|
2001
|
|
|
Niretzat,
|
munduan
gaur egun bizi ditugun erronka handi guztien konponbidea da.
|
|
2002
|
|
|
|
Munduan
gaur egun gauzatzen ari diren eraldaketa ekonomiko sakonek aurpegiugari dituzte. Herrialdearteko ekonomiaren behatokitik globalizazio ekonomikoaklaburbiltzen du azkenaldian ekonomien nazioarteratzeak lortutako mailarensakontasuna.
|
|
2004
|
|
|
Zer gertatu zen Gernikan bakerik ez zegoen une batean? Eta, hirugarrenik, zertan da bakea
|
munduan
gaur egun?». Horiei erantzuna eman guran, gernikar museo gazteak objektuetan baino sentimendu eta ideietan oinarria daukan ibilbidea eskaintzen du.
|
|
|
Niri asko gustatzen zaizkit lagun talde bat une batean eta denbora pasatu eta gero agertzen duten liburuak eta filmak, hor ikusten delako munduaren aldaketa. Euskal Herrian berrogei hogeita hamar urteotan gure aiton amonen
|
mundutik
gaur egunera izugarrizko jauzia gertatu da, beharbada ehun urtetan baino handiagoa. Eta hori islatu nahi izan dut nobelan baita ere.
|
|
2005
|
|
|
Garapen Iraunkorra behar bezala aztertuko bada, ordea, inguruneari ematen zaion garrantzi ber bera eman behar zaio pobreziari, banandu ezineko tandema osatzen baitute bi kon  tzeptuok. Horrek, jakina, muga etikoak eta ekologikoak eskatzen ditu, eta, azken batean,
|
munduan
gaur egun nagusi den sistema sozio-ekonomikoaren aldaketa. Gauzak horrela, guk, lan honetan, Garapen Iraunkorrak dituen ondorio ekonomiko eta sozio-politikoei eman diegu lehentasuna, horiek baitira gutxien aipatzen direnak.
|
|
2006
|
|
|
Asko eta luze idatzi izan du Le Monde Diplomatiqueko zuzendariak horretaz. AEBen inperio nahiak erresistentzia guztiak «terrorismo» etiketaz hornitu eta herritarron eskubideak urritu ditu, baina ororen buru
|
mundua
gaur egun are arriskutsuagoa da. Mega atentatu gehiagoren zain bizi gara.
|
|
2008
|
|
|
Txerto terapeutikotzat jo daitekeen medikamentu horri esker, tuberkulosiak gaur egun eskatzen duen tratamendu luze eta traumatikoak hilabete bat baino ez luke iraungo. Can Ruti ospitaleko Tuberkulosi Esperimentaleko Unitatean aritzen da Cardona eta berak asmatutako botika da
|
munduan
gaur egun tuberkulosiaren kontra txerto moduan erabiltzeko dagoen tresna bakarra. Aurreneko pausoak behar bezala gainditu ondoren, iazko maiatzean gizakiekin hasi zituen probak, 24 boluntarioz osatutako taldearekin egindako ikerketan.XXI. mendean gauden honetan, 2.000 milioi pertsona baino gehiago daude mundu osoan tuberkulosiak jota.
|
|
|
Eta, zehatzago, haren La matèria primera («Lehengaia»). Italiarrak egiten duenaren antzera, lan
|
munduak
gaur egunean dituen herrenak biltzen dira hemen, Katalunia aldekoak orain: des guztiak (deshumanizazioa, desindustrializazioa, deslokalizazioa), landa eremuen aldaketak, autonomoen mundua, ustelkeria, sindikatuak, paisaiaren hondatzea, langile mobilizazioak.
|
|
|
Horrelakoa da ezjakintasuna eta horrela eran  tzun nuen nik," A, bale" natural natural batez. Agian, bidean zehar topa genitzakeen zailtasunen berri izan banu, adopzioaren
|
munduaz
gaur egun dakidana âez gehiegi, hala ere, ez pentsa dakidana gure eta gure ingurukoen esperientziatik baino askoz haratago doanikâ jakin izan banu, erantzuna bestelakoa zatekeen. Ez dakit eta ez dut inoiz jakingo.
|
|
2010
|
|
|
Ez kabila ez Umma,
|
mundua
gaur egun nazio estatutan antolatuta dago. Munduaren Desliluraketaren partea balitz bezala heldu zaie arrifiei Marokoko nazio estatu modernoa, mendetako enperadore eta kolonialisten ondoren.
|
|
2011
|
|
|
Toki eder eta lasaia da, oso ongi antolatua proiektuak aurrera eramateko. Idoia Zabaleta figura garrantzitsua da dantzaren
|
munduan
gaur egun, hemen Euskal Herrian eta Estatu mailan. Baneukan gogoa Azala ezagutzeko, bidali nion proiektua eta berak bere etxeko ateak ireki zizkigun.
|
|
|
|
Munduan
gaur egun indarrean dauden berreskuratze politika gehientsuenen ezaugarririk behinena azken galdera horien harira mamituko litzateke. Ez genuke oker handirik egingo iritzi hori zurkaiztuta. Izan ere,, arta aringarrien gunea?
|
|
2012
|
|
|
likidoaren inguruan irrika handia dago
|
munduan
gaur egun.
|
|
|
HTTP protokoloa (HyperText Transfer Protocol) sareko bi ordenagailuren artean, hipertestu, aren transferentzia aurrera eramateko protokoloa da. Internet
|
munduan
gaur egun dagoen protokolorik erabiliena da, berarekin beste ordenagailu batean dauden web orriak deskargatu ditzakegularik: HTML (HyperText Markup Language), hipertestu?
|
|
|
PEPeko kudeatzaileak adierazi du ez dagoela etxe pasiboetarako berariazko laguntzarik, baina gogorarazi du autonomia erkidego batzuek A edo B motako eraginkortasun energetikorako diru-laguntzak ematen zituztela. Passivhaus ziurtagiria
|
munduan
Gaur egun, Passivhaus estandarra duten 20.000 etxebizitza edo eraikin inguru kalkulatzen dira, onartuta egon edo ez. Barambiok azaldu du ez dutela denek erregistratzen edo ziurtatzen; izan ere, gauzak modu kontsekuentean eta behar den zorroztasunarekin egiten badituzte, badakite emaitza bermatuta dagoela.
|
|
|
Jose Luis Sampedro oso kritiko azaltzen zaigu liburuan
|
munduak
gaur egun daraman martxarekin. Sistema kapitalistak porrot egin du aspalditik, eta gizartea pikutara doa, hondoratzen ari baita tamalez.
|
|
2014
|
|
|
Zenbat biztanle daude
|
munduan
gaur egun?
|
|
2015
|
|
|
guztiaren beldur da, guztia jartzen du zalantzan, ohikoak ez diren gauzak ikusten dituenez gero; haiek dituen ariman inperfekzioren bat ikusten duenean batez ere (Jainkoak halako mesedeak egiten dizkienak aingeruak izan behar luketela uste dute, eta hori ezinezkoa da gorputz honetan bizi diren bitartean); berehala deabruaren edo malenkoniaren gauzatzat gaitzesten da guztia. Eta mundua honelakoz hain beterik egonik, ez naiz batere harritzen;
|
munduan
gaur egun hainbeste dago halakorik eta deabruak hainbeste gaitz egiten du bide honetatik, non oso zuzen baitaude aitor entzuleak horren beldur izatean eta ongi aztertzean. Baina beldur berarekin ari den arima gaixoa, aitor entzuleagana joan epaileagana legez, eta honek gaitzestean, ez da oinaze eta nahasmen handia hartu gabe geratuko; hortik igaro dena ohartuko da soilik hori zein oinaze handia den.
|
|
|
Izan ere, hauek Jainkoaren ordaina besterik ez dute nahi eta egiten dutena gure alde egiten dute; gugandik ordaina lortu nahi dutenak, ordea, laster batean aspertzen dira, gu hain behartsu ikustean gugandik inolako etekinik aterako ez dutelakoan. Eta hau kasu guztietan hala izan ez arren,
|
munduan
gaur egun ohikoena da, azken batean mundua delako.
|
|
|
Euskal Herriko ekonomia ere testuinguru horretan kokatzen da. UPV/EHUko ikertzaile talde batek, hiru azterketakasuren bidez (Bolivia, Indonesia eta Seychelleak), xehetasunez aztertu ditu Euskal Herriko ekonomiak kanpotik jasotzen dituen baliabideen eraginak eta bere mugetatik haratago sorrarazitako inpaktuen ezaugarriak (Urkidi eta Garmendia, 2014) 3 Gainera, ez dago
|
munduan
gaur egun baliabide nahikorik Hegoaldeko herrialdeek Iparraldeko herrialdeek jarraituriko garapen ereduari jarrai diezaioten.
|
|
2017
|
|
|
Errobotikaren
|
mundua
gaur egun oso presente dago industriaren sektorean, eta egunetik egunera gehiago agertzen da gure eguneroko bizitzan. Albiste ugari topatzen ditugu robot berrien eta euren aplikazioen inguruan.
|
|
|
Ez da azaldu beharrik aniztasuna hainbat eratan dagoela agerian gure gizartean. «Kultur aniztasuna» gure garaiaren ikurra da, herrialdeen artean gertatzen diren pertsonen mugimenduei esker eta
|
munduak
gaur egun duen izaera «globalizatua»ri esker. Euskal Herriari dagokionez, argi dago kultur aniztasuna areagotu egin dela azkeneko hamabost urteetan, estatuaz kanpotik etorritako pertsonei esker; gertaera horrek hainbat aldaketa ekarri du gizartera, eta hainbat hausnarketa eta esku hartze eragin du.
|
|
2018
|
|
|
Urte hastapenean, Unescoko Global Ocean Oxygen Network (GO2NE) ikerlari taldeak plazaratu txostenak erakutsi zuen oxigenorik gabe diren itsas uren guneak lau aldiz gehiago direla
|
munduan
gaur egun duela 50 urte baino. CNRS ikerketa zentroak urtarrilean argitaratu artikulu batek aztertu du ikerketa:
|
|
2019
|
|
|
" Ah, bale" natural natural batez. Agian, bidean zehar topa genitzakeen zailtasunen berri izan banu, adopzioaren
|
munduaz
gaur egun dakidana ez gehiegi, hala ere, ez pentsa dakidana gure eta gure ingurukoen esperientziatik baino askoz haratago doanik jakin izan banu, erantzuna bestelakoa zatekeen. Ez dakit eta ez dut inoiz jakingo.
|
|
|
Expoan mundura zabaldu zen ikuspegi honetatik 2019 urtean ere asko daukagu hausnartu eta ikasteko,
|
munduak
gaur egun ezagutzen duen natura eskuz eraldatutako, edo beste modu batera esanda, kontsumitutako natura bat dela argi dagoelako. Hori horrela, natura modu zentzudun batean kontsumitzeak iraunkortasunaren eta giza ongizatearen alde joka dezakeela hartu genuke oinarritzat.
|
|
2020
|
|
|
|
Munduan
gaur egun 4.000 milioi tona zementu ekoizten dira eta horrek dakar mundu mailako CO2 igorpenen %10 Bestela esanda, azken 60 urteetan 8.000 milioi tona plastiko produzitu dira, hau da, bi urtetan zementutan sortzen dena. Gaurko munduko biztanleen %70 bizi da zementuaren azpian.
|
|
|
–Zu aingerua zara, maitea, eta ez zara konturatzen zer Kaos izugarrik gobernatzen duen
|
mundua
gaur egun. Horrek hil egin nahi gaitu. Ramon eta ni bai behintzat.
|
|
|
Pentsa dezagun, adibideekin jarraituz, hitz modernoago batean, gaur egun behin eta berriro erabiltzen den" global" delakoan.
|
Mundua
gaur egun globala omen da. Globalizatua omen dago.
|
|
2022
|
|
|
" Fronteras abiertas" izenekoan, aldiz, zera dio: " Sexu diferentziak", eta sexu itzuli diote, baina agian genero esan nahiko zuen," funtsezkoa izaten du jarraitzen
|
munduak
gaur egun nola funtzionatzen duen ulertzeko". Eta hori horrela izango delakoan nago, helburu lukeen generoen deuseztatzea gertatzen den arte.
|
|
|
" Momentu historikoetan jendeak ez ditu gauza historikoak bakarrik egiten", idatzi zuen Isaiah Berlinek. Kubaren iraultza irribarretsu ageri da
|
munduan
gaur egun. Hala omen zen duela 60 urte eta hala zen ere duela hogei urte. Hona tokiko afirmazio bat:
|
|
|
Malezia, trunperia eta banaloria... dira munduaren ezaugarriak. Donald Trumpen Trumperriko trumperiak nagusitu dira
|
munduan
gaur egun ere bai.
|
|
2023
|
|
|
Irurtzungo alkateak alternatibaren berri eman zuen. Greenpeaceko Lorea Floresek, berriz, gasak
|
munduan
gaur egun zein egoera duen azaldu zuen eta, azkenik, Sarabe Arakama Irigoien ingurumen teknikariak Aralar mendiak duen balioa azaldu zuen.
|
|
|
" Nik ez nuen imajinatzen hainbeste purutasun duen leku bat egon zitekeenik
|
munduan
gaur egun". Hori esan zidan Bea Coronadok hona ailegatu zeneko lehen inpresioaz galdetu nionean.
|
|
|
|
Mundua
gaur egun dagoen egoeran, agian, komeni da nabarmentzea ezen zientziak gerra suntsitzaileagoa eta lazgarriagoa izan dadin izandako eragina jarduera zientifikoaren oharkabeko azpiproduktu bilatu gabea izan dela. British Association for the Advancement of Science elkartearen presidente Lord Rayleighek, berriki emandako hitzaldi batean, xehe xehe azaldu du gerra modernoan erabilitako substantzien erabilera suntsitzailearen motiboa gizakiaren eromena dela, ez zientzialarien borondatea.
|