|
2000
|
|
|
Gerri biluzi hori inguratzera zihoazen nire beso dardartiak haren esku fermuek geldiarazi baino geroago, niregandik bereizi baino are geroago,
|
ni
sukaldean bakarrik utzi baino hagitzez geroago ere, haren ahoaren mendazko zaporea eraman nuen neurean.
|
|
2001
|
|
|
|
Nire
sukaldeak gozoa izan behar du, baina kontsumitzaileari osasuna ekar diezaion ere nahi dut, digestioa erraz egin eta janak on egin diezaiola.
|
|
|
Julia dutxan zegoen.
|
Ni
sukaldera joan nintzen, kafe bat berotzen jarri eta zigarroa piztu nuen Julia noiz aterako zain. Atera zenean, xukadera batean bilduta zegoen.
|
|
2002
|
|
|
Kanpoan euria edo lanbroa izaten zen giro normalena. Bazkalondo aspergarri haietan,
|
nik
sukaldetik ganbarara edo atarira eta handik etxe atze edo etxe azpira alde egiten nuen.
|
|
|
Zatoz
|
nirekin
sukaldera. Gauza bat erakutsi behar dizut.
|
|
2005
|
|
|
Lehen baino gutxiago egoten nintzen sukaldean, ia ez nuen ezer neronek prestatzen, dena zegoen Monika eta Mateoren kargu.
|
Nire
sukaldeko ibilerak mamu batenak ziren, denak saiatzen ziren ni saihesten eta nik ere nahiago nuen ezer ez esatea.
|
|
|
–Barkatu narraskeria hau, baina aspaldian ez naiz askorik egoten etxean; hobe izango dugu egongelara igarotzea –aurrera egin zuen korridoretik
|
nik
sukaldeko atea ixten nuen bitartean. Egongelako ate aurrean gelditu zen eta, burua jiratuz, neu nengoen tokirantz begiratu zuen.
|
|
|
Itziar hurbildu zitzaienean
|
ni
sukaldeko atetik begira nengoen; ez zuten karta ezertarako begiratu eta, zer jan nahi zuten galdetzean, mahai gainean zeuden autoaren giltzak luzatu zizkion amak Itziarri, maletegiko poltsak barneratzeko esanez; gero burua makurtzera behartu zuen eta, belarrira, guretzat zirela esan zion. Itziarrek burua jiratu zuen nire bila, baina ordurako ezkutatuta nengoen, sukalde barnean.
|
|
|
–Aitor, zera pentsatu dugu –esaten hasi zitzaidan Monika, Mateo eta Itziar zeharka begira genituen bitartean–: neska bat kontratatu zenukeela udan mahaiak Itziarrekin zerbitzatzeko, horrela
|
nik
sukaldeko lana baino ez nuen egingo.
|
|
|
" Egon egon! Hau ez duk
|
nire
sukaldea!". Garai hartan etxe guztiak antzekoak ziren...
|
|
2006
|
|
|
Eguzki horrek ere izango du beharbada eraginik
|
nik
sukalde honetan sumatzen dudan argitasun bizipenean. Afrikarren moduan sentitzen hasi ote naiz, baina.
|
|
2007
|
|
|
Dirua ematen zigun gizonaren patrikara. Gu ere, hori ikusirik, harrapaketan ibiltzen ginen,
|
nik
sukaldetik hozkailuetako sarrera neukan eta gure etxean erabiltzen genituen gurinak, olioak, eta txuletak handik hartzen nituen. Baina nik sekula ez nuen eduki lapurraren kontzientziako kargarik, ni tokatzen zitzaidana hartzen ari nintzen.
|
|
|
|
Ni
sukaldean eseriko naiz
|
|
2008
|
|
|
Erakusketa prestatu behar dute, Ken gogor ari da lanean eta bi ordu besterik ez dira falta irekitzeko.
|
Nik
sukaldean pixka bat laguntzeko garaia da.
|
|
|
KANDIKO:
|
Ni
sukaldeaz arduratuko nintzela esan genuen.
|
|
|
MARGA. Bueno, ba oraingoz, mahai horretakoei ura eraman behar zaie.
|
Ni
sukaldera noa. Deitu zerbait behar baduzu, bai?
|
|
|
Telefonoa pausatu nuenerako afaria prestatzen ari zinen, eta
|
ni
sukaldera sartzearekin batera esan zenuen: " begira ze pelikula ekarri dudan gaur gauerako", hamar minutu lehenago ezer pasatu izan ez balitz bezala, inpresio hori eman nahi zenidala pentsatu nuen.
|
|
|
Hasiera batean oso hotza eta serioa iruditu zitzaidan auzokidea, baina berehala eskaini zidan bere laguntza, patioan utzita zegoen bainuontzi bat nire pisura igo eta sukaldeko bazter batean eraikitzeko. Berak nola jarria zuen erakutsi eta
|
nire
sukaldean ere berdin egitea proposatu zidan. Arkitektoa zen.
|
|
2009
|
|
|
|
Ni
sukaldean geratu naiz, atea itxi dut diskrezio handia agertuz eta hozkailuko imanei begira geratu naiz. Hemengo telefonoa ez esekitzea bururatu zait, ama semeek nire kontra darabilten konspirazioaren nondik norakoez jabetzeko, aurrea hartu ahal izateko nola edo hala.
|
|
2010
|
|
|
Baditut inguruan enpresa gizonak direnak eta lan hori nik baino askoz hobeto egiten dutenak.
|
Ni
sukalde gizona naiz.
|
|
|
KANDIDO. Ez duk muturrik sartuko
|
nire
sukaldean.
|
|
|
Amak euskara ongi ulertzen ez zuenez, ahozko bat bateko itzulpena egiten nion. Aski egoera komikoa zen bera lanean ari zen bitartean
|
ni
sukaldearen erdian oztopo gisa zutik Atxagaren gauzak irakurtzen egotea, baina oso hunkigarria iruditzen zait orain, amak mundu honetatik alde egin zigunetik hainbeste urte iragan ostean. Berak asko irakurtzen zuen, baina oso gauza estandarrak, eta Atxagaren obra labur haiek guztiz harrigarriak gertatzen zitzaizkion.
|
|
|
Adelak ezezkoa egin zuen eskuaz. " Oso ederki atera zara argazkian, David!", esan zidan
|
niri
sukaldera sartu ginenean, programa erakutsiz. Urte batzuk lehenagokoa zen argazkia, eta ezezaguna egin zitzaidan.
|
|
|
" Perucho!", esaten nuen nik, edo" Lujan", edo" Castillo", edo" Montalban":
|
nire
sukalde liburuetan azaltzen ziren izenak. Baina halako batean" Candido", esan nuen, eta berak"; que Cdndido?", eta nik, erreflexu hutsez, eta erdi tontotuta nengoelako," pues Candido, el del cochinillo al horno", esan nuen, eta atzean neukan polizia batek," pero, Jesus, pno te das cuenta?
|
|
2011
|
|
|
—Ba, une batean bera eta Claude, Donemilion familiaren etxe ondoko artasorora joan direla, zigarro erretzera.
|
Ni
sukaldetik nentorren eta barbakoa dagoen lekura nindoan, orduan ikusi ditut biak, oso diskretuki, desagertzen. Ni ondotik pasatu denean, esan dit:
|
|
2012
|
|
|
Arraina nahiago izaten dut, baina hori ere garesti dago eta itsasoak ere gero eta zikinago.
|
Niri
sukaldean aritzea gustatzen zait. Gozatzen dut eta diru honekin ahal dudana egiten dut.
|
|
|
Washingtonen eta Oregonen egiten dira munduan jaten den %90 Altxortzat dituzte inguru haietan. Aita Oregoneko jubilatuen elkarte bateko bazkidea zen, Pear' s friends, eta, aldizkariak bidaltzen zizkigutenean, berarekin batera esertzen nintzen
|
ni
sukaldeko mahai inguruan, ingelesetik itzultzeko. Haserretu ginen arte bai, bederen.
|
|
|
ESPERANTZA. Zuek orain eseri eta edan zerbait?
|
Ni
sukaldera noa eta abisatuko dizuet dena prest dagoenean.
|
|
|
TELMO:
|
Ni
sukaldera noa, tipula txikitzera?
|
|
|
Neskameak harriturik begiratzen dit. Aspalditxotik zopa mahaian daukat, baina
|
nik
sukaldean jarraitzen dut lastozko besaulki handian eserita, zirriborro batzuk egiten, erretzen, hankarekin txakurrari bultzaka, fereka baten eske hurbiltzen zaidan bakoitzean. Batez ere, bakarrik egon beharra daukat.
|
|
2013
|
|
|
–Ba,
|
nik
sukaldean beste zerbitzariei entzun diedan zurrumurruak dio Felix printzeari, emakumeak gustatuko zaizkio noski baina, gizonezkoak asko gustatzen zaizkiola, emakumeak baino gehiago agian.
|
|
|
Aulkitik jaitsi ez banintz, buruan joko ninduen, bete betean[...].
|
Nik
sukalde aldera jo nuen, baina han konturatu nintzen ez nuela ezer ikusten». Zauria begi batean izan arren, Basañezek une horretan bi begiak zituen estaliak; ez zuen ezer ikusten, eta lurrean etzan zen.
|
|
|
Osaba izeben jatetxean zegoen kanposantutik jaitsitako jendea, jantokian eta sukaldean.
|
Nik
sukaldera jo nuen Didiren bila. Baina anaia zaharrena eta biak mahaian eserita zeuden Miguelekin eta beste gizonezkoekin, eta, haiek bezala, salda hartzen ari ziren eta une hartan apaiza esaten ari zena entzuten.
|
|
|
Zure mutil lagun ergelaren zakila
|
nire
sukaldean dago.
|
|
|
Adam eta Eva
|
nire
sukaldean.
|
|
2014
|
|
|
Zintzilikaturik dudan arroparen gainean erori dira. Arropa astindu eta
|
nire
sukaldean daude orain. Erratzarekin jaso berri ditudan nire etxeko pelusen antza dute.
|
|
|
–A, bale. Bueno ba,
|
ni
sukaldera noa, oraindik ere zereginak dauzkat eta.
|
|
|
–Hire etxean igual bai. Baina hau
|
nire
sukaldea duk, eta nik agintzen diat bertan.
|
|
|
(Burua galtzen du.) Ho, Jaun Erretora, tenore huntan!
|
Nik
sukaldea oraino garbitzekoa, eta desordre huntan! (Desordrea da aitzineko ezena.) (Pierrari) Mugi zaite, zu ere, hortik norapait!
|
|
2015
|
|
|
Jakina, dutxan zaude eta. Hartu dutxa lasai,
|
ni
sukaldean ari naizen bitartean. Ezetz asmatu.
|
|
|
Agian. Baina
|
ni
sukalde horretan izan nintzen. Gaueko hamaikak arte izan ginen.
|
|
|
Horietako bat, etxea amaitu, langileek dena prest utzi ostean alde egin, eta bizilagunak bertan sartu artekoa.
|
Nire
sukaldetik mendebaldera dagoen etxe saila ere egoera horretan egon da oraindik orain: ez igeltserorik, ez elektrizistarik, ez pintorerik; pertsiana guztiak jaitsita eta dena isil, mundutarrik gabeko mundu baten antzera.
|
|
|
Ez dago argazkirik, ez helduen kontakizunik, hitzik ere ez baitut sekula egin honetaz inorekin.
|
Nire
sukaldeko leihoa dago soil soilik, eta haren aurrean ni, leihotik begira. Gaua da eta euria ari du.
|
|
|
|
Nik
sukaldera itzuli sukaldera itzuli behar dut Topa! kozinatzera.
|
|
|
|
Nire
sukaldean nago!
|
|
|
|
Nire
sukaldea da.
|
|
2016
|
|
|
Kanape luzean jarri zen bera, eta
|
ni
sukaldera joan nintzen. Eskaini nion garagarnorik ez genuen etxean, eta hortaz, garagarnoaren ordezko zerbaiten xerka hasi nintzen.
|
|
|
Emakumearen aurpegiak testu sumeriar batek baino misterio gehiago izan ditzake goizean goiz ispiluaren aurrean jesartzen direnean. Gaur ere ordubete eman dute ama alabek bainugelan sartuta,
|
nik
sukaldean txibiak garbitu eta prestatzen nituen bitartean. Alabaren esaldi batek jarri dizkit halako batean belarriak erne.
|
|
|
–Bazkalostean kaferik nahi? , galdetu zidan Tzortxokek egongelatik, ziurrenik,
|
ni
sukaldean egonda, berarentzat ere presta nezan.
|
|
|
Sukaldea txikia zen benetan, nire iraganeko sukaldeak baino txikiagoa bederen. Jakina,
|
nire aurreko
sukalde horiek beste kultura bati zegozkion, sukaldeak bizitzaren atal handitxo bat zeramaneko kulturari, aroari bederen. Txokoratutako mahaian bazegoen ordea lagun batekin arratsaldeko tea hartzeko nahiko toki.
|
|
|
Izeba Josunek ekartzen zizkigun tupper ei esker elikatzen ginen, amak ospitalean ematen baitzuen denbora guztia. Larunbat goiz batean aitak arreba eta
|
ni
sukaldera deitu, eta han bildu ginen hirurok.
|
|
|
—Nuriarekin,
|
niri
sukaldean laguntzeko kontratatu omen zuen ipurtaundi horrekin argitu zuen Laurak. Mahaiko guztiek oso kontzentratuta ziruditen zigalei jakia ateratzen.
|
|
|
|
Nire
sukaldea hain txikia da Nik ere maite dut xanpaina.
|
|
2017
|
|
|
Lotsagarria da zu bezala sasoi onean dagoen gizon bat eske ibiltzen ausartzea.
|
Nire
sukaldean, jateko emango dizute, baina nigandik ez duzu dirurik lortuko.
|
|
|
Hara nola izan den:
|
ni
sukaldean nengoan, barazki garbitzen. Bakar bakarrik nengoan, atea zarratuta, aitak bezperetan, dena baketan.
|
|
|
«Niretzat aritu behar zenuke lanean», diot nik. «Herriko beste beltz alfer guztiek
|
nire
sukaldean jaten dute».
|
|
|
«Zu bezalako gizon handia», dio. «Alde
|
nire
sukaldetik. Ixo», esaten dio Lusterri.
|
|
|
Erlatibizatzeko nire gaitasuna medio, familia horren zorigaiztoarekin enpatizatu dut, eta nire dilema huskeria bat iruditu zait bat batean. Bestelako arazo potoloak hain gertu, eta
|
ni
sukaldeko tresna eta telebista horrekin bueltaka.
|
|
2018
|
|
|
Oso antzekoa den horri buruz berba egiteko.
|
Nik
sukaldea eta komunitatea erabiliko ditut (komunitatea gehiago, ez dakit zergatik). Baina niri sutondoa egiten zait erakargarriago, intimoago, barrukoago.
|
|
|
Adibidez, kanpoan ikasi eta pare bat erdaratan aritzen den gizon bati buruz eredu gisa aritzen direnean nire aurrean, jakintzat emanez ez naizela sekula
|
nire
sukaldetik atera eta lanpostua euskaraz jakite soilagatik lortu dudala.
|
|
|
Ready Made deitzen den atala sortzailearen sukaldea edota idatzprozesua bezala ulertu behar da.
|
Nire
sukaldean sartzeko gonbidapena bezala eskuratu behar da. Liburutik at gertatzen denarekin konektatzeko gakoa ere bai.
|
|
|
—Oraingo honetan, Rosak ere izan du bere partea. Berak esnatu ninduelako nengoen
|
ni
sukaldeko leihotik begira.
|
|
|
Ostotsa ezagun dela iduri zait... Jauna, ez zara arauz sartu bezain zalu ene etxetik aterako. Ez, alajainkoa, ihardetsi nuen alegeraki, sutondoan leku bat ene arropa idortzeko eta lo egiteko ohea eskaintzen baldin badidazu. Etxeko anderea ri galdetuko diogu, erran zuen,
|
ni
sukaldera lagunduz.
|
|
2019
|
|
|
Inguru hura agote ghettoa zen. Nire etxea zen hartan, Jauregizaharreko zerbitzariak bizi izan ziren eta
|
nire
sukaldean euren jaunaren arropa garbitzen zuten. Doike.
|
|
|
Etxean sartu zen eta
|
ni
sukaldeko leihora hurbildu nintzen. Normalean ez nuen interes handirik izaten gurasoen elkarrizketetan.
|
|
|
–Hator
|
nirekin
sukaldera, neronek emango dizkiat opil gozo batzuk, baina, mesedez, itzuli iluntzean jauregira lehenago etxe horretatik igaro gabe. Hire zain izango nauk eta etxe horretaraino gidatuko nauk.
|
|
|
–Ekarriko diot nik, zu egon lasai, esan nuen
|
nik
sukaldera ihes eginez. Ane nire atzetik etorri zen.
|
|
|
Jo larrua aletegian, ez
|
nire
sukaldean.
|
|
2020
|
|
|
Afaldu ostean bata umeaz arduratzen zen bitartean besteak mapak mahai gainean zabaldu, beheko sua piztu eta enborrak bota berotasunak luzaroan iraun zezan. Umea lotan zegoela baieztatu eta mapen inguruan biltzen ginen Aintzane eta
|
ni
sukaldeko mahaian. Ardoa zerbitzatu beharra zegoen gero, beirazko edalontzi zabaletan.
|
|
|
Eta erotu egin nintzen, oinazearen eta erreminaren eta amorruaren eraginez. Eta pentsatu nuen, putakumea halakoa, hauxe izan duk erre nauan lehen eta azkeneko aldia, bai eta heure arratoi mutur nakaizgarri hori
|
nire
sukaldean sartu duan azkeneko aldia ere. Eta paderaren giderra bi eskuez hartu eta neure indar guztiekin hasi nintzen sukaldeko paretaren kontra joka, bota nahian.
|
|
|
Eta makurtu eta honela esan nion, ahapetik, arratoi belarri haien ertzera zuzendurik: "
|
Nire
sukaldean sartzen haizen hurrengoan, akabatuko haut." Eta erotuta hago, erotuta hago, erotuta hago, berak berriro. Eta biharamunean alde egin zuen.
|
|
2021
|
|
|
Shankly izeneko beste norbaiti XXI. mendearen hatsa kokotean sentitzen ari zela esaten zion bitartean. Urteak pasa dira
|
nire
sukaldeko ilunpean eta zure sukaldeko argipean," There is a light that never goes out" inoiz idatzi den kantarik ederrenetako bat dela erabaki dudan arte. Harremanak izan ditut, lanak eta apartamentuak.
|
|
|
|
Niri
sukalderako azuleju sinpleena gustatzen zait gehien, zuri zuria, ertz añileko zenefetan estanpa euskaldun bukolikoak dituena: idi orga, baserria, dantzariak plazan... baina amak ez du inoiz erakusten.
|
|
|
Negarrez ari zara? Ez da negar egiten
|
nire
sukaldean!
|
|
2022
|
|
|
–Zuk uste? Tira, zoaz berarekin hitz egitera
|
nik
sukaldea jasotzen amaitzen dudan bitartean. Ea pixka bat lasaitzen den.
|
|
|
Baina zer ari zen bera gauez
|
ni
sukalderaino segika?
|
|
2023
|
|
|
Etxe hartan
|
nik
sukaldea baino ez nuen ezagutzen; hara ate nagusitik ez, baina beste batetik sartzen zen. Emakumeari segika, hainbat korridore isil zeharkatu nituen, hormetako koadroetan heroiak edo gizon ospetsuak begira nituela.
|