laboral, Caja Vital edo Caixa Galicia erakundeek hipotekak kontratatzeko aukera ematen dute, gehienez ere 50 urterako, eta beste batzuek, berriz, Caja Madrid edo Caja Mediterraneo de Caja erakundeek. Joera hori ez da berria, nahiz eta Espainian nahiko berria izan, aspalditik dabil beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian, non mailegu mota horiek 60 urtera irits baitaitezke. Estatu Batuetan eta Japonian hipotekek 100 urte arteko epea izaten dute, eta gurasoengandik seme alabengana heltzen dira, eta, batzuetan, bilobek ordaintzen dituzte.
|
|
2008
|
|
|
Alemanian, Herbehereetan, Danimarkan eta Norvegian aspalditik erabiltzen da sistema hori. Beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian, bizikleta hain zabalduta ez zegoenean, ohikoagoa izaten hasi da, eta Lyonen eredu paradigmatikoa. Espainian, bizikleta publikoen lehen sistemak 2000 urtearen hasieran jarri ziren martxan.
|
|
|
Arrazoiak Etxeko lanak egitera bultzatzen dituzten arrazoi nagusien artean, Save the Children ek pobrezia eta feminizazioa aipatzen ditu, gizarte bazterketa, hezkuntzarik eza, genero eta etnia diskriminazioa, etxeko indarkeria, joan etorriak, landa exodoa, eta gurasoen galera, gatazka eta gaixotasunengatik. Europan, haurren etxeko lana kontinentearen ekialdean ez ezik, Europako mendebaldeko herrialdeetan ere badago, hala
|
nola
Frantzian edo Erresuma Batuan, “Afrikako neskek etxeko esklabo gisa lan egin behar baitute”, ohartarazi du txostenak. Espainiaren kasuan, gaur egun haurren etxeko esklabotza fenomenorik ez dagoen arren, Save the Children ek berak ohartarazi du “petites bonnes” ak Marokon hazitako gisa lan egiten duten neskak herrialde horretatik inporta ditzaketela marokoar etorkinen familiek.
|
|
2009
|
|
|
2010eko apirilaren 1etik aurrera, Espainian saltzen diren 21 hazbetetik gorako telebistek HDTV sintonizadorea izan dute. Inguruko beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian, araudi hori abendutik dago indarrean. Hori dela eta, merkatuan sintonizadore egokia duten zenbait telebista modelo aurki daitezke, fabrikatzaileen gama ertain altukoak badira ere, hala nola Sharp en KRP eta 600A serieak, DH65E eta XS1 edo Grundig en Vision 9 seriea.
|
|
2010
|
|
|
Japonian, inflazioak abenduan jarraitu zuen eremu negatiboan(% 1,7), azaroan% 1,9ko urte arteko tasa erregistratu ondoren. Abenduan% 0,8ko inflazio tasarekin, Espainiak bere prezioen bilakaera euroguneko ekonomia handien parean jarri zuen, hala
|
nola
Frantzia(% 0,9) eta Alemania(% 0,9). Prezioak %1, 3 igo ziren abenduan Erresuma Batuan, eta %1 Italian.
|
|
|
Alemaniak eta Frantziak, %11, 3ko tasarekin, egonkor diraute; Espainiak, berriz, %3, 4ko tasarekin, “gorantz egiten du neurri batean, tasak batez bestekotik behera egon arren (%8, 7) ”, zehaztu zuen. “Azkar hazten gara, eta zuzeneko beste lehiakide batzuk, hala
|
nola
Frantzia eta Alemania, jaitsi edo egonkortu egiten dira”, ondorioztatu zuen Margarit ek.
|
|
|
Horretarako, legeak murriztu egiten du arau haustearen eta zehapenaren arteko epea, zehapen prozedura pedagogikoa eta eraginkorra izan dadin, eta murriztu egiten du forma arrazoiengatiko auzikotasuna, ez sakonekoa, kontuan hartzen baitu arau hausleek aurkeztutako alegazio eta errekurtsoen %95 Administrazioaren alde ebazten dela. Barne Ministerioak nabarmendu zuen gure inguruko herrialdeetan, hala
|
nola
Frantzian edo Portugalen, egindako zenbait esperientziek agerian uzten dutela “zehapen prozedura egoki kudeatzeak zuzenean eragiten duela istripuko biktimen kopurua murriztean”. Arau hausteei dagokienez, Legeak beste arau hauste larri batzuk ere jasotzen ditu, hala nola gidatzen den bitartean nabigatzailea programatzea edo ibilgailuaren titularrak gidabaimenik inoiz lortu ez duen pertsona batek gidatu ahal izatea.
|
|
|
“Pentsio planen askotasunak aurrezkia erretirora iristea bermatzen du” Zer eginkizun izango dute etorkizunean, dekretatutako azken erreforma ekonomikoen aurrean? Kontuan hartu behar da Espainian ordezkapen tasa (pentsio publikoa, aktiboan jasotako azken soldataren gainean) %81ekoa dela, Grezia, Luxenburgo eta Turkiaren azpitik, eta beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian %50etik gorakoa; Alemanian %40tik gorakoa da (eta %60tik gora osatzen da pentsio sistema pribatuekin). Egungo egoera ekonomikoak agerian utzi du Estatuak mugak dituela etorkizunean zenbait prestazio ekonomiko eta zerbitzu finantzatzeko, eta gizarte moderno batek, kalitatezko osasun sistema gisa, mendekotasun egoeretan edo pentsio nahasietan arreta egokia eskaini nahi diela.
|
|
|
Pakistango Gobernuak kalkulatu du 45.000 milioi dolarreko kostua izan dezakeela. Oxfam erakundeak dioenez, zenbait herrialdek, hala
|
nola
Frantziak, Japoniak, Hego Koreak eta Txinak —urriaren 15ean Bruselan bildu ziren Pakistan Demokratikoaren Lagunen Taldeko kide guztiek— “Pakistandik diru gehiago jaso dute, haiek uholdeei erantzuteko eman duten laguntza baino”. Frantziak 62 milioi dolar jaso zituen zorraren ordainetan iazko lehen bederatzi hilabeteetan, uholdeei aurre egiteko zuzeneko ekarpena 15 aldiz baino gehiago.
|
|
2011
|
|
|
Landatzeko ahalmen handiena du, eta erreferentzia puntua da bai basa bilketan bai tuberkulu preziatu hori landatzean. Hala ere, tokiko gastronomia eta eskari nazionala ezin dira alderatu produktu gastronomiko horrek munduko beste leku batzuetako sukaldeetan, hala
|
nola
Frantzian eta Italian, pizten duen itxaropenarekin. Teruelgo trufa globo formako tuberkulu beltza da, hexagono edo piramide formako garatxoekin.
|
|
|
tasa txiki bat, finantza erakundeentzat gutxi izango dena, baina aldaketa handia munduko gainerakoentzat”, erantsi dute bultzatzaileek. Orain arte, Europako Batasuneko zenbait herrialdek, hala
|
nola
Frantziak, Alemaniak eta Espainiak, nazioarteko foroetan gai horri buruz hitz egiteko borondatea erakutsi dute, eta ekonomialari batzuk hura aplikatzearen alde agertu dira. Finantza sistemaren erreforma sakona eta banku etikoaren aldeko apustua egiteko, munduko krisi egoeraz baliatu den beste kanpaina bat “104 akatsa” da, Setemek bultzatua.
|
|
|
Espainiaz gain, Greziako, Irlandako, Letoniako eta Lituaniako ETEek suntsitu dituzte enplegu gehien azken urteotan; Alemania, Erresuma Batua, Austria, Luxenburgo, Malta, Errumania eta Suediakoak, berriz, bai. Beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian, Danimarkan, Italian, Herbehereetan, Portugalen eta Finlandian, ETEen sektoreak handitu egin du bere balio erantsia, baina ez du lanik sortu, txostenean identifikatutako hirugarren herrialde kategoria baten arabera. Europan, 20,8 milioi enpresa txiki eta ertainek egonkor iraun dute 2010ean, aurreko urtean bezala.
|
|
2012
|
|
|
Plan hori laster onartuko du Gobernuak, eta 2012an 8.171 milioi euro biltzea espero da. Neurri hori dagoeneko aplikatzen da Europako beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian eta Italian, 3.000 eta 1.000 euroko gehienezko mugak ezarri baitituzte, hurrenez hurren, dirutan ordaindu beharreko zenbatekoetarako. Tributuen Kontrolerako Plan Orokorrak hiru esparrutan jardungo du:
|
|
|
14 urteko zerrendan oinarrizko bi item edo gehiago ez dituena, hala nola egunean hiru otordu egitea, eskolako lanak egiteko leku lasai bat izatea, etxean hezkuntza liburuak izatea edo Interneterako sarbidea izatea. Adierazle horren arabera, pribatizazio tasa handienak Errumanian, Bulgarian eta Portugalen daude, %70, %50 eta %27 baino gehiago, hurrenez hurren, baina herrialde aberatsago batzuek ere, hala
|
nola
Frantziak eta Italiak, %10etik gorako pribatazio tasak dituzte. Eskandinaviako herrialdeek dituzte haurren pribatazio tasa txikienak, %3tik beherakoak.
|
|
|
Eurobonoei esker, nabarmen garestituko da merkatutik dirua lortzeko faktura. Gauza bera gertatuko zaie “AAA” hirukoitzeko kreditu kalifikazioa duten gainerako herrialdeei, hala
|
nola
Frantzia, Herbehereak, Austria, Luxenburgo eta Finlandia. Horiek guztiek gehiago ordaindu diete inbertitzaileei merkatuko dirua eskatzeagatik.
|
|
2013
|
|
|
Bestalde, ACAko adituek diote Frantzia dela energia positiboko eraikuntzen inguruan jarduera gehien duen herrialdeetako bat, Kanada edo Abu Dabi bezalako herrialdeen ekimenak ahaztu gabe. Aldameneko herrialdean eraikinetako energiari buruzko ikerketa koordinatzeko eta garatzeko plataforma nazionala sortu da (Prebat), eta zenbait adibide aipagarri daude dagoeneko, hala
|
nola
Frantziako energia positiboko lehen higiezina, «Lyon Reunence» ekoauzoan, Grenobleko «De Bonne Energie» eraikina, Dignonen dagoen Elithis dorrea, CUIGF enpresaren egoitza. Espainian, zenbait eraikin energia positibotzat har daitezke, edo, gutxienez, energia lortzetik hurbil daude.
|
|
|
Europan, Alemania aurreko aldean dago, eta 2002an sistema hori sartu zuten. Beste herrialde batzuek, hala
|
nola
Frantziak eta Erresuma Batuak, hainbat esperientzia pilotu jarri dituzte martxan. Nola egin behar lirateke banku hauek?
|
|
2016
|
|
|
Stephen Dann 5 Publizitatea bizikletaz Beste ideia bat inporta daiteke: Espainian oraindik ez da gertatzen, baina bai beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian edo Txilen, diru gehigarria irabaztea da. Santiagon egunero bederatzi kilometro bizikletaz ibiltzera animatzen duenak Biibilidad.cl ekin jar daiteke harremanetan.
|
|
2020
|
|
|
Zigilu hori autonomia erkidegoetako egiaztatzaile publikoena da. Europako beste herrialde batzuetako etiketak, hala
|
nola
Frantzia eta Alemaniakoak. . Abeltzaintzako eta ontze arrantzako zigilu ekologikoak Control de la persona en el trabajo.
|
|
2021
|
|
|
Gainera, udalek ere ez dute lekurik uzten hori arautzeko. Europako beste herrialde batzuek, hala
|
nola
Frantziak, aspaldi ezarri zioten gaueko argiztapenari murrizketa gogorragoak. Han, udalerri sare bat ere sortu da, “izarren azpiko herriak eta hiriak”, argiteria erabat edo zati batean itzaltzen dutenak gaueko 11:00etatik goizeko 06:00ak arte.
|
|
2023
|
|
|
Modu sinpleagoan, egoera horretan bereizten dira ondasunaren jabetza eta erabilera eskubideak. Jabetza soila Europako beste herrialde batzuetan, hala
|
nola
Frantzian edo Belgikan, asko erabiltzen den arren, Espainian gutxiengoaren aukera da. Hala ere, azken urteotan ospea irabazi du.
|