|
2008
|
|
|
ardatzaren goialdeak bizindar handia adierazten du, ardatzaren erdialdeak bizindar ertaina, eta ardatzaren behealdeak bizindar baxua. Ardatz bertikalarekiko perpendikularrean, 4a irudian ardatz horizontal bat dugu, eta hizkuntzaEspainiako egoera Kanadakoaren desberdina da; izan ere, Kanadan hizkuntza gutxiengo ofizialek frantses edo ingeles elebakar izaten jarraitzeko aukera dute, eta, Espainian, berriz, konstituzioak espainiera ezartzen du hizkuntza nazionaltzat eta hura ezagutzera derrigortzen ditu herritarrak,
|
nahiz
eta gero eskualde bakoitzari elebidun izateko aukera ematen dion. gutxiengo bakoitzak lortu duen babes instituzionala adierazten du: ardatzaren ezker aldeak babes instituzional baxua adierazten du, ardatzaren erdialdeak babes instituzional ertaina, eta ardatzaren eskuin aldeak babes instituzional handia.
|
|
|
Hala ere, 1978 urtean autonomia erkidego elebidunak sortu izanak, aukera eman zien Katalunia, Valentzia, Balear Uharte, Galizia eta Euskadiko herritarrei beren eskualdeetako arbasoen hizkuntza ikasteko, eta hura erabiltzeko zenbait esparru publikotan, baita hezkuntzan eta administrazio publikoan ere. Beraz, Espainiako egoera Kanadakoaren desberdina da; izan ere, Kanadan hizkuntza gutxiengo ofizialek frantses edo ingeles elebakar izaten jarraitzeko aukera dute, eta, Espainian, berriz, konstituzioak espainiera ezartzen du hizkuntza nazionaltzat eta hura ezagutzera derrigortzen ditu herritarrak,
|
nahiz
eta gero eskualde bakoitzari elebidun izateko aukera ematen dion. Gogorarazi behar da Francoren erregimenaren garaian debekatuta zegoela eskualdeetako hizkuntzak
|
|
2010
|
|
|
Orain ere, elkartzen garenean euskara erabiltzen dugu. Momentu honetan, eta ikaskuntza ere euskaraz egiten dudanez, hizkuntza honen garrantzia oso altua da,
|
nahiz
eta gero, lagunekin erdaraz aritu (karreraz kanpoko gehienek ez dakite euskararik). Uste dut euskara, eta orokorrean euskal kultura galtzen ez dela utzi behar (nahiz eta oso zapalduta egon arren)...
|
|
2011
|
|
|
Diglosiaren purgatorioaz. ...rnasgune horietan egiten dela etxean gehien euskaraz. ez da aski senar emazteek haurrei euskaraz egitea eta beraiek, elkarren artean, etengabe erdarara jauzi egitea. eredu eta pizgarri izan behar dute gurasoek (bai eta, hartarako interakzio modurik dagoenean, aitona amonek edo gainerako senitartekoek ere) euskararen erabilera arruntean, normalean, eguneroko joan etorri xume gehienei dagozkienetan,
|
nahiz
eta gero bankuko idazkian, aseguru etxekoan eta beste hainbat dokumentutan erdal munduarekin topo egin. Arazo nagusia, dudarik gabe, komunikabideekin eta IkTekin dago arnasguneetan:
|
|
|
Hitzarmena pauso bat da prozesuan, ez helburua. Hizkuntz erabileraren eraldaketan elkarte/ erakundea bere osotasunean hartu behar da, plangintza integrala prestatzeko(
|
nahiz
eta gero plangintzaren aplikazioa arloka izan); ez aspektu partzialak hartuz edota masiboki bideratuz orain arte zenbait ‘plangintza’ edota ‘hitzarmenetan’ egin den bezala: esate baterako, administrazioan euskalduntzea bakarrik landu denean, edota, zenbait hitzarmenetan sinaduren kopurua edukien lantzearen aurretik jarri denean.
|
|
2014
|
|
|
Ikasketa prozesu horretatik guztitik jarrerak eraikitzen dira,
|
nahiz
eta gero portaera desberdinak erakutsi; izan ere, hartu emanetan, pertsona gehienek dute inguruan arauzkoa den portaerarekin bat egiteko beharra, eta portaerak egoeretara egokitzen ere ikasten da.
|
|
2017
|
|
|
Irak-eko egoeran sakondu zuen gehiago eta bertako ezegonkortasun politikoak eta konstituzio aldaketa etengabeek hizkuntzaren eta gutxiengo etnikoaren osasunean izan zuten eragina aipatu zuen. Salbuespena Baath mugimenduaren iraultzak sinatutako konstituzioa izan zen,
|
nahiz
eta gerora ikusi zen Baath zaleen erregimena bermatzeko trikimailua izan zela. Are gehiago, beraien izena kendu eta azuria deitu zitzaien(" kristauak diren arabiarrak") eta siriakera hizkuntza defendatzen hasi ziren agintariak, inork hitz egiten ez duen asiriarren hizkuntza liturgikoa, alegia.
|
|
|
Horrekin lotuta, bi kasutan, haurrak eta batzuetan gurasoekin, hizkuntza hori erabiltzen hasi dira,
|
nahiz
eta gerora jatorrizko hizkuntza berreskuratu duten. zentzu horretan, muda gutxi batzuk atzeman ditugu euren ingurunean nagusi zena ez beste hizkuntza bat hitz egiten zuten umeen artean. kasu horietan, pertsonek azkar hartzen dute hizkuntza nagusiaren erabilera soziala eskolako lagunen artean: gaztelania hiztunek katalana hartzen dute, eta alderantziz. horrekin lotuta, bi kasutan, haurrak eta batzuetan gurasoekin, hizkuntza hori erabiltzen hasi dira, nahiz eta gerora jatorrizko hizkuntza berreskuratu duten. beste hizkuntzaren hiztun ezohiko horiek sarri ikusezinak izaten dira kideentzat, testigantza hauek erakusten duten moduan:
|
|
|
Horrekin lotuta, bi kasutan, haurrak eta batzuetan gurasoekin, hizkuntza hori erabiltzen hasi dira, nahiz eta gerora jatorrizko hizkuntza berreskuratu duten. zentzu horretan, muda gutxi batzuk atzeman ditugu euren ingurunean nagusi zena ez beste hizkuntza bat hitz egiten zuten umeen artean. kasu horietan, pertsonek azkar hartzen dute hizkuntza nagusiaren erabilera soziala eskolako lagunen artean: gaztelania hiztunek katalana hartzen dute, eta alderantziz. horrekin lotuta, bi kasutan, haurrak eta batzuetan gurasoekin, hizkuntza hori erabiltzen hasi dira,
|
nahiz
eta gerora jatorrizko hizkuntza berreskuratu duten. beste hizkuntzaren hiztun ezohiko horiek sarri ikusezinak izaten dira kideentzat, testigantza hauek erakusten duten moduan:
|
|
2018
|
|
|
Komunean dituzten adibideen kasuan, adostasun altua neurtu dugu, eta desadostasun kasuekin, beraien arteko adostasuna bilatu dugu, irizpide berdinak erabil ditzaten. Hurrengo taulan (6 taula) adibide horietako batzuk ikus ditzakegu, non lehenengo adibidean ordain ezberdinak proposatu dituzten(
|
nahiz
eta gerora adostasuna lortu den), bigarrenean adostasuna izan duten, eta hirugarren eta laugarrenetan adibide ezberdinak dituzten. Adibideetan ikus daitekeenez adibide terminoak ez dira sinpleak eta osasunari buruzko ezagutza behar da euskaratze egokia lortzeko.
|