|
2000
|
|
|
Utzi eta EEBBetara joan nintzen irakasle finko bezala. Kanadan urte batzuk egin eta itzuleran, Madrilen irakasle finko izan
|
nahi
al nuen galdetu zidaten. Analisi musikaleko eta gaur egun musikaren konposizioko irakasle izatea eskaini zidaten.
|
|
|
Euskara batua euskalkiak gerra berpiztu
|
nahian
al zabiltza?
|
|
|
–
|
Nahi
al duzu ur pixka bat. Almohada hobeto jartzea?
|
|
|
—Eta orain jakin
|
nahi
al duk nola gertatu zen Lutherorena...?
|
|
|
—Ikusi
|
nahi
al duzue mikak lizarrean egin habia? —eta osabak prestik utzi zuen teleskopioa bere studioko balkoi hartan, nondik ezin xuxenago begizta baitzitekeen jauregiaren alboan zegoen lizardi eder hura, norat joaiten baikinen maiz, udako egun beroetan bere batez.
|
|
|
—Aditu
|
nahi
al duk silogismo bat?
|
|
|
—Aditu
|
nahi
al duk eskolastikaren kontrako bertze arrazoin bat, Joanes.... Ni naiz, hi haiz, hura da...
|
|
|
Sinetsi
|
nahi
al didazu, jaun André, ezen Lisboako portuan egun bat galdu genuela, bertako ur ezin geldiagoetan masta nagusitik arroako zaku bat gari jaurtitzeko, eta erori zen tokiaren inguruan zirkulu baten trazatzeko. Zeren Pisakoak matematikoki frogatu zuen fenomeno hartaz ari baitziren, igartzen zuelarik ezen masta batetik erortzen utzirikako edozein objektu leku berean erortzen zela, mastaren oinean doi, berez eta halabeharrez, nola untzia geldi zegoenean hala lasterrean eta ziztu bizian.
|
|
|
—Ikusi
|
nahi
al duk hutsa...?
|
|
|
Eta gelaren argi ilunean amaraun handi bat ikusi nuen lehenik. Sinetsi
|
nahi
al didazu, jaun André, ezen, bertze edozein iduriren aitzinetik, amaraun harena datorkidala bururat oraino ere, gela hura oroitzen dudan bakoitzean?
|
|
|
Eta, halarik ere, bertze keinu bat ekarri nahi nizuke honat. Izan ere, jakin
|
nahi
al duzu zer keinu egin zuen aita Bartolomek —zeina jauregiratu baitzitzaigun Iruñan aste pare bat egin ondoren, bere arreba hura onerako bidean utzirik—, noiz eta jabetu baitzen ezen osabak txakurrari izen hura ipini ziola?
|
|
|
Eta, arestian aipatu don Frantziskoren hitzak gogoan ditudala, sinetsi
|
nahi
al didazu ezen, Indietarik itzuli berria nintzenean, Ubarnerat joan eta nekazari batekin inkontratu nintzela, eta hark ere, noiz eta galdetu bainion ea Ubarneko damaz oroitzen ote zen —aitzinago emanen dizut dama horren berri, edo dama horien, hobeki, zeren eta bi izan baitziren, jaun André: zaharra, Sagrario Landaluze zeritzana, eta gaztea, Gabriela Huizi—, antzeko zerbaitekin ihardetsi zidala?
|
|
|
—Aizue, sainduen erlikiez ari garela, bazekiat ipuin polit bat, Franco Sachetti zeritzan florentziar batek skribatua.
|
Nahi
al duzue kontatzea?
|
|
|
Eta aitona Nikolasen heriotza oroitzen diat eta ez nikek hura bezala hil nahi, ohean oihuka... Eta, aizak, aitona Nikolas aipatu diadanez gero, jakin
|
nahi
al duk ezen hargatik erosi nuela han Bolognan Dioskoridesen liburua, animaliei buruzko bertze tratatu hura bazterrerat uzten nuela. Zeren eta Dioskoridesen liburua ikusi bezain fite osaba Nikolasen oihu haiek etorri baitzitzaizkidan bururat... nahiz eta gero neure arrazoina errepuesta iduriko hartan ezkutatu behar izan nian, erraiten niala:
|
|
|
Ah, eta etxera itzuli bezain laster, behar bezalako otordu bat egin.
|
Nahi
al duzu donuts bat?
|
|
|
|
Nahi
al duzue larrialdietako telefonora deitzea?
|
|
|
Inork inguruan nahi ez duen krakadunaren moduan nindukaten traste zaharrak gordetzen zituzten gela itsu batean, beste traste zahar bat gehiago, etxean edukitzeko baino jaurtitzeko hobea nintzena. Horretaz guztiaz ondo ohartu bide zen Don Emiliano sendagilea, eta Andazarrateko sanatoriora joan
|
nahi
al nuen galdetu zidan isilka. Aia eta Asteasu bitartean zegoen Andazarrate sanatorioa.
|
|
|
Kafea. Nirekin hartu
|
nahi
al duzu bat?
|
|
|
P.D.: Ikusi
|
nahi
al dizkidazu, Julen?
|
|
|
Haurtzaroko eta nerabezaroko oroitzapenak etorri zitzaizkidan trumilka gogora ondorengo egunetan, aspaldiko partez, indartu eta biziberriturik. Margarenak batez ere, Margak Zeanurin, Gorbeiapeko sagasti hartan," Ikusi
|
nahi
al dizkidazu?" galdetu zidan lehen egun urrun hartakoak bereziki.
|
|
|
Etxe haietatik urrun antzean zegoen sagasti eder bat izan genuen ohiko topagune Margak eta biok. Han maiz galdetu zidan Margak titiak ikusi
|
nahi
al nizkion, baita erakutsiko zizkidala agindu ere makina bat aldiz, baina sekula ez nuen Margaren titirik ikusterik izan.
|
|
|
Oroitu
|
nahi
al duzu zurea, gurea, gu biona. Etorriko al zara ni ikustera?
|
|
|
Hemen aurkituko nauzu. " Ikusi
|
nahi
al dizkidazu?", galdetu nahi dizut, orduan bezala. Ikusi nahi al dizkidazu, Julen?
|
|
|
" Ikusi nahi al dizkidazu?", galdetu nahi dizut, orduan bezala. Ikusi
|
nahi
al dizkidazu, Julen?
|
|
|
– Ikusi
|
nahi
al dizkidazu? –esan zidan irri samurrez, eskuak igeritakoaren atzealdean zituela.
|
|
|
– Ardoa
|
nahi
al duzue? –eskaini zigun artzain zaharrak, bi litroko Kas Limón botila plastikozkoa hartuz apal batetik; litro erdirik ez zen falta botila amaitzeko– Tira, ez dago asko.
|
|
|
Esku gibelaz ahoa igurtzi zuelarik: "
|
Nahi
al duzu baso bat ur?", eskaini zion Xanek. Aitatxik lelo lelo begiratu zion; gero, eskuaz ezezkoa egin eta, armario bat erakutsi zion.
|
|
|
" Zer ari zara?", esan zuen gizonak erdeinuz;" berriz ere legez kanpo jarri
|
nahi
al duzu, ez al duzu ikasi.... Noiz eta orain, ustez ondo bidean zinela, zeure bizitza hondatu nahi duzu...?
|
|
|
Noiz eta orain, ustez ondo bidean zinela, zeure bizitza hondatu nahi duzu...? Kide zaharrak atzeman
|
nahian
al zabiltza.... Haiek galdu dira, haiek zure imajinazioan beste inon ez dituzu bizi...
|
|
|
" Urruti al dago?". " Joan
|
nahi
al duzu hara?", galdetu zion Belek;" bihar alde hartara joan beharrak gara. Kamionetan eramango zaitugu, nahi izanez gero".
|
|
|
Begiak ere beltzak, sudurraren hegalean zakar ttiki bat zeukan. Xan dudakor gelditu zenez, eta neska, begiradaz, zerbait
|
nahi
al zuen, galdetzen ari zitzaionez: " Ateraidazu... zerbeza bat, agian".
|
|
|
Han heldu zen behintzat haren xagu muturra, Xanen izterretik gora. "
|
Nahi
al duzu?", galdetu zion Xanek, ogi zati bat eskainiz. Neskatilak irribarre egin zuen; ez zuen, agian, ulertu.
|
|
|
" Denbora batean...", hasi zen begibeltza; bazirudien zerbait kontatu behar zuela; Xan eta besteak zain gelditu ziren; begibeltzak, ordea, bere puruari ke bafada pare bat atera eta: "
|
nahi
al duk kopa bat?", galdetu zion Xani;" patxarana, ondo?"; bera barrara joan eta laster oso kopa bat eta patxaran botila zekartzala zetorren; botila husteraino kopak betetzen ari zela: " denbora batean...", berriz hasi zen; ordea, fit fat:
|
|
2001
|
|
|
Orain txirotasunak eta errepresioak inolako klase kontzientziarik sortzen ez duela esan
|
nahi
al duzu?
|
|
|
(Txantxan) Hurrengo urteko irabazlea izan
|
nahi
al duzu?
|
|
|
Angela, niri zerbait esan
|
nahian
al zabiltza?
|
|
|
(Zorrotz) Eta zerbait esan
|
nahi
al du horrek? (Ironiaz) Zu bezalako emakume lanpetuarentzat?
|
|
|
Pertzak? Horren gutxi balio dugula esan
|
nahi
al duzu?
|
|
|
Urte asko dira elkar ezagutzen dugula... (Pausa) Entzun
|
nahi
al duzu?
|
|
|
(Oso ozen) Uhmm... Probatu
|
nahi
al dituzue arrautzak? (Dantza egiten hasten da) Kubatar erara!
|
|
|
(Maitemindu aurpegiz) Miren
|
nahi
al duzu nirekin ezkondu?
|
|
|
Zenbat daude eta noladaude osatuta? Inguruneari egin
|
nahi
al dio hemen erreferentzia?
|
|
|
Nik duela gutxi lanbide berria hasi dut eta berak aholkatu dit nondik nora jo eta, garrantzitsuena, ahotsaren entonazio egokia erabiltzen erakutsi dit.
|
Nahi
al duzu telefonoa ematea?
|
|
|
Benetan joan
|
nahi
al duk hara, Anartz, jakin nahi izan zuen Tasiok orduan, lagunaren erabakia oraindik sinetsi ezinik bezala. Irribarretsu begiratu zion Anartzek.
|
|
|
Eraman nuen urdaiazpiko ogitartekoa nirekin erdibanatu
|
nahi
al zuen galdetu nion orduan Aitzoli. Baina ez zidan arretarik jarri.
|
|
|
D (adeitsu):
|
Nahi
al duzu txanda hartzea zartai  luarekin. Izerdi patsetan zaude, gizona!
|
|
|
Dena dela, argi zegok, foruen alde borrokatzeko, direnak eta ez direnak, denak direla beharrezko.
|
Nahi
al dek kapela zahar honen itzala neurritzat  erabiltzea berria egiteko?
|
|
|
Kaixo,, zerbait
|
nahi
al zenuen, galdetu zion, oraingoan, aitak, bere ahots sarkor eta lodiez.
|
|
|
Amonarenean ere izan omen zen horrelakorik.
|
Nahi
al duzu garai hartara itzuli bat egin?:
|
|
|
Galde diezaiogun geure buruari: Irakurleari lagundu
|
nahia
al dugu eragile bakarra, erdarara itzultzen ari garenean. Ez ote digu beste ezerk zimiko egiten inoiz?
|
|
|
Nahiko nahasita zegoela zirudien, honelako zerbait galdetu zuenean: " Orduan, Heraklitok esan bazuen gizon bat ezin dela bainatu bi aldiz ibai berean, baina, beste aldetik, hemen entzun dugun bezala, baldin eta egia bada, baita ere, edozein gizon bainatu dela Ganges ibaian, igerian ez badaki ere –igerian ez badaki ere azpimarratu zuen berriz, halako tonu enigmatikoarekin–, esan
|
nahi
al du honek, hau da, ulertu lirateke metafora hauek Arkimedesen printzipioaren aplikazio zuzena diren aldetik?".
|
|
|
Laidoen zerrenda aletu nion: ...bigarrena, analisi sozio-ekonomiko guztietan porrot egin izana; hirugarrena, oso irtenbide zaileko edo akaso irtenbiderik gabeko arazoen irtenbideak besteei larderiaz exijitzea, berak irtenbide horien bila porrot egin eta gero, porrota galaxia periferikoetako nazionalismo periferikoei egotziz; laugarrena komeni ez zaizkion errealitate hurbilak –tortura, esaterako–, ikusi nahi ez izana...
|
nahi
al duk segitzea, Carbayo. Hireak egin dik!
|
|
|
– Halako ale ederraren morroiak zuetaz gupidatu zirela sinetsarazi
|
nahi
al didak?
|
|
|
– Gure Xaharra erotu zela esan
|
nahi
al duk?
|
|
|
Neuk beste inork baino hobeto dakit informazioak zenbaterainoko balioa duen. Zeuk ere
|
nahi
al duzu informaziorik. Ondo da.
|
|
2002
|
|
|
desplazamendu fisikoaz haratago, bere bereak dituen maitasun literarioak berreskuratzeko. Martin Ugalderen Andoain, Lizardi eta beste hainbaten Tolosa, Obabakoakeko Andazarrate, Azukrea belazeetan oroitarazten duen Urkizu, A. Iturberen Alegia, P. Perurenaren Leitza, bidaia horretako gune bihurtzen dira, izenburuan parafraseatzen den Lauaxetaren bertso lerroarekin, Margaren ahotan jartzen diren Ene Jesuseko" Ikusi
|
nahi
al dizkidazu?" galderarekin, edo oraindik zapata estuegiak dituen Daniel Zabalegiri egindako erreferentziarekin batera. Alabaina, Agur, Euzkadin harrigarriena suertatzen dena euskal adituentzat (euskaltzain, kritikari, irakasle,) Lauaxetak duen ikusezintasuna da.
|
|
|
–Haren baimenik gabe joatea
|
nahi
al duk?
|
|
|
–Nonbaitera joan
|
nahi
al duzu? –galdetu zion neskak.
|
|
|
–Musu bat eman
|
nahi
al didazu?
|
|
|
Alaznek ohera joan
|
nahi
al zuen galdetu zionean, Imanolen buruan hamaika borroka gertatu ziren behingoan. Joan nahi zuen –nahiko ez zuen, ba– Baina beldur zen.
|
|
|
–Zuk
|
nahi
al duzu? –zezeldu zuen mutilak.
|
|
|
–Baina, benetan, zakur hori
|
nahi
al duzu. Ondo ibiltzeko, jauzi egiteko eta jolasteko ez da sekula gauza izango, besteak diren bezala.
|
|
|
Ze usain aditu zien gazte bikain haiei? Dutxa baten behar gorrian zeudela adierazi
|
nahi
al zien?
|
|
|
–Aita, gaur goizean sagua harrapatu dut, eta ikusi
|
nahi
al duzu haren bihotza lupan, bazkalduta gero? –esan nion, bazkaritan hasi orduko.
|
|
|
–Ikusi
|
nahi
al dun nolakoa den txori baten bihotza? –esaten nion Liberi, ni baino zaharragoa nuen arrebari.
|
|
|
Zer diozu? Kamamila prestatzea
|
nahi
al duzu. Maritxuren ahotsa baltsamoa duk hire barren zaurituan.
|
|
|
Frantzia da herri guztien artean ideia berri eta baliagarriak eskuzabalen hartzen dituena; Frantzia da, halaber, berorri eskaintzen diodan proiektua arrakastatsu bihur dezakeen eta aurrera eramateko prest egon daitekeen herri bakarra. Jakin
|
nahi
al du berorrek zein den proposatzen diodan proiektuaren objektua. Jakin nahi al du zergatik iruditzen zaidan proiektu hori hain garrantzitsu eta oinarrizko?
|
|
|
Jakin nahi al du berorrek zein den proposatzen diodan proiektuaren objektua? Jakin
|
nahi
al du zergatik iruditzen zaidan proiektu hori hain garrantzitsu eta oinarrizko. Utz biezat, arren, jarraian aurkezten diodan planaren arabera espetxe bat eraikitzen eta ni neu izango nau kartzelari; ondoko memoria irakurtzen badu, erreparatuko dio, noski, proposatzen diodan espetxerako, kartzelariak ez duela soldatarik jasoko; ez diola, beraz, nazioak sosik ere ordaindu espetxearen ardura bere gain hartzen duenari.
|
|
2003
|
|
|
Hankak agerian ditu. Ipuina
|
nahi
al duen galdetu dio ipuin kontalariak eta neskatoak, baietz. Hasieran ez da mugitzen.
|
|
|
Honekin ez dut esan
|
nahi
Al Qaedaren terrorismo arriskurik ez dagoenik eta talibanen erregimena errespetagarria zenik. Ezta gutxiagorik ere.
|
|
|
Ezkutatu nahi hori idazle askoren
|
nahia
al da?
|
|
|
Niri atentzioa deitzen ez duten autoak gustatzen zaizkit. Gogoan dut auto marka garrantzitsu batekin Le Manseko 24 Orduak korri nituenean, galdetu zidatela ea horrelako auto bat
|
nahi
al nuen. Ezetz erantzun nien.
|
|
|
Baina, dena gainbegiratzen hasi zenean, hara non aurkitu zituen berak hutsik utzitako galdera biak goitik behera, zuzen, eta berea zela ezin gezurtatu zen idazkeraz eginda. Bere lekura itzuli zenean, Karmelek itxi behar izan zion ahoa, euliak jan
|
nahi
al zituen galdeturik.
|
|
|
Horretan bederen bat datoz lekukoak, gupidarik gabe baina isilka egiten omen zuen negar, ezbeharraren errudun bakarra bere burua ez baizik magalean zuen pistola beltza izan balitz bezala. Bere bi eskuak esposaturik sentitu zituenean bakarrik itzuli omen zen bere tentura edo adimenera eta, adierazpenak egin aurretik abokaturen bati dei egitea
|
nahi
al zuen galdegitean, nire izena eta telefonoa eman omen zituen, mekanikoki, une horretan buruan beste izenik eta telefonorik izan ez balu bezala, nahiz eta bazekien, jakin behar zuen, ni ez naizela abokatua.
|
|
|
Zenbat bider esan behar diat Azpil Luziferren hilotzaren gainean eraikia dagoela? Ikusi
|
nahi
al duk Azpilgo mapa. Bai, Joanma, hire etxea Luziferren ahoaren gainean zegok, eta gaiztoa bahaiz eta dotrinarik ikasten ez baduk, ahoa zabaldu eta irentsi egingo hau, baita betirako infernuratuko ere.
|
|
|
–Jakin
|
nahi
al duk nola egin nintzen maisu?
|
|
|
Baina hik don Estebe ezagutzen duk, eta pentsa dezakek zer nolakoa izan zitekeen don Julian –eta, gelditu eta aurrez aurre so egiten zidala, honela esan zidan Patxi maisuak–: Hala ere, jakin
|
nahi
al duk zer sermoi bota zigun don Estebek, Azpila iritsi zen lehen urtean, nik hamabost bat urte nituela. Bere eragintxoa izan baitzuen nigan...
|
|
|
Mutilek modeloak nahi dituzte.
|
Nahi
al dituzte. Oskarrek bai.
|
|
|
–Garagardo bat eskatu behar dut,
|
nahi
al duzue? –erantzunaren zain egon gabe altxatu zen Julene.
|
|
|
–Ikusi
|
nahi
al duzu? –Avak xanpain kopa bat eskaini dit.
|
|
|
Ainhoak, malkoak xukatuz, berriro gure koadrilakoa izan
|
nahi
al zuen galdetu zion. Kattin gaixoak ez zuen erantzuteko astirik izan.
|
|
|
–Eskainiko al diogu elkarri Gabon opari bat, jarraitu du begiak begietan?, guk beste inork ezagutuko ez duena?
|
Nahi
al duzu nirekin deskarrilatu?
|
|
|
Hara non topatzen dudan, ustekabean, poeta Ischiara heldu eta(" Salutal’ile d’Ischia"), bere bertsoak entzuten dizkiola honek ere neska bati kantatzen(" une voix inconnue/ Qui recite au poete un refrain de ses vers"). Zer, XIX. mendeko poeta zoro frantses hauek, mundu guztiko neskek kantatuak izan
|
nahi
al dute. Orduan nire aspaldiko Machadoz oroitu naiz (baina Antonio zen ala Manuel?
|
|
|
2. Zer eginik ez dagoela esan
|
nahi
al du horrek guztiak. IRALE, euskaltegiak eta gainerako ikasketa elkarteak alferrik al daude hemendik aurrera, irakasmunduari dagokionez?
|
|
|
— Ederki diozu. Batek, handia izanik, handi izan
|
nahiko
al luke bada. Ala indartsu izanik, indartsu izan?
|
|
|
Hasi da, harrapatu baino lehen, ehizari iheserako aukerak ematen. Baina egiazki ehizatu
|
nahi
al du, bada, Lupe Latasa. Ez ote betiereko jarrera soil bat.
|
|
|
Eta egia duk, gainera. Zergatik nabilen zuekin eta ez besteekin galdegin didak.
|
Nahi
al duk benetan jakin. Nahi al duk egia ezagutu:
|
|
|
Zergatik nabilen zuekin eta ez besteekin galdegin didak. Nahi al duk benetan jakin.
|
Nahi
al duk egia ezagutu: batzuekin ala besteekin ibili, beti izango duk guretzat berdin berdin.
|
|
|
Zigarro puru kaxa hartu du esku artean eta,
|
nahi
al duzue txokorrik, galdegin du. Ezetz gazteek.
|
|
|
" Nik hau nahi dut!" esatetik" Nik hau
|
nahi
al nuen?"
|
|
2004
|
|
|
Zenbat balio du urte bat geldirik egon den ordenadore batek? Norbaitek erosi
|
nahi
al du. Beraz, lehenik aktiboaren balioa kalkulatu behar dugu eta ondoren, aktibo osoa izanda, hartzekodunei ehuneko ehunean ordaintzea posiblea den kalkulatu.
|
|
|
Botere publikoek, benetan, espetxeen alternatiba bat
|
nahi
al dute?
|
|
|
Haurra zinela txirrindulari izan
|
nahi
al zenuen?
|
|
|
" Ez badakazu milioi erdi bat, jaistea posible da. 10.000 pezeta jartzea
|
nahi
al duzu?". Baina arazoa ez zen hori, nik salatzen nuena egia zen eta horregatik isuna ezartzea.
|
|
|
Ez dakik deus ere, motel! Orain min egin
|
nahi
al didak nire gurasoengatik gezurrak asmatuz. Bazekiat ezjakintasunak eta bihotzik ezak horrelako armak behar dituela aurrekoa izorratzeko, baina hire egia gezur hori defenditzeko ez itzak nire gurasoak sartu, faborez.
|
|
|
–Beraz, ez dagoela deus ere egiteko. Hori esan
|
nahi
al didazu?
|
|
|
Zeer? Erraldoiren berdina izan
|
nahi
al duzu?
|
|
|
|
Nahi
al duzu etorri?
|
|
|
Aizu, Shizuka,
|
nahi
al duzu bihar eskolara nirekin Errusiar Mendian joan?
|
|
|
"
|
Nahi
al duzu nirekin dantza egin?
|