|
2000
|
|
|
Hori ikusirik ez da batere harritzeko indiar ekintzaile batek esan zuena
|
Munduko
Bankuaren aitzinean duela oso gutxi: " Zuek nahi duzuena da betiko gure egoera ekonomikoa, soziala eta kulturala hipotekatzea".
|
|
2001
|
|
|
Nazioarteko Moneta Fondoaren (NMF) eta
|
Munduko
Bankuaren (MB) aurka urrian Pragan izandako mobilizazioko irudiak gogoan ditugu oraindik. Beren jarduera eta jokabide neoliberalekin pobreak egunetik egunera pobreagoak eta aberatsak aberatsagoak bihurtzen dituen munduko globalizazio ekonomikoaren ordezkari eta eragile diren erakundeok urteko batzarra egiten ari ziren hiriburu horretan.
|
|
|
Datorren asterako, ekainaren 25etik 27ra, 2001eko Europako Ekonomiaren Garapenari buruzko Konferentzia zegoen iragarrita Bartzelonan,
|
Munduko
Bankuak antolaturik. Azkenerako, bilera bertan behera utzi beharrean gertatu dira, globalizazioaren aurkako herri mugimendu gehiagoren iragarpenen ondorioz.
|
|
|
Pragako martxan nazioarteko harremanak sendotu zituztenez geroztik, bertako ahaleginak ere tinkoagoak dira gaur egun. Egia da, bestalde, Euskal Herriko hainbat sindikatuk eta ezkerreko alderdi politikok (LAB, ESK, ELA, EHNE, CCOO, UGT, EH, HAIKA, IU...) beren ekarpena egin dutela, bertako militanteek Pragako mobilizazioetan esku hartuz, eta, geroago, Biarritzen egin zen Europako Goi bileran eta, are geroago, Nizakoan. Bartzelonan egitekoa zen eta bertan behera utzi den
|
Munduko
Bankuaren bilerarako ere prestatzen hasiak ziren globalizazioaren aurkako euskal taldeak.
|
|
|
Finantzen arloko globalizazioa da globalizazio ekonomikoa baino gehiago eta finantza merkatuak daude erdian eta, beraz, agente finantzarioak: multinazional handiak, Burtsa,
|
Mundu
Bankua, 7 indartsuenen Taldea, Merkataritzaren Mundu mailako Erakundea...
|
|
|
Globalizazioaren aurka daudenak ez doaz Estatuen aurka, globalizazioaren ardura duten nazioarteko erakundeen aurka baizik:
|
Munduko
Bankua, Merkataritzaren Mundu mailako Erakundea...
|
|
|
Estatu Batuak
|
munduaren
banku gisa 100
|
|
|
10.10
|
Munduko
Bankuaren Global Development Finance delako
|
|
|
Kanpo zorraren zerbitzuan ikusi dugun desordenaren errealitatearen deskripzio zehatza egiaztatuko dugu kapitulu honetan, datuetan oinarriturik. Zenbait etsenpluk herrialderik zordunduenen artean
|
Mundu
Bankuak argitaraturiko estatistika ofizialetatik harturikoek egiaztatuko dute desordena. Benetan lortzen diren emaitzen eta inolako biziorik gabe lortu liratekeenen artean ezberdintasun sistematiko bat erakusten dute fluxu estatistikoek; eta hori perturbazio faktore bat martxan dagoelako da.
|
|
|
|
Mundu
Bankuak plazaratzen dituen estatistikak ez dira perfektuak. Ezinezkoa da, beraz, herrialde bakoitzerako, epealdi bakoitzean, desordena frogatzea.
|
|
|
7.2 ESTATU BATUAK
|
MUNDUAREN
BANKU GISA
|
|
|
10.10
|
MUNDUKO
BANKUAREN. GLOBAL DEVELOPMENT FINANCE. DELAKO TXOSTENAK DESFUNTZIONALTASUNA EGIAZTATZEN DU
|
|
|
Ikus ditzagun
|
Mundu
Bankuaren estatistikak hurrengo taulan.
|
|
|
Garapen bidean dauden herrialdeei dagozkien datuek,
|
Mundu
Bankuak emanak, ez dute kontuan eduki barne aurrezkia. Hortaz, nazioarteko interesen biderkatzailea 1,5 baliokoa baino ez da.
|
|
|
(iii) Inbertsio atzerritarrak eskuraturiko mozkinen erdia gehituz gero, 308.510 milioi dira utz diezaiegun
|
Mundu
Bankuko eta NMFko adituei interesen ordainketa eta mozkinen aberriratzea noraino meta daitezkeen erabakitzea.
|
|
|
7 EEBBetako korporazioen zerbitzura,
|
Munduko
Bankuaren eta Nazioarteko Moneta Fondoaren politika moldatzen dituzte.
|
|
|
Bere iturri nagusiak erakunde monetario eta ekonomiko handiak dira:
|
Munduko
Bankua, Nazioarteko Moneta Fondoa, Munduko Merkataritza Erakundea, GATT akordioa, Ekonomi Lankidetza eta Garapenerako Erakundea, Europar Batzordea, besteak beste. Erakunde hauen finantziazioaren bidez, ikerkuntza gune, unibertsitate, fundazio eta beste hainbat erakundek halako pentsamoldea zabaldu eta biribiltzen dute, Armand Mattelart komunikologoak preta penser mediatikoa deitu duena7 Anonimoa eta neutrala badirudi ere, diskurtso hau errepikatzen dute, teknizismo eta formalismo ekonomikoetan nahasturik, inbertitzaileeta burtsaartekarien gustuko diren informazioorganoetan:
|
|
2002
|
|
|
Lehen multzokoak, MFSkoak, Seattle, Washington, Praga, Genoa eta hainbat hiritako mobilizazio popular eta dagoeneko historikoetan parte hartu izan dutenak dira. Bigarren multzokoak, MFEkoak, Davosko eta beste hiri batzuetako hotel handietan eseri izan direnak, Munduko Fondo Ekonomikoko,
|
Munduko
Bankuko, Merkataritzako Munduko Organizazioko eta enpresa handi eta multinazionaletako ordezkariak dira.
|
|
|
Nolanahi ere, gaur egungo munduko ekonomian globalizazioaren ideia errotzeko eragin erabakiorra duen joera bat, kapitalen erabateko liberalizazioa da, nazioarteko merkatuetako higikortasun librearen gorengo ikurra izateraino helduz.Horrelaxe da, zeren laurogeiko hamarkadatik aurrera Estatuek kapitalen naziozgaindiko joan etorrien gainean historikoki izandako kontrola galdu baitute. Bestalde, nazioarteko finantza sistema nolabait ikuskatzeko funtzioa duen erakundea,
|
Munduko
Bankua, kapitalen mugimendu librearen aldeko eragile sutsuenetarikoada, eta, ondorioz, herrialdeen arteko ibilerei ipinitako trabak ezabatze aldera jo ohidu erakunde horrek. Geroztik, finantza merkatuak ia guztiz liberalizatuak daude, eta, beraz, kapitalek herrialdearteko mugikortasuna libreki gauzatzeko ahalmenadute.
|
|
|
|
Munduko
Bankuaren urteroko txostenetan egiazta daiteke informazio hau.
|
|
|
Hori dela eta, gobernuei beren ekintzak pobreziaren aurka zuzentzeko eskatu diete, legez kanpoko mozketaren aurka.
|
Munduko
Bankuaren kalkuluen arabera, gobernuek legez kanpo egindako mozketen kostuen ondorioz kredituak berritzea 5.000 milioi dolarrekoa da urtean, herrialde ekoizleetako gobernuen ekonomiarako 10.000 milioirekin. Halaber, Adenak politika berde nazionalak hartzeko eta martxan jartzeko eskatzen die gobernuei, erosten duten zura lege iturrietatik eta ondo maneiatuetatik datorrela adieraztera behartzen duten politika berdeak.
|
|
|
Belardiak, nekazaritza lurrak, basoak, kostaldeak eta ur gezako sistemak. Nazio Batuen,
|
Munduko
Bankuaren eta Munduko Baliabideen Institutuaren (AEB) azterlanak ekosistemen egoera eta horietatik lortutako produktuen baldintzak ebaluatzen ditu lehen aldiz: ura, elikagaiak, biodibertsitatearen kontserbazioa eta atmosferako karbono biltegiratzea, besteak beste.
|
|
|
Munduko Osasun Erakundeak (OME) eta
|
Munduko
Bankuak egindako azterlan baten arabera, tabako kontsumoak eragindako gaixotasunek eragindako heriotzak saihesteko neurririk eraginkorrena tiraderen prezioa igotzea da, batez ere gazteei eragiten baitie. Txosten horren arabera, %10eko gehikuntzak 5 milioi heriotza saihestuko lituzke mundu osoan.
|
|
|
Aurreko hamarkadan hasi zen joera hori, turismo arloko agintari eta adituek eta ekologistek ekoturismoa proposatu zutenean, ohiko turismoaren eragin negatibo batzuk arintzeko eta, aldi berean, diru sarrerak sortzeko, lanpostuak sortzeko eta inbertsioa erakartzeko.
|
Munduko
Bankuaren datuen arabera, munduko turismoaren balioa 440.000 milioi dolarretik gorakoa da (ia 433.000 milioi euro), eta naturarena gastu oso horren %40tik %60ra bitartekoa izan daitekeela kalkulatzen da. Portzentaje horrek pentsarazten du turismo ekologiko gisa saltzen den guztia ez dela halakoa.
|
|
|
7 Ekonomia neoliberal zorrotz batean barrena, gutxi batzuen aseen gose bizi da jende gehiena,
|
Munduko
Banku nagusienek zurrupatzen dute dena, ezinaren hasperena, galtzear itxaropena, (bis) desorekaren eragilea hori da zehazki dena, ustez gorputza indartsu duen bihotz gabeko sistema. (bis)
|
|
2003
|
|
|
2001eko azaroan, 1995ean Marrakexen sortutako Komertziorako MunduErakundea Dohan bildu zen, Seattlen (2000) jasotako ezusteko porrota gainditu etaindarrak eta planak berreskuratzeko asmotan. Bretton Woods erakundeen 50.urteurrena izan zenean, 50 urte, aski da kanpainak3 izugarrizko arrakasta izan zueneta
|
Munduko
Bankuaren, Nazioarteko Diru Funtsaren eta GATTaren (orain MME) kontrako kritikak areagotu zituen, eta Seattlen mundua astindu zuen mobilizazioagertatu zen. (Roma, P. 2002).
|
|
|
Azpiko instituzionalizazio ekologiko honen aurrean, Johannesburgoko Goi bileran, batzuek Nazioarteko Ingurumen Erakundea eraikitzea proposatzen dute, Nazioarteko Lan Erakundea edo Mundu Osasun Erakundearen parekoa, BrettonWoods eko(
|
Munduko
Bankua, Nazioarteko Diru Funtsa eta Mundu Merkataritzaren Erakun dea) instituzioen boterea neutraliza dezan, eta, bide batez, EnergiaBerriztagarrien Nazioarteko Agentzia eta Nazioarteko Ingurumen Korte Iraunkorrasortzea ere bai, 500 nazioarteko ingurumen akordioak errespeta daitezen (TheJo, burg Memo, 2002: 65).
|
|
|
|
MUNDUKO
BANKUA (MB). Ingurumenerako oso kaltegarriak direninbertsioak eta proiektuak kudeatzen ditu.
|
|
|
Horrez gain, G taldeak zuzenduriko mundu osorako exekutiboaren egitura honako hau da Dieterichen iritziz: alor ekonomikoa
|
Munduko
Bankuaren, Nazioarteko Diru Funtsaren, Munduko Merkataritza Erakundearen eta Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen esku ei dago; alorpolitikoa, Nazio Batuen Erakundearen Segurtasun Kontseiluaren esku; gizarte alorra, alor ideologikoa, Unescoren, Lanaren Nazioarteko Erakundearen, PNUMAreneta NBEren Batzar Nagusiaren esku9; alor militarra, azkenik, NATOren esku dago, denok ere honezkero...
|
|
|
Horri gagozkiola, Fernandez Duranen ustez (2001), estatuek (gune periferikoetan batez ere) botereagaldu izana ez da kasualitatez gertatu. 1990eko hamarraldi hasieran, NDFk,
|
Munduko
Bankuak eta nazioarteko beste zenbait erakundek Washingtonen erdietsitakoWashington consensus delakoaren emaitza ei da hori; bertan, gutxieneko estatuarenkontzeptua inposatu ei zuten12.
|
|
|
Haatik, II. Mundu Gerra amaituta, prozesua berriro jarri zen abian, orduantxe (1946an) sortu baitziren mundu osorako merkatuaren eta gidari nagusiditugun
|
Munduko
Bankua eta Nazioarteko Diru Funtsa. Bi urte geroago, berriz, 23estatuk alde askotariko merkataritza sistema bat hitzartu zuten:
|
|
|
Azken batean, globalizazio neoliberalak, bere bilakaerarekin batera, hesi berriak eta indartsuak jarri ditu hegoaldeko nekazaritzan bi prozesu hauen ondorioz.Lehenengoa kanpo zorraren arazoaren eztandaren ostean, pentsamendu neoliberalak
|
Munduko
Bankua eta Nazioarteko Diru Funtsaren eskutik hegoaldekoherrialdeetan indarrean jarri zituzten Egiturazko Doikuntza Planak; bigarrena, 1986 bitartean GATTen baitan gauzatzen den nazioarteko merkataritza txandaberriak, Uruguai Txandak, alegia, izandako emaitzak: i) nekazal produktuenmerkataritza liberalizatzeko hartutako hitzarmena eta ii) Merkataritzari lotutakoJabego Intelektualaren gaineko Hitzarmena, biak Txandaren ostean sortu MundukoMerkataritza Erakundearen (MME) baitan garatuak geroztik.
|
|
|
Hau da, merkatua etaekimen pribatuaren nagusitasuna sendotzea sektore publikoaren esku hartzearenaurrean eta ekonomiaren kanpo sektorearen liberalizazioa bultzatzea, nazioartekoelkartrukeak erraztuz. Lehenengo zutabearen ardura Nazioarteko Diru Funtsarengain geratzen da, eta bigarrena, berriz,
|
Munduko
Bankuaren esku. Bakoitzak berehelburuak lortzeko jarraitzen dituzten politikak eragin oso handia izango dutenekazaritza sektorean.
|
|
|
–Europar Batasunak etengabeko produkzioan etakontsumoan, pertsona eta merkantzien gero eta lekualdatze ugariagoetan, nekazaritza industrializatuan, gastu sozialen murrizketan, enpresen pribatizazioan, planetaren eremu zabalen kontrolean,. Europa gotorlekua, n, ingurumenaren degradazioan, finantzen espekulazioan... horietan guztietan oinarritutako garapen ereduari erantzuten dio, hau da, eta labur esanez, hazkunde ekonomikoan eta mundu osoan etagure bizitzaren eremu gehienetan merkatuak sortzean baino ez oinarritutakoereduan. Europar Batasuna, NMFrekin,
|
Munduko
Bankuarekin, G... batera, globalizazio ekonomikoa bultzatzen duten eragileen artean, beste bat da? (Hemeneta Munduan.
|
|
|
Hemen eta Munduan 2000 urtean jaio zen, globalizazioaren inguruko EuskalHerriko herri ekimen legez. Nazioarteko Diru Funtsa (NMF) eta
|
Munduko
Bankua (MB) Txekiar Errepublikako hiriburuan egiteko ziren urteko goi bileraren aurkakoekitaldietan parte hartzeko; Pragaraino hurreratu ziren gizon eta emaku meei zorzaie mungimendu horren sorrera. 2000ko iraila zen, eta Hemen eta Munduanekinbatera Europako goi bileren aurkako mobilizazioetan parte hartzen aurki ditzakegun Europako beste hainbat talde sortu ziren garai horretan ere bai.
|
|
|
Hemen eta Munduan osatzen duten kideen hitzetan, baita mugimenduarenagiri eta ekimenetan ere, mugimendua globalizazio neoliberalaren aurkako borrokan ari da, eta bereziki
|
Munduko
Bankuaren, Nazioarteko Diru Funtsaren eta Merkataritzako Mundu Erakundearen politiken aurka, horiek jotzen baititu mundukoetsai ofizialtzat. Hemen eta Munduan taldea borroka Europako herritarrei erabakiak hartzeko duten eskubidea onartzearen aldekoa da, herri guztien autodeterminazioaren aldekoa, giza eskubideen benetako bermearen aldekoa.
|
|
|
|
Munduko
Bankuko webgunean da
|
|
|
Munduko herrialdeetako gobernuek eta OMEko arduradunek beraiek egindako gomendioek, eskualderik kaltetuenetara ez joateak, Asiako hego ekialdeko herrialdeetara hegaldiak bertan behera uztea eragin zuten denboraldi batez. Apirilean iragarritako
|
Munduko
Bankuaren azken aurreikuspenetan, pneumoniak Asiaren hazkundea% 5 jaitsiko zuela adierazi zen. Eremu kaltetuenak Txina eta Hong Kong izango dira.
|
|
|
Estatu askok ez dituzte erabiltzen herrialde pobreetarako funtsak,
|
Munduko
Bankuak salatu duenez
|
|
|
|
Munduko
Bankuak (MB) atzo salatu zuen gobernu askok ez dietela funtsezko zerbitzurik ematen pobreei, baina ohartarazi zuen konponbidea ez dela erabateko pribatizazioa, atzo Dubain zabaldu zuen Mundu Garapeneko Txostenean adierazten duenez. “Gobernu askok ez dituzte beren betebeharrak betetzen, bereziki pobreei dagokienez”, adierazi du MBk.
|
|
|
Gainera, desoreka larriak zuzentzen dituzten nazio hartzaileetan erreforma instituzionalak egin dira. Erreforma horiek munduko biztanleriaren bostenaren mesederako izango lirateke, 1.200 milioi pertsona inguru, egunean dolar batekin baino gutxiagorekin bizi direnak,
|
Munduko
Bankuaren arabera. Horietatik 52 milioi Latinoamerikan zeuden 2000 urtean, bertan hamar urte lehenago zeuden 48 milioiekin alderatuta, txostenaren arabera.
|
|
|
Erakunde horietako batzuek nazioarteko plataforma bat sortu dute hitzordu horretara gonbidatu gisa joateko. Konferentzian parte hartuko duten herrialde eta erakunde multinazionalek 27.000 milioi dolar inguruko ekarpen globala emateko konpromisoa hartu dute,
|
Munduko
Bankuak herrialdearen berreraikuntza finantzatzeko beharrezkotzat jotzen dituen 55.000 milioien erdia. Iraken dauden Espainiako GKEetako bat Munduko Medikuak da.
|
|
|
" Inperioari" aurre egiteaz hitz egiten dugunean," Inperioak" zer esan nahi duen identifikatzeko premia dugu. AEBetako gobernua (eta europar sateliteak) esan nahi ote du, ala
|
Munduko
Bankua, Nazioarteko Diru Funtsa, Munduko Merkataritza Erakundea, korporazio multinazionalak. Ala hori guztia baino gehiago?
|
|
|
Bestetik, nazioartekoerabakien aurkako hainbat protestaldi egin dira: 1999ko amaieran Seattlen MMEren aurkako protestak, Washingtonen
|
Munduko
Bankuaren eta NDFren aurkakoak, Goteborg en Europako Goi Bileraren aurkakoak, Genoan G8renaurkakoak... Gero eta suntsitzaileagoa den sistema baten aurkako protesten bat egiteak eta etsai komun baten aurkako eta alternatiben bilaketarako konbergentziak elikatu dute, hain zuzen, mugimendu hori.
|
|
2004
|
|
|
Europan Argentina moderno baten irudia daukagu, aditu kritikoek diotenez
|
Munduko
Bankuak bere politikekin zorretan ito duen herrialde aurreratu bat. Baina behin eta berriro iristen dira hango probintzietan bizi duten egoera feudalaren albisteak.
|
|
|
Baina gero egiatan, beren eroste ahalmena arras txikitua ikusi zuten, debaluazioagatik eta harekin batera martxan jarri ziren neurriengatik.
|
Munduko
Bankuak eta Nazioarteko Moneta Fondoak aldaketa baliatu baitzuten beren liberalizazio eta pribatizazio politikak zabaltzeko».
|
|
|
Duela hamar urteko debaluazio basatiaren ondorioz, Demba Moussak dioenez, frankoa darabilten afrikarren kanpo zorra asko handitu zen, eta
|
Munduko
Bankua bihurtu zen hemengo herrialde askoren hartzekodun nagusia, Frantzia kolonizatzaileari berari aurrea hartuz. «1995etik aurrera Estatuen ahalmena ere ahuldu egin da, beren sinesgarritasuna eta legitimitatea bezala.
|
|
|
Hitzekin kontuz ibili behar da, erabiltzearen poderioz azkar galtzen dute-eta jatorrizko esangura. Rafa Ajangiz irakasleak ohartarazten duenez,"
|
munduko
bankuek aurrekontu parte hartzaileak gomendatzen dituzte, beraz pentsa". Baliteke" demokrazia parte hartzailea" hitzak batere aurrerakoiak ez diren ideiak zilegitasunez janzteko erabiltzea.
|
|
|
Adibidez, ohituak garahegoaldeko ekonomiak iparraldean asmatutako zientzia ekonomikoaren bidezepaitzen, hegoaldeko herrien munduko ikuspegia batere kontuan hartu gabe. Horrela, eremu geografiko horrentzat estralurtarrak diren teoria ekonomikoak erabiltzen dira, adibidez, herri horien ustiaketa ekonomikoa errazten duten NazioartekoMoneta Funtsaren eta
|
Munduko
Bankuaren politika inperialistak justifikatzeko eta, nork daki zein neurritan, baita politika horiek eraikitzeko ere.
|
|
|
Hala adierazten du WWF/ Adena erakunde ekologistaren txosten batek, atzo Dibertsitate Biologikoari buruzko Hitzarmenaren VII. Konferentziaren (CDB) esparruan aurkeztu zenak, otsailaren 20ra arte Kuala Lumpurren (Malaysia). Txosten hori egiteko, WWF/ Adena erakundeko zientzialariek,
|
Munduko
Bankuarekin eta Babestutako Guneen Munduko Batzordearekin lankidetzan, munduko 34 herrialdetako 200 bat basoren jarraipena egin dute azken bost urteetan. Lan honen ondorioek erakusten dutenez, babestutako basoetan gehien errepikatzen diren arazoak “indigenen eta herrietako eskubideen urraketa, legearen planifikazio, jarraipen eta aplikazio falta —gehienetan ez dira zigorrak aplikatzen— eta aurrekontu funtsen falta dira”.
|
|
|
Brasilgo Ingurumen Ministerioak ekintza plan bat aurkeztu du Amazoniako deforestazioa prebenitzeko eta kontrolatzeko.
|
Munduko
Bankuaren (BM) datuen arabera, gaur egun 25.000 kilometro karratu baino gehiago ditu urtean. Deforestazioaren arrazoi nagusiak azpiegitura lanak dira, bereziki errepideak eraikitzea.
|
|
|
Rainforest en arabera, merkataritza desberdintasun larriek kaltetutako herrialdeek “dibisak eta inbertsioak sartzeko itxaropena” ikusten dute turismoan. Horrekin batera, nazioarteko erakundeek, hala nola
|
Munduko
Bankuak eta NBEko agentziek, “turismoa benetako mundu industria bihurtzen” parte hartu dute. Sektoreko multinazional handiek “baliabide biologikoetarako eta ekologikoki ahulak diren eremuetarako sarbide komertziala irabazi dute, eta bioaniztasunaren pribatizazioa bizkortu dute”, txostenak dioenez, “lurren eta tokiko komunitateen eta ingurumenaren baliabideen eskubideen kalterako”.
|
|
|
Prezioak Bestalde, Ministroen Kontseiluak gaur txosten bat egin du zigarreten prezioak igotzeak izango lukeen eraginari buruz. Azterlanak dio,
|
Munduko
Bankuaren datuak aipatuta, neurri horrek “kostu/ eraginkortasun erlazio hobea duela kontsumoa murrizteko”. Ildo horretatik, Gobernuak uste du publikoarentzako salmenta prezioa %20 gehitzeak kontsumoaren %8, 6ko murrizketa ekarriko lukeela, hau da, 1.169.600 herritar inguru erretzeari utziko liokeela.
|
|
2005
|
|
|
Prozesu konkretuaz jardun behar da.
|
Mundu
Bankuaz edo Nazioarteko Merkataritza Erakundeaz ari bagara, horien lanak eta ondorioak txarrak direla esango dizut. Baina badira prozesu globalizatzaile onak, abantailak eskaintzen dituztenak.
|
|
|
Milioi horiek dira afrikarrek dauzkaten 19 hartzekodun nagusietatik hiruri dagozkienak; gainerako zorrak bere hartan dirau. Bestalde, 14 herrialde txiroen horiei barkatzen zaien dolar bakoitzeko beste dolar bat gutxiago jasoko dute laguntzatan, eta laguntza berreskuratzekotan
|
Munduko
Bankuak eta bestek erabakitako politika ekonomikoa zorrotz aplikatu dute. Egia esan, 14 herrialde horiek jadanik aplikatzen dituzte errezeta neoliberal horiek, eta horregatik barkatzen zaie zorra.
|
|
|
|
Munduko
Bankuak eta Lurraren Institutuak azterlan bat argitaratu dute hondamendi naturalen ondorioak saihesteko
|
|
|
|
Munduko
Bankua eta Columbiako Unibertsitateko (AEB) Lurraren Institutua “Hondamendiko puntu gatazkatsuak: Arrisku Globalaren Analisia”.
|
|
|
Bere hitzetan, “tresna” bat izan nahi du hondamendi naturalen eraginak prebenitzeko eta arrisku handieneko zonak garatzen lagunduko duten politikak martxan jartzeko. Columbiako Unibertsitateko,
|
Munduko
Bankuko eta Norvegiako Institutu Geoteknikoko ikertzaileek, besteak beste, lau urtez aztertu dituzte muturreko lehorteen, uholdeen, sumendien, zikloien, lur irristatzeen eta lurrikaren arriskuak, ekonomiari eta biztanleriari dagokienez. Horren ondorioa da 3.400 milioi pertsona inguru bizi direla, gutxienez, mundu mailan urtero gertatzen diren 600 hondamendi naturaletatik batek uki ditzakeen eremuetan.
|
|
|
Burundin, Bangladeshen, Dominikar Errepublikan, Haitin, Hondurasen eta El Salvadorren, besteak beste, biztanleen %90 baino gehiago hiltzeko arrisku handiko eremuetan bizi da, bi hondamendi naturalen edo gehiagoren ondorioz. Maryvonne Plessis Fraissard ek,
|
Munduko
Bankuko Garraio eta Hiri Garapeneko zuzendariak, txostena aurkeztean adierazi zuen, arrisku natural baten eragin suntsitzailea aurreikusi eta murrizteko, funtsezkoa dela gobernu, arrisku eta baliabide politika on bat. Alde horretatik, Japoniako eta Peruko kasuak konparatu zituen; antzeko zaurgarritasun maila duten bi herrialde dira, eta urtean dozena bat edo gutxiago hiltzen dira fenomeno naturalengatik lehenengoan eta milatik gora bigarrenean.
|
|
|
Alde horretatik, Japoniako eta Peruko kasuak konparatu zituen; antzeko zaurgarritasun maila duten bi herrialde dira, eta urtean dozena bat edo gutxiago hiltzen dira fenomeno naturalengatik lehenengoan eta milatik gora bigarrenean. Bestalde, Plessis Fraissardek azaldu zuen ikerketa oso garrantzitsua dela
|
Munduko
Bankuaren lanerako. “Garrantzitsua da, arriskuaren kudeaketa ez baita laguntza humanitarioaren kontua soilik, baita garapenerako laguntzarena ere”, azpimarratu zuen.
|
|
|
Urik ezak eta suteetako keak bost milioi hildako eragiten dituzte urtean Hirugarren Munduan,
|
Munduko
Bankuaren arabera.
|
|
|
Bost milioi pertsona hiltzen dira urtero garapen bidean dauden herrialdeetan, edateko urik ez izateagatik edo egur suteetako kea arnasteagatik. Egur hori da 2.000 milioi biztanlerentzako energia iturri nagusia,
|
Munduko
Bankuak atzo aurkeztu zuen “2005eko Datuen Liburu Berdean” jasotzen denez. Liburu honek herrialde horiek osasunerako dituzten arrisku handiak salatzen ditu, eta hainbat ingurumen faktorek zigortzen dituzte:
|
|
|
|
Munduko
Bankuak jakinarazi du malariaren aurkako borrokan ahalegin handiagoa egingo duela
|
|
|
|
Munduko
Bankuak iragarri du malariari aurre egiteko borroka handituko duela. Malaria Afrikaren lakra handienetako bat da, azken urteotan mundu mailako ahaleginek porrot egin baitute eta motz geratu baitira.
|
|
|
Txosten batean, munduko finantza erakunde horrek adierazi du estrategia berria indar berezi bat sartzea izango dela, malariaren aurkako borrokan egindako ahaleginak herrialde pobreei maileguak emateko programen parte izan daitezen. Programaren arabera,
|
Munduko
Bankuak eltxo sareak eta malarien kontrako sendagaiak gehiago banatuko ditu, eta zerga eta tarifa gutxien dituzten herrialdeei laguntza emango die gaixotasuna tratatzeko botikak eskuratzeko. Munduko Bankuaren hasierako kalkuluek adierazten dutenez, hurrengo bost urteetan 500 eta 1.000 milioi dolar artean izango dira finantziazio behar berriak.
|
|
|
Programaren arabera, Munduko Bankuak eltxo sareak eta malarien kontrako sendagaiak gehiago banatuko ditu, eta zerga eta tarifa gutxien dituzten herrialdeei laguntza emango die gaixotasuna tratatzeko botikak eskuratzeko.
|
Munduko
Bankuaren hasierako kalkuluek adierazten dutenez, hurrengo bost urteetan 500 eta 1.000 milioi dolar artean izango dira finantziazio behar berriak. Horrez gain, adierazi dute banketxe barruan eta kanpoan dirua lortzeko asmoa dutela, sektore publikoak eta pribatuak barne.
|
|
|
Horrez gain, adierazi dute banketxe barruan eta kanpoan dirua lortzeko asmoa dutela, sektore publikoak eta pribatuak barne.
|
Munduko
Bankuaren datuen arabera, malaria eltxo baten ziztadak eragindako gaixotasuna da, eta urtean milioi bat pertsona baino gehiago hiltzen ditu. Gainera, beste asko gaixotzen dira, gehienak bost urtetik beherako haurrak.
|
|
|
Gaur egungo krisiaren larritasuna neurri handi batean finantziazio sistema horrek eragin du, eta, horren ondorioz, mundu osoko ehunka elkarte, GKE eta erakunde batera bilatu dira mundu osoko milioika pertsonari miseriatik ateratzea eragozten dien egoera baterako irtenbideak. Egoera hein batean konpontzeko hartu diren azken neurriak 2005eko ekainean hartu dira, munduko herrialde aberatsenek, G izan arren, Errusiak izan ezik, eta
|
Munduko
Bankuarekin, Nazioarteko Moneta Funtsarekin (NMF) eta Afrikako Garapen Funtsarekin bat etorriz, zorra berehala barkatzea erabaki zutenean munduko 18 herrialde pobreenetatik, hau da, Saharaz hegoaldeko 18 herrialdetara, gehienetara. Aurrerago, bederatzi herrialdetako beste talde batek 12 eta 18 hilabete bitarteko epean 11.000 milioi dolarreko zorra barkatuko du.
|
|
|
“Globalizazio ekonomikoaren testuinguru zabalean ulertu behar da, baita pribatizazioa eta merkantilizazioa sustatzeko duen zereginean ere”. Mugimendu sozialek salatzen dute
|
Munduko
Bankuak eta Nazioarteko Moneta Funtsak uraren pribatizazioa ezarri dutela maileguak emateko baldintza gisa, kontuan hartu gabe egoera horren ondorio larriak %80an eragiten diela landa eremuei: Kolonbiako eta Filipinetako emakume gehienek ur kutsatua erabiltzen dute ordainketa faltagatik zerbitzua mozten dietenean, eta beren bizitza suntsi dezaketen gaixotasunak jasaten dituzte.
|
|
|
Munduko pobreen hiru laurdenek bakarrik dute ingurumena aberastasuna sortzeko, NBEren eta
|
Munduko
Bankuaren arabera
|
|
|
NBEk eta
|
Munduko
Bankuak egindako “Munduko baliabideak 2006: pobreen aberastasuna” txostenaren arabera, baliabide naturalak “bitarteko bakarra” dira, eta munduko etxe pobreen hiru laurdenek dute aberastasuna sortzeko.
|
|
|
Hala, mundu osoko muturreko pobrezian bizi diren 1.100 milioi pertsonetatik 825 milioi inguru landa munduan daude, eta, beraz, ingurumena egoera horretatik ateratzeko behar duten bakarra da. Txostenaren egileek, Munduko Baliabideen Institutukoak, Nazio Batuen Ingurumen eta Garapenerako Programakoak eta
|
Munduko
Bankukoak, pobreziaren aurkako borrokan ekosistemak erabiltzeari arreta handiagoa jartzea eskatzen dute. Ingurumena “ez da nahikoa iraganean”, naturaren boterea aldaketarako “bitarteko eraginkorra” denean, Ecoespañak gaztelaniaz argitaratutako lan honetan adierazten da.
|
|
2006
|
|
|
Nazioarteko erakundeen datuak erabiliz, aldizkariak argitu du Munduaren Gehiengoan ezinduen %82a txirotasunaren marraren azpitik bizi dela. Munduan 600 milioi ezindu bizi badira, horietatik 500 «pobreen arteko pobreenak» direla dio
|
Munduko
Bankuak. Dosier honen ardura hartu duen Dinyar Godrej editoreak idatzi duenez, «horien giza eskubide arazo premiazkoena bizirik irautea da.
|
|
|
Jende ezindua edozein gizartetako edozein mailatan aurkitzen da, baina kopuru handiei erreparatuz gero da ezintasuna eta pobrezia elkarrekin ezkonduta daudela. Eta ororen buru,
|
Munduko
Bankuak kalkulatu du munduko txiroenen artean %20 pertsona minusbaliatuak direla. Izan ere, ezintasunen %50 prebenitzeko modukoak dira zuzenean pobreziari lotuak beraz eta horien artean %20 malnutrizioak eraginak.
|
|
|
ez da munduan beste lekurik Indian adina pertsona txiro bizi denik. 300 milioi jende bizi dira hemen egunean dolar bakar bat baino gutxiagorekin;
|
Munduko
Bankuaren irizpideen arabera, txirotasun erabatekoan. Populazioaren herena bizi da Indian maila beldurgarri horretan; Txinan aldiz 85 milioi.
|
|
|
" Horrela negoziatu du martxoaren 25ean Txadeko defentsa ministroak Kieven erasoko bost Mi helikoptero alokatzea. Honen berri jakin balitz,
|
Munduko
Bankua garrasika hasiko zen, baina Parisek sekretuari eutsi zion".
|
|
|
Alegia, haren alde hainbeste egin ondoren, zein gutxi ekarri duen ordainetan. " Badira sei hilabete esan dio kazetariari Chiracen inguruko agintari batek, izenik eman gabe esaten ari gatzaizkiola, ezin dituela aldi berean eduki bere kontra Sudan,
|
Munduko
Bankua, AEBetako petroleroak, matxinada armatu bat, oposizio politikoa eta bere zaghawa klanaren zati handi bat".
|
|
|
Erantzunaren parte handi bat
|
Munduko
Bankuak eman dezake, bere buruan George W. Bush AEBetako lehendakariak ipinita 2005etik Paul Wolfowitz neokontserbadorea daukanak.
|
|
|
Bush AEBetako lehendakariak ipinita 2005etik Paul Wolfowitz neokontserbadorea daukanak. Gisa honetako herrialdeentzako formula zaharra aplikatzen du beti
|
Munduko
Bankuak: lehengaien erauztea bultzatu horrek garapena ekarriko dielakoan.
|
|
|
Nazio Batuen Batzorde ekonomiko eta sozialaren aholku emailea da eta baita beste erakunde espezializatuena ere; hala nola, UNESCO, FAO eta abar. Nazioarteko Moneta Funtsarekin (NMF),
|
Munduko
Bankuarekin (MB) eta Munduko Merkataritza Erakundearekin (MME) erlazioak ditu. Genevan, New Yorken eta Washingtonen ditu egoitzak.
|
|
|
Reddyk pobreziaren aurkako estrategiak berrikusteko eskatu zuen, eta estatistiketan inbertsio gehiago egiteko eskatu zuen, eskualdeetako aurrerapenak kalkulatu eta kontrolatzeko, politika egokiagoak egiteko. Nancy Barryk, Emakumeen
|
Munduko
Bankuko lehendakariak, adierazi zuenez, mikrofinantzaketa da pobrezia errotik kentzeko emaitza onak izan dituen aukeretako bat. Mundu osoko hamar milioi emakumeri mikrokredituak ematen dizkien erakunde baten arduradun gisa, “panazea” ez dela azpimarratu zuen, baina familia pobre asko miseriatik ateratzeko aukera ematen duela.
|
|
|
Zorra 17 herrialde pobreei barkatzea onartu du
|
Munduko
Bankuak
|
|
|
17 herrialde pobreen zorra kitatzea, besteak beste, Bolivia, Honduras, Nikaragua, Guayana eta Afrikako hamahiru nazioen zorra, atzo onartu zuen
|
Munduko
Bankuaren Kontseilu Betearazleak. Erabaki honek uztailaren 1ean hartuko du indarra eta zorraren ordainketa barkatzea onartzen da.
|
|
|
Nazioarteko Garapenerako Elkarteko (GNA) Zuzendaritza Batzordeak laster jokatu behar du datorren hilean zorraren barkatzea onartzeko egingo den bileran, ordainketak uztailean hasi ahal izateko, adierazi zuen Wolfowitzek.
|
Munduko
Bankuaren iturriek adierazi zutenez, herrialde emaileek konpromiso bat hartu dute hurrengo hamar urteetan GNAri (interes gutxiko maileguak egiteko ardura duen Bankuaren zatiketa) ez zaizkion ordainketengatik aparteko ekarpenak egiteko. Konpromisoak ez dira hain irmoak hurrengo 30 urteetarako; izan ere, MBren arabera, herrialde emaileei epe luzera konpromiso irmoa izatea eragozten dieten lege murrizketak daude.
|
|
|
Azoka hau 2008ko urtarrilaren 1ean irekiko da ofizialki.
|
Munduko
Bankuaren arabera, 30.000 eta 40.000 milioi dolar arteko bolumena har lezake urtean. Hala ere, EBn 2005eko urtarrilaren 1az geroztik funtzionatzen du, Emisioen Salerosketarako Europako Sistemaren (ETS) bidez, ingelesezko sigletan.
|
|
|
Era horretako sistemak hedatuz gero, planetako biztanle gehienak azpigarapen eta pobrezia egoeratik atera ahal izango lirateke.
|
Munduko
Bankuaren datuen arabera, 2.000 milioi pertsona inguru daude hornidura elektrikoko sareetatik kanpo. Arazoa bereziki kezkagarria da Afrikan, landa biztanleriaren %90ek baino gehiagok ez baitu elektrizitaterik.
|
|
|
Milurtekoko Helburuei dagokienez, FAOk berak onartu du ez duela lortuko 2015erako pobrezia erdira murriztea, eta, egungo erritmoan, helburu hori ez dela beteko gutxienez 2150 arte. GKEek salatu zuten, halaber, gosea desagerrarazteko eta muturreko pobrezia erdira murrizteko Milurtekoko Helburua, 2015erako, “porrotera doa zuzenean”,
|
Munduko
Bankuak edo NMFk, besteak beste, argitaratutako datuek berresten dutenez. Nekazaritza gehiago Aurten ere, Elikaduraren Nazioarteko Egunean, mundu osoan gosea edo desnutrizioa duten 854 milioi pertsonak hartu zuten parte.
|
|
|
Berotze globala Lehen edo Bigarren Mundu Gerra baino gehiago kosta dakioke munduari, edo 1930eko Depresio Handiaren pareko krisia piztu, Gobernu britainiarrak agindutako eta atzo argitaratutako txosten baten arabera. “Ondorioak katastrofikoak izan daitezke presaz jokatu ezean” arazoari aurre egiteko, esan zuen Tony Blair lehen ministroak Nicholas Stern
|
Munduko
Bankuko ekonomialari buru ohiak zuzendutako txostenaren arabera, ezer ez egitearen kostua 5,48 bilioi eurokoa izango da. “Arriskuak oso handiak dira, eta, arriskuak murrizteko ezer egiten ez badugu, oso zaila izango da haiekin borrokatzea”, adierazi zuen Sternek.
|
|
|
Hegazti gripearen aurkako borrokak 985 milioi euro gehiago behar ditu,
|
Munduko
Bankuko eta NBEko adituen arabera.
|
|
|
|
Munduko
Bankuko eta NBEko zenbait adituk uste dute hegazti gripearen aurkako borrokak 1.300 milioi dolar gehiago behar dituela (985 milioi euro inguru). Kopuru horretatik, Afrikak 500 milioi dolar (380 milioi euro) jaso lituzke, iturri berberek kalkulatu dutenez.
|
|
|
Kopuru horretatik, Afrikak 500 milioi dolar (380 milioi euro) jaso lituzke, iturri berberek kalkulatu dutenez. Olga Jonas
|
Munduko
Bankuaren ekonomia aholkulariaren arabera, sail berri hori 1.900 milioi dolarren (1.400 milioi eurotik gora) mende egongo da. Erakunde horrek urtarrilean Pekinen egindako hitzaldi batean hitz eman zuten emaileek.
|
|
2007
|
|
|
1986an," Bebe Doc" ek agintea galdu zuenean, Haitik 800 milioi dolar zor zituen eta gaur hori 1.400 milioitan dago. Duela bi urte
|
Munduko
Bankuari atzerapenak kitatzeko Haitik 52,6 milioi dolar pagatu behar izan dio. 1996tik 2003ra bitartean urtero atzerriko hartzekodunei ordaindu behar diena (interesak+ amortizazioa) bikoiztu egin da.
|
|
|
Abuztuaren 22an Suitzako Gobernuak urtebeterako luzatu du Jean Claude Duvalier" Bebe Doc" Haitiko diktadorearen kontuen blokeoa, bere herritarrei ostuak direlakoan. Adituen ustez Duvaliertarrek
|
munduko
bankuetan daukate gorderik Haitiren kanpo zor osoa adinako dirutza." Fondation Brouilly" batenak ei dira Union des Banques Suisses en (UBS) dauden 7,6 milioi franko suitzarrak (4,6 milioi euro). Baina denek dakite 1971tik 1986ra Haitiko diktadore izandako Jean Claude Duvalier enak direla.
|
|
|
Dioxinaz betetako kokagune batzuk aukeratu eta 30.000 dolar kostako den landaketa proiektua jarri zuen martxan, horretarako
|
Munduko
Bankuaren laguntza txiki bat ere eskuratuta. Joan den abenduan 10.000 zuhaixka landatu zituen, baina lehenbiziko saioak ez du arrakasta handiegirik erdietsi:
|
|
|
Okerrago oraindik, inflazio tasa jaistearren, aparteko langabezia sortzen du monetarismoak. Zoritxarrez, horixe da NazioartekoMoneta Funtsatik eta
|
Munduko
Bankutik datorren mezu bakarra. Beste aldetik, moneta teoria egokia ez edukitzea aspaldiko hutsunea da.
|
|
|
Pobreziaren globalizazioa delako liburuan Somalian, Ruandan, Vietnamen, Indian, Brasilen, Errusian eta lehengo Jugoslavian jasandako ekonomiarensuntsipenaz aritu da autorea, herrialde horietan guztietan
|
Munduko
Bankuaren etaNazioarteko Moneta Funtsaren (NMF) eraginak aztertuz.
|
|
|
Chossudovsky k aurreratzen dituen irtenbide gutxiren artean kanpo zergarakobabeslekuekin bukatzea dago. Gainera, autorearen ustez,
|
Munduko
Bankuari, Nazioarteko Moneta Fondoari eta merkataritza banku handiei hauxe eskatubeharko litzaieke, alegia, arazoak dituzten herrialdeetako banku zentralei, ebastea, debekatzea.
|
|
|
Autoreak
|
Munduko
Bankuari eta NMFri egozten die lan indarraren aurkakopolitikak bultzatzea, alokairuak jaitsiz, sindikalgintzaren kontrako legeak onartuz, gutxieneko alokairuak gutxituz, eta hori guztia lehiakortasunaren izenean. Programahoriek emakumezkoen, gazteen, etorkinen, eta oro har, txiroen ustiakuntzarakobesterik ez dira.
|
|
|
Hau gutxi balitz, hona hemen amerikar ekonomialari baten hitzak9: (a) Munduko historian inperiorik handiena sortu dugu, bereziki manipulazio ekonomikoenbidez; oso estu lan egin dugu
|
Munduko
Bankuarekin eta IMF delakoarekin, alegia, Nazioarteko Moneta Funtsarekin; (b) beste herrialdeei diru mailegu handiak egindizkiegu, haiek atzera ordain ditzaketenak baino handiagoak; gainera, baldintzabatekin, hots, herrialde horiek AEBko enpresa erraldoi bati atzera eman beharkodiote mailegu horien% 90; eta (c) geuk ez badugu geure eginkizuna lortzen, orduan, txakalei, deituko diegu (alegia, CIAkoei):
|
|
|
atzerriko enpresekiko aliantza estrategikoak gomendatzen dizkiete herrialde horietako enpresei, lan indarra trebea eta oso merkea izaten baita. Hori gutxi balitz bezala, bankuglobalei, hots,
|
munduko
banku erraldoiei, deitzen diete NMFk eta MundukoBankuak aholkulari gisa parte har dezaten irtenbide programa horietan. Bidehorretatik, herrialde horien ekonomiaren sektore giltzarriek pribatizatze bereziaezagutzen dute, munduko banku erraldoien menpe jartzen baitira.
|