|
2013
|
|
|
–Ondar gorri poeman ageri den errebeldia unea salbu, Nik ez nai eguna/ biurtzerik gau! ez errebeldia mingotsa, baizik eta gainbehera pertsonala onartu
|
nahi
ez duenaren barne protesta, poeta heriotzaren aurrean onartze mintsua eta itxaropen adoretsua uztartzen saiatzen da? (1994:
|
|
|
Horren arabera, periodizazio kategoria unibertsalistak erlatibizatzeko modua izanik eta inperioaren ikuspegi hegemoniko interesatua luzatu
|
nahi
ez bada, ustezko burdin aroa ez da nahi eta nahi ez literatura gabeziaren aldia izango poetarik gabeko aldia, inoren urrezko aroaren alteritatea baizik, bere burua urrezko aroan irudikatzeko gaitasuna duenak behar duen beste itxuraz isila baina funtsean isilarazia, subalterno posizioa betetzen duenari gertatu ohi zaionez. Agian aldi hori interpretatzeko era honek hobeto azalduko luke zergatik XVI XVIII. mende arteko aldia katebegi galduen edota ostenduen aroa den.
|
|
|
Horren arabera, periodizazio kategoria unibertsalistak erlatibizatzeko modua izanik eta inperioaren ikuspegi hegemoniko interesatua luzatu nahi ez bada, ustezko burdin aroa ez da nahi eta
|
nahi
ez literatura gabeziaren aldia izango poetarik gabeko aldia, inoren urrezko aroaren alteritatea baizik, bere burua urrezko aroan irudikatzeko gaitasuna duenak behar duen beste itxuraz isila baina funtsean isilarazia, subalterno posizioa betetzen duenari gertatu ohi zaionez. Agian aldi hori interpretatzeko era honek hobeto azalduko luke zergatik XVI XVIII. mende arteko aldia katebegi galduen edota ostenduen aroa den.
|
|
2015
|
|
|
TNP ren helburua, kalitatezko ikusgarrien sortzea zen, bigarren mailara pasa zen, gerlak indar guztiak eraman zituen. Ez du horrek erran
|
nahi
ez zela antzerkirik ematen garai horretan, baina proiektu hau bertan behera gelditu zen.
|
|
|
Ez adierazteko arrazoia ezjakintasuna izan zatekeen, edo jakitea eta ez azaldu beharra, gauza ezaguna zelako. Edota jakin eta aipatu
|
nahi
ez izatea.
|
|
|
Eta daturik garrantzitsuena: XX. mendeko azken hamarkadetako ahozkotasunean, oraindik Marirengana joatean aurrez sartu eta atzeraka irten beharra gordetzen zen, leize barruan geratu
|
nahi
ezik.
|
|
|
Hamar herri ezberdinetan antzeztua izan zen Lartaun. Zarautzen antzeztear zeudela gobernadore zibilaren agindu zorrotza iritsi zitzaien, non esaten zien Piarres Larzabalen antzerkirik gehiago ez antzezteko, non eta talde guztia kartzelatzea
|
nahi
ez bazuten. Larzabalek Hernanin ikusi zuenean obra, berak idatzitako Pastoral gisakoa, oiartzuar erara, honakoa atera zitzaion:
|
|
2016
|
|
|
Itzak uts gertatzen dira gogoz ta arimaz betetzen ez dituguño; aipatu itzak ere euskeraren ispirituz ta gorputzez an [i] patu behar ditugu. Euskera gabe, ez dut
|
nahi
ez Euskadirik ezta Euskalerririk ere. Biak litezke ein berean erdeñagarri.
|
|
|
Gerra baten ostean gizatalde baten memoria kolektiboak garatzen dituen mekanismoez mintzatu ondoren eta memoriaren izaera selektiboa argituta, ideia hauek aztergai den kasura ekartzen ditu, hausnarketa interesgarriak plazaratuz. Euskal nazionalisten Gerra Zibilaren memoriak ez du haustura izaerarik, iraganeko borrokekiko jarraitutasunarena baizik eta, bestalde, Gerra Zibilaren memoria leku (ar) en baitan ez lekurik ere badela argitzen du, hau da, oroitu
|
nahi
ez denik. Eztabaidarako materiala eskaintzeaz gain, hausnarketa orokor hauek sortzen dituzten galderen oihartzuna behin eta berriz itzultzen zaio irakurleari gainontzeko artikuluek jorratzen dituzten kasu konkretuagoak aztertzerakoan.
|
|
|
Euskal Herria, Euskadi, euskaldunak, euskal herritarrak, l@s vasc@s, les Basques, euskal hiztunak, euskal komunitatea?, abertzaleak, herria sinekdoke mitifikatu? Beharbada zehaztasun linguistikoa gogorregia iritzita gure egoera gutxituan, benetan zenbat garen argiegi jakin
|
nahi
ez edota erakutsi beldurrez?
|
|
|
1 Ez euskaldunon komunitateak beste hizkuntzarik jakin
|
nahi
ez dugunik, ezta erabiliko ez dugunik ere hala komeni zaigunean.
|
|
|
Baina demokrazian, berau gauzatzeko erdal komunitateak bere borondatez onartu lukeela euskaraz bizitzea, eta hala finean desagertzea ere erdal komunitate gisa. Baina erdal komunitate gisa desagertu
|
nahiko
ez balu, eta bere artean euskaraz bizi nahiko ez balute, ez zait iruditzen guk zilegitasun handirik genukeenik halakorik ezartzeko beren borondatearen kontra. Ala bai?
|
|
|
Eta hemendik aurrera ere nola jarraitu genezakeen asmatzeko ez da seguru asko bide txarrena izango ahalik eta hobetoen ezagutzen jarraitzea non gauden eta zein lur zapaltzen dugun. 600.000 hiztun inguru euskara lehen/ familia hizkuntza jaso dugunak, 1.500.000 herritar inguru jada guri euskaraz ulertzeko bederen gai garenak, eta ordea 3.000.000 herritarren itsasoan urtuak, beste 1.500.000 herritar euskara (ia) tutik ere ulertzen ez duena alboan, eta zoritxarrez okerrago askotan batere ulertu
|
nahi
ez diguna?. Bi estatu etsaietan banatuak, 66 milioi herritar frantses, 46 milioi herritar espainol?
|
|
|
Eta orain, lekua galtzen jarraitu
|
nahi
ez badugu, pixkanaka lurra irabazten joan nahi badugu, ez dugu hori lortuko euskara espainolari edo frantsesari kontrajarriz. Frantsesari eta espainolari gaur egun kontrajarri geniezaiekeen bakarra, zorionez, ingelesa da.
|
|
|
Jakinik guztiz murriztaile, diskriminatzaile eta kaltegarri dugula euskaldunon komunitatearentzat? Ez al gara nahikoak geure kasa antolatzen hasteko sistemak eragiten dituen ur jarioak konpontzen jarraitzearekin konformatzen garen euskaldun euskaltzaleak, inondik ere
|
nahi
ez genukeenak aldez aurretik sistema suntsitu (azken 10.000 urte eta gehiagoan gizakiok, denon artean, eta ondo kostata?, eraikitzea lortu dugun XXI. mendeko gizarte antolamendu filigrana guztiz inperfektu baina eta mirarizko hau), beti izan diren eta izango diren profeta iluminatuen ametsek eskainitako eraikin hutsen truke??
|
|
2018
|
|
|
Mila pertsonetik gora ikusi ondoren Zarautz-en antzeztear zeudela, gobernadore zibilaren agindu zorrotza jaso zuten, esanaz: Piarres Larzabal-en antzerkirik gehiago ez antzezteko non eta talde guztia kartzeleratzea
|
nahi
ez bazuten. (Arozena, 2007:
|
|
2019
|
|
|
Familia lexikoen azterketak orobat bultzatzen gaitu AEZko sistema fonologikoa ere ozen eta txistukariei dagokienezbirpentsatzera, Martinez Aretak (2006) egin bezala orain baino oinarri etimologiko gutxiago zenean. AEZrako ez genituenez hiru kokagune edo gehiago Mitxelenak C entzat AEMren analisirako zituen bezala, zehatzago, soilik Ceta C ziren, nahi eta
|
nahi
ez birformulatu behar fonotaktika aurreko garairako. Hasiera eta amaierako kokagunean ez baizik eta erdikoetan gordetzen da AEMn oposaketa bere gardentasunean, haren alde bakarra delarik hasieran eta bestea soilik bukaeran.
|
|
|
Hizkuntzen historiaren funtsezko alderdiak ezagutzeko hiztegi etimologiko eta historiko etimologikoak komenigarri eta are beharrezko izan arren, ez dira noizeta nolanahiko egitekoak, amateur hutsen pare aritu
|
nahi
ez bada bederen. Sakontasunetan murgildu beharrik gabe, bistako da lanak ezinbesteko maila hori Mitxelenaren paradigma barruan baino ezin lor ze3 Cf." La investigacion de la historia del vasco puede servir de modelo para el estudio de otras lenguas aisladas" (Campbell 2011:
|
|
|
" Ni neu behintzat, egia esateko, gogait eginda nago Axularrez eta Leizarragaz. Euskararen historian[...] oso interesgarriak izango dira, euskararen aldakuntzak ikusteko, euskara zaharra ezagutzeko, baina gaurko euskara bizi batu egoki bat egiteko ez dut uste egokienak direnik, eta gutxiago nahi eta
|
nahi
ez leku guztietan sartzeko. Askosaz egokiagoak dira ta askosaz gaurkoagoak, nire ustez, erdi bazterturik ditugun Larramenditarren giroko idazleak:
|
|
|
Mikelen ustez, mailadi bat dago hizkuntzan, eta goitik behera eta nahi eta
|
nahi
ez, oso osoan eta ezelango bereizketa barik ezin erabili daikegu euskara batua. Hainbat gitxiago oraindino, bilaketa eta sakontze aldi baten gabiltzan bitartean.
|
|
2020
|
|
|
" [hitz elkarketak] Aukera paregabea eskaintzen du, orobat, erdal" izen+ adjektibo erreferentzial" egiturak ordezkatzeko: esku-lan (trabajo manual/ travail manuel), aho literatura (literatura oral/ litterature orale), ekonomi teoria (teona economica/ theorie economique), etab. Bide honi eutsi behar litzaioke orain ere, ahal den guztian, erdal hitz moldaera arrotzen menpekoegi bizi
|
nahi
ez badugu". Horretaz asko ikertu eta argitaratu da beste hizkuntza batzuetan.
|
|
2022
|
|
|
Onartu ez zirenen artean, adibidez, irlanderaz gaitasuna eskuratzeko gai ez ziren irakasleak Gaeltacht etatik at lan egitera derrigortzea, edota irakasleek irlanderaz jakitearren zituzten sariak arlo publikoko beste sektore batzuetara hedatzea. Halaber, eta garapen ekonomikoari balaztarik jarri
|
nahi
ez izatearen aitzakiarekin, ez zuten onartu Gaeltachtetako lan hizkuntza irlandera izatea.
|