|
2002
|
|
|
Bestalde, Ipar Euskal Herrian areagotu egin ziren
|
munduko
krisi ekonomikoaren garaiako joerak, jarduera ekonomikoaren ahuleziak sortutako arazoaklarriagotuz: Baiona inguruan kontzentratu zen industria; turismoa Lapurdikokostaldean zabaldu zen; jarduera ekonomikoak behera jo zuen; eta barnealdekoherrietako biztanle kopuruak jaisten jarraitu zuen.
|
|
|
Era berean, paper ekoizpena %7, 7 hazi zen iaz Espainian, 5,13 milioi tonara iritsi arte. Hazkunde hori Europako Batasuneko batez bestekoa(% 2,5) baino 10 puntu handiagoa da, eta Estatu Batuetakoa baino 13 puntu handiagoa(% 5,8), Espainian eragin txikiagoa izan baitu 2001ean industriaren
|
munduko
krisiak. Papera berrerabiltzeari dagokionez, Arrietak adierazi zuen 2001ean berreskuratutako paperaren erabilera tasa %80koa izan zela; hala ere, sektoreak oraindik erabilitako paperaren %17 inportatu behar duela esan zuen, Espainian egiten den bilketa jarduera eskasa dela eta.
|
|
2003
|
|
|
Mugarik Gabeko Medikuak erakundeak argi adierazi du bere mezua. Alegia,
|
munduko
krisi humanitariorik latzenak ez direla komunikabideok gure orrietan jarraitzen ditugunak. Eta ez da baieztapen teoriko horretan gelditu:
|
|
|
ura, pobrezia, klima aldaketa eta ura, teknologia berrien eta azpiegituren finantzaketaren aurkako gatazka faktore gisa. “Uraren
|
mundu
krisia XXI. mendeko erronka handienetako bat da” esan zuen Mahmud Abu Zid ek, Uraren Munduko Kontseiluko lehendakariak eta foroaren antolatzaileak, herrialde pobreenei eta “sedimentuenei” laguntzeko sistema berri bat ezartzera deitu baitzuen. Aste osoan 40 gairi buruzko ondorioak idaztea aurreikusten da, eta, gero, hitzorduan dauden 150 ministroei aurkeztuko zaizkie.
|
|
2004
|
|
|
Begira Kelmeri gertatutakoa. ONCEren eta ibanesto.com en larritasunak esan nahi du enpresa
|
mundua
krisian dagoela, bestela edozeinek babestu lituzke horrelako ekipoak.
|
|
|
esplotazio eta zapalketarako XX mendeko metodo zaharrak berriztatzen ari dira.
|
Munduko
krisiak balioak bestelakotu egiten ditu, etengabe. Eta zabalagotu egiten da gizadiaren bizitza tragedia, aukerak arrisku bilakatzen direlarik.
|
|
2005
|
|
|
Bangladesheko herritar baten aztarna 0,5 ha-koa da, eta estatubatuar batena, berriz, 9,6 ha-koa. Horrek esan nahi du Lurreko biztanle guztiek iparramerikar gisa kontsumituko balute Lurra bezalako hiru planeta liratekeela gutxienez, eta horrek lehen mailako
|
mundu
krisia eragingo luke. WWF erakunde ekologistaren sailkapen baten arabera, aztarna ekologiko handiena duten hamar herrialdeak hauek dira:
|
|
2006
|
|
|
Interesgarria zaigu ikustea zer gertatzen den bizitzaren munduaren erreprodukzioa krisian sartzen denean. Kulturaren eremuan, hots, bizitzaren munduaren berregite kulturalean zailtasunak agertzen direnean, zentzu galeraren aurrean gaude; gizartearen eremuan, hots, integrazio sozialaren eremuan nahasteak gertatzen direnean, anomiaren aurrean gaude; eta pertsonaren eremuan, bizitzaren
|
munduaren
krisiak gaixotasun animikoak sortzen ditu (psikopatologiak eta niaren ahulezia; helduen pertsonalitate sistema ahulagoa da aurrera eroandako ekintzen arduraz modu autonomoan erantzuteko orduan).
|
|
|
Bizitzaren
|
munduaren
krisiak zer ondorio eragiten duen ondoko koadroan ikus dezakegu modu osatuagoan (bestelako dimentsio batzuk ere kontuan izanik) (Habermas, 1992: 203):
|
|
|
Gure
|
mundua
krisian dagoela gutxik ukatuko dute. Gure munduak zientziaren arbolatik jan du, sekularizatutako munduan bizi gara, balio erreferentziak bizi esperientziaren eremu subjektibora bidaliak izan dira.
|
|
|
" Eskasia baino haratago: boterea, pobrezia eta uraren
|
mundu
krisia". Txostenak azpimarratzen du gerrek ez dutela uraren eta saneamenduaren mundu krisiak adina “hondamen ekonomiko” sortzen, eta baztertu egiten du “hornidura fisikoaren erabateko eskasiarekin” lotura zuzena izatea.
|
|
|
boterea, pobrezia eta uraren mundu krisia". Txostenak azpimarratzen du gerrek ez dutela uraren eta saneamenduaren
|
mundu
krisiak adina “hondamen ekonomiko” sortzen, eta baztertu egiten du “hornidura fisikoaren erabateko eskasiarekin” lotura zuzena izatea. Haren iritziz, funtsean, botere harreman desberdinetatik eta likido preziatua kudeatzeko huts egindako politiketatik dator, urritasuna larriagotzen baitute.
|
|
2008
|
|
|
Konfiantza eza baldin badago, hori norbaitek ziria sartu duelako da, hau da, gezurra esan duelako, eta konfiantza galerarako, gainera, gezur bat baino gehiago behar ohi da. Horregatik jakin dugu, konfiantza eza hori finantza paketeetan bilduta garraiatu dutela batetik bestera, batzuek aberats bilakatuz eta
|
munduarentzat
krisiaren aberaska izango zen aberastasun birtuala sortuz.
|
|
|
“Google Earth Outreach” kartografia programa berria da, bilatzaile ezagunak Errefuxiatuentzako NBEko Goi Komisarioarekin (ACNUR) lankidetzan sortua. Aplikazio hori “Google Earth” en oinarrituta dago, eta
|
munduko
krisi humanitario nagusiak eta GKEen lana maila desberdinetan behatzeko aukera ematen du. Tresna berriak aukera ematen die ACNURi eta beste agentzia humanitario batzuei milioika errefuxiaturen eta krisi humanitarioek eragindako beste herri batzuen alde egiten duten lanaren berri emateko.
|
|
|
“Gure ahotsak, gure eskubideak, harresirik gabeko mundu baten alde” lemapean, Migrazioen Munduko Gizarte Foroak hirugarren edizioa egingo du. Egungo
|
munduko
krisi ekonomikoak migrazio mugimenduetan eta langile atzerritarren eskubideen defentsan duen eragina izango du ardatz, baita etorkinen botorako eskubidea eta legezko eta legez kanpoko migratzaileen artean bereizten ez diren herritar unibertsalak ere. FSMM Porto Alegreko (Brasil) Munduko Gizarte Forotik sortu zen, 2001ean, Davosko (Suitza) Foro Ekonomikoaren alternatiba gisa.
|
|
|
· Diruaren prezioaren igoera Diruaren prezioaren igoera arrisku faktore garrantzitsua da, baina kontsumitzaileak ez du aintzat hartzen. Eta horixe gertatu da, hain zuzen ere,
|
munduko
krisiak eragindako inflazioak etengabe handitu baitu interes tasa. Diruaren prezioaren igoera horrek, era berean, norbanakoek beren finantza erakundeari zor dizkioten hileko kuotak gehitzea ekarri du; hau da," zorrak ordaintzea askoz garestiagoa da gaur", azpimarratu du Gonzalo Hernándezek.
|
|
|
iaz 2006an baino 75 milioi lagun gehiago zeuden oinarrizko elikagairik gabe; guztira, 923 milioi pertsona.
|
Munduko
krisi handienaren datuak dira, dudarik gabe.
|
|
|
2.150 milioiren salerosketarekin, Iberdrolak ere %9, 81 irabazi zuen, %6 pasa BBVAk eta %4 pasa Edurnezurik. Dolarrak eta zorra jaulkiz
|
munduko
krisiari buelta emateko gai ote da Obama. Gehiegizko konfiantza, alta, ez da komeni.
|
|
2009
|
|
|
Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundeak (LPEE) 152 biltzarra ireki du Vienan egin nahi duten petrolioaren produkzioaren murrizketa aztertzeko. Erakundeko kideak diren herrialdeen asmoa
|
munduko
krisi ekonomikoak bultzatutako eskaera gabeziak eragin duen prezioen beherakada orekatzea da.
|
|
|
Bestalde, Hanoiko eta Ho Chi Minheko (lehengo Saigon) diskotekak ixteko ordua gauerditik goizaldeko 02.00etara zabaltzea proposatzen du Ministerioak. Neurri horiekin turismoa bultzatu nahi du Vietnamek, izan ere,
|
munduko
krisi orokorrak gehien kaltetutako sektoreetako bat da.
|
|
|
Guzti horrek baiezko botoaren aldeko kanpaina egiteko lana erraztu dio Brian Cowen lehen ministroari.
|
Munduko
krisi ekonomikoak ere Itunaren aldekoei lagundu die, izan ere, herrialdea gogor kolpatu eta independentziatik izan den atzeraldi latzenean murgildu du.
|
|
|
Gaia ez da atzo goizekoa eta ez dauka zerikusi zuzenik egun bizi dugun
|
munduko
krisi ekonomikoarekin, nahiz eta krisiak ez duen batere laguntzen. Hala ere, ez dator krisiaren harira, euskarazko hedabideetako langileen egoerak urteak daramatza kinka larrian.
|
|
|
Nekazaritza sektore estrategiko gisa Elikagaien segurtasunaz gain, nekazaritzako adituen bileran elikadura premiei buruz hitz egin zen, eta horiei aurre egin die 2050ean 9.000 milioi pertsona izango dituen eta gaur egun egoera ekonomiko txarrean dagoen mundu batek. “Gaur egungo
|
munduko
krisi ekonomikoa dela eta, beharrezkoa da nekazaritzari sektore estrategikoa izatea ekonomia eta garapen politiketan”, adierazi du bileraren dokumentuak. “Horretarako, beharrezkoa da egungo egoera ekonomikoari buruzko informazio trukea areagotzea eta epe labur eta luzeko politikak egitea, egungo elikadura larrialdia konpontzeko eta nekazaritzan nazioarteko komunitate osoaren intereseko inbertsioak sustatzeko”, erantsi du.
|
|
|
Arriskuan dagoen munduko natur ondarearen zerrenda ez dabil eta berrikusi egin behar da Zerrenda onartu zenetik, gatazka armatuak eta gerra, lurrikarak eta bestelako hondamendi naturalak, kutsadura, isileko ehiza, kontrolik gabeko urbanizazioa edo neurrigabeko turismoa arazo garrantzitsutzat jo ditu UNESCOk, Gizateriaren Ondare hori larriki estutzen baitute. Berriki identifikatu diren beste arazo larri batzuek, hala nola klima aldaketak, espezie inbaditzaileek edo
|
munduko
krisi ekonomikoak, areagotu egiten dituzte leku natural berezi horietarako arriskuak. Horregatik, nazioarteko erakunde horren arduradunek zerrenda berezi bat sortu zuten leku ahulenekin.
|
|
|
Asian eta Ozeano Barean, kalkuluen arabera, 642 milioi pertsonak gose kronikoa dute; Saharaz hegoaldeko Afrikan, 265 milioi dira; Latinoamerikan eta Karibean, 53 milioi; Ekialde Hurbilean eta Afrikako iparraldean, 42 milioi; eta herrialde garatuetan, 15 milioi. FAOk azaltzen duenez, 1980ko hamarkadan eta 90eko hamarkadaren hasieran gose kronikoa murrizteko aurrerapenak egin ziren, neurri handi batean, 70eko hamarkadaren hasierako
|
mundu
krisiaren ondoren nekazaritzan egindako inbertsioak handitu zirelako. Hala ere, joera hori aldatu egin zen, eta “gosete kopuruak gora egin zuen” 1995 eta 1997 artean, bai eta 2004 eta 2006 artean ere, nekazaritzarako garapenerako laguntza nabarmen jaitsi zenean.
|
|
|
Gaur egun kapitalismoaren
|
mundu
krisi betean, banketxeetako jaunei, enpresariei, politikariei entzunez, ematen du ez dutela ezelako erantzukizunik krisi honetan eta krisiaren ondorioetan. Horietan ez dugu ikusten zuzenketa proposamenik, ezta haien politika neoliberalen autokritikarik ere; izan ere, azken hiru hamarkadetan, besteak beste, errenta banatu da alderantziz; hau da, jende pobreenetik aberatsenera pasatu da, eskaria murriztu egin da eta gainprodukzio krisi sakonagoa dugu.
|
|
|
Fabrika klasikotik enpresa molde berrira pasatu gara, nagusiki 70eko
|
mundu
krisiak eraginda: enpresa malgua, sare eran antolatua, deszentralizatua, modu autonomoan funtzionatzen duten lan-taldeetan oinarritua, eta nazioartean barreiatua.
|
|
|
Beste modu batera esanda:
|
mundua
krisian ez balego, ez genuke idatziko. Baina idazten segitzen dugu, irakurtzen segitzen dugu, eta horrek fede klaseren bat adierazten duelakoan nago.
|
|
2010
|
|
|
Ikusi egin da katalanok gai garen gure autoestimu galdua berreskuratzeko. Arrunt penagarria da ikustea zigortutako indarrek orain arte nolako kemen falta izan duten porrota onartzeko,
|
munduko
krisi ekonomikoaren aitzakiarekin. Baina, beharbada, orain normala da harroputz gobernatu duena harroputz hiltzea, bere porrot izugarria onartu ezinik.
|
|
|
Finantza arkitektura berri baten alde lan egiteko konpromisoa hartu dute gaur EBk, Latinoamerikak eta Karibek, eta
|
munduko
krisiaren ondorioak konpontzeko lankidetza areagotzea adostu dute.
|
|
|
Neurri handi batean,
|
munduko
krisi ekonomikoak eragin du egoera hori, eta, horren ondorioz, iaz gosea" katastrofikoa" izan zen.
|
|
|
Jacques Diouf Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeko (FAO) zuzendariak joan den ostiralean Santo Domingon (Dominikar Errepublika) esan zuen elikadura egokia jasotzeko aukera zuten pertsona pribatuen kopurua 100 milioi handitu zela 2009an. Hazkunde hori
|
munduko
krisi ekonomikoaren ondorio izan zen hein handi batean; izan ere, 2009 urtea “hondamendia munduko goseteentzat” izan zen, “nabarmen okertu baitzuen elikagaien segurtasuna”, azpimarratu zuen. Dioufek hitzaldi bat eman zuen Dominikar hiriburuan egin zen elikadura segurtasunari buruzko nazioarteko kongresu batean, eta bertan gogoratu zuen gaur egun 1.000 milioi pertsona azpielikatuta daudela planetan.
|
|
|
Oro har, 2010eko lehen hiruhilekoko Kontsumitzaileen Konfiantzaren Indize Globalak maila altuenak berreskuratzen ditu 2007ko hirugarren hiruhilekotik; beraz, mundua atzeralditik irteten hasten den seinale argiena da. Hala, adierazlea 92 puntura igo da, eta horrek esan nahi du azken sei hilabeteetan sei puntu gehiago lortu direla, eta 2007ko lehen hiruhilekoan 94 puntu baino gutxiago izan direla,
|
munduko
krisiarekin hasi aurretik. 2010eko lehen hiruhilekoan, kontsumitzaileen konfiantza handitu egin zen aztertutako 55 herrialdeetatik 40tan, Indiarekin (127 puntu), Indonesiarekin (116) eta Norvegiarekin (115) konfiantza handiena duten herrialdeen zerrendaren buruan.
|
|
|
Sare sozial profesionalak Azken hilabeteetan, sareak gizarte arloko profesionalak, hala nola LinkedIn, Xing eta Viadeo han hazkunde motibatua
|
munduko
krisi ekonomikoa. Sare horiek asko dira beren curriculuma argitaratzeko, profil profesionala sortzeko eta eskaintzak aurkitzeko kontaktu sare batera sartzeko probatzen dutenak.
|
|
|
Muturreko pobrezia eta gosea desagerraraztea. Nazio Batuen txostenak dio
|
munduko
krisi ekonomikoak moteldu egin duela aurrerapen hori, baina ez duela geldiarazi. 1990ean 1.800 milioi pertsona bizi ziren egunean 1,25 dolar baino gutxiagorekin, eta 2005ean kopuru hori 1.400 milioiraino jaitsi zen.
|
|
|
Hein handi batean landa lana egiten dute, baina nekazari txikiei emandako kredituaren %10 baino gutxiago jasotzen dute. Nekazaritzan gizonek dituzten abantaila berak balitu, produktibitatea %20 handituko litzateke Afrikako zenbait herrialdetan
|
Munduko
krisi ekonomikoa, batez ere, eurekin gailendu da. Ondorioak handiagoak dira neskentzat, familien aurrekontuak beharretara egokitzen direlako eta lagundu egin behar dutelako.
|
|
|
Errotik kentzea lortzen bada, beste parametro batzuk ere hobetuko dira, hala nola hezkuntzarako sarbidea, osasun zerbitzuak edo gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna. Gainditu nahi duen
|
mundu
krisiaren testuinguruan kokatuta dagoen lasterketa honetan, lana da herritarren nahirik handiena. Hori dela eta, gida hori hasieratik lantzen da.
|
|
|
Azterketa hori egiteko erabili den azterketa landa ikerketetan eta hainbat iturriren kontsultan oinarritzen da, hala nola enbaxadetan, kontsulatuetan eta etorkin elkarteetan, baina Morék dio “lurpeko jarduera” dela, Espainiatik ateratzen diren bidalketen %20 har dezakeena. Portugal eta Errumania, hartzaileen artean
|
Munduko
krisi ekonomikoak eragina izan du herrialde batzuetako bidalketan eta familia ekonomia ahulean. Horiek eguneroko bizitzari aurre egiteko erabiltzen dira, ez soilik elikadurari dagokionez, baizik eta “osasunerako, hezkuntzarako eta enpresa txikietarako inbertsio osagarrietan”, dio Munduko Bankuak.
|
|
2011
|
|
|
Hildako gehiago uzten ditu bide bazterrean, egunetik egunera, finantza, ekonomia eta lan
|
munduko
krisiak: enpresen itxiera, ordainketak etetea, kiebrak, Enplegu Erregulazio Espedienteak (EEE), langabetuen zerrenda etengabe handitzea Espainiako Estatuan ia bost milioi langabetu daude (%20) eta Frantziako Estatuan ia hiru milioi (%9, 3), murrizketak… Nahikoa da egunkarietako lerro-buruak irakurtzea esaten ari garena ziurtatzeko.
|
|
|
Nahikoa litzateke programazio ordu gutxi batzuk izatea”, azaldu du Intermón Oxfamek.
|
Munduko
krisia gainditzea Tasa Robin Hood Ituneko bozeramaileak, Susana Ruizek, uste du 2011 urtea “urte erabakigarria” dela, eta herrialde industrializatuen laguntza eskatu du, guztion artean “praktika txarrak aldatzeko” eta egungo krisi ekonomikoa gainditzeko. Gogoan izan egoera horrek pertsona askoren bizi baldintzak okerrera egin duela, “bai hemen, bai herrialde pobreetan”, eta tamalgarria dela muturreko pobreziaren zifrak inoiz baino handiagoak izatea.
|
|
|
Orain arte, Europako Batasuneko zenbait herrialdek, hala nola Frantziak, Alemaniak eta Espainiak, nazioarteko foroetan gai horri buruz hitz egiteko borondatea erakutsi dute, eta ekonomialari batzuk hura aplikatzearen alde agertu dira. Finantza sistemaren erreforma sakona eta banku etikoaren aldeko apustua egiteko,
|
munduko
krisi egoeraz baliatu den beste kanpaina bat “104 akatsa” da, Setemek bultzatua. Erakunde horren beste proposamen bat “MLTei ez” (Merkataritza Libreko Akordioak) da, eta “eskualdeen arteko akordioetan sakontzen du, hala nola Europar Batasunaren eta Afrikaren edo Latinoamerikaren artean”.
|
|
2012
|
|
|
Giza Eskubideen Munduko Konferentziak, ikusirik errefuxiatuen
|
munduko
krisiaren konplexutasuna, aitortzen du behar beharrezkoa dela, zer eta, nazioarteko erkidegoak onets dezan planteamendu oso bat, Nazio Batuen Gutunaren arabera eta nazioarteko instrumentu egokien eta nazioarteko elkartasunaren arabera, zama banatzeko helburuarekin, herri interesdunen eta erakunde eskudunen koordinazio eta lankidetzarekin, betiere, aintzat hartuta Errefuxiatuentzako Nazio Batuen G... errefuxiatuen eta lekualdatuak izan diren pertsonen mugimenduen arrazoi sakonei eta ondorioei aurre egiteko estrategiak aurkeztea; larrialdi egoeretako antolaketa eta horiei erantzuteko mekanismoak hobetzea; babes eta laguntza eraginkorrak ematea, betiere, aintzat hartuta emakume eta haurren beharrizan bereziak; bai eta, irtenbide iraunkorrak lortzea, ahal den neurrian borondatezko aberriratzearen bitartez, segurtasun eta duintasun baldintzetan, barne hartuta errefuxiatuei buruz nazioarteko konferentziak onetsitako irtenbideak.Konferentziak estatuen erantzukizuna azpimarratzen du, beren beregi, jatorrizko herrialdeei dagokienean.
|
|
|
–
|
Munduko
krisia munduko egintza"
|
|
|
Eta horien artean Sahel nabarmentzen da, Afrikako “gosearen gerrikoa”. Globalizazioaren nagusitasun efektuaren ondorioz,
|
mundu
krisiak —Espainiak ere ez du alde egiten— etorkinek Sahelen dituzten herrialdeetara bidaltzen dituzten bidalketak gutxitzea dakar. Horren ondorioz, berez deprimituta dauden eremu batzuk ez dira gai ur gainean ateratzeko, eta gero eta gutxiago diren baliabide gutxiko bizitzari egin behar diote aurre.
|
|
|
Irudia: Sweet Trade Elkartasuna versus karitatea Solidaritatearen Nazioarteko Egunak termino horri eta gaur egungo
|
mundu
krisian duen garrantziari buruz gogoeta egitera gonbidatzen du. Elkartasuna inoiz baino garrantzitsuagoa da, baina zer da elkartasuna?
|
|
|
Ikuspegi baikorra, lanarekiko konpromisoa eta berrikuntzaren aldeko apustua izateak Espainiako ekonomiaren banakako eta
|
munduko
krisia gainditzen lagun dezakete.
|
|
2013
|
|
|
Zerealen prezioen inflazioak oinarrizko elikagaien garestitzea dakar, eta, ondorioz, txiroenen pobretzea. Lehen
|
munduan
krisia sendi dugula badiogu, zer erranen ote dute hirugarren munduko biztanleek... Horiek horrela, batzuk asetzen diren bitartean, mundu erdia gosetzen ari da.
|
|
|
«Oso garai latzak dira, eta beste mundu batzuez aritzea, azken batean, egungo munduaz aritzea da, baita etorkizunerako beste mundu batzuk proiektatzea ere. Egungo
|
mundua
krisian dago, berriak asmatu ditugu». Hiru urte izango ditu gai hori lantzeko.
|
|
|
Dokumentu horretan aurreikusitakoaren arabera, 2020an 1.561 milioi etorrera izango dira. 2010erako, berriz, 1.006 milioi etorrera izango zirela kalkulatu zuen; 935 milioi izan ziren, eta diferentzia hori
|
munduko
krisi ekonomikoaren ondorioa izan zen.
|
|
|
muturreko pobrezia eguneko dolar batetik beherako diru sarrerak izatea. Lehenengo helburuaren arabera, erdira murriztu nahi da ezaugarri hori betetzen duten pertsonen proportzioa, eta% 50ean lortu du, nahiz eta
|
munduko
krisiak prozesua moteldu duen. Gainera, «enplegu osoa eta produktiboa eta lan duina guztientzat», baina argi dago helburu hori lortzetik urrun dagoela.
|
|
|
Lau milioi haur baino gehiago daude Siriako gatazkaren eraginpean. Duela bi urtetik,
|
munduko
krisi larrienetako bat Horren ondorioak milaka errefuxiatu, beste hainbeste hildako eta begien bistako zauriek markatutako bizitza ugari dira, baina ez oroimena. UNICEF Euskadiko Batzordeak 20.000 euro biltzeko kanpaina jarri du martxan.
|
|
|
Hori izan zen nire lehen zauria. Gero,
|
munduko
krisia agertu zen eta harekin langabezia. Nire lantegiak lehen ahuleziak jasan zituen eta giltzak atarikoaren pean ez ezartzeko igorri gintuen, ni eta bertze lagun batzuk, Brasilera, Amazonasko oihana larrutzeko, petrolioko konpainiak sar daitezen leku garbi hartan.
|
|
2015
|
|
|
euskal literaturaren krisia. Muga aldizkariko editorialeko aipu batekin abiatzen zuen artikulua, non" euskal hizkuntzaren"
|
munduaren
krisiaz mintzo zen. Mugako artikuluaren aburuz, krisi hori funtsean gaitasun faltak eragiten zuen.
|
|
|
Gaurko egunean, lan
|
mundua
krisi gorrian dagola eta, ez da frangotan bertze biderik norberak bere lanpostu proprioa sortzeaz besterik, bizipidea segurtatzekotan. Geroeta jende gehiago ildo hortatik dabil, lanbidea gostaia gosta eta erne ibilirik eramanez, eta hori ahalaz ingurumenaren eta osagarriaren errespetuan, gaur egungo industrializazioaren kalteak saihestuz, hortan ere mentalitateak aldatuz baitoatzi.
|
|
2017
|
|
|
1914tik goiti eta hogei urtez gibelkada gaitza biziko du lurralde hortako ekonomiak. Ahulduz doan ardi ilearen arrakasta, Panamako urbidearen idekitzea eta 1929ko
|
munduko
krisi ekonomikoa direla eta Ipar Patagoniak atzerakada handia
|
|
2018
|
|
|
|
Mundua
krisian dago. Ipar mendebaldeko herrialde garatuetako munduaz ari naiz.
|
|
|
Edonola den ere,
|
munduak
krisian segitzen du. Ezkerreko eredua, antikolonialista eta iraultzailea agortu da.
|
|
|
Komunikabideak baliabide gehiago luke informazio gehiago eta sakonagoa eskaintzeko, ikerketa kazetaritza egiteko. Bestetik, komunikabide mardulagoa osatzeaz gain, tokian tokiko komunikabideek duten publikoarengana heltzeko bide berriak zabalduko lirateke, irakurle kopurua haziz, nahiz eta komunikabideen
|
mundua
krisian izan. Ez legoke beste komunikabiderik, Euskal Herrian, hain sare zabal eta trinkoa izanen lukeenik.
|
|
2019
|
|
|
Zu, mugimendu indigenistatik zatoz," Abya Yalako jatorrizko herrialdeen" defentsa eta bultzadatik[" Abya Yala" da Amerika bezala ezagutzen dugun kontinentearentzat hango jatorrizko herriek aldarrikatzen duten izena]. Ohikoa da pentsatzea herri indigenek borroka defentsiboak eramaten dituzuela aurrera baina," hirugarren baga" horren baitan,
|
munduaren
krisi orokorraren aurreko aterabide orokor bat ari zarete formulatzen…
|
|
2020
|
|
|
|
Munduko
krisiek milioika pertsonen bizitza aldatzen dute, haien kezkak aldatzen dituzte eta jakintzat edo ebatzitzat jotzen ziren arazoak zalantzan jartzen dituzte. Ongi funtzionatzen duena eta ez dagoena agerian uzten dute.
|
|
|
Krisi garaian ere, are gehiago, krisi garaian bereziki, haien sexu eta ugalketa osasuna eta eskubideak kosta ahala kosta babestu behar dira. Every Woman Every Child mugimendua inoiz baino beharrezkoagoa da orain, Garapen Iraunkorreko Helburuen (GJH) Ekintza Hamarkadan sartu baikara, belaunaldi oso baten
|
munduko
krisi okerrenaren erdian. Mugimenduaren bultzadak jarraitu egin behar du multilateralismoa defendatzeko, sektore guztietan ekintza mobilizatzeko duela hamar urte jaurti zutenetik lortu diren inbertsio eta lorpen izugarriei eusteko eta pertsona bakoitzaren osasuna eta ongizatea babesteko, edonon dagoela ere.
|
|
|
Elikadura sistemako katebegien izaera klasikoaren (ekoizpena banaketa kontsumoa) ondorioen zerrenda ukaezina dela erakutsi digute azken urteetako ebidentzia zientifikoek: monolaborantzaren ondoriozko higadura handia eta ekoizpen dibertsifikatuaren galera; sargaien menpekoa den ekoizpen eredu intentsiboa eta inbertsioen zorpetzearekin gurpil zoroan murgilduta dauden baserriak; nekazaritza lurren artifizializatze maila; itsasoen orekak apurtu eta agortzera eraman dituzten arrantza praktika xurgatzaileak; erreleborik ez duen ereduan sakontzea landa
|
munduaren
krisia areagotuz; elikagai kilometrikoak normalizatzea; banaketa katean baserritarrei ordaintzen zaienaren eta batez beste kontsumitzaileek ordaintzen dutenaren arteko aldea gero eta handiagoa izatea, banaketa elikagai enpresa handi eta gutxi batzuen mesedetan; dietetan elikagai prozesatu eta ultraprozesatuen kopurua handitzea eta elikadura ez egokiak eragindako gaixotasunen zabaltzea; jantoki pu...
|
|
|
2000 eta 2015 artean, gertaera nagusiak honako hauek izan ziren: irailaren 11ko eraso terroristak (2001), arnas sindrome akutu larriaren agerraldia (Sras) (2003),
|
munduko
krisi ekonomikoa (2008/ 2009) eta Ekialde Ertaineko arnas sindromea (MER). 2008/ 2009ko krisi ekonomikoa izan ezik, horietako bat ere ez zen atzerapen nabarmena izan turismoaren garapen globalean, eta horietako batzuk ez dira nabarmenak ere (2 irudia).
|
|
|
Lexardoarte oso gertaera garrantzitsuren lekuko eta partaide izan zen: Lehen Mundu Gerra, Zuberoaren odolustea, 1929an izandako
|
munduko
krisi ekonomikoa, faxismoaren hedapena eta Bigarren Mundu Gerraren piztea. Gertaera horien guztien ondoren Lexardoartek bere bizitzaren azken hamarkadetan ezagutu zuen gizartea arras desberdina zen, betiko baserri ekonomia ezdeustua izan baitzen.
|
|
2021
|
|
|
Sei urteko gerraren ondorioz, Yemen
|
munduko
krisi humanitario handiena da
|
|
|
Hiru familia horiek
|
munduko
krisi humanitario handiena bihurtu den herrialde baten errealitatea islatzen dute. Mariam, Fatemah eta Ahmed Yemenen bizi diren 20 milioi lagunen bizitza laburbiltzen dute.
|
|
|
Nolanahi ere, horrek guztiak ez luke zera ezkutatu behar, egungo
|
mundu
krisia bereziki erasaten ari zaiela kultur sektoreari eta hartan aritzen diren langileei: hala nola kultur sektoreko profesionalei, artearen mundukoei, zuzenekoak egiten dituzten artistei eta haiei lagun egiten dieten teknikariei, musikariei eta gidoilariei.
|
|
|
Gure agintariak Bizkaiko kirolaren osasunaz mintzatuko dira, zein ondo gabiltzan esango digute, eta traje dotoreak jantziko dituzte argazkiek betiko erakuts dezaten pandemia eta pandemia osteko garai horietan zein ausart eta garaiezinak ginen bizkaitarrok.
|
Mundu
krisi hau bilbainadaz bilbainada konpontzen.
|
|
|
Udarregi Ikastola.Ordu kopurua: 11.Xehetasunak: "
|
Mundua
krisian dugu. Larrialdi klimatiko, ekologiko eta sozial bete betean bizi gara.
|
|
2022
|
|
|
Gainerakoa 2022aren hasieran eginen da. Garrantzitsua da gogoratzea gaur egun Afganistan
|
munduko
krisi humanitario kezkagarrienetako bat dela. Gosete akutua, eskolara joan ezin diren milioika neska mutil, oinarrizko eskubide baztertuak, krisian dagoen ekonomia, lehorteak eta joan etorri masiboak dira afganistango biztanleek egunero aurre egin beharreko erronka okerrenetako batzuk.
|
|
2023
|
|
|
Galdu upel salmentak konpentsatzeko, dirua sartzea nunbaitik lortu du. Nazio Batuen Merkataritza eta Garapen Agentzian (UNCTAD) eman hitzaldian, Jose Antonio Ocampo Kolonbiako finantza ministroak,
|
munduko
krisi globalaren aitzinean, nazioarteko herriek urrats politiko eta ekonomiko ausartak egitea galdegin du. " Premia klima aldaketa arintzea da, egokitzeko finantzak lortu behar dira" gehitzen zuela.
|
|
|
Lehen esan duzu orkestra
|
mundua
krisian dagoela. Zergatik?
|
|
|
2008 urtean,
|
mundua
krisi ekonomikoan murgilduta zegoela, G20 taldea osatzen duten herrialdeetako gobernuburuek lehen goi bilera egin zuten Washingtonen. Bilera haren berri ematera joan ginen kazetarion artean sortu zen sentsazio bat ondo gogoratzen dut; finantza krisiaren panikoak behartuta, hegoaldekoak, azkenean, gobernuburuen goi bilerara gonbidatu zituzten.
|
|
|
Bilakaera historiko guztia labur biltzen saiatuko gara eta garrantzia EKren aurretiazko diktaduraren eraginez egondako finantza zaintzatik abiatuta EKrekin etorritako kontrol sisteman jarriko dut. Horrez gain, azkenengo hamarkadan 2008ko
|
munduko
krisiaren eraginez egondako finantza jardueraren inguruko kontrolen indartzeari buruz hitz egingo dut.
|
|
|
2008 urtean
|
mundua
krisi ekonomiko sakonean sartu zen eta krisi horrek zuzeneko eragina izan du toki ogasunetan eta horien gaineko kontroletan. ALDEguer Cerdak argi adierazi zuen:
|
|
|
Aldundietako zerbitzu konkretu horren barruan finantza zaintzako ahalmenen egikaritza gauzatu zen. Egoera hori ere 2002tik aurrera mantendu egin zen eta, zalantzarik gabe, 2008ko
|
munduko
krisi ekonomikoaren ostean ere horrela izan da. Esangura horretan, adierazgarriak iruditzen zaizkit LARRAzABAL BASAÑEzen hitzak:
|
|
|
Testu Bateratua indarrean sartu eta 2008an
|
munduko
krisi ekonomiko berri bat hasi zen. Egoera horretan Espainiako defizit publikoa areagotzen da eta 11 puntu portzentualetan jartzen da 2009 urtean bertan.
|
|
|
2002ko Ekonomia Itunez geroztik gauza asko gertatu dira. Egitez Foru Aldundiek finantza zaintzako ahalmen gehienak egikaritu dituzte, 2008an
|
munduko
krisi ekonomikoak eta horren ondorioz toki erakundeen finantza jardueraren inguruko arau ezberdinek finantza zaintzako ahalmenak handitu eta indartu zituztenetik (hor dagoz, besteak beste, aurretik aipatutako AEFJLO, Ekonomia Jasangarriari buruzko martxoaren 4ko 2/ 2011 Legea eta TAAJL). Horrek guztiak eragina izan zuen EAEko toki erakundeen gain eta finantza zaintzaren gainean ere.
|