|
2000
|
|
|
Iturri bat zegoenpatio erdian, bere emari etengabearekin patxadaz janzten zituena ingurumariko landareeta harriak. Gure elkarrizketa ere bide pausatu beretsutik zihoan,
|
nik
utzi egitenbainion bere gustuko gaiez mintzatzen: Erdi Aroko eskuizkribu eta agiriak, beste inonaurkitzerik ez zegoen kronikak...
|
|
|
—Errespetuaz eta begiruneaz mintzatu da berori, aita, baina jauregiaren erantzukizuna
|
ene esku
utzi zuen, eta eskatu eta eskertuko nioke, baldin berorrek ere eneganako tratua errespetatuko balu. Eta barka biezat bertze hau ere erraiten badiot, zeren, oker ez banago, berorrek aitortu baitzidan ez zuela olen negozioan asmatu, eta horrek erran nahi du ezen berorren moduak eta moldeak berregokitu beharra zegoela, eta nik hori bertzerik ez dut egin.
|
|
|
—Eskertuko nikek, Martin, baldin ardura hori
|
ene esku
utziko bahu.
|
|
|
Luzaz egon nintzen begiak bildurik, berriz etzana. Berrireki nituelarik, dena
|
nik
utzi bezala zegoen beti. Mahaitxoa, armairu beltza eta intentsitate erregulagarriko lanpara.
|
|
|
Abuztuko larunbat gau horretan, dena diferentea izaten ari zen. Izerdiz eta odolez ari nintzen gatzatu nahirik, Togasek" Azken ordukoen" orrialdean
|
niretzat
utzitako lekua beteko zuen bukaera.
|
|
|
Buru ukaldi labur batez ezezkoa adierazi zidan.
|
Nik
utzi lekuan zegoen beti, ate ondoan zutik, eta eskuak gerrian hazta eginda, begitartea deusen adierazpidea ez zuela. Oraindik ez zituen motorrean ibiltzeko eskuzorro beltzak kendu.
|
|
|
Aita lanetako azterketa gainditu beharraren sukarpean nengoen horrela mintzatu nintzaiolarik baina, une hartan, egiazki murritzak ziren, aste horretako edozein egunetan" goizik" bukatzeko aukerak. Zuzendariordeak egoera aldatua zuen ordutegia
|
nire esku
utzirik.
|
|
|
—Zuek segi ikasten, gogor, ongi ari zarete eta —ekiten zigun, bere kokots punttaduna ferekatzen zuela— Aberastea
|
niretako
utz.
|
|
|
Tolosara jo ezazu aurren aurrena, Mutitegi baserritik gora Urkizu auzora bidean Lizardiren omenez ezarria dagoen monumentuaren ondora, badakit-eta oso gustuko tokia duzula hura. Ez nauzu ni han aurkituko, baina beharbada aurkituko duzu
|
nik
utzitako arrastoren bat. Agian bai, akaso ez, neuk ere ez dakit.
|
|
2001
|
|
|
" Jakin nahi nuke nork betetzen duen orain
|
nik
utzitako zelda...
|
|
|
" Jakin nahi nuke nork betetzen duen orain
|
nik
utzitako zelda" (P, 205)
|
|
|
Julian bidali zuten
|
nik
utziriko saskia bildu eta esnea partitzera. Anaia zaharrena baitzen.
|
|
|
– Gure aitaren nahia izan omen zen denok elkarrekin bildu eta zorioneko formula osatzekoa. Gainera
|
nire esku
utzi zuen kontuaren ardura. Bere azken desira albait ongien betetzen ahaleginduko naiz eta berak esan bezala egingo da...
|
|
2002
|
|
|
Ez, beldur naiz ez ote genuen gogoan beste zerbait orduan, honekin guztiarekin hasi ginenean. Eta zuri kontatu nahi dizut esperientzia hau, edo esperientzia honen zatitxo bat behinik behin edo, hobeki esanda, esperientzia honek
|
nire baitan
utzi duen aztarna gazi geza, hori kontatu nahi dizut, urteak pasatu ondoren zu zarelako aldi berean ahalegin haien ondorio, zugan jarri genuelako anitzek itxaropen osoa, eta zu izan zarelako ahalegin haien arrakasta edo porrotaren erantzule. Neurri batean, nahi baduzu, baina neurri horretan bederen.
|
|
2003
|
|
|
Herria aunitz hazi dela konturatu naiz, alde guztietatik eraiki baitituzte. Behitikoxar baserria, aldiz,
|
nik
utzi nuen bezala dago, nahiz eta barnetik berritua egon. Geroztik anaiaren familiarekin bizi naiz eta ez naiz inoiz ere bakarrik sentitu, familiako bertze partaide bat banintz bezala maite bainaute denek.
|
|
|
Irakurtzeko besaulki bat zuen Monikak eta han irakurtzen zituen Max Frischi buruzko bere zerak, ni ordenagailuaren aurrean zegoen egurrezko aulki batean esertzen nintzen bitartean, gerriak minberatu arte, orduan ohe gainera joan behar izaten nuen posturaz aldatzeko eta Monikak abagunea aprobetxatzen zuen nire ondoan kiribilduz txerak eta balakuak egiteko.
|
Nik
utzi egiten nion eta Barthesen libururen bat irakurtzen jarraitzen nuen, bera nire botoi bat mingainarekin txupatzen edo nire bularreko ilearekin jostatzen ari zen bitartean. Inoiz edo behin, Frischen liburua besaulkian utzi eta nire gainera oldartzen zen eta inolako hitzaurrerik gabe hasten zitzaidan hozkaka belarrian edo lepoan," bera bezalakoxea zara" esanez.
|
|
|
Altxatu nintzela ohartu zelarik ere ez zen iratzarri. Esku batarekin
|
nik
utzitako hutsunea baieztatu eta" nora zoaz?" galdegin zuen, baina begirik ireki gabe. Galdera horixe egin ohi zuen gerora ere, bera baino lehen altxatzen nintzen bakoitzean.
|
|
|
Oraindik ere min egiten dit Iban ikusteak. Ez dut ezer sentitzen beragatik, baina beste neska batekin hasteko
|
ni
uzteak ikaragarrizko pisua utzi zuen nire bihotzean. Eta, batez ere, memorian.
|
|
|
Ni eta Oskar ez ezkontzea? Inori ez zaio inporta maitasuna agortu ote den, haserrea zerk eragin duen, inork ez daki Oskar
|
nik
utzi dudala, inork ez ditu ezagutzen benetako arrazoiak. Eta inori ez zaizkio inporta.
|
|
|
Beste bat huen egiazki, Jose Ramon.
|
Ni
utziz geroztik.
|
|
2004
|
|
|
" Horixe da, hain zuzen, gaixoek nigana etortzean egin nahi izaten dutena, baina egitea lortzen ez dutena:
|
nigan
utzi haien iragana; baina uste ustel bat baino ez da. Iragana bakoitzak eraman behar duen zama bainoago patua da, ekidin ezina; begira bestela Bazter, haren bizitza erdia baino gehiago atzerrian bizi izan ondoren hil eta hona nola dakarren Harakin paranoiko horrek, edo dakargun esan nuke, erdia behintzat Euskal Herrira, kasualitatez gainera, edo gaizki ulertu batez, hobeto esateko, ezen Marckek ez balu oker uste izan euskal herritar edo delakoei guztiei hiltzean ikurrina paratzen zaiela, seguru aski ez zigun Bazterren errautsen erdia emanen, eta ez genuen Bazterren erdia ekarriko, nora eta hona, jaio zen lurraldera, edo naziora, edo dena delakoa dela leku honetara; eta ez zuketen haren errautsekin omenaldi merke bat eginen.
|
|
2005
|
|
|
Inguruko jendea, neskak zein mutilak, liskar bila zebilen maiz. Ausartzat zuten bere burua ikasgelan sute bat pizten bazuten edo ikastetxeko komunetan larrutan ibiltzeagatik; beti zeuden prest edozer egiteko, beldurrik gabe;
|
niretzat
uzten zuten zuhurraren papera. Gazteok behar beharrezkoa ote genuen nabarmentzea, pelikuletan bezala?
|
|
|
Adelaren eta Julioren artekoa jakin eta gero, eskolara joaten hasi nintzelarik, zerbait eten zen nire maistraren eta bion artean; lotura berriro itsasten saiatu zen bera, eztiki, eta
|
nik
utzi egiten nion hala tratatzen, baina hainbat urtean haren ondoan sentitu nuen lilura eta estasia bat batean uxatu nituen. Ez nion, haatik, uko egin nire maistrarekiko adiskidetasunari, eta denbora galdua berreskuratzen ere saiatzen nintzen noizbehinka, esate baterako txokolate beltz zati bat eskaintzen zidanean, oroitzapen samurrak ekartzen baitzizkidan gogora, Prousti magdalenaren dastak ekartzen zizkion oihartzunen antzera.
|
|
|
Eliz atarian jartzen zen senarra, makulu batekin, zango baten faltan hankapalua bailuen, diru eske. Diru pizarren bat erdietsi bezain azkar ardo botila erostera joaten zen, aurrez hankapalua eta makulua
|
niri
utzirik noski, bera botilarekin bueltatu artean hankapalua neronek jantz nezan. Zer deritzozu?
|
|
|
Ez genuen galtzeko denborarik izaten, herio batean zihoakigun astia, larrualdiaren ondorengo elkarrizketak egiten zitzaizkigun labur. Berak lanera joan behar izaten zuen gero, edo senarra etorriko zen beldur izaten zen, edo
|
nik
utzitako arrastoak ezabatzeko denbora zuen –beti itzultzen da kontzientzia krimenaren lekura–, edo, beharbada, egun hartan haize gutxi zebilen kanpoan eta beldur zen leihoak denbora gehiagoz zabalik izan ote zituen baldin eta sexu usaina uxatuko bazuen hain haize gutxiko egun estanko batean.
|
|
2006
|
|
|
Baina, gero, onartu egin nuen. Kezka neukan amak utzi egin ninduela, baina konturatu nintzen berari gehiago kostatu zitzaiola
|
ni
uztea, niri bera uztea baino. Ez zuela bere borondatez egin.
|
|
|
Nola izan daiteke hain bihotz gabea hain ume txikia kalean uzteko? Zer pentsatzen ote zenuen
|
ni
uzterakoan. Zergatik utzi ninduzun?
|
|
|
Herri mailan ez dut ikusten lan poltsarik, lau bost laguneko talderik ezin da osatu Azpeitian. Nire lankide Beni Linzara joan zen eta
|
nik
utzi egingo dut. Baina negozioak martxa ona du. bestela
|
|
|
Gaztelutik deusek egotzi ez banindu bezala. Haren barnean, dena
|
nik
utzitako gisa berean aurkitu behar banu bezala.
|
|
|
Ataria inguratu orduko zain nuen Arrosko baroia.
|
Nik
utzi baino meheago zegoen, inguratzen zuten guztiak bezalaxe. Zalditik jaitsi gabe, haren eskutan utzi nuen zorioneko zorroa.
|
|
|
|
Niri
utzidazue
|
|
|
Ordurako ondo idazten nuen, eta eskatu egin nion literatura maisuari. Nonbait, baten batek esan zion literatura maisuari kontuz ibiltzeko liburu hura
|
niri
utzita.
|
|
|
fuera!, gero kanbiorik gabe gelditu ginen eta bila joan nintzenian, Mixak pobreen artian bokatak banatu zituen, han esan ziguten biharamunian zornotzan kontzertu haundia zegoela, karnixeria batian haragiak erosi, hara gindoazela galdakao parian kontrola ikusi genuen urrutira eta mendiz mendiz in genuen krixton errebuelta, ez bait genuen aseguroaren paperik, hura ez genuen lotu, zornotzan zegoen siniestro total eta han ere lege problemarik ez genuen izandu eta han ere dena saldu genuen, ordiziara ere joan ginen eta han inon baino gutxiago saldu genuen eta gaizki pentsatzen hasi ginen, Mixak bere amantalarekin eta jantzi zuen lastozko sonbreroarekin iten zuen aurpegi luze bat, eta nik, redios, han ere munipekin gogor diskutitu nuen, eta azkenian jende gutxi zebilen tokian utzi ziguten eta jale ergelak goierriko haiek, hori zer da, zer du saltsa gorri horrek?, saltsa ona! ...oi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da
|
nire
etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali... saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta han ondo saldu eta ondo egon ginen, bitartian diru balantziak in genituen eta etzen askore baina, zerbait ari ginen, Mixak orain errusiara joatiarekin iten zuen ametsa, eta nik ere nire ametsak baina nik garbi neukan gutxirekin biziko nintzela eta tailerrera pentsatu ere ez, han gasteizen haragia bagenuen oiartzundik sobratua eta hura eraman ekarriekin in zitzaigun lizundu, xerrak kutxilloarekin garbitu genituen, Mixak etzuen saldu nahi, eta nik, ba, lizun pixka bategatik, baina handik aurrera nazkatu ginen eta hasi ginen solomoa, piper saltsarekin, gasteiztik joan ginen leitzara zuzenian, han etzen guretzako tokirik baina albintiarekin diskutitu genuen eta hark zerga kobratu zigun eta utzi zigun toki bat, gero jeneradoriak etzigun arrankatzen eta presoen txosnan eskatu genuen entxufe bat, ondoan bagenituen ijito batzuk karrito batekin eta haiek ikusi zuten guk argia bagenuela eta guri eskatu ziguten, beltz bat ere etorri zitzaigun eske eta gero zilar saltzaileak ere, argentinako batzuk, gero hurruna, bagenekien zaila zela oso baina guk bilbora nahi genuen, bilbon astebete!
|
|
|
saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta ...oi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da
|
nire
etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali... bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa
|
|
2007
|
|
|
Ordu asko egiten ditut gitarrarekin, eta ehunka ideia izaten ditut. Sentimenduetaz eta kontu pertsonaletaz idazten dudanean,
|
niretzat
uzten ditut; besteak, talderako gordetzen ditut.
|
|
|
Eta normala da. Nik hango gauzak utzi egin nituen handik joandakoan, eta orduan logikoa da haiek ere
|
ni
uztea. Txikitako lagunak ere bistatik galdu egin ditut.
|
|
|
Zure bersuak aurretik, eta neriak atzetik Bijok ortxen gabilz, alkarren atzetik212 Etzaitut
|
nik
utziko, sekulan atzetik.
|
|
|
Kulpa gabeko mutil jatorrak beste mundura juan ziran, bala batekin gure Jainkuak bizirik
|
neri
utzi ziran.
|
|
|
Osasun ona badet oraindik Jaunari esker da grazi, eta badakit nuala zorra zuen artian
|
nik
utzi.
|
|
|
–Ez,
|
nik
utzi dut.
|
|
|
–
|
Nik
utzi dut Iker, ama.
|
|
2008
|
|
|
Minak berak baino gehiago kikildu ninduen; eta bere esanak betetzen hasi nintzen berehala, aterantz abiatuz eta gero sala aldera, han baitzegoen eserita gure bukanero zahar gaixotua, ronak zorabiatuta. Itsua nire ondo ondoan zihoan, burdinazko ukabil harekin heltzen zidala, eta eraman neza keen baino zama handiagoa
|
nire gainean
utziz.
|
|
|
Nik gauza bakarra eskatzen diat: Trelawney
|
niri
uztea. Zuztarretik aterako zioat zekor buru hori nire esku hauekintxe.
|
|
|
ITXASO. Bai eta
|
nik
utzi bezala dago herria. Bueno, jendea zaharrago, claro!
|
|
|
Aurrez beste hainbatetan bezala, Azpeitian ere karta zikinekin jokatu zuten zapalkuntzatik libratu nahi nautenek (euskalduna naiz, beraz, neu salbatu nahi naute, ezta?).
|
Nik
utzi diet postontzian gutuna, mesedez ez ni askatu. Deitu diegu denon artean telefonoz, ez, benetan, edozein borrokatan ari zaretela ere, jakin ezazue ez dela gurea.
|
|
2009
|
|
|
Badago bitxitasun bat. Heriotzak eta nik ez dugu zerikusirik, heriotza istant edo marra bezala ikusiz gero, non
|
nik
utzi egiten dudan betiko ni izatea (ni esaten dudan hau). Gero, eternitate batean izango naiz, zerbait izan, baina ez ni.
|
|
|
–Horixe, bai, nik baino hobeto gogoratzen duzu, neska. Baina
|
nik
utzi ostean izan zen hori, e, argi gera dadila. Zera, ba?
|
|
|
Etxe honetan zegoen lasaitasunarekin? Gaur goizean, Beatrizek etxea garbitzen zuen bitartean,
|
nirekin
utzi du umea egongelan. Orri batzuk eta koloreetako margoak utzi dizkio mahai gainean.
|
|
|
Hainbat urte geroago, Martin Epaltza delako haren ezpata
|
niri
utzi zidan, ondaretako.
|
|
|
»Shortyk eta biok markatutako alorra zela hura esan nion Yorki. . Zati bat
|
niretzat
uzten baduk, mantenua neure kontu?, esan zidan. Janaria kargatu eta mendi aldera jo nuen presaka.
|
|
|
Aitaren zain nago. Nahi baduzu, eman aldizkaria eta
|
nik
utziko dizut mandoa.
|
|
|
LUKAS. Begira,
|
ni
utzi lasai, bale. Egin dezala aitak nahi duena.
|
|
|
JOXEAN. Ez,
|
nik
utzi nion joaten.
|
|
|
Ez, esan nizun. Ez nizun
|
nik
utzi!
|
|
|
LUKAS.
|
Nik
utzi diodalako.
|
|
|
Zorretan hago nirekin.
|
Nik
utzi hindudalako topatu dun hobea.
|
|
|
KANDIDO: Bai,
|
nik
utzi nuen. Eseri, mesedez.
|
|
|
LEO. Barkatu,
|
nik
utzi egingo zaituztet.
|
|
|
Gehitu zuen, nori bururatzen zitzaion Erdi Aroko izen bat jartzea hain zuzen, izen ona duen filologo batek esan zidan ia izen guztiek dutela Erdi Aroko jatorria, edo behintzat Erdi Aroan egituratuak direla. Eta gaineratu zuen
|
niri
uztea ekaitzen tiradera irekitzea izango zela, denek egin nahiko baitzuten; hala eta guztiz ere, galdetuko zuela esan zidan. Presidenteak ere esan zuen harritu egin zela Henrikeren aholkuarekin, eta esan ondoren Katalunia dela euskal izen gehien jartzen den erkidegoa, baieztatu zidan haiek ezin zidatela ziurtagiria egin, eta k rekin erregistratu banuen ondo zegoela.
|
|
|
Beharrezkoa zenuen isolatzea, baita indarrez bazen ere. Zuk zeuk onartzen duzu okerrera egin zenuela
|
ni
utzi ninduzunetik.
|
|
|
Eta Sara niri begietara begira, garrasika, utz ezak odolkeria hori, Kandido, behingoz. Baina
|
nik
utzi ez, hara.
|
|
|
Nik ematen nituen yoga klaseetara etortzen hasi zinenean, asteburuetan eskalatzera joaten ginen, biok bakarrik gehienetan. ...zetik kirika eginez, bularrekin haitza edoskiz, beti aurretik; eta behin hartan, leize moduko koskapean txorta jo genuen hartan, Dolomitetako horma bakarti haietan intzirika... eta beste hartan, nik irrist egin, eta zu gerriaz sokari tiraka, harkaitzaren koskei gorputza pega pega eginda, baita kokotsa ere, haragi bizian geratzeraino, eta beste hartan, ia urik gabe biok, eta zuk tantarik edaten ez,
|
niri
uztearren, eta ni ere tema berean, kantinploratik xurgatuko bazenu bezala egiten zenuen, ezer edan gabe, bihurri horrek, eta azkenean ziplo erori, konorterik gabe, eta nik bizkarrera jaso behar, orain bezala, uso zama leun hori.
|
|
|
Pasatakoak pasata, ez dakit nola onartu zion, ez dakit non zeukan burua, medikuntzetan edo lurrin gozoetan. Gogor egin nion, ez itsutzeko, dinamita neuk gordetzea hobe zela, eta
|
niri
uzteko eskatuz. Baina, sasoi onenetan bezala, elkar hartuta zeudela ematen zuen, nire kontra, bizargabea eta eltzagorra.
|
|
2010
|
|
|
Ez zaitut gurasoekin haserre ikusi nahi, eta ez dizut sufriarazi nahi?; Helenaren hitzek, baina, neure gogoan eta neure jarreran berretsi ninduten, atzera eragin beharrean: . Jasan dezaket gurasoek
|
ni
uztea, baina ez zuk ni uztea edo nik zu?; halaxe atera zitzaidan esaldia, ezin biribilagoa, eta halaxe besarkatu ninduen Helenak, besarkada biribil estuan, bi eskuak nire gerriaren atzealdean lotzen zituela: hain estu besarkatu ninduen, hain desesperatuki, non istantean sentitu bainituen haren arnasa eta haren haragi suzkoa, nirea ere sutzen zuena, gero eta sutzenago, Adari arestian esandako hitzak oroitzen nituen bitartean:
|
|
|
Ez zaitut gurasoekin haserre ikusi nahi, eta ez dizut sufriarazi nahi?; Helenaren hitzek, baina, neure gogoan eta neure jarreran berretsi ninduten, atzera eragin beharrean: . Jasan dezaket gurasoek ni uztea, baina ez zuk
|
ni
uztea edo nik zu?; halaxe atera zitzaidan esaldia, ezin biribilagoa, eta halaxe besarkatu ninduen Helenak, besarkada biribil estuan, bi eskuak nire gerriaren atzealdean lotzen zituela: hain estu besarkatu ninduen, hain desesperatuki, non istantean sentitu bainituen haren arnasa eta haren haragi suzkoa, nirea ere sutzen zuena, gero eta sutzenago, Adari arestian esandako hitzak oroitzen nituen bitartean:
|
|
|
Eskuburdinak ipini zizkidaten berriz, zerrapo konplikatua zeukaten, tentuz ixten zutena.
|
Nik
utzi egiten nien, gailu bat baitzen beste gailu baten gainean.
|
|
|
Horma hauen artean piztia batenak bezala kiribildu dira haien azken urratsak, lauki karratu honetan. Tarte laburra gordetzen zuten batetik bestera; badirudi etxola hau ez dela erabat husten; lekua bero bero utzi dute,
|
niri
utzi didate. Hala dagokidanean, Clamart hilerrian lotuko natzaie, belarra hain ondo hazten den horretan!
|
|
|
–Gauza bakarra nahi dut, jarraitu zuen etsiturik?. Aita
|
niretzat
uztea.
|
|
|
LEO eta KANDIDO
|
Niko
utzi duten leku berean daude. Urduri daude.
|
|
|
Beharrik! Ezin irentsi eta ezin sinetsi: Ez, ez euskaldunek maite dituzte ere kiwi eta zainzuri, whisky eta uzki, enbido eta iduki, segurki.Bainan, batez ere, bisturi, egiteko harakiri.Aluak ere dantzan ditut ikusi, kantuz bainituen denak han atzo
|
nik
utzi.
|
|
|
Oihanak bi gurasoak ikusi behar ditu! Ez dut bidezkoa kausitzen zuk
|
nire
uzteko izan duzun manera, eta jakin nahi nuke non bizi zaren orain. Nik nuke kexu izan eta ez zuk.
|
|
|
Beti maite izan dut intentsitatez, eta hala izan behar dut maitatua. Hala ere,
|
ni
utzita, H.k uste bazuen mesede egiten ari zitzaidala... Beldurra ikusten nuen nik erabaki hartan altruismoa baino gehiago.
|
|
|
Ez zaitut gurasoekin haserre ikusi nahi, eta ez dizut sufriarazi nahi"; Helenaren hitzek, baina, neure gogoan eta neure jarreran berretsi ninduten, atzera eragin beharrean: " Jasan dezaket gurasoek
|
ni
uztea, baina ez zuk ni uztea edo nik zu"; halaxe atera zitzaidan esaldia, ezin biribilagoa, eta halaxe besarkatu ninduen Helenak, besarkada biribil estuan, bi eskuak nire gerriaren atzealdean lotzen zituela: hain estu besarkatu ninduen, hain desesperatuki, non istantean sentitu bainituen haren arnasa eta haren haragi suzkoa, nirea ere sutzen zuena, gero eta sutzenago, Adari arestian esandako hitzak oroitzen nituen bitartean:
|
|
|
Ez zaitut gurasoekin haserre ikusi nahi, eta ez dizut sufriarazi nahi"; Helenaren hitzek, baina, neure gogoan eta neure jarreran berretsi ninduten, atzera eragin beharrean: " Jasan dezaket gurasoek ni uztea, baina ez zuk
|
ni
uztea edo nik zu"; halaxe atera zitzaidan esaldia, ezin biribilagoa, eta halaxe besarkatu ninduen Helenak, besarkada biribil estuan, bi eskuak nire gerriaren atzealdean lotzen zituela: hain estu besarkatu ninduen, hain desesperatuki, non istantean sentitu bainituen haren arnasa eta haren haragi suzkoa, nirea ere sutzen zuena, gero eta sutzenago, Adari arestian esandako hitzak oroitzen nituen bitartean:
|
|
|
Ondo zekien.
|
Nik
utzita edo berak merezi izanda, partida gehienak irabazi zizkidan. Jokoko familiarik ekialdekoenak japoniarrak izaki, berak txinatarrak zirela zioen.
|
|
|
Xoxoteri egin omen zion kontsulta, diru hori horretan gastatzeko nolako iritzia zuen jakiteko, eta konforme zegoela erantzun zion. Izan zitekeen goiz hartan bertan joan izana Manuela Juana Marirengana proposamena aurkeztera eta Juana Marik berandutzen utzi gabe bazkal orduan gaia
|
nire esku
utzi nahi izatea bera bueltatzerako ahalik eta aurreratuen egon zedin.
|
|
|
Bulegora sartu aurretik, Mariori egin nion bisita. Danielak
|
niretzat
utzitako karpeta bat zeukan. Patxintxiren memorien atal bat omen zen, hurrengo egunean egingo genien bisitarako prestatuta joan nendin utzi zidana.
|
|
|
" Nolanahi ere, jakintsu horien eztabaidak gorabehera, irabazi egingo dit", esaten zuen bere artean dortokak. " Eta
|
nik
utzi egingo diot irabazten, Akilesen ohoreagatik. Berak garaipena behar du, eta nik ez.
|
|
|
Baina, niretzat gurutze eguna izan zen. Biharamunean Doloretako Ama Birjinaren eguna ospatzen zen, irailaren 15ean, eta nire ama Doloxek, hemen Arantzazun
|
ni
uztean, bihotza erdibitua sentitu zuen bai. 33 urte berak, 10, seme zaharren honek, eta urtebete doi aita zena hilik genuela.
|
|
|
" Teresa amorratuta zegok nirekin —esan zuen— Jainkoarekin sartu ezin denez, nirekin sartzen duk. Herren
|
nik
utzi banu bezala. Zer joera egin zidan bazkarian!
|
|
|
|
Nik
utzita bezalaxe zegoen dena etxean. Agustin eta bere kideak sukaldean eta osabaren gelan bakarrik ibiltzen zirela ematen zuen.
|
|
|
Ez zuen negarrik egiten, baina erortzeko zorian ematen zuen. Ulertu egin nuen, bat batean, ni ezkutatu nintzen egunaz gero alaba bat izan zela nire amarentzat, berak bete zuela
|
nik
utzitako hutsunea, eta esker ona sentitu nuen berarekiko.
|
|
|
" Banaketa
|
nire esku
utzi —esan zigun Adrianek Volkswagen horira sartzerakoan. Bera aurrean eta Pantxo, Lubis eta hirurok atzean— Ikusiko duzue zein ondo ereingo dudan miradorea."
|
|
|
Ezinezkoa zen gure egoera —" ikus dezagun San Frantzisko elkarrekin" areago luzatzea. "
|
Nik
utzi egingo nuke. Opariak erosi behar ditut", esan zidan Mary Annek.
|
|
|
Izan ere konturatzen naiz bat bateanIrantzuk
|
nire esku
utzi du bere egitasmoaren porrota azkartzea ala moteltzea.
|
|
|
Bitarte hartan garbiki gogoratu nuen ETE elkartekoek ez zutela bere euskara plan berritzailea maite, baita Irantzuk nolabait
|
nire esku
utzi zuela albiste txarra zabaltzea ere. Horregatik erabaki nuen ezer ez erantzutea, isilik egonda betetzen ari nintzelako berak goizean eskatutako diskrezio ariketa.
|
|
|
Marrek nahiago zuen bi umeen artean bidaiatu,
|
niri
utziaz Robertoren aldameneko kopilotu lekua.
|
|
|
Martini utziko diot lehen txanda. Berak
|
niri
utzi nahiko dit. Ni gabe ez zela aterako esango dit.
|
|
|
Izena hautatzeko aukera eman nion arren,
|
nire esku
utzi zuen hautua. Jarri zidan baldintza bakarra, frantses kutsukoa izatea.
|
|
|
Dibortziatuz gero Nekanerekin geratuko ziratekeen ziurrenik. Ez zegoen arrazoirik epaileak
|
niri
uzteko. Nekanek ez zuen inolako hutsik egin, ez zen ezeren errudun.
|
|
|
Mahaira ekarri zuten ogi guztia lapurtu nuen, hori bai. Itxura oso tristea izan behar nuen, ezen, kafea hartzen ari ginela, Katxalynek esan baitzidan, bere eskua
|
nirearen gainean
utziz: " Nekatuta, ezta?
|
|
|
Eta esan bezain laster damutu naiz, jakin arren ondo zegoela egin berri nuena. " Badakit" jarraitu du, lasai, eta bere eskua
|
nirearen gainean
utzi du, une labur batez. Kontsolamenduzko keinua iruditu zait.
|
|
|
Zerbait esan behar eta ezin heldu hitz mutur bati. " Ez ditut irakurri zure liburuak" bete du
|
nik
utzitako hutsunea. Segituan ikusi dut itzala bere aurpegian hedatzen.
|
|
2011
|
|
|
Gure harremana sekula baino hobeto zebilen. Paseatzera ateratzen ginen biok batera arratsaldero, lasai asko, eta gauetan filmak ikusten genituen; gehienetan
|
niri
uzten zidan aukeratzen. Agian ez da polita esatea, baina gauzak hain ondo joateak erne egotera bultzatzen ninduen.
|
|
|
LUKAS.
|
Nik
utziko nizuke, berotzen!
|
|
|
ABEL. Zer?
|
Ni
uzteko prest zaude?! Errugabea zara, Paula, ez duzu inora joan beharrik!
|
|
|
IGONE. Marka da gero!
|
Ni
utzi naute Mexikoko bidaia gabe!
|
|
|
LUKAS. Gerentzia eta kudeaketa guztia
|
nire esku
utzi ditu. Baina ikusiko duzu!
|
|
|
Urrunera zihoala esan zidan, beste errementeria batzuk ikusten, beste bezero batzuk egiten, eta bi edo hiru aste egongo zela kanpoan, etxera eta errementeriara agertu gabe. Betiko moduan,
|
ene esku
utzi zuen lantegiko ardura.
|
|
|
Geroztik behar den bezala lotu dugu, bereziki ni izan naizelarik euskaltzainburu.
|
Nik
utzi dudalarik, orduan ezarri dugu euskaltzainburua dela hemengo buru ere. Beraz, Andres Urrutia da orain.
|