|
2002
|
|
|
Horren arabera, norbaitek mendebaldean zisterna bat erabiltzen duen bakoitzean, hirugarren munduko pertsona batek egun oso batean edateko, janaria prestatzeko, garbitzeko eta garbitzeko kontsumitzen duen ur bera erabiltzen du. “Likido preziatuaren kontsumoak bikoiztu egin du azken mendean biztanleriaren hazkunde erritmoa, nahiz eta
|
munduan
zenbait leku dauden, hala nola Ekialde Ertaina, Afrikako iparraldea eta Asiako hego ekialdea, ur eskasia kronikoa dutenak”, azaldu zuen Frechettek. NBEk gogorarazi du edateko ura ondasun urria dela; izan ere, nahiz eta Lurraren azala urez estalita egon, %2, 5 baino ez da ur geza, eta %70 kasko polarretan dago.
|
|
2003
|
|
|
Kontserbazioko nekazaritza
|
munduko
zenbait lekutan sustatu izan da.
|
|
|
Izan ere, baliabideak neurriz gora ustiatzeak arriskugo rria ekarri dio naturari: landaretza eta basoak soiltzen ari dira, animalien artean badira hil zorian dauden espezieak edota zooetan soilik kontserbaturiko ale bakanak, Hirugarren
|
Munduko
zenbait lekutan herri eta etnia osoak hiltzen ari dira, edo herri eta etnia horien nortasuna edo kulturak desagertzen ari dira. Europan eskulan merkea eskatzen dute, ez ordea etorkin eskubidedunik.
|
|
2007
|
|
|
Baina etxean edukitzen diren animaliek eta animalia basatiek ere transmititzen dizkiete gaitzak pertsonei. Adibidez, Euskal Herrian inoiz egon ez den arren, amorrua zoonosi garrantzitsua da
|
munduko
zenbait lekutan. MOEren arabera, urtean 55.000 pertsona inguru hiltzen dira amorruaren birusarengatik, batik bat umeak, infektatutako zakurren hozkaden bidez.
|
|
|
Izan ere, baliabideak neurrizgora ustiatzeak arrisku gorria ekarri dio naturari: landaretza eta basoak soiltzen aridira, animalien artean badira hilzorian dauden espezieak edota zooetan soilikkontserbaturiko ale bakanak, Hirugarren
|
Munduko
zenbait lekutan herri eta etniaosoak hiltzen ari dira, edo herri eta etnia horien nortasuna edo kulturak desagertzenari dira. Europan eskulan merkea eskatzen dute, ez ordea etorkin eskubidedunik.
|
|
2008
|
|
|
Orain arte, saltzeko ereduak bat datoz proiektuaren sortzaileek berek eta dozena bat GKEk diseinatutakoekin. Hala, ACNURen kamisetek errefuxiatuen eskubideak defendatzen dituzte, besteak beste; Mugarik Gabeko Arkitektoek gogorarazten dute etxe bat izatea are zailagoa dela
|
munduko
zenbait lekutan; Vicente Ferrer Fundazioak bere lana sustatzen du komunitate pobreagoak; Global Humanitarioak txikienen aldeko mezua bidali du, haur diseinu atseginekin; Greenpeacek ingurumena zaintzea azpimarratu du; Intermón Oxfam ek gauza bera egin du haurtzaroarekin; Intervidak bezala; Mugarik Gabeko Medikuek arreta eskatu du gaixotasunak, goseteak eta gatazka armatuen ondorioak arintzeko; P... “Eta eskaintza handitzea espero dugu, are tolestea ere, urte bukaera baino lehen”, aitortu du Viñalsek.
|
|
2009
|
|
|
Beste kasu batzuetan, informazioak eta are diruak baino pisu handiagoa dute kulturak eta erlijioak. Esate baterako,
|
munduko
zenbait lekutan txakur haragia, intsektuak edo sugea jatea ohikoa da; hemen, ez. Janaria prestatzeko modua ere erabat kulturala da, eta horrek ere badu eragina elikagaiak aukeratzean.
|
|
|
Gosearen inguruan ere datuak kezkagarriak dira. Izan ere, uzta txarrengatik
|
munduko
zenbait lekutan egoera okertu dela adierazi du Elikadura eta Nekazaritzarako NBEko erakundeak (FAO). Horren ondorioz, elikagaien laguntzen mende daudenen kopurua igo daitezkeela ohartarazi du gaur egun, hogei milioi dira.
|
|
2011
|
|
|
Aitortzen dugu ardura handiz
|
munduko
zenbait lekutan komunitate erlijioso eta horien kideen aurka intolerantzia erlijiosoa badela, bereziki, erlijio sinesmenak askatasunez praktikatzeko eskubidea mugatzeko, bai eta gero eta ohikoagoak diren estereotipo negatiboak agertzea, eta komunitate horien aurka larderia eta indarkeria egintzak, euren erlijio sinesmena eta euren etnia jatorria edo euren ustezko arraza jatorria dela eta;...
|
|
2012
|
|
|
Iraunkortasunaren alde
|
munduko
zenbait lekutan garatzen ari diren denetariko esperientziak bertatik bertara ezagutzeko aukerak ez du parekorik. Emakumeen, gazteen eta hezitzaileen elkarteak, herri indigenak, nekazariak, sindikatuak, eskualdeetako komiteak, hiri iraunkorrak (green cities), iraunkortasunaren aldeko enpresaburuak eta gauzak egiteko beste modu batean (modu iraunkorrean) sinesten duten hainbat pertsona daude ordezkatuta, iraunkortasuna beren eguneroko bizitzan aplikatzen dutenak.
|
|
2013
|
|
|
Bi arau horiez gain, aurrerago ikusiko ditugu?, aurretiaz ezarri diren eta aipatutako bi arauen aitzindari diren kalitate irizpideei jarraikiz erantzukizun sozial korporatiboa partzialki aplikatzea ahalbidetzen duten tresnakgaratu dira azken urteotan
|
munduko
zenbait lekutan.
|
|
|
|
Munduko
zenbait lekutara joateko, gaixotasun batzuen aurkako txertoa jartzeko
|
|
2014
|
|
|
|
munduko
zenbait leku.
|
|
2015
|
|
|
1945ean nazismoaren kontrako garaipena beti bezala kartsutasunez iragan da
|
munduan barna
zenbait lekutan. Parisen ere, bixtan dena, hemen Hollande, Valls eta bertze... ibili baitira Champs Elysées eta Arc de Triomphe monumentuetan beren oroitzapenezko agurra egiten.
|
|
2016
|
|
|
Aurreikuspenen arabera, adituek lan egiten dute Ebn intoxikazio horren arriskua zehazteko, eta toxinak bere dietaren bidez metatzen dituen ur tropikal eta subtropikaletako itsas arrain hartzeak eragindako intoxikazioa. Hainbat dinoflagelatu espeziek (mikroalgek) ekoizten dute toxina, eta
|
munduko
zenbait lekutan intoxikazio endemikoa gertatzen da. Duela gutxi arte, giza osasunean eragin negatiboa duten ingurumeneko poluitzaile batzuei buruzko informazio gutxi zegoen, adibidez, itsas biotoxinak (zigatoxina osatzen dutenak), alga loreetan edo itsasoko zaborrean sortzen direnak.
|
|
2020
|
|
|
Nieremberg txostenak profezia adierazgarria bota zuen: ondorio klimatiko batzuek –itsasoaren mailaren gorakada handi bat, esate baterako– ezin bizitzeko moduko toki bilakatuko zituen
|
munduko
zenbait leku, baina hori emigrazioaren bidez konpon zitekeen: " Jendea desplazatu egin da, eta berekin eraman ditu zaldiak, txakurrak, haurrak, teknologiak, laboreak, abereak eta zaletasunak.
|
|
2022
|
|
|
Gaia sorgin ehiza da, nagusiki Europan gertatu zena, baina Amerikan eta Afrikan ere aurkitu daitekeena. Erdi Aroaren amaieran hasi zena, baina egun, oraindik,
|
munduko
zenbait lekutan arrastoak utzi dituena. Gainera, Europako sorgin, Amerikako kolonizatu eta Afrikako esklaboen arteko konexioak egiten ditu begirada zabalduz.
|