|
2000
|
|
|
Nik itxaron nuen, jakin nuen itxaroten, baina bide okerrak zeuden idatziak neure oinentzat, patar malkartsu eta galmendirakoak; dena goitik emana datorkigunean, ez dago zeregin handirik. Borroka
|
nahiak
ez du arnas handirik, fruituak behar ditu, ahalik eta lasterren, indarrak baz  katuko baditu; gero noraeza dator, etsipena, gorrotoa; eta behin zirkuluaren baitan sartua, itxi egiten dira itzulbideak eta estutu sarezuloak. Bizitza, esaten den bezala, tonbola bat da, baina ez argiztatua eta koloretsua, iluna eta beltza baizik.
|
|
|
aurpegi berri harekin ordurako zuela atzera bulegora itzuli, jada ez zelako Brown lankidea, beste gizon bat baizik. Beraz, garbi zegoen ezin zuela jada etxetik irten, ez lanera joateko ez ama bisitatzeko ez arrebengana hurbiltzeko ere, eta horretarako premiazko zituela aitzakiak, arrazoi xume baina sinesgarriak, errezelorik sortu
|
nahi
ez bazuen. Eta guztietan garbiena, erabiliena eta sinesgarriena gaixo zegoela esatea zen, ohean zegoela gripe izugarri batek jota.
|
|
|
Baina ez dut egin. Beharbada zalantza sortu zaidalako mezu hori inprobisatzeko gai izango ote nintzen; beharbada zalantza sortu zaidalako agurrean" musu bat" edo zer esatea komeni ote zen; beharbada Dabidi orain nire ahotsaren lasaigarria ere eskaini
|
nahi
ez diodalako.
|
|
|
Hau ikusi, bestea ikusi, eguna oharkabean igaro zait (argi dago gero eta hobeki moldatzen naizela bakarrik), eta bai gogo  tsu nengoelako bai taldekideen aurrean oso lotsagarri geratu
|
nahi
ez nuelako Adela eta Estherren aurrean bereziki, Danek ahol  katu zigun bezala, ilunabarrean Empire State Buildingera igo naiz: ikusmira eta egotaroa zoragarriak ziren, baina han inon baino bortitzagoa egin zait Dabiden hutsunea bakardadea (batzuetan irudipena izan dut Dabid New Yorkera etorri dela nire bila, eta egunean zehar zelatatu egin nauela, eta une egokiaren zain egon dela, esate baterako dorre ikusgarri horretan, ustekabean agertzeko; hala izan balitz, uste dut ez nukeela zalantzarik egingo, eta argi ikusiko nuela, gertatuak gertatu, berarekin nahi dudala; baina Dabid, noski, ez da agertu eta, zorionez, taldeko beste inor ere ez; haiek denak elkarrekin etorriko ziren atzo iluntzean).
|
|
|
Maite dituzunekin nahi duzunean egon ahal izatea(
|
nahi
ez duzunean, ez); gose zarenean gizentzeko beldurrik gabe sagar gorri mardul bat txokolatea jan ahal izatea; beharrizana duzunean norbait beso zabalik edukitzea; horra niretzat zoriona zer den.
|
|
|
Eta horixe da ez Karmelok ez Dabidek, nik
|
nahi
ez badut behintzat, sekula jakiterik izango ez dutena; ez hori, ez gero elkarri eskua emanda etorri garela, zeren, aparkaleku ondoko ostatura nekez bada nekez heldu garenean, eskuak askatu egin baititugu.
|
|
|
Kanpo aldera begiratu nuen batean, zer eta tigre bat ikustea iruditu zitzaidan..... Hotzikara batek buruko ileetatik oinetako behatz ttikiraino zeharkatu ninduen, baina, alde batera, neure burua taldean nabarmendu
|
nahi
ez nuelako (zer edo zer argi baldin badut, horixe da: bidaia honetan oharkabean igarotzea) eta, bestera, sinesgaitza gerta zitekeelako (piztia agudo desagertu zen kantoi ilun batean), isilik jarraitzea erabaki nuen, isilik bezain arranguratua:
|
|
2001
|
|
|
zain zeudenak, errukarri ez ezik, etsiturik ere bazeuden, eta edozertarako prest. Eta barnean han, barnean, esan bezala, hasia zen beldurra aurpegi zurbiletan azaltzen; bazekiten, bere hartan jarraitzera inork erantzukizunik sorbalda gainean hartu
|
nahi
ezik, alegia, latza izango zutela ordaina, sekula ez ahazteko modukoa. Zeren hartarako elkartu baitziren han, eta huraxe baitzen, beste edozein eginkizunen gainetik, haien betebehar sakratua.
|
|
|
Horretarako, gau osoa emon ei eban, jo eta ke, jostorratza eta haria asma  tzen. Eguzkia, iletargia, ekaitza eta halakoak gurtzen zituzten orduan, eta amama hark eguzkiak urten orduko konpondu behar eutsan  atorra  gizonari, ator haren indarra Gaueko jaun handiak eroaterik
|
nahi
ez baeban, behinik behin. Horrexegatik jardun eban Marik gau guztia ator konponketan, eta horrexegatik egin jakon goizerako lenteja garauaren tamainako zuloa erdiko atzamar puntan.
|
|
|
Mari horrek beste Txomin bati emonda eukan ezkontzeko berba. Txomin lehenak amore emon
|
nahi
ez, baina! Behin, neskaren etxe aurrera hurreratzea erabaki eban.
|
|
|
Jantziak hegalean edo barrenean eukiten dabe, ba, oihal zati bat bere gain batuta, ba horrexeri deitzen jako tolestura. Ezkutuan joaten da, beti, apaingarri moduan erabili
|
nahi
ez bada, behinik behin.
|
|
|
Aita bezain sorbalda zabala ateratzen bazara, ez sorbaldakorik erabili, ezta deskuidatuta ere, halako robot itxura agertu
|
nahi
ez baduzu, behintzat. Papar hegal estuak eta apaingarri bertikalak izaten dira, halakoetan, egokienak.
|
|
|
Bitartean, ixtear dago oihal denda jaioterrian. Aitona amona zaharrek berrikuntzarik
|
nahi
ez, gurasoek zalantza asko, gazteek bakoitzak bere bidea eta lekua nahi: gerriak zabal eta gerrikoak estu.
|
|
|
Hau da, zapala. Emakume itxura eduki nahi, baina emetasun txepeletan erori
|
nahi
ez.
|
|
|
Europaren kultura, berak sortutako nahiz besterengandik hartutako gaiez oratua? gu guztiona da, nirea ez ezik, nahi badugu eta
|
nahi
ez badugu. Gure berezitasuna ez da europartasunaren hezur mamiei usain eta kolore berexi antzekoa ematen dien larmintz mehea baizik.
|
|
|
Eta euskérico onartzen ez badugu gaztelaniari dagozkion arrazoiengatik, orduan, duela hogei urte esan nuen bezala, vascongado eta literatura vascongada erabili behar genituzke, jatortasunari begira, hori izan baita inguruko erromantzeetan, eta ez gaztelaniaz bakarrik, gure hizkuntzak eraman duen izenondokoa. Hori onartu
|
nahi
ez badugu, eta beldur naiz, garen bezain kontentagaitzak garelarik ez dugula onartuko, ez zaizkigu esaera aski astunak eta traketsak baizik gelditzen: littérature dâexpression basque, esaterako, edo literatura en lengua vasca, eta horien gisakoak.
|
|
|
Euskararen auzia ez da euskara duindu nahian ari garenon kontua bakarrik. Hiritar guztien erantzukizuna da gure hizkuntzen arteko elkarbizitza, eta hor, mapa linguistiko horren aurrean, politikariek eta artistek, profesionalek eta unibertsitarioek, edozein delarik ere beren ama hizkuntza eta hizkuntza hautamena, ezin diote bizkarra erakutsi erantzukizun horri âhizkuntzen  arteko elkarbizitzari, alegiaâ, arazoaz ezer jakin
|
nahi
ez izatea bera ere arazoaren aurrean jarrera oso markatua hartzea baita: irauteko neke gehien dituen hizkuntzaren aurkakoa, zalantza izpirik gabe.
|
|
|
zientzialariaz gainera, pieza bateko gizaseme bat aurkituko du irakurleak orriotan. Bere herriari(" eta neurea dela diot, ez haren jabe eta nagusi naizelako, baizik eta ni naizelako herri horretakoa, herri horrek sortua, hazia eta hezia") lotzen zuen lokarria eten
|
nahi
ez, eta haren zerbitzari leiala izan zen; euskararen etorkizunean sinesten zuelako, euskarari etorkizuna eskaini nahi izan ziona; sufritzen dutenekin bat egiten zekiena. Handikeriazko menturarik gabe bizi izandako gizon handia.
|
|
|
erakutsiko. Amesgileak
|
nahiko
ez direla, zorioneko amesgileak!?, eguneroko zeregina noiz eta nola egin behar den erakutsiko diguten gizon burutsuak behar ditugu. Eta beste guztion gain eta edozer baino gehiago, entzule eta irakurleen lana dugu beharrezko.
|
|
|
Badakigu, ongi jakin ere, gure hizkuntzari dagokionez gauzak ez doazela beti bide onetik, euskara herritar guztion kultur ondaretzat jo litzatekeen herrialde guztietan, eta harrigarria dirudien arren, bulego ofizial batzuetan oraindik euskararen erabilera sozialari hesi mugak jartzeko ahalegin gogorrak antolatu eta kudeatzen direla. Errealitate gordin hori ezkutatu nahi izan gabe, ordea, ukaezina da euskararen aldeko ahalegina ez dela ahuntzaren gauerdiko eztula, eta hori ikusi
|
nahi
ez duenak ez dituela ikusi nahi ezta ere gure gizartean joan den hamarkada hauetan hizkuntz arazoez gertatu diren aldakuntza sakonak.
|
|
|
Egin den aukerak, dena den, nahikoa bide zabaltzen dio eremu horretan sartu nahiz sakondu gogo lukeenari. Eta ohar bat, bidenabar, inork txartzat hartzea
|
nahi
ez nukeena. Hau dela zein hori dela, egingo du baten batek astuna ez ezik, aspergarri eta gogaikarri gertatu zaiola irakurtzen saiatu dena.
|
|
|
Ezaugarri nabarmena eta, erabat, itxaropenez bete gaitzakeen ezaugarri osasungarria. Gehiegitan, izan ere, ibili izan gara elkarren berri ez genekiela eta jakin ere
|
nahi
ez genuela, ez oraingoek lehengoen, ez alde batekoek bestekoen. Zaharrak, batik bat, ez genituen aldi batean gure artean nahi, ortografia moldakaitza erabili zutelako, mordoiloegi idazten zutelako eta aipatuko ez ditudan beste mila arrazoi eta aitzakia bide zirelako.
|
|
|
zernahi diren, Â oroimen irudimenetan ditugu, noiz axal axalean kanpoalderantz irauliak, noiz barrurantz. Batzu nahiz beste ezagutu behar azken buruan, lehengo eta geroko markak hautsi
|
nahi
ez baditugu ere hiztegigintzan. Aldez aurretik ez badakizkigu (gehiegixko izaki, damurik, erdaren gisan), badauzkagu liburuak, lagun adiskideez gainera, gure ezjakina asebete dezaten.
|
|
|
Eta delako guzti hori, hitz eta gogoeta, ez da aski, ez luke aski izan behar, orain zer nolako diren ezagutzea. Euskal hitzen legeak gerok atera
|
nahi
ez baditugu geure baitarik, gainera, beste zerbaiten mende baldin bagaude (hizkuntzaren mende, alegia," hizkuntza" dena den), jakin behar dugu, ez diot" jakin behar genuke", lehenagoko euskaldunek nola zerizten bihotz begietan aurkaz aurk zituztenei, nondik nora etorri diren hitzok egungo kokalekura. Erdaretan, parte hauetako erdaretan gutxienez, orobat, gu, askotan eta askotara esan izan dudanez, hartzaile izan baikara emaile baino areago.
|
|
|
Aitzindari izan genuen Larramendi eta ez zuen esateko moduan deus desegin, zenbait ohitura kaxkarrez beste. Hurrengoek deuseztatu zuten haren lana, berririk
|
nahi
ez zutelako edota guztia berritu nahi zutelako erabat. Halaz guztiz, Larramendiren sorkariekin hainbestetan gertatu zen legez, gero ere jendeak, burutik orporaino alderdi setaz loturik ez zegoen neurrian, gehiegizko zeritzanak ez zituen onartzen:
|
|
|
Lafon jaunarena bata, Azkue zenarena bestea. Horiek zeharo txarrestekotan, txarretsi ere ditu, bere buruari uko egin
|
nahi
ez badio, munduan diren euskal hiztegi guztiak edo ia guztiak. Azkuerenean, Lhanderenean, Lopez Mendizabalenean, esate baterako, euskal hitzen adiera erdaraz azaltzen baita.
|
|
|
Herriko enparantza ez da, euskal gramatika etsai  duelako," la Place du Peuple"," la Place de la Ville" baizik. Bestea gogoko duenak, Herriaren enparantza esan behar eta,
|
nahi
ez balu, Populuarena.
|
|
|
Hori begien bistan dago. Barojaren liburuak zabaltzen nekatu
|
nahi
ez duenak, irakur beza Luis S. Granjelek, BoletÃnean (BAP, IX, 155 eta 363) argitara eman duen lan zehatza. Hor azaltzen baitira Barojaren euskal sustrai luze sakonak.
|
|
|
Gertakizunak hasieran hasi eta, gerta ahala, azken bururaino kontatzea, horixe da dudarik gabe kontabiderik argiena eta erosoena. Ez, ordea, nahi eta
|
nahi
ez atseginena.
|
|
|
–Baita ere. Gutxiagotan entzun ditugu, horratik, belarriak minberatu
|
nahi
ez zizkigutelako, noski. Kritika zorrotzegiak agertu izan ditugula, batik bat.
|
|
|
Noski, ba. Hutsik egin
|
nahi
ez duenak hobe du beste lanbide bati ekin. Kritikorik sonatuenek maiz egin izan dute kolpe huts, obrarik bikainenak txarretsiz eta txepelenak goraipatuz.
|
|
|
Sail jakin horietatik kanpora, zenbait gai ezin uki ditzake Eganek, dena delako. Uki ditzakeenetan, eta ez dira gutxi, zer
|
nahi
ez dugun esango dizugu aurrenik. Ez gaituzte betetzen nork bere atseginerako, nork bere eskua trebatzeko, egiten dituen lanak.
|
|
|
Mintzatu berriak dira Donostiako egunerokoetan horrelakoek gure artean maiz jasotzen dituzten zehar begiratu eta susmo txarrez. Baina,
|
nahi
ez baditugu ere, behar ditugu eta gaur, gainerakoei ezer kendu gabe, inoiz baino gehiago. Ur lasterraren erdian goaz, ez gaude ia ertzetik begira.
|
|
|
Nik ere, Xabier Letek Zeruko Argian idatzi duenari nagokiola, ez diot inori hautatzeko, hartzeko nahiz arbuiatzeko? eskubiderik kentzen, baina ez dut aukera neure eskuko, inoiz izan baldin badut, eta loturik naukan hari horri eutsi beharrean suertatzen naiz, beharrik ala damurik, nahi badut eta
|
nahi
ez badut.
|
|
|
Ez dakigu  horietaz deus, Ioanaz kanpora, emazte izan zuena baita noski. Ez dira gainera denak pertsona bereziak nahi eta
|
nahi
ez. Berak esaten diguna dakigu doi doi.
|
|
|
adiskide dudan egilearen izenik ez dut emango, eskribau jaun ezagun bat eta bere aldizkaria are gehiago haserre ez daitezen8 Ez dut uste garai hartan igarle miresgarri nintzenik, urrutirako betaurrekorik gabe nork nahi ikus zezakeena baizik ez nuen esan, hain zen nabari. Baina oraindik ere ikusi
|
nahi
ez dutenik aski denez gero gure artean, hona aldatzera noa zenbait pasarte ortografia, hori bai, zertxobait aldatuaz, gezurra badirudi ere ez bainaiz sekula, oraintsu arte, h zalea izan:
|
|
|
Mintzatu berriak dira Donostiako egunerokoetan horrelakoek gure artean maiz jasotzen dituzten zehar begiratu eta susmo txarrez. Baina,
|
nahi
ez baditugu ere, behar ditugu eta gaur, gainerakoei ezer kendu gabe, inoiz baino gehiago. Ur lasterraren erdian goaz, ez gaude ia ertzetik begira.
|
|
|
Zuberoako lerrak, Erronkari Zaraitzuetako ler eta llerko lerdenak, ederki. Euskal Herrian gero eta usuago ikusten ditugun pinu beltzak, Barojaren Illumbe ilunbezaleak berak ere
|
nahiko
ez lituzkeenak, inola ere ez.
|
|
|
Azken buruan, ez ninduten bulkatu, nerau sartu nintzen neure baitarik.
|
Nahi
ez nuelarik ere, sartu behar nuelako ustetan abiatu nintzen. Eguzkiaren argia baino argiago agertzen baitzen norbaitek abiatu behar zuela eta, inor sartzekotan, nola egingo nion neronek uko deiari?
|
|
|
Aditza dela eta ez dela, hasi gara, alde batetik eta bestetik, ahapaldi mingarriak esaten eta entzuten. Okerrago dena, eta Jainkoari
|
nahi
ez dakiola, behin bide horretan herresta abiatuz gero, ez da berehalakoan gelditzerik izango. Gero eta mingarriagoak esango dira eta gero eta mingarriagoak entzungo.
|
|
|
Gerokoetara bagoaz, ba ote daki Kintanak zein euskalkitan dagoen idatzia 1936 Bilbon, ia Bizkairako bakarrik, argitara zen Diario Oficial del PaÃs Vasco? Isilik egotea hobe izaten da ez dakigunaz, are gehiago ikasi
|
nahi
ez dugunaz, mintzatzea baino.
|
|
|
Ez diot ezer Oñatiko Unibertsitateaz, eroria baikeneukan zutik zegoelako itxuran. Bascongada, bere gisako gainerako elkarteak Europan bezala, ez zen Unibertsitatearen osagarri, honek bete
|
nahi
ez zituen eginkizunak betetzeko izan baitzen sortua. Zenbait lanbide eta kargutarako behar zen jakitea (eta titulua) Oñatin (eta erbestean ere bai) jasotzen zen; Bergaran, berriz, ikerketarako premiazko ziren lan eta langileak prestatu nahi zituzten.
|
|
|
Foruen kaleak eta plazak loratzen zaizkigu nonahi. CÃ ¡ novasekin egon
|
nahi
ez duenik ez da falta (eta CÃ ¡ novas zen orduko jainko txikia, baita kultur gauzetan ere), eta ez da eskas beste era bertsuko seinalerik.
|
|
|
Ez dirudi euskal indarren ardatza datozen urteetan bestetara makurtuko denik: dakigun eta inork
|
nahi
ez dugun aldera, bederen, ez dadila makur! Oraintsu arteko euskal idazle eta euskalariak erdi aldera hurbildu dira beregainki, eta joera horrek ez zuen zer ikusirik ez politikarekin ez hizkuntzaz kanpoko beste deusekin.
|
|
|
Behartu nindutelako, bide bat eskaini nuen: nahi duenak har dezala;
|
nahi
ez duenak, arbuia. Nor da, gu bion artean, etxean otso eta kanpoan uso?
|
|
|
Aita Mokoroaren liburuaz solas atsegin hau izan dugunez gero, ez nuke gaitzerupean estali nahi, erdaraz dagoen arren, daraman argitara  tzailearen hitzaurre bikainak eskuzabalki eskaintzen digun argia. Ez du erregerik hautatu
|
nahi
ez kendu; badu, halaz guztiz, bere iritzia, zimendu sendoen gainean eraikia:
|
|
|
Horra bada luzamendutan uzkur lanari ekitetik gibelarazten ninduen nolabaiteko gogo gaiztoa. Bera uxatzeko zerbait behar eta, imajinaren desegokitasuna gorabehera, etxe aurrealdeko hutsunea irudirik gabe
|
nahi
ez duen etxegilearen gisa jokatu dutela liburu moldatzaileek uste behar izan dut.
|
|
|
Laburrago esan, bat batean ulergaitza zirudiena guztiz erraza gertatzen da harremanak luzatu ahala. Eragozpena, ordea, ulertezina baino areago, aski da maiz âzenbaitek ikusi
|
nahi
ez badu ereâ hiztunak aldamenean batua eta finkatua duten beste hizkuntzaz balia daitezen.
|
|
|
Urkixok erabili zuen puntua ere erabili dut azkenik, nahi eta
|
nahi
ez. Bestela esan, eusko ikaskuntzaren zati den euskal ikaskuntzaz mintzatu dut, agindutako mugetan, gramatika, hiztegi eta euskarari dagozkion gainerakoez:
|
|
|
Kultur alorrean zerbait sortzen duen herriak beretzat eta besterentzat sortzen du eta, orobat, besterentzat sortzen ez duenak ez du beretzat ere sortzen. Eta ezinbestean, besteri eman
|
nahi
eza dela medio, besteren mirabe eta mendeko bihurtuko da bai sail horretan eta bai bestetan. Hitz garratz bezain sonatuek diotenez," aizkora arbolen errora ezarria da; beraz, fruitu onik egiten ez duen arbola guzia ebakia izango da eta surtara egotzia2".
|
|
|
Hara arterainokoak ez baitziren beti izan esan ohi zuten bezain ustelak, ezta gerokoak ere zenbait sineskorrek eta gehiago lotsagabek aldarrikatu izan duten adina heldu zorituak. Horrek erakusten digu, premiarik bada, ez dela beti, nahi eta
|
nahi
ez, kaltegarri eta are galgarri harako zubigintza hura, aski nabarmena behin batean gure etxe inguruan. Ez du izan behar ere, diodan luzatu gabe, osasungarri eta salbagarri ezinbestearen ezinbestez.
|
|
2002
|
|
|
nik
|
nahi
ez dudan lekura naraman
|
|
|
Atzo bidali nizun ondoko testu hau (testu honen aurreko bertsioa esan nahi dut), baina ez dakit zer dela eta, atzera etorri zitzaidan berriz ere, eskuratu
|
nahiko
ez bazenu bezala. Gaur konturatu naiz, hain segur ere harien kontua izango zen.
|
|
|
Ez: hau da guztiok, nahi izan edo ez, bizi dugun errealitatea,
|
nahi
ez izate horrek ez baitu egungo errealitatea aldatzen ahal. Bai, egia da tematzen ahal garela pentsatuz guk, Hego Euskal Herrian bizi garenok esan nahi dut, ez dugula zerikusirik Espainiarekin, eta egia da hori dela, gainera, batzuek zinez pentsatzen dutena.
|
|
|
Barkatuko didazu, bide batez," Euskal Herri" izena erabiltzen badut hemen, eta ez" Euskadi", azken hitz honek aise zama politiko handiagoa baitu niretako besteak baino. Eta ez da politika kontuetan sartu
|
nahi
ez dudala edo sartzeak beldurra ematen didala, baizik berriz ere ekarri nahi dudala lerro hauetara azkeneko mendeetan, ez azkeneko urteetan (azken urteetan batzuk ahalegindu dira izena zikintzen), euskaldunok hitzetik hortzera erabili izan dugun aspaldiko deitura zaharra, ezjakin batzuek, bere ezjakinean tematuak, kontrakoa uste badute ere.
|
|
|
Garai haietaz ari nintzen gorago: gose unea zela hura, eta jendea egarriak zegoela arauak behar zituelako eta ordura arte eskuetan zituenak
|
nahiko
ez zirelako. Eta egarri horrek ekarri zuen behin baino gehiagotan modu akritiko batean onartzea dozena erdi lagun horiek egindako eredua bere azkeneko puntuetaraino.
|
|
2003
|
|
|
–Eman niri, berak
|
nahi
ez badu!
|
|
|
Oidipous Thebesko tiranoaren kinka larrian gaude. Ilunpeko gure jainko armatuari galdeak egiten dizkiogu, eta  honek, bere egiaren ekin makurra onartu
|
nahi
ez duelako, testuingurutik kanpo diren erantzunak ematen dizkigu. Ihardespenen anbiguotasunaren arabera buru belarri, sutsu, ezjakin, ezjakintzak dakarren harrotasunez, gure gurasoak berak hiltzeko prest gara.
|
|
|
Keinu franko: Lizarra Garazi prozesura itzultzea aipatzen da gaur egun, baina bere garaian treguaren haustea mihi punta doiaz salatu zen, non ez zitzaion ETAri, ohituraren nagitasun intelektualez gehienbat, arrazoia eman, Espainol gobernuak negoziatu
|
nahi
ez zuelako aitzakiaz. Urteak joan arau, abertzale zenbaitek treguaren apurtzea huts politiko erraldoitzat daukate.
|
|
|
–ATEren
|
nahia
ez da txantxetakoa.
|
|
|
Gurea, baina, oraindik hobea zen: kaskezurra alderik alde agerian duen hilotz bat (abandonatu
|
nahi
ez gaituena), bainuzale bat itotzeko zorian, sekula santan iristen ez den polizia, irristagailurik gabe gelditzen den belomarezale bat, hamabi pertsona marru urdurian eta liburuzain idazle bat (barka erredundantzia) barre karkara batean, idatziko duen sainetearen kontura...
|
|
|
Egia esan behar badut, ez nuen ordu arte inoiz jubilatu arandar bat negarrez ikusi, baina zin dagit ez dudala halako ikuskizun tristerik inoiz ikusi. Gure maitasun erakustaldiek kontsolatzen ez zutenez, pentsatu nuen gizagaixo hura baretzeko era bakarra bere neurrira apaltzea zela, hau da, gure barren sakonean guztiok gordetzen dugun sekreturen bat, besteon argitara jartzerik sekula
|
nahi
ez genukeen mixeriaren bat kontatzen hastea.
|
|
|
Egin dezagun atzera denboran X minutuz. Bego kaletik etorri da, pastillekin; Ixabelek hartu, eta gelara igo da ni esnatzera esan bezala; atea jo du, eta nik, lo seko, entzun ez; sartu egin da, sehaskako umea bezalaxe nagoela ikusi, eta esnatu
|
nahi
ez, pastillak aldamenean utzi ditu.
|
|
|
Calatayuden misioetan sarritan aurkitzen ditugu halako kasuak: lana bukatzearren misiora joan ez zen arotz batek kolpea huts egin eta eskua ebaki zuen; misiora joan beharrean eguzki gozotan zelaian etzan zen abokatu bat hantxe bertan geratu zen, jo eta hilda; aitortzera joan
|
nahi
ez zuen beste bat, berriz, itsu geratu zen handik gutxira, baina hori bai," gorputzeko begiez itsu" izan arren," arimako begiak" zabaldu zitzaizkion. Kontrakoa ere gertatzen zen noiz edo noiz, hau da, Jainkoak saritu egiten zituen beren lana utzi eta, estu ibili arren, misiora joaten zirenak.
|
|
|
Handiak ikusi
|
nahi
ez baldin badu ere, sakoneko arazoa eta katramila honoko honetan datza, hots besteen sentipena suntsituagatik ez dela norberarena arrazoizkoagoa egiten. Gure artean honela formula daiteke sakoneko arazoa:
|
|
|
Infra ekoizpena, alegia herriak zurgatuko lukeena baino gutxiago ekoiztea Abailarriri ateak zabaltzea da. Herri hau ez ezagutzea, etorkizunari beldurrez begiratzea, edo begiratu
|
nahi
ez izatea salatzen du mailaz behera ekoizteak. Infra ekoizpenak diglosia betirako izatea dakar.
|
|
|
Etorkizun hobeagoa eta oparoa nahi, baina, izan, bada. Ez ikustea, ukatzea da; ikusi
|
nahi
ez duena baino bista txarragoko itsurik ez omen da jaio.
|
|
2005
|
|
|
–Hori ez da yoga, fakirismoa baizik. Eta horrekin ez dut esan
|
nahi
ez dudala miresten OICko lagunaren irmotasuna, baizik eta yogari buruzko ikuspegi hori zirkuko fakirismo hutsa dela, hori baino ez. Yoga, batik bat, barruko filosofia da, bakoitzarena batez ere, nolabait esatearren, eta ez ahalmen fisiko bat.
|
|
|
Lehenbailehen zerbait asmatu beharra neukan erokeria hura guztia geratzeko. Niri ez zitzaizkidan gustatzen misioak, ez behartsuei lagundu
|
nahi
ez nielako, baizik eta giro haietan berebiziko" koipe" erlijiosoa egoten zelako.
|
|
|
amaitu
|
nahi
ez duen uda
|
|
|
Nik urrerik
|
nahi
ez,
|
|
|
Burugabekeria hutsa da ekonomia hazkundea jotzea, inolako eztabaidarik gabe, politika ekonomikoaren eta orokorraren ardatz nagusitzat. Hondamendira zuzen zuzen amildu
|
nahi
ez badugu, errotikako aldaketa eragin behar diogu ekonomia ulertzeko moduari, aberastasunaren banaketa eta natura baliabideen erabilera arrazoizkoa ardatz harturik.
|
|
|
Sistema integratzaileak, izan ere, norbanakoen eta komunitateen artean kodeak eta komunikazio espazioak ezarriz ezberdintasuna errespetatzen dutenak dira. Era berean, zeharo zokoratzen dute atzerritarra lan merkatuan, gizarte zerbitzuetan eta abarretan espazioa lortzeko borrokan etsaia delako ideia; ezen denok ongi asko dakigu halako gizarte status bat erakusten dutela-eta inork
|
nahi
ez dituen lanak kolek  tibo horiexek egiten dituztela. Ikuspegi integratzaile horiek ihes egiten dute elkartasun edo tolerantzia printzipioei azpia jaten dieten gizarte zatiketa eta tribalismoa sustatzen dituen ikuspegi murriztaile orotatik.
|
|
2006
|
|
|
–Ezkonduta zaude, joder. Nik ez diot beste morroi bati egin nahi niri egiterik
|
nahi
ez dudana.
|
|
|
Jamesonek burua makurtu zuen hitz egitean, hitzak airera jaurti
|
nahi
ez balitu bezala.
|
|
|
Jamesonek ohi baino gogotsuago hitz egin zuen, José, Mexico txarteltxoa paparrean zeraman lagunari desplazerik eman
|
nahi
ez eta.
|
|
|
–Goazen jatetxera. Benetan, pad thai bat eskatuko dugu, otarrainik
|
nahi
ez baduzu.
|
|
|
–Bai, egin genezake. Ez dugu zertan joan Samoara,
|
nahi
ez baduzu.
|
|
|
–Ez duzu etorri behar,
|
nahi
ez baduzu.
|
|
|
Baina ikasleetako bat harrapatu ahal izan dinat, aipatu hidan Pili hori, zeinaren deitura osoa Pilar Lopez Belzuntze baita; ez zitzaidanan erraza izan bera lokalizatzea. Hire amaren laguna dun, bai, eta tailerrean matrikulatua zagon, baina hire ama ez; Pilar horrek esan zidan alferrik saiatu dela bertara eramaten, baina ez duela intsistitu," normala delako joan
|
nahi
ez izatea". Eta nik galdetu egin nionan orduan ea zergatik den hori normala, eta hark erantzun:
|
|
|
–Horren esnoba izateari utzi zenioke, Karlos. Baina, ados, ez dugu literaturaz hitz egingo,
|
nahi
ez baduzu. Migelekin egon behar al duzu?
|
|
|
Abortuak eragiten ditu. Haurdun dagoen emakumeak, aborturik eduki
|
nahi
ez badu, dirua eskaini behar dio harriaren jabeari. Oraingo honetan, dowayoa banintz, nik neuk eskainiko al nioke dirurik?
|
|
|
Zergatik ez zara Unibertsoaren 10 segundora itzultzen, hau da, desagertzen, nire ingurutik behintzat? Bakean utzi
|
nahi
ez banauzu, besterik ezean, atseden eman. Zer diot?
|
|
|
Bere lagun batek ikaztegia zeukan, nonbait, portu inguruko sotoetako batean. Ulertu nionez, industria oletarako ikatza zekarten merkatalontzien sotoetan beti geratzen zen fabrikek
|
nahi
ez zuten, baina etxeetarako nahikoa ona zen, ikatz kondar xehatua. Angeloren lagunak ikatz huraxe erosten zuen oso prezio onean.
|
|
|
Amarru beltzaren garaiotan, dagigun korrok! Ibiliaren ibiliz guztiz xehatu eta hausten den zaborrarekin konformatzen gaituk, hori duk inork aitortu
|
nahi
ez duen miseria. Erne, ordea!
|
|
|
Bihar, atzo. Ezer esan
|
nahi
ez zuten hitzak ziren. Orainak ere ez zuen ezer esan nahi, inondik etorri ez balitz bezalakoa baitzen; eta inora abiatzeko aukerarik gabea.
|
|
|
Berak kontatu
|
nahi
ez badizu, ni ez naiz nor.
|
|
|
Pixkana pixkana uraren hotza ahazten nuen eta nerabe baten irudi biluztuan jartzen nuen gogoa. Neska baten aurpegia zuen gehienetan, baina bestetzuetan baita neure buruari aitortu
|
nahi
ez nion norbait difuminatuago batena ere: erretzen zaituen baina erretzen zaituela onartu nahi ez duzunaren aurpegia.
|
|
|
Neska baten aurpegia zuen gehienetan, baina bestetzuetan baita neure buruari aitortu nahi ez nion norbait difuminatuago batena ere: erretzen zaituen baina erretzen zaituela onartu
|
nahi
ez duzunaren aurpegia.
|
|
|
Ez dakit nolakoa zuen aurpegia, nola ibiltzen zen. Pelikuletan eta lagun bat identifikatzerik
|
nahi
ez denean, itzal moduko batez difuminatzen da haren aurpegia. Halaxe lausotu du nire oroimenak ere arrebaren irudia.
|
|
|
Bostekoa eman nion Anghiosi, baina nire adostasuna adierazteko, eta ez agur esateko. Tupusteko erreakzio bat izan zen nirea, batere hausnarketarik gabea, baina horrek ez du esan
|
nahi
ez nekiela zer egiten ari nintzen: Anghiosi emandako baietzarekin, Hitlerren biktima soil izatetik Hitlerren arerio izatera pasatu nintzen.
|
|
|
Baleki bezala belaunburuek ez diotela huts egingo. Ez dutela inoiz esango berak esan
|
nahi
ez duenik. Belaunburuak agerian, gehiegi erakusten ari ote den irudipena dauka.
|
|
|
Oharrak: alkoholaren edo bestelako substantziaren laguntzarik
|
nahi
ez duten euskaldun berrientzako egokia.
|
|
|
Orain arteko saioek, funts handikoek nahiz aldrebeskeria hutsa direnek, huts egin dute hipotesiak frogatzeko garaian. Orain arteko metodoek, esan bezala, eta zenbaitek aitortu
|
nahi
ez duten arren, ez digute gure ahaidetasunak frogatzen lagundu. Huts egin dute, eta ez dirudi, material berririk agertu ezean edo iraultza metodologiko bat gertatu ezean, behintzat?, froga horiek aurkitzea erraza izanen denik.
|
|
|
Noski, baina esaldia bukatu arte ez dakigu, eta akusatua zigortuta ikusi nahi duenak desengainua hartuko du. Agian nolabaiteko itxaropena sortuko zitzaion, baina aditza iritsi da, noizbait ere, eta zapla,
|
nahi
ez zuena entzunarazi dio. Gogoa zapuztuta, ez litzateke harritzekoa aditzari berari botatzea errua, besterik ezean.
|
|
2007
|
|
|
–Egin itzazu Jainkoarekin bakeak! , esan dio Paulari bizkarretik, haren begiradarekin aurrez aurre egin
|
nahi
ez balu bezala. Neskak mutu segitu du, baina.
|
|
|
Etzanda sosegu pixka bat hartu zuen. Begiak bildu zituen, estu estu bildu ere, berriro esnatu
|
nahi
ez balu bezala. Pijamako poltsikotik musuzapi odolez zipriztindua atzamar puntekin kendu zion, eta arropa zikinaren ontzian sartu zuen, beste arropa batzuekin batera.
|
|
|
–Kendu paretik, aitatxo, hire burua ere lehertzerik
|
nahi
ez baduk!
|
|
|
Zikoitza halakoa! Eta dena zahar etxe bat ordaindu
|
nahi
ez duelako! Miserablea!
|
|
|
Ez zuen espero atea irekita aurkitzerik. Pixka bat luzeagotu egin zuen harainoko paseoa, gainera, berak ere itzuli
|
nahi
ez balu bezala. Etxetik irten eta bero umelak berehala busti zizkion besapeak, eguzkirik ez bazegoen ere sargoriak irauten baitzuen, egunetik egunera zakarrago.
|