|
2000
|
|
|
" Baina zertarako egin poesia aro gaitz hauetan?" (33 or.). Sarrionandiak ez daki," baina ekin behar da zeren hobe da burrukatu eta galtzea/ galera aurrez onartzea baino" (52 or.). 1987ko Marinel zaharrak liburuan ere galdera bera da hitzaurrean" Zertarako poesia hondamen aro hauetan?" (8 or.). Oraingoan ordea, sasoi guztiak ez ote diren makalak galdetzen dio bere buruari, haatik ezinbestekoa dela pertsonarentzat kantatzea, itsasontziarentzat nabigatzea bezala. Bere kasuan, gainera, Coleridgeren marinel zaharrak bezala, inork entzuteko trenta handirik hartu
|
nahi
ez duen moduko kontuak esan behar ditu. Aldiz, 1995eko poema sortan gainditua du, bizitzaren beraren indarrez, Becketten hastapen gisako hura" nothing is left to tell" ek (ez da esatekorik geratzen), metaliteratura ororen abiapuntua izango zena.
|
|
|
" Julen Azkue zerbait izatekotan askatasuna maite duen pertsonaia da, eta eleberri hau zerbait izatekotan askatasunari buruzko erreflexioa da. Askatasuna nahi aske aske ez izanda edo aske izan eta askatasunik
|
nahi
ez... hor dago." Gainera, liburuko izenburua Lauaxetaren aipua izatea hortik datorrela aitortzen du. Beste iruzkin batean ere askatasunaren aipua topatu dugu:
|
|
2001
|
|
|
Garbi dago autobiografia honen alderik ilun eta tristeena, gogorrena, ikusi
|
nahi
ez genukeena, torturaren aldea dela. Torturaren gaia tratatzerakoan poesia eta ideologia honen luze sakonetan sartzen gara.
|
|
|
" Edozelan ere badakit gauza bat, aitzakia izan
|
nahi
ez duena: ez dudala aurrerantzean era honetako poesiarik eginen." (IGB, 5)
|
|
2002
|
|
|
Graziana, 58 urteko emakumezko ezkondua, da eleberriko protagonista eta ustekabean egiten duen bidaia batek errotik asaldatzen du ordu arteko bere bizitza hitsa. Aitortu
|
nahi
ez duen amodioaz, bakardadearen beldurraz... edo eskuetatik ihes egin dion bizitzaz hitz egiten zaigu eleberri honetan. Eta horretarako, errealitatea eta fikzioa nahasten dira, argazki eta irudi aukeratuen inguruan, irakurleon begietara osatuz doan puzzlea antolatzeko.
|
|
|
Azken finean, liburuaren bi parteak bakardadearen eta halabeharraren inguruan egituratuak dira, eta aberastasun polifoniko ohigabea duen mundu literarioa erakusten digute; eta mundu horrek, erregistro estilistiko anitz bere eginez (Obabako biztanleen ahozko erregistroa dela, bigarren parteko narratzaile [ar] en erregistro jasoagoa dela) bizitzari eta idazteko egitateari berari buruzko gogoeta agertzen digu. Autoreak literaturaren eta bizitzaren arteko mugak hausnartzen ditu, eta gogorarazi egiten digu pertsonaia kixotesko bihurtu
|
nahi
ez badugu, arriskutsua dela fikzioetan itsu itsuan sinestea.
|
|
|
Kritikariren batek definitzeko orduan" emakumezko literatura" kalifikazio beti" lagungarria" erabili bazuen ere, Urretabizkaiak beti saihestu du emakumezkoek idatzitako lan guztiak" literatura intimista" binomioaren inguruan taldekatzen dituen klixe absurdoa. Horregatik dago Urretabizkaia 1950eko eta 1960ko hamarkadetan jaiotako emakumezko idazle espainiarren (M. Abad, P. Díaz Más, L. Echenique, A. Grandes...) egoera bertsuan, autoreen sexuak ezaugarrituriko bloke monolitikotzat hartua izatea
|
nahi
ez zuten idazleen kasuan.
|
|
|
1983ko Irun Hiria Saria erdietsi zuen Mario Onaindiaren Gillen Garateako batxilerra [itz.: La tau y el caldero, Grijalbo, 1985] eleberriaz gain, gehienetan, garai historiko baten lekukotza dokumentatua egin
|
nahi
ez duten testu modernoak aurkituko ditugu gurean, idazleek beraiek eleberri historiko kontsideratzeari uko egin diotenak. Talde honetan sartuko genituzke, besteren artean, Joxemari Iturralderen Nafarroako artizarra, Edorta Jimenezen Azken fusila (1993) eta Baleen berbaroa (1997), Andolin Eguzkitzaren Herioaren itzalpeetan (Elkar, 1999), Andoni Egañaren Pausoa noiz luzatu (Alberdania, 1999), Xabier Montoiaren Hezur gabeko hilak (Susa, 1999) edo Inazio Mujika Iraolaren Gerezi denbora (Alberdania, 1999).
|
|
|
Par. Igian baldin ba da, nahi eta
|
nahi
ez, eramana ala aldatua lizateke, igidura erarik ezpaita hauk baizik.
|
|
|
Aris. Nahi eta
|
nahi
ez.
|
|
|
Aris. Nahi ta
|
nahi
ez.
|
|
|
Par. Haatik, bi direnean ezta nahi eta
|
nahi
ez birritan izaitea, eta hirur direnean hirur, bia bat birritan baita, eta hirur, bai hirur bider.
|
|
|
Par. Eta bi eta bi direnean, ez ahal dugu agirikon gauza bi birritan direla, eta halaber, hirur hirur aldiz, nahiz eta
|
nahi
ez hirur bider hirur?
|
|
|
Par. Orain, bada: osoa bere zathi batzuetan ez baldin ba da, ez hekietarik baten soilik ez eta guztietan ere, nahi eta
|
nahi
ez bertze gauzaren baten baithan izanen da, edota lekhurik ere hartuko eztu, betheko eztu, nehon ere izanen ezta.
|
|
|
Aris. Nahi eta
|
nahi
ez.
|
|
|
Aris. Bahi eta
|
nahi
ez, hunela etsi behar.
|
|
|
Par. Hortaz, edozein bia terminen arteko aldea numeru tinkhor bai izanik, termina hoitarik batere ezin bilhaka diteke bertzea baino ez gazteago ez zaharrago ere. Bainan bertzalde, lehengo iaio gauzak nahi eta
|
nahi
ez atal batean alde baitute, differente bethiere, harrezkero iaio diren gauzer buruz, halaber bata noraezean bertze gauzak baino zaharrago eta gazteago bilhakatuko, eta hauk bata baino zaharrago eta gazteago.
|
|
|
Par. Orratx; samalda hortaz, pentsamenduz, bakhandu dezagun ahalik eta zathirik tipiena. Zathi hori, bataz kutsatua eztenez geroz, ¿ nahi eta
|
nahi
ez askar edo plural ezothe da izanen, eta ez bat?
|
|
|
Par. Bainan aldatzen eztena, nahi eta
|
nahi
ez, higika datza; eta higika dena, egonen da.
|
|
|
Hiri giro sortze hortan, Xim askatuen mailakoek Xim langileen (menperatuen eufemismoa besterik ez zen) sail izugarriaren sentimena mindu
|
nahi
ez eta, biltzar deietan eta agiri orotan, uztarripean zeudenak uzkurdurarik eta gutiesterik izan ez zezaten, Xim (pregiz) eta Xim (posgiz) deituraz aipatzen zituzten.
|
|
2003
|
|
|
ingeles eta euskara gaizki ikasitako gazte baten ingelesberri eta baten gertaera barre eragikarriak umore handiz eta ironia finez kontatuko dizkigu, sakonean bere betiko tesia datzala: hizkuntza bat hiztun zahar edo natiboetarik ikasi behar dela nahi eta
|
nahi
ez. Umorearen aldetik Oskillasoren ipuinen artean onenetarikoa, gure ustez.
|
|
|
Fraile izandakoa ta erlijinoaren arerio sutsua, emaztea ta semea katolikoak eukozan ta eurengandik separauta bizi zan. Emazteak erlijinoa utzi
|
nahi
ez zualako, separatu egin zan beragandik eta semea amagaz biziten joan zan.
|
|
|
Gela hartan sartu baino ez, eta danak hasi ziran gizagaxoaren lepotik far egiten, danak Txomin kentzen bada, batez ere mojäa ta gexozaina. Nahi ta
|
nahi
ez tresna bat arpegian ipini eta kontatzen hasteko esan zioten. Etzan heldu hamabira lo gelditu orduko.
|
|
|
Bigarren munduko gudua bukatu zanean ehun milaka askatu zituzten inglesek, amerikanuek eta, nazionalsozialisten prisioneru batza tokietatik herri komunistetako soldaduak, eta gehien gehienek etxera joaterik inundik inora
|
nahi
ez arren, batez ere Estonia, Latvia, Lituania, Polonia, Rusi Zuria, Ukrania eta beste nazio askotakoek, RSSBko agintariek nahi ta nahiezko etxeratzea eskatu zuten, sovieten menpekoak zirala ta. Askok, batza tokietatik ihes egin ostean, sartalderuntz zoaztela, jendearen laguntza arkitu zuten eta sartaldean gelditu ziran, baina beste asko, milaka ta milaka, etziran izan hain zoriontsuak eta sovieten agintariek, indarrez eraman, ganadu trenetan sartu, ta nahita nahi ezko lantokietara bidaldu zituzten.
|
|
|
Orain arradioa salgeien propagandäa ematen ari da. Inasik eztio jaramonik egiten, bainan nahi ta
|
nahi
ez, entzun egiten du:
|
|
|
Zer esango ote zion Iziartxuri galdutako ospe ona berriz irabazteko? Bera izan zan bai, astoa, ereztuna nahi ta
|
nahi
ez hartuerazo nahi izan zionean... Eta gero berandu ta mozkortuta bila joan zitzaionean gauzak konpontzeko...
|
|
|
Beste alde batetik, gizonaren oinarrizko eskubideak aintzakotzat hartu behar dira benetan, eta babestu euron erabiltea; horregaitik, herritarrei politikan eta gizartean parte hartzeko jokabideak eskaini behar jakez, gogorkeriazko burrukak kendu gura badoguz: holako burrukak, nahi ta
|
nahi
ez, zuzentasunasmoak hondatu egiten dabez, eta, eurokaz, gizona bera be bai.
|
|
|
Eleiz artzainen salatzaile dira, baina ez hau edo hori, holan edo halan egin edo egiten dabelako, ez; eurak dinoenez, eleiz artzainok, Kristok
|
nahi
ez eban sistema baten zaindariak direalako baino eta beste barik.
|
|
|
Eleiztarren artean nahastea sortzen dabe holakoak, eta baita Kristok
|
nahi
ez daben burrukea be.
|
|
|
·" Gaurko gorabeheren nahaste honetan; bihar etzi sortu leitekezan gorabeheren artean; gizonak euren artean gaur eta bihar hasarreak eta burrukak sortzen dituezan aldi honetan; herriak, nahi ta
|
nahi
ez, batasunerako bidean doazen ordu honetan, guk, fededunok, gauza bat ikusi gura izan dogu (Kontzilioan), gauza bat agertu nahi izan dogu geure begien aurrean: Geure batasuna, guztiok Jaungoikoaren sendi edo familia eta eleiza, Kristoren Gorputz Mistiku egiten gaituan batasuna; alkar ikusi, alkarregaz batu eta bata bestearen anaia lez sentitzeko beharrizana geunkan, alkarreri maitasunezko laztana emoteko premina bizia; berba baten esateko:
|
|
|
Utzi hori, hementxe bertan akaba hazadan
|
nahi
ez baduk.
|
|
|
Telefono hotsak, ordea, ez zion bere buruari erantzuteko astirik eman. Neskatila bere gainean zuela, hartu
|
nahi
ezik marmarka, bularra miazkatuz, nagiro luzatu zuen eskua gau mahairantz.
|
|
|
Denboraz ezin neurtu den dimentsio baten menpe. Segundoa, bere ehuneko guztiak agortu
|
nahi
ezean.
|
|
|
Behin izandako gurasoen negar arteko ehorzketa trumoitsua, arbasoen azken gurpena euren etxe zaharraren hegaztegipean; jauntxoen eskutiko garrak iraganaren azken kondarrak errautsetan deuseztatzen...; azken negarrak. Ehortziriko sentimenduak gorpu ibiltarien antzera lurra arrotzen haragi usteldua eta zornea ikusi
|
nahi
ez duen eguzki baten aurpegira azaltzeko...
|
|
|
Bai, zerbait bai. Bera betiko eraman
|
nahi
ez zuen dama beltz gorra. Baina berea zuen, bestek ez zuen ardura.
|
|
|
Ez, ez zuen onartuko, eta igartzen zuen, garbiro igarri ere, gauzak berak
|
nahi
ez zuen norabidean mugitzen hasi zirela. Horretarako orduak eman, hain ondo neurturiko jokoa asmatzen?
|
|
|
Ikasteko bultzada zen behar zuena, eta orain bazuen. Beste ziorik ez baleuka ere, nahikoa zen ikasteko Unax bakarkako irakasle legez txarto utzi
|
nahi
ez izatea. Izan ere, azkenaldian liburuei ez zieten tarte handirik uzten, baina horrela erabaki zuten biek, denbora atseginerako baino ez zutela nahi, eta Ainhizek konpromisoa hartu zuen egin behar zuena bere buruz egiteko.
|
|
|
Apurka apurka, Unaxi topaketa honek sortutako asaldapena lurruntzen joan zitzaion. Bibioti afariaz mintzatu (jandakoaz bakarrik), eta hegaldatzeko gogaldi egokia galdu
|
nahi
ez duen lamaren antzera, ahalik eta azkarren agur esan (agian gero ikusten joango zitzaiola gaineratuz), eta mendi tontorreko baselizarantz (kasu honetan sekulako elurretan murgilduta ez zegoena) abiatu zen, ordurako eguzkia idor zegoelarik.
|
|
|
Baina saiatzeko astirik eman gabe, laga egin zuten, gerritik heltzen zionak izan ezik. Azken honek askatu
|
nahi
ez, eta masailak bero gorri zituela begiratzen zion behetik.
|
|
|
Eta hola iritzi zion Unaxek ere, antza, hitzei astirik eman gabe berriro besoetan hartu eta bero musukatu baitzuen. Neskatilak bere burua gero eta tinkoago korapilatuta ikusten zuen irakaslearen sareetan eta egiten utzi, beste
|
nahirik
ez zuen.
|
|
2004
|
|
|
Mozorroak nahi ta
|
nahi
ez kendu gura izan dizkiete, gero, haiek. Baina bati ere ezin kendu izan diote.
|
|
|
Zapaltzaile zantarra: Ba, hik
|
nahi
ez arren, neuk askatuko diat Udaberri. Bai.
|
|
2005
|
|
|
Irrikaz dagoz egon, portaletik urtengo danari mikrofonoa aho aurrean edo barruan jartzeko irrikaz. Ez dabe, baina, suerte handirik izango, barruan lanetik datozenak musu huts itxiko dabez eta, ezelango adierazpenik emon
|
nahi
ez deutsiela. Juanek hau guztia ikusiko dau leihotik, errezel atzetik barrandan, bihotza taupadaka eta mesfidantza begiradan.
|
|
|
Agerkunde barri horren eraginetik iges egin behar eban, hondoratzerik
|
nahi
ez baeban behintzat, eta larregi pentsau izan baleu egin izango ez leukena eginez, etxetik kanpora ikusi eban bere burua. Ilunabarreko orduak ziran hareek eta ohi lez Canterburyko kaleak ia hutsik egozan, ez zan apenas jenderik ikusten.
|
|
|
Gure bizimoldeari doakionaz, zentzu poxi bat daukanak ere emeki emeki ikus litzakeela Ebanjelioak erraten dizkigun horiek denak, onartzen dut. Hala nola, ez zaiela besteri egin behar, haiek guri egitea
|
nahi
ez genukeena. Ez dugu Jesusen beharrik beraz.
|
|
|
Ondoko urtean Angeluko BABen ikusi nuen gauza berbera. Oso moda zaharrekoak izan
|
nahi
ez badugu, Amerikak ideki bideari jarraiki behar alabainan. Nolaz puntu honetan eta ez gorago aipatu sinestearen gorakadan?
|
|
|
Ene bi zalditako Citroen gaixoaren aintzineko errota bati norbaitek botaia zion" zorte gaixtoa". Lehen bai lehen behar nuen berria erosi, izigarriko istripu bat jasan
|
nahi
ez banuen. Oheko burukita erre behar nuen:
|
|
|
Gure gogoa isurgia makur horietatik zaindu nahi baldin badugu, egun guziez eramaten gaituen zirimola horretatik apur bat urrundu nahi badugu, pozoin horiek kutsa gaitzaten
|
nahi
ez badugu, xertatuak izan behar dugu eta ez nolanahika, uholdea izigarria baita, alde guzietatik jotzen baikaitu. Xerto hori, gure ustez, igandetako meza da.
|
|
|
Xerto hori, gure ustez, igandetako meza da. Aste osoan xortaka xortaka gure gogoa hunki duten ikusmolde normal horiek itoak izan
|
nahi
ez badugu, Ebanjelioko mezua entzun behar dugu, baitezpada, aste guziez. Beste normarik ere badela oroitu.
|
|
|
Baina zer eskatzen diogu gure haurrari, haur bat baizik ez delarik! Zenbat aldiz ez diogu garrazki eskatzen
|
nahi
ez duena egin dezan. Goizean goiz jeiki dadin eskolara joateko; telebistari begira egoteko partez, matematikak egin ditzan eta abar.
|
|
|
Lurdan elgarren artean bilduak direlarik beren urteko biltzarrean, nork daki zertaz ari diren, han, segeretuan, den mendreneko solasa kazetariek salatuko dutelako beldurrik gabe. Kanpora aitortzen ez badute ere, ez ote dute onartua ondoko urteetan diren apezak, jadanik Elizan lanean ari diren laiko horien artean, fedea baduten horien artean hautatzeaz beste aterabiderik ez dela, Jondoni Paulok egiten zuen bezala, Elizak leher egin dezan
|
nahi
ez badute.
|
|
|
Jondoni Paulo handiak berak aitortzen du ahoan bilorik gabe: " Nahi dutan ongia ez dut egiten, eta
|
nahi
ez dutan gaizkia egiten dut(...) Nere baitan den bekatuaren lege horrek preso nauka." (Erm 7, 19.23). Jondoni Paulo ere bekatoros beraz.
|
|
2006
|
|
|
Belarrien hondoko kakazia lehertu eragin eta zorabiatzeraino durduzatzen ninduen oihuen artean, neure burua, ikusi baino, eskilaretan behera bultzaka sentidu neban. Leize ilun hareri horma lizunai erien hezetasunak umea onartu
|
nahi
ez eban umetoki itxurea emoten eutsan. Erditze txarraren antzera, estropezuka, noragabetu nintzan argiaren lehen errainuetara.
|
|
2008
|
|
|
Itxain isilik, itauna amaitu arte, adarkada bat hartu
|
nahi
ez badok!
|
|
|
Bada beste gauza aipagarri bat, hizkuntzari lotua. Anaia edo arreba nagusiek, guk umeok ez ulertzeko hizkera berezia erabilten eben, guk ulertzerik
|
nahi
ez eben euren arteko sekretu bat ahotan erabilenean; ahuntz erdera zan hizkera hori. Silaba bakotxa p letra tartekatuz errepikatuta egiten zan.
|
|
|
Adarra joteko aukera galdu
|
nahi
ez eta, holan erantzun ei eutsan:
|
|
2009
|
|
|
Eta
|
nahi
ez arren be, egia inotsen biribila! Birtute askorik izango eban beharbada, baina zikotzagoa ei zan, zikotzagoa!
|
|
|
Eta, jakina, irakurle: zuk nik esandako hau sinistu
|
nahi
ez. Baina zer egingo deutsut, ba?
|
|
|
Baina zer egingo deutsut, ba? Egia, zuk
|
nahi
ez arren be, berez da egia eta, hor konpon!, sinisgogor bazagotaz. Ni neu behintzat hau baino handiagoak be sinistera ohituta nago.
|
|
|
Eta, jauna: jaubeak
|
nahi
ez badauz?
|
|
|
Kendu eutsan lepotik harria. Baina otsoak agindurikoa bete
|
nahi
ez.
|
|
|
Ez egoan erremediorik. Patxok, nahi zein
|
nahi
ez, otsoaren urdailera joan behar eban. Baina, egiaz be jan egin behar ete eban?
|
|
|
Sakristauak, jakina, joan
|
nahi
ez. Demoninoaren adar artean jausteko?
|
|
2015
|
|
|
Aro berri honen izena, noski, postxalbadorismoa da. Badakizue beraz, poesia egin zaigula nagusi, eta poeta ez den edo egin ezin den (edo
|
nahi
ez duen) bersolariak jai duela. Eta bat baino gehiago akojonatu egin da, ezinbestean.
|
|
|
LUR/ KRISELU/ HATSAPENAK euskeraren batasunaren zerbitzuan jartzen dira. Beren hautapen kontseiluak, Gabriel Aresti, Xabier Kintana, Ramon Saizarbitoria eta Ibon Sarasolarekin osaturik dagoenak euskal gaiztoko dialekto mordoiloetan idatzitako lanak ukatuko dituela jakin arazitzen du, eta bide batez euskeraren batasunik
|
nahi
ez duten euskaldunak euskeraren eta Euskalerriaren etsaiak direla deklaratzen du. Are gehiago negarreztatzen du batasun hori gonbatitzen dutenen portaera, bereziki Eizmendi" tar Iñaki" Basarri" jaunarena, zeinak, Euskaltzaindiak Arantzatzun hartutako erabakiak onartuko zituela publikoki manifestatu ondoren, bere hitzari ez dion eusten.
|
|
2017
|
|
|
Nobela horretan ere protagonistak desio duen emakumeari ohar bat bidaltzen dio, hitzez hitz Eugeniari idatziriko ohar berbera baita. Inkontzienteak eginiko azpilana dela medio, Juan Martinek zeharo ahaztuta zeukan pasartea, bazekien-eta ohartuki onartu
|
nahi
ez bazuen ere maitasun adierazpen modura arrunkeria handi samarra zela. Gabeziaedo kastrazio ideiak bezala, pasartea ere inkontzientearen sakonean zeukan erreprimituta, betetasun ideala babesteko mekanismo modura.
|
|
2018
|
|
|
Are gehiago esango nuke: guztiz indarrean daude, batzuek
|
nahi
ez dugun patu batera garamatzan korronteari eustea dagokigun honetan.
|
|
|
Beste zereginik ez zuenez eduki luzaroan, horregatik zuela harako joera harturik. Senarra kalezale amorratua zen, eta berak, nahi ta
|
nahi
ez etxean egon beharra zuen. Azkenerako jita hartuta zegoen, eta edozein momentutan joaten zen kristal ostetik begiratzera.
|
|
|
Baina nahi eta
|
nahi
ez, ezinbestean gogora etorri zitzaion baita ere, nondik zetorren zaldia eta, zer erregalu klase izan zen jakin zuenean, nolako nahibakoa hartu zuen. Gizonarekin ez zegoela, ez, arantzarik gabeko arrosarik bizitzan, xedatu zuen andreak. ogoratu zuen nola behinola baten, etxean bakarrik zegoen batean, telefonoak jo zuen, eta, hara non!, bestekaldean zegoen Consolación Vilches izeneko emakume batek ireki zizkiola begiak; berarekin pitin baten berbaz egon ondoren, zaldiagatik galde egin zionean, zer erantzun ez zekiela, zurtuta uzten zuela bera.
|
|
|
Hil edo biziko kontua gertatzen baitzitzaion erruarena. Burua eta bihotza ez zirelako uste berekoak aurkitzen zen esturaldian, baina nahi eta
|
nahi
ez ebatzi behar zuen auzia; ondoren zirt edo zart egiteko. Oraingoan ez zegoen geldi geratzerik papamoska bat bezala buruak hala agintzen zion, gora begira geldi, zer egin ezean.
|
|
|
Ez dago beste salbabiderik; horixe izango duzu bihotz berritze eta bideberritzerako biziemaile eta bizi indar bakarra. Barne iraultza bat egin behar duzu biziraupenerako nahi eta
|
nahi
ez.
|
|
|
Hizketaren atarian apur bat leun aritu nahi izan bazuen ere, nahiz eta esango ziona esan beharrak min handia ematen zion, eta ongi jakin arren berari Elbari zer min emango zion esango zionak, baina hala ere nahi eta
|
nahi
ez esan beharrean aurkitzen zela esanez, azkenik, braust! bota zion kontatu behar ziona.
|
|
|
Solasaldia hasi zuteneko esan
|
nahi
eza, lotsa eta hitzak neurtzea ahaztuz, isildu ere ez zen egiten, lantzean gertaera bat kontatzen. Etengabeko hitz jarioan jardun zuen luzaroan, bere begi bistan edukiko balitu bezala, mutil gazteek egiten zituztenak bala bala garanduz.
|
|
|
Paradisu Club era sartu ala sartu ez, zer egin ez jakinean gelditu zen, itxura izango ote zuen barrukoak susmatu ezin zelako kanpotik ikusita. Kanpoko aldean ate beltz bat baizik ez zegoen; sartu nahi izatekotan, pasatu behar zena nahi eta
|
nahi
ez. Baina zuen beldurraren aldean hain handia zenez, hots egin zuen.
|
|
|
Edhen, zure besarteko kartzela baizik beste askatasunik
|
nahi
ez dudala bizi izan naiz, zu ezagutu eta gehiago. Zeurekiko maitasunean asetu da behin eta berriz nire gogoa.
|
|
|
Sexu faltaz infernu bizi bat eginik dagoenean gizona, edozein beharreztan egin baino lehen, odol beroak ez daki geldi egoten eta!, gauza gaiztoren batean erori baino lehen, lotsa eta beldurrak kendu eta larrutarako bideak hartu behar ditu nola edo hala. Pertsonak asaskua behar du nahi eta
|
nahi
ez. Bestela gaixo txarrak baino ez datoz.
|
|
|
jarraitu du niri latz hitz eginez. Irtentxo ibili zineten zuek biok atzo, ezer
|
nahi
ez izateko. Zertara datoz orain horiek errespetu emateok, nahiak eginda gero?
|
|
2019
|
|
|
Protagonistaren kontrol nahiak eta nagusitu
|
nahiak
ez du bikotearen komunikazioan batere laguntzen; izan ere, aginte norgehiagoka horrek ez dio uzten Florarekin dituen arazoak konpontzen eta gauzak konpontzeko ardura hartzen:
|
|
|
Eta estilo aldetik irakurtzeko askoz errazagoa bada ere, kasu honetan estilo erraza eta kalitatea ez daude borrokatuta. Baliteke norbaitek gai serioagoak maite izatea ere, edo bere umorea ez dela formala iriztea, baina horregatik ez dut uste liburuak kalitate apurra galdu duenik, alderantziz, amodioaren gaia tratatuz eta horretarako ironia erabiliz Saizarbitoriak aurrera pauso handi bat eman du euskal literaturaren panoraman (nahiz eta hori agian bere
|
nahia
ez izan...), zoritxarrez gutxitan ikusten ditugun gai eta tratamenduak baitira.
|
|
|
Hurkoa ondo ezagutzen dela uste eta norbera izan tolesgabea. Benetan
|
nahi
ez duguna nahi izateko setakeria funsgabe hori. Hitzen eta begiraden, pentsamenduen, aurreikuspenen gerra zentzugabe hori:
|
|
|
" Baliteke norbaitek gai serioagoak maite izatea ere, edo bere umorea ez dela formala iriztea, baina horregatik ez dut uste liburuak kalitate apurra galdu duenik, alderantziz, amodioaren gaia tratatuz eta horretarako ironia erabiliz Saizarbitoriak aurrera pauso handi bat eman du euskal literaturaren panoraman (nahiz eta hori agian bere
|
nahia
ez izan...), zoritxarrez gutxitan ikusten ditugun gai eta tratamenduak baitira" (1997).
|
|
|
Intimitatearen kontrola, jarraitzea eta zelatatzea ere, noski, zeloek sortu dutela argi dago. Flora berea da eta inork kentzerik
|
nahi
ez duenez, atzetik jarraitzen dio, ea Adolforekin elkartzen ote den edo ez ikustera. Robbe Grilleten La Jalousie eleberriko protagonistak bezala, bere mugimendu guztiak zelatatzen ditu.
|
|
|
Nire eginkizuna erraza zen: haien atzetik joatea eta aberea makilaz akuilatzea, gelditzen bazen edo aurrera egin
|
nahi
ez bazuen. Txango moduan hasi zen, egindako mesedearen ordainetan emandako gaileta pakete txiki bat eta guzti, baina lanaldi amaiezin eta nekagarria bihurtu zen.
|
|
2021
|
|
|
Ya. Behartzen gaituzte
|
nahi
ez dugun irakurketa bat egitera eta horrek ez du laguntzen. Irakurketarekiko ez gorrotoa baina ez gustatzea piztu diezaiokeela.
|
|
|
Bestetik, euskarak euskal literatura hezurmamituko badu, euskarazkoak izango diren helduleku literario kultural erreferentziazkoak eskaini dizkie gazteei, euskaraz kontsumi dezaten, goza dezaten, parteka dezaten, baina, batik bat, oraindik hasita sortu ere egin dezaten. Gizarte aldaketek kultura likidoa ekarri dute, baina, agian, euskal kulturak onar ezin dezakeen luxua da hori, eta, beraz, gutxieneko batzuk eskaini dizkio bere buruari urak irentsita amaitu
|
nahi
ez badu.
|
|
|
Zer ikasleri proposatu irakasleak berak adostu du ikasleekin batera. Ariketa emozionala eta nahiko pertsonala izanda, gerta daiteke batzuek
|
nahi
ez izatea. Aukera interesgarria izan daiteke lotsak eta beldurrak gainditzen laguntzeko, baina, halere, konfiantza eta segurtasun harreman giroari eusteari lehentasuna ematea litzateke.
|
|
|
Oilo errule on batek, oilo finak, honela jokatzen du: erruten hasten denean, egunero arrautza bat egiten du hiru egunez jarraian, eta laugarrenean atseden hartzen du; egunero bat egiten jarraitzen du beste lau egunez, eta berriro hartzen du atseden egun bat; egunero bat egiten jarraitzen du beste bost egunez, eta atsedena ostera ere; horrela ematen ditu hiru hilabete, eta horiek igarota, nahi eta
|
nahi
ez, lokatu, mikatu, edo hil egiten da.
|