|
2000
|
|
|
Badago jendea dioena heriotzaren atarian egon dela, eta hor, segundo gutxiko marra horretan bere bizitza osoko irudiak ikusi dituela, diapositibak bailiran. Ba momentu horretan
|
nik
horixe ikusi nuen. Gero, hau guztia Rocíori kontatzean (eta gehiago orain, idaztean), iruditu zitzaidan nire esperientzia hura ere heriotza txiki bat izan zela.
|
|
2001
|
|
|
Gutxi gorabehera filmak eta eleberriak nola egiten diren badakigu, eta nik ez diot film komertzial bati ikerketa lan edo historikotasun berezirik eskatzen... Baina kasu honetan, eta
|
niretzat
horixe da kezkagarriena, filmak aldarrikatu egiten du historikotasun hori, bukaeran azaltzen diren ohar idatzi batzuen bidez.
|
|
|
–txakolina luzatu dio– Malekoian lagunaren zain nengoan eta inguruko neskei begira jardun nauk pixka batean, eta horrekin telenobela bat asmatzen hasi haiz hi! –tonu alaiaz hitz egin du Tasiok, natural azaldu nahian–
|
Nik
horixe besterik ez diat egin: begiratu.
|
|
2002
|
|
|
|
Nik
horrexegatik utzi nion edateari, ez nintzelako batere libre.
|
|
2003
|
|
|
Txertoei esker izan al da?
|
Nik
horixe entzuten nuen unibertsitatean eta horixe entzuten dut komunikabideetan. Fernand Delarue ren liburu hau irakurri nuen arte:
|
|
2004
|
|
|
Jainkoak Babelgo dorrea ez gorago joatea gogo bazuen, zergatik ez zizkien aitzur, pala eta pikatxoi guztiak kendu?
|
Nik
horixe egingo nuen han egotera: guztiak aitzur, pala eta pikatxoirik gabe utzi, eta kitto.
|
|
2005
|
|
|
Zer da denbora?'. Haurrei ikaragarri gustatzen zaie era horretako galderak egitea, eta
|
nik
horixe egiten dut, nik ere galdera horiek egiten ditut'. Esan gustu zuen Einsteinek.
|
|
2006
|
|
|
Unamuno aurkitu da abelera kuriosoan, batetik, Amerika krioloa bere ideia panhispanistan biltzeko, garrantzi guztia hizkuntzari eta hizkuntzari bakarrik eman beharra zeukala, arraza diferentziak eta gutxietsiz edo zabartuz; baina bere burua definitzeko, pertsona den aldetik nahiz idazle bere gisako den neurrian, arraza beste elementurik ez daukala – euskotarra da; eta bere
|
ni
horrixe berak pisu handi samarra esleitu ohi dionez, nolanahiko dohain, izpiritu, arbasoengandiko leinargitasun, odol eta historiaz kargatu beharra daukala atzera bere arrazatxo hori, euskarari inportantzia kenduago ahala arrazari emanago beharrean hain zuzen. Hau bai, paradoxa da, aporia ez bada.
|
|
|
Eta orain, konbentzituta nago bizitza ez dela gaztetako ametsen porrota besterik.
|
Nirea
horixe izan da, behintzat. Zer nahi nuen eta nahi nuenak zer ekarri zidan ikusi ondoren, Artikoko izotz pusken erdian betiko harrapatuta gelditu den ontzi ohol ezdeus baten moduan ikusten dut neure burua; porrotaren zapore mikatza ahosabaiari itsatsita gelditu zait betiko.
|
|
2007
|
|
|
Atsedenalditxoa hartu behar da, noizean behin. ... Edo bertan behera utzi;
|
nik
horixe egingo dut. Ez nago honela ibiltzeko eginda.
|
|
2008
|
|
|
–Baina
|
nik
horixe nahi dut, beharbada, hil, Ama Birjinak beste mundura eraman nazan. Gogora ezazue Jesusek esana:
|
|
|
Markesa andereak gogoan behar zituen aita kalonjeari eta bi alabei esandako hitz ausartak, noiz eta Nataliak esan baitzion ez zuela amak bizia arriskuan jartzerik nahi, badaezpadako bidaia batean: . Baina
|
nik
horixe nahi dut, beharbada, hil, Ama Birjinak beste mundura eraman nazan. Gogora ezazue Jesusek esana:
|
|
|
–Ni naiz Tere miradoreku. Hiru Tere zeuden herrian eta
|
niri
horixe egokitu zitzaidan, miradorekoa?. Ez nion galdetu gehiago izengoitiari buruz, zein zen begiratoki hura.
|
|
|
Jendeak, zoriontsu denean, ez ditu kantak idazten;
|
nireak
horrexegatik dira ilunak
|
|
|
–Baina
|
nik
horixe nahi dut, beharbada, hil, Ama Birjinak beste mundura eraman nazan. Gogora ezazue Jesusek esana:
|
|
|
Markesa andereak gogoan behar zituen aita kalonjeari eta bi alabei esandako hitz ausartak, noiz eta Nataliak esan baitzion ez zuela amak bizia arriskuan jartzerik nahi, badaezpadako bidaia batean: " Baina
|
nik
horixe nahi dut, beharbada, hil, Ama Birjinak beste mundura eraman nazan. Gogora ezazue Jesusek esana:
|
|
|
Apika, zalantzaz beterik joan izan bagina, jaramon handiagoa egingo niekeen gizarte lagun  tzailearen azalpenei eta orain gogoratuko nituzke han esan zizkigutenak. Haatik, naizen bezalakoa naiz eta
|
nik
horixe dut gogoan. Handik gutxira, 2004ko otsailaren 18an Txarara hurbildu ginen eta Txinan haur bat adoptatzeko eskaera egin genion Gipuzkoako Foru Aldundiari.
|
|
2009
|
|
|
Hara,
|
nik
horixe dut errezeta: pertsonengan sinetsi.
|
|
|
Eta Leire Ugaldek, itsasoa begietan, bat egiten du: "
|
Nik
horixe sentitzen dut".
|
|
|
Zer ari gara, gaur eta orain, Euskal Herriaren aldeko lanean?".
|
Niri
horixe geratu zait Ama Lurretik.
|
|
|
Ni bai.
|
Ni
horrexek maitemindu ninduen.
|
|
|
|
Niretzat
horixe da Thailandia: nahastea:
|
|
2010
|
|
|
Bere errukian, ordea, Jainkoak jakinaren gainean jarri gaitu, baita aukera ezin hobea eman ere, Egiaren alde jar gaitezen, eta
|
nik
horixe egingo dut orain, argi eta garbi esan behar baitizut ez zaitudala maite, eta are okerrago dena, ez baitakit behin ere maite izan zaitudan:
|
|
|
Ez zen berriro inoiz agertu, inon aipatu. ?
|
Nik
horixe aldarrikatu nuen, dio Gómezek:
|
|
|
–Ba, ez.
|
Nik
horixe bakarrik dakit egiten, eta hortik aurrera gauza gutxi. Zeuk egin nahi baduzu, egin.
|
|
|
Ikernek eta Kandidok esan zidaten bihotzari kasu egiteko. Eta
|
nik
horixe egin eta begira... Oso zail jartzen didate.
|
|
|
Bere errukian, ordea, Jainkoak jakinaren gainean jarri gaitu, baita aukera ezin hobea eman ere, Egiaren alde jar gaitezen, eta
|
nik
horixe egingo dut orain... argi eta garbi esan behar baitizut ez zaitudala maite, eta are okerrago dena, ez baitakit behin ere maite izan zaitudan: ez dakit zu maite izan zaitudan edo zure sosak, zu edo zure jauregia, Jainkoak barkatuko ahal dit!
|
|
2011
|
|
|
–Poesia hortxe gelditzen delako beti, olioa bezala, azalaren kodearen gainetik, irabazle.
|
Nik
horixe uste dut, baina oker ere egon naiteke, jakina. Demagun Nerval beltza zela, eta bere poesia zuria?
|
|
|
Eta asko maite du gure alaba, hori oso argi daukat. Eta
|
niretzat
horixe da garrantzitsuena. Ahalegin bat egin genuke berarekin ondo moldatzeko.
|
|
|
Ez nizkion bueltak eman nahi gertatutakoari, ez nuen-eta egoera hura atzera bueltarik gabea zela ondorioztatu nahi.
|
Nik
horixe behar bainuen, atzera egitea. Lehenera itzuli nahi nuen nik.
|
|
2012
|
|
|
Zer moduz urriak hogei, asteartea?
|
Niri
horixe datorkit ondoenik.
|
|
|
ez zuela sakatzen utzi, esaten dute batzuek.
|
Nik
horixe
|
|
|
Hark zer nahi lukeen, huraxe egiten saiatzen naiz ni, eta deskuidu batean iruditzen baldin bazait kafe bat hartzeko hautatu dudan taberna ez dela bere gustukoa izango, beste batean sartzen naiz. Baina kafea hartu ordez ura eskatzen dut, pentsatzen baitut
|
nik
horixe hartzea nahiko duela nire buruko bazterren batean kukututa dagoenak, zelatan...
|
|
2013
|
|
|
Jainkoak gura din nik aitak gura duena egitea. Eta
|
ni
horixe egiten ari naun, hain zuzen ere: estudiatu eta estudiatu.
|
|
|
Oso heldua ere. Eta
|
niri
horixe gustatzen zait, eta komeni ere bai. Ni baino fundamentu handiagoa duen norbait alboan.
|
|
|
LEO. Clarobaietz! Esther eta
|
ni
horixe komentatzen genbiltzan; gustura egingo genuela parrandatxo bat!
|
|
|
Jainkoak gura din nik aitak gura duena egitea. Eta
|
ni
horixe egiten ari naun, hain zuzen ere: estudiatu eta estudiatu.
|
|
2014
|
|
|
Zine katalaneko institutuak egiten zuen. Nik institutu horretako presidentea ezagutu nuen, Joan Anton. Berak esan zidan
|
nik
horixe bera egin nukeela Euskal Herrian. Esan nuen:
|
|
|
|
Nik
horixe egin dut.
|
|
|
|
Nik
horixe uste dut.
|
|
2015
|
|
|
Orduan, Sevillara joan nintzen, hango eskola diferentea baita: gorputza, besoak… lantzen dituzte Sevillan, eta
|
nik
horixe nahi nuen. Launa urte egin nituen Granadan eta Sevillan.
|
|
|
–Jakina, jakina, oxitozinak.
|
Nik
horixe esaten nion, ez gutxitan, Venus maiteari: neurri neurrian daukazu oxitozina?
|
|
|
Aho zabalik egongo nintzela iruditzen zait orain, sekula ez baitzidan ordura arte emakume batek hainbeste eta era hartara hitz egin. Etengabeko jarduna zeukan Ritak eta
|
nik
horixe baizik ez nuen nahi: bere hitzak ez etetea sekula.
|
|
|
2 Pena handia ematen dit ogia jaten hasteak;
|
nik
horixe besterik ez neukan saltzen zenetik bermetzat, eta beldur naiz alde batetik irabazten dena bestetik galduko ez ote den. Ogia erosteko esan diet; saltzen denetik atera da.
|
|
|
Ez duzu hori nahi?
|
Nik
horixe nahi dut.
|
|
2016
|
|
|
Bai,
|
ni
horixe naiz.
|
|
|
Goizeko ihartzunak esaten badu pekatua egin dugula Tira,
|
nik
horixe nahi nuen.
|
|
|
Tira,
|
nik
horixe nahi nuen.
|
|
2017
|
|
|
Hots,
|
ni
horretantxe gelditu nintzen, imajinazioari deika. Orduan hasi ziren bazterrak animatzen, hats berria hartzen, bidexkan beti harago joaten entseatzen nintzela eta luze gabe igo ziren niganaino solasak, usainak, haize bipila.
|
|
|
Ez gara ohartzen, baina erabaki horietako bakoitzak gero bere ondorioak ekartzen ditu.
|
Niri
horixe gertatu zitzaidan, konturatu orduko gauzak gehiegi itsustu ziren, tronpatu egin nintzen, eta puntu jakin batetik aurrera ezinezkoa suertatu zitzaidan norabidea zuzentzea.
|
|
|
• Atsegin dut A. Machado Ruizek pentsalari grekoetatik jasoa" Ni baldin banaiz eta da heriorik, eta herio bada ni ez naiz".
|
Ni
horixe da hiltzen dena, maitea, ez bizitza, ez bizi izana.
|
|
2018
|
|
|
Eta ez neukan argi zergatik. Baina zeozer ez zebilen ondo, eta orduan Goenkale etorri zen, ordura arte egin gabeko zerbait… Sinbolikoki irekiera bat izan zen, aldaketa bat, eta
|
nik
horixe behar nuen bizitzan. Goenkale n zirkulu berri bat ezagutu nuen, aktore gehiago ezagutu nituen, adin askotakoak, ofizioa bizitzeko hamaika modu.
|
|
|
«Tortura salaketak badituzte, eta egia baldin bada ez dutela inoiz inor torturatu, itaunketak bideoz grabatzea eta irudi horiek erakustea baino ez lukete izango ustez faltsuak diren salaketa horiek indargabetzeko.
|
Nik
horixe egingo nuke. Baina ez dute egiten.
|
|
|
Hara, Noriko emakume ederra denez Jakina.
|
Nik
horrexegatik ez dut balio.
|
|
2019
|
|
|
Apika, zalantzaz beterik joan izan bagina, jaramon handiagoa egingo niekeen gizarte laguntzailearen azalpenei eta orain gogoratuko nituzke han esan zizkigutenak. Haatik, naizen bezalakoa naiz eta
|
nik
horixe dut gogoan. Handik gutxira, 2004ko otsailaren 18an Txarara hurbildu ginen eta Txinan haur bat adoptatzeko eskaera luzatu genion Gipuzkoako Foru Aldundiari.
|
|
|
lehenago edo geroago, denok eramaten ditugula odolkiak ordainetan.
|
Niri
horixe gertatzen ari zait. Erabaki txarrak hartu nituen, bata bestearen segidan.
|
|
|
Huskeria horretatik atera bailiteke ederki, nolako altxorra daukagun hauspean, hementxe bertan, ahoko zuloan, nork eskua eman eta bihotzargia gainean paratu zain, urte isil askotan ondutako distira erakusteko irrikaz.
|
Nik
horixe egin dizut azterlan honetan: 1427 urteaz honuzko etxe erroldak aztertu; batez ere ezagunenak:
|
|
|
Kasik etxero bana, eta askotan bina edo hiruna. Eta bistakoa da zerranda hori 1723 urteaz aurrekoa dela, eta
|
niri
horixe bakarra inporta zait hemen, ordurako zein borda ziren eginak jakiteko; ez naiz hasiko, beraz, geroztik erantsitako" murio" horiek noizkoak diren aztertzen, eta are gutxiago zerrendatik ezabatuak nor izan ziren ikusten. Hori egin beza, San Jose Kofradiaren historia zehatza burutu nahi duenak, izan ere, ez baita alferrik horretaraxeko apropos egindako liburua.
|
|
2020
|
|
|
Purua errez gentozen biok. 0,8an zegoen muga eta
|
nik
horixe eman nuen, 0,8, eta hortik gora zela positibo esaten nien ertzainei eta, eztabaidan ari ginela, ertzain horietako batek ea sinpatiagatik pasatzen uztea nahi nuen galdetu zidan eta ezetz erantzun nion, ez zuela niri sinpatiarik zertan edukirik ere.
|
|
|
–Ez, hasieran ez nuen hori egiteko asmorik, baina seguruenik
|
nire baitan
horixe bera egin nahi nuen. Eta Sabino beharrezkoa nuen.
|
|
|
Baina errekonozimenduetatik baino gehiago, kariñotik bizi gara, eta
|
niri
horrexek ematen dit indarra eta bizipoza. Horrelako poz txiki asko ekarri dizkit Lekuona sariak:
|
|
|
Salan edukitzen zidan, armairuan, eta banekien hara joan behar nuela hartzera, ez baitzen ailegatzen besteentzat. Lanera joaten nintzenez, gehiago behar nuela eta
|
niri
horixe gordetzen zidan. Ardo pixka bat azukrearekin eta arrautza gorringoarekin izaten zen pontxea".
|
|
|
|
Nik
horixe aukeratu nuen.
|
|
2021
|
|
|
Ba, eztakit Maitek.
|
Niri
horrexek urten" osten.
|
|
|
Gogoan daukat zelan kantetan eben: Es el Cola Cao desayuno y merienda... Amari erosteko esan eutsan, eta
|
nik
horixe jaten neban goizero gosarian, eta gauero, oheratu orduko. Ez dakit zenbat denporan izango zan, baina laster konturatu ziran geroago eta argalago ninoala, eta erabagi eben Cola Cao a nire dietatik kentzea.
|
|
|
Kanpora begira, belarritakoek munduari erakusten zioten jaioberri hori neskato bat zela, eta neska izango zela bizitza osoan, belarriko zuloak, beste batzuk ez bezala, ez baitira sekula ixten. Eta barrura begira, argi adierazten zidaten
|
niri
horixe izango zela nire tokia handik aurrera, hobe nuela albait azkarren egokitzea.
|
|
|
Kaleko prostituzioak dakarrena da, maiz, auto batean sartzea eta auto hori martxan jartea.
|
Niri
horixe iruditzen zait beldurgarriena. Arrisku egoera itzela da.
|
|
|
Norberak konpondu behar ez dituen arazoak errazago ikusten direnez, auzokideari begira diezaiokegu, eta Espainiako sistema literarioan ikusiko ditugu gurean ditugun problema berberak, askoz gardenago.
|
Niri
horixe gertatu zitzaidan, liburu hau idazten hasi baino apur bat lehenago, Benito Perez Galdosen Wikipediako orrialdean sartu nintzenean. Akordatzen Galdosekin?
|
|
2022
|
|
|
Oso gogorrak izan ziren aste haiek. Eta urte haiek, zeren
|
ni
horrexegatik nago bakarrik: kontu hark buruan sartu zidalako gizonak deabrua bera zirela.
|
|
|
...ninduten arte nire izena galdetu ere gabe, nolanahi ere izena sobera legoke balentria horren beroan, behaztoparri litzateke gure artean eta ez luke ezertarako balioko, ezpada ni baino lehen ere bere burua eskaini zuten ikasle guztien izenen artean galtzeko, eta gizon horiek ez lukete ordainduko niri larrua jotzeagatik, zeren behingoagatik neuk nahiko nukeen larrua jo, eta gainera ez zioten utziko
|
niri
horixe gogorarazteari, zeuk nahi izan duzu, zeuk nahi izan duzu, behin eta berriz errepikatuko lukete, nik nahi izan nukeena niri ez beste inori ez balegokio bezala, berek nahi izan ez balute bezala, behin eta berriz errepikatuko lukete harik eta hitz horiexetan nire desioa eta berena konbinatuko zen arte, hartzailerik izango ez luketen hitzak lirateke, are gehiago litzateke nork bere burua konts...
|
|
|
Kementsua naiz.
|
Nigandik
horixe maitatuko duzu. Osorik biltzen zaituen emakume keme  tsua.
|
|
|
|
Nik
horixe egingo nuke.
|
|
2023
|
|
|
Halakoa da: erabat oskolduta eusten dio, edo guztiz zabaltzen dizu barrua, eta
|
nirekin
horixe egin zuen. Leilarekiko harremana ez zen erraza izan, ez baitut frantsesez hitz egiten.
|
|
|
Beti diot ez dela norberaren funtsa galdu behar, baina bai molda daiteke, hobetzeko baldin bada. Eta
|
nik
horixe egin dut, eta, horri esker, lasaiago ari naiz une erabakigarrietan. Horregatik nago finalean.
|
|
|
Gogoan dut gustuko hitz bat aukeratzeko eskatu zidala, eta gustura egoteko toki bat. Europa erantzun nion, noski, eta orduan
|
nik
horixe galdetu nion berari, eta Andreasek itsasoa aipatu zidan, ez bat eta ez bi: niri beldurgarria zitzaidana lasaigarria zitzaion berari.
|
|
|
Hemen zauden bitartean dibertitu zenuke eta bizitzaz gozatu.
|
Nik
horixe egingo nuke.
|