|
2002
|
|
|
" Anari fantasia, iratxoak eta horrelakoak gustatzen zaizkio; film labur batean gaudenean askotan nik odol gehiago jarri nahi izaten dut eta berak ez". Gorkak makillajeko efektuak ikasi ditu bereziki nahiz eta efektuen
|
munduan
aurrera egin ahal izateko azkenean hamaika saltsatan sartu behar izan duen eta askotan mota guztietako lanak egin behar izaten ditu. Efektu berezien barruan sail ugari daude.
|
|
|
Eskolan irakasten digutena ez da aski
|
munduari
aurre egiteko. Nik ikasketak egin nituenean, ez zidaten zelula amez hitz egin, ez ozonoaz eta ezta berokuntza globalaz ere.
|
|
2003
|
|
|
Ura zaintzea «Munduak uraren krisi larri bati egin behar dio aurre», dio James Economyk, AEBetako Illinoiseko Unibertsitateko irakasleak. «Txosten askok ohartarazten dute hamarkada batean edo bitan ura, eta ez janaria edo petrolioa, izango dela
|
munduak
aurre egin behar dion gabezia larriena». Ekonomia Uraren Arazketa Aurreraturako Zentroko zuzendaria da.
|
|
2005
|
|
|
–Aurrerantzean, ni izango naun hire ama eta hire aita, Tere. Eta sendoa eta gogorra egingo haut,
|
munduari
aurre egiteko.
|
|
2006
|
|
|
Ustekabeanagertzen da gatazkaren arrasto bat egunkari txatal baten forman, edo irratiko berribaten forman. Baina protagonistak, lehendik ere badu bere tragedia partikularra: txarrantxa hesitik askatu beharreko zakurra irratiko entzulearen kasuan, nerabezarotxoroari eta
|
munduari
aurre egin beharra Otamendiren ipuineko haurraren kasuan.
|
|
|
Maddalenek dirurik ez, baina aukera egokia egiteko zentzu nahikoa bazuenez, bigarren bidea hartu zuen
|
munduari
aurre egiteko, eskeko moja bihurtu zen –aurrez pentsatu behar zenuen hala izango zela, bizitza eredugarrien liburua baita eskuetan duzuna.
|
|
2007
|
|
|
Dena, ordea, ez da zientifikoki frogagarria. Ezagutzaren objektua ebidentea ez den kasu horietan, eztabaida behar dugu, eta frogapen analitikoei froga dialektikoak gehitu zaizkie, ezagutzaren
|
munduan
aurrera egin ahal izateko. Hor kokatu behar dugu gure lan argumentatzailea.
|
|
|
Berotze globalak, besteak beste, dengea eta malaria bezalako gaixotasunak hedatzen lagun dezake, eta, horregatik,
|
munduak
aurre egiteko prest egon behar du, ohartarazi zuen atzo Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) Bali uhartean (Indonesia) ospatzen den klimaren gailurrean. Alex Hildebrandek esan zuenez, New Delhiko OMEren eskualdeko bulegoko Alex Hildebrandek handitu egingo ditu uraren kontsumoari lotutako patologien kutsatzeak, baita infartuak eta bero boladek eragindako heriotzak ere.
|
|
2008
|
|
|
garai batean olak genituen eta gaur labe garaiak, atzo zalgurdiak eta gaur automobilak? eta alferrikakoa da trenbidearen kontra egotea, gure arbaso karlistak egon ziren bezala,
|
munduak
aurrera egiten baitu, eta guk egokitu egin behar baitugu geure jokabidea, funtsari eustekotan. Gehiago ere esango dizut, gure artean:
|
|
|
Eta guk mamiari eutsi behar diogu, baita azala behin edo behin aldatzea dagokigunean ere, zeren denbora berriek itxura berriak baitakartzate: garai batean olak genituen eta gaur labe garaiak, atzo zalgurdiak eta gaur automobilak... eta alferrikakoa da trenbidearen kontra egotea, gure arbaso karlistak egon ziren bezala,
|
munduak
aurrera egiten baitu, eta guk egokitu egin behar baitugu geure jokabidea, funtsari eustekotan. Gehiago ere esango dizut, gure artean:
|
|
2009
|
|
|
Jakina, euskaldunek arrakasta eta estatus jasoa izan dezakete beren lanbidean, baina beste hizkuntza bateko hiztun gisa. Lan
|
munduan
aurrera egin nahi duenak besteen hizkuntza menderatu eta erabili du. Kontua da zeinahi komunitatek ezin duela iraun ekonomiaren eta baliabideen gainean nolabaiteko kontrol maila izan gabe, bestela esanda, jarduera ekonomikoan autoerregulatzeko nolabaiteko gaitasuna behar du, zeren hori gabe ez baitu oinarri materialik.
|
|
|
Jendeak drogekin arazoak dituzten lagunak baztertzeko joera dauka, baina hori akats larria da. Hori dela eta, pazienteak asteburu oro ateratzen dira zentrotik eta kanpoko
|
munduari
aurre egin behar izaten diote.
|
|
|
Jendeak drogekin arazoak dituzten lagunak baztertzeko joera dauka, baina hori akats larria da. Hori dela eta, pazienteak asteburu oro ateratzen dira zentrotik eta kanpoko
|
munduari
aurre egin behar izaten diote.
|
|
|
Bestalde, egun
|
munduak
aurre egin behar dien erronken artean Erregeak aipatu ditu: Terrorismoaren gaitza, krisi ekonomikoa, klima aldaketa, pandemiak eta droga trafikoa.
|
|
|
monarkia eta jabego pribatua, adibidez; eta familia, jakina; eta Jainkoa eta katolikotasuna, noski? horregatik eman nahi izan zieten Nazariok eta Reginak seme alabei, hasieratik beretik, halako heziketa egoki bat, aurrera eta aurrera zihoàn
|
munduari
aurre egin ziezaioten, betikoari eutsiz.
|
|
|
– «Emakumea ama da» identifikazioaren bidez, beretzat ere karrera nagusiafamiliaren zaintza izango da eta ez lan
|
munduan
aurrera egitea.
|
|
|
ez zegoela, alegia, geldi egoterik, mundua aurrera eta aurrera baitzihoan, halako moduan, non, bere aurreraldian, geldi egoten zena zanpatzen baitzuen, baita atzean uzten ere, orainaldiaren historiatik eta historia guztietatik kanpo; ondorioz, jendeak –beren burua katolikotzat zutenak tartean– prestatu egin behar zuen, estudiatu, eskuinak funtsezkotzat jotzen zituèn balioak, gizartearen funtsezko hezurdura osatzen zutenak, ezkerraren aurka defendatzeko eta salbatzeko: monarkia eta jabego pribatua, adibidez; eta familia, jakina; eta Jainkoa eta katolikotasuna, noski... horregatik eman nahi izan zieten Nazariok eta Reginak seme alabei, hasieratik beretik, halako heziketa egoki bat, aurrera eta aurrera zihoàn
|
munduari
aurre egin ziezaioten, betikoari eutsiz.
|
|
2010
|
|
|
Ez dut ezer berririk esango komentatzean irakaslearen figurak garrantzia galdu duela gure gizartean. Duela hamarkada gutxi batzuk irakaslea zen zientzia eta ezagutza zabaltzen zuena, berari esker edo bere lanari esker prestatzen zen haurra eta gaztea
|
munduari
aurre egiteko. Irakurtzen, idazten, munduko beste errealitateen berri ezagutzen zen eskoletan.
|
|
|
XIX. mendeko lehen hamarkadetako joera estetiko eta filosofikoarekin bat egiten du lanak: ametsen eta irrealaren munduak literatura, antzerkia, opera eta dantza hartuko du, materialistegia den ohiko
|
munduari
aurre egiteko.
|
|
|
Aurrerapenaren legea da. Izan ere,
|
munduak
aurrera egin izan ez balu, paleolitikoan jarraituko genuke, sartuta eta hormak margotzen; era berean, oinez ibiliko ginateke, ez trenik eta ez tranbiarik, ez automobilik eta ez abioirik. Gizonak, baina, gauzak asmatzen ditu, zorionez, eta, batez ere, zientziak mundu berri ezezagunak aurkitzen ditu.
|
|
|
berak zur eta burdin puska batzuen gainean egin nahi izan zuen zerurako bidaldia, eta nik ametsaren hegaletan; nirekin konparatuta, bestalde, arina, ausarta eta kementsua zen Domingo; bera munduan bizi zen eta ni burbuila batean; gainera, ni munduratu nintzenerako, munduratu edo?, munduan zegoen jada Domingo, eta haren hitzak, haren keinuak eta haren ikuspegiak izan nituen erreferentzia; horiek dira, bada, datuak, eta hauxe datuotatik ateratzen dudan ondorioa, galdera baten formapean aditzera emango dizudana: ez ote nuen neure burbuilaren mundu oniriko hura Domingorengandik bereizteko modua, eta ez ote nuen horregatik mundu hura aukeratu, huraxe nuelako Domingoren
|
munduari
aurre egiteko arma bakarra, neure behar psikologikoei irtenbide bat eskaintzeaz gain??
|
|
|
berak zur eta burdin puska batzuen gainean egin nahi izan zuen zerurako bidaldia, eta nik ametsaren hegaletan; nirekin konparatuta, bestalde, arina, ausarta eta kementsua zen Domingo; bera munduan bizi zen eta ni burbuila batean; gainera, ni munduratu nintzenerako —munduratu edo—, munduan zegoen jada Domingo, eta haren hitzak, haren keinuak eta haren ikuspegiak izan nituen erreferentzia; horiek dira, bada, datuak, eta hauxe datuotatik ateratzen dudan ondorioa, galdera baten formapean aditzera emango dizudana: ez ote nuen neure burbuilaren mundu oniriko hura Domingorengandik bereizteko modua, eta ez ote nuen horregatik mundu hura aukeratu, huraxe nuelako Domingoren
|
munduari
aurre egiteko arma bakarra, neure behar psikologikoei irtenbide bat eskaintzeaz gain...?
|
|
|
Aurrerapenaren legea da. Izan ere,
|
munduak
aurrera egin izan ez balu, paleolitikoan jarraituko genuke, sartuta eta hormak margotzen; era berean, oinez ibiliko ginateke, ez trenik eta ez tranbiarik, ez automobilik eta ez abioirik. Gizonak, baina, gauzak asmatzen ditu, zorionez, eta, batez ere, zientziak mundu berri ezezagunak aurkitzen ditu.
|
|
|
Arrisku horiek nabarmenak izan dira eta ahal den neurrian haien eragina gutxitu behar da. Bestalde, ezin dugu ahaztu umeek
|
munduari
aurre egiten ikasten dutela haien gaitasunen azterketaren bitartez. Haien ekintzak egokituz ikasitakoaren arabera erresistentzia eta independentzia garatzen dituzte.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, jarrai dezake horrelako ekintzekin, bere ahuleria ekonomikoa konpontzeko. Herrialde bat zeureganatzen duzu, inork ez dizu kontra egiten, ez dago beste estaturik
|
munduan
aurre egiteko prest: Europar Batasuna txistea da, AEBen apendize hutsa; Txinak ez dauka kanpo politikarik, oso ahula da atzerrian duten presentzia; Errusia bere eragin esparruan mantentzen da; ez dago estatu mailako inolako oposiziorik, azkenaldian Hego Amerikan sortu dena salbu, badakizu, Chavez, Morales...
|
|
|
Germainek ezin izan zuen bere benetako nortasuna ezkutatu. Lagrange zur eta lur gelditu zen emakume bat zela jakin zuenean, baina ez zuen gaizki hartu; areago, Germaini matematikaren
|
munduan
aurrera egiten lagunduko zion aurrerantzean.
|
|
|
Ni ere gaizki sentitzen nintzen, hamabi urteko neskatoa zen desagerturik zegoena; gero, ordea, horrelakoak egunero pasatzen direla pentsatu nuen, han ez bazen hemen. Ez zuen zerikusirik nirekin,
|
munduak
aurrera egingo zuen, neskatoari edozer gauza gertaturik ere.
|
|
|
(Sarkastiko) Ez dut zure aholkurik behar! Gogorra izango da esnatu eta ikustea
|
Munduak
aurrera egin duela zu gabe. Baina hala da, primeran moldatzen gara!
|
|
|
Munduko 10 ibai arro nagusietan uraren kudeaketa, banaketa eta aprobetxamendua hobetzeak elikagaien munduko ekoizpena bi edo hiru aldiz handitzea ekarriko luke, eta herrialde pobreenetako gosea arintzen lagunduko luke. Urari eta Elikagaiei buruzko Erronka Programak (CPWF) egindako txosten baten arabera,
|
munduak
aurre egin behar dion arazo hidriko nagusia ez da ur eskasia, baizik eta uraren aprobetxamendua eta banaketa desorekatua. “Euri ur asko galdu edo ez dira erabiltzen”, azaldu du Alain Vidalek, organismoaren zuzendariak eta kudeaketa hidrikoko sistemetan erreforma txikiak sartzearen aldekoak.
|
|
|
– Litekeena da. Baina bere aita frankistaren dirurik gabe ez zukeen sekula artearen
|
munduan
aurrera egingo. Hori da artista ezagun gehienen paradoxa:
|
|
2012
|
|
|
Nekez berotzen da emaztea, gutxitan ematen dio amore haserreari edo amorrazioari, baina horrelakoetan ez dago
|
munduan
aurre egingo dionik. Aspalditik dakit hori eta iruditzen zait neskak ere badakiela.
|
|
2013
|
|
|
Gaur egun iraultza industrialean izandako putzu antzeko batean gaude. Uste dut
|
munduak
aurrera egingo duela, baina hori bai, XIX. mendean bezala, jende pila joango dela langabeziara, industrializazio eredu berri bat ezarri arte. Aldaketa fase hori pasa egin behar da.
|
|
|
Joxe Zapirainek semeei nahiz lagunei esana omen zien, berak bertsotan ibili gabe ezin zuela bizi, emozioz itota aurkituko zuela heriotza, alegia. Joxeren aburuz bertsoak bizirik egoteko baliabideak ziren, sentimendu eta emozioak kanporatzeko, barneko pentsamenduari koherentzia emateko; azken finean,
|
munduari
aurre egiteko tresna egokiak ziren bertsoak.
|
|
|
Eta zuzenean eta gurata bera ez zen zerbait zela esaten bazuen, dena asmazioa eta literatura zenean, orduan zen bera inoiz baino gehiago. Sortu egiten zuen pertsonaia bat, izateko modu bat,
|
munduan
aurrera egiteko bide posibleetako bat. Eta orduan, gezur handienaren bihotz bizi hartan, orduan zen bera, inoiz baino gehiago.
|
|
2014
|
|
|
«Terrorismoa, droga trafikoa, erradikaltasuna eta eskualdeen arteko gatazkak» dira, besteak beste,
|
munduak
aurre egin beharreko arazo larrienak, Errusiako presidente Vladimir Putinen aburuz, eta horiei aurre egiteko «neurri eraginkorrak» aplikatzen hasteko deia egin zien munduko potentzia handienei. G8 taldeak Sochin egindako gailurraren karira egin zituen Putinek adierazpenok. Errusiak bere gain hartu zuen atzo taldearen urtebeteko presidentetza?, eta zuzenean aipatu ez bazuen ere, Volgogradeko erasoari ere erreferentzia egin zion inplizituki.
|
|
2015
|
|
|
Ordura arte arreba eta biok elkarrekin egon ginen beti.
|
Munduari
aurre egin genion, bakarrik baina elkarrekin. Orain hura alda zitekeen, eta izuak akabatzen nengoen.
|
|
|
Edertasunaren engainua ote zen berriro, hartara inoren pertzepzio guztiak, egiaren erdibidean zeudenak, urrezko lardaska batean nahasiz? Edo hark sekreturen bat ote zeukan giltzapean, Lilyren ustez jendeak eduki beharrekoa
|
munduak
aurrera egin dezan. Denak ezin ziren zalaparta berean bizi, egunean egunekoarekin.
|
|
|
Nik
|
munduari
aurre egin behar diot egunero. Hori da nire lana.
|
|
|
|
Munduari
aurre egin zion gizon bati buruz.
|
|
2016
|
|
|
Uste dut printzipio ttiki batzuk aurkitzen direla nire baitan, nire espeziearen zati zapuztu eta gaixo honekiko errukior izatera bultzatzen nautenak, zeinek
|
munduan
aurrera egiteko ez baitute tamainarik ez kemenik. Ezin eraman dezaket haietako bat zapalduta ikustea; eta frantses ofizial zaharraren ondoan eseri orduko, hara non nahigabea sortu zaidan ikustean hori bera ari zela gertatzen jesarrita geunden palko azpian.
|
|
|
Zuk gauza beraegingo zenuke! Eskerrak horretan ere
|
munduak
aurrera egin duen!
|
|
|
Biok
|
munduari
aurre egiteko prest.
|
|
2017
|
|
|
Atzoko oztopoak oraindik erabat gainditu ez badira ere, aurrera pausoak emanaz, geroz eta emakume gehiago dira kirolaren
|
munduan
aurrera egitea lortzen dutenak. Lasarte Oriako hainbat emakume kirolariren esperientziak bildu ditugu erreportajean.
|
|
2018
|
|
|
Harrigarria eta sinesgaitza zen tamainuan amarentzat, haurra galduta ere,
|
munduak
aurrera egin behar izatea. Biharamunean, eguna argitu zuen, jan eta edan egin behar zen, txoriak kantuz zebiltzan, haizeak fin jotzen zuen txistua, paraje guztiak zituen udazkenak itxuraldatzen... eta haurra non zen?
|
|
|
Gaur ere irratia entzuten joan zaizkit goizeko orduak, jaikitzeko nagi,
|
munduari
aurre egiteko ezindurik. Artista bati ari zaizkio elkarrizketa egiten:
|
|
|
Alferrik ari naiz borrokan. Inoiz ez naiz gai izango
|
munduari
aurre egiteko.
|
|
|
Bat batean, gogora etorri zitzaion ahaztua izan behar zuen dena: Pirinioetako mendiak igotzen zituen ama; zinema aretotik ateratzean istorioen nondik norakoak eztabaidatzera bultzatzen zuen ama; berearekin ateratzen ez zenean, nire llorona deitzen zion ama; Aliziaren abenturak irakurtzen zizkion ama;
|
munduari
aurre egiten erakutsi zion ama.
|
|
2019
|
|
|
Getariako Bandaren kontzertuan bakarka jo nuen pieza, eta hunkigarria izan zen, batez ere nire familiarentzat, musikariaren bizitza ulertzea ez baita beti erreza izan beraientzat. Gauza asko alde batera utzi behar izan ditut musikaren
|
munduan
aurrera egiteko, eta lanak, entseguek, kontzertuek eta bidaiek, familiarekin eta lagunekin egoteko denbora gutxi uzten didate. Nahi baino gutxiago etortzen naiz herrira, baina edonora noala ere, beti esaten dut oriotarra naizela.
|
|
|
Zoro ideiak ditut, gauean egingarriak begitantzen zaizkit. Gaueko isiltasunean superwoman bat naiz,
|
munduari
aurre egiteko gertu dagoen emakumea, Niki de Saint Phalleren emakume erraldoien modukoa. Esnatzerakoan, ordea, irakurri eta bota egiten ditut.
|
|
|
Gure
|
munduak
aurre egin behar dio errefuxiatu krisialdi paregabe bati.
|
|
2020
|
|
|
Guggenheim dagoeneko paisaiaren parte zen, Zorrotzaurre uharte bihurtzeko lanak hasita zeuden.
|
Munduak
aurrera egiten zuen abiada bizian, baina guk borroka agoniko bati atxikita jarraitzen genuen.
|
|
|
Paul Crutzen ez zen edonor zientziaren alorrean. Ozono geruza desagerrarazten zuten osagaiei buruzko ikerketari esker,
|
munduak
aurre egin ahal izan zion azken hamarkadetako mehatxurik handienetako bati: ozono geruzaren desagertzeari.
|
|
|
Hala ere,
|
munduak
aurre egin behar dion arrisku nagusia, dena aldatu ondoren dena berdin mantentzea da. Lidergo globalak, gobernuen ekintza argiak, arkitektura instituzional birmoldatuak eta kontratu sozial berri batek baino ez digute lagunduko gizateriak aurrez aurre dituen problema bihurriak gainditzen.
|
|
|
Ezer erakutsi badigu Azurmendiren obra osoak, pentsamendu dialektikoaren garrantzia izan da euskal
|
munduak
aurrera egin dezan, pentsamendua eta teoria inoiz baino beharrezkoago eta interesgarriago direla. Bere izena eramango duen katedra ezin zitekeen beharrezkoagoa izan.
|
|
2021
|
|
|
Oso gazte New Yorkera joan zen bizitzera, eta hango kaleetan gogortu egin zen. «Giro horrek oso oldarkorra egin ninduen, eman zidan
|
munduari
aurre egiteko beharrezkoak nituen gogortasuna eta erresistentzia». Han hasi zen bandoneona jotzen, eta 13 urte besterik ez zituela Carlos Gardel ezagutu zuenean, hark esan zion:
|
|
|
Egin dut nire hautua. Maitasuna aukeratu dut, eta
|
munduak
aurrera egin behar du. Edozer gertatzen dela ere, bizitza hau biziko dut... zuretzat biziko naiz!
|
|
|
â Alegia, munduak...? â³
|
Munduak
aurre egin behar diola errealitateari; errealitate horri; beren... berek asmatutako errealitate horri, jakina. ⣠Ez hain jakina!
|
|
|
|
Munduari
aurre egiteko
|
|
2022
|
|
|
Erabakiak hartu eta gizaki gisa finkatzeko aro bat da. Nerabeak oso sentiberak dira, hauskorrak dira, eta ez dituzte armak
|
munduari
aurre egiteko. Oso serio hartzeko gaia da nerabezaroarena.
|
|
|
Baina gehiago zen rol baten antzezpena egiazko ezaugarri baino. Mozorro bat,
|
munduari
aurre egiteko modu bat. Orain, berriz, disimulurik gabeko erabakitasun beligeranteaz egiten dio aurre Etxanozi, kopeta gora.
|
|
2023
|
|
|
Egia esateko, nigan, edo nire orduko nigan, oinarrituta eraiki zen klixe hori. Badakizu, familia oneko neskatila gazte, ederra, ikasketaduna, torero batekin maitemindu eta ezkontzen dena; bere ikasketak eta lan
|
munduan
aurrera egiteko proiektu guztiak alde batera utzita, kortijo batean bizitzeko. Patricia Rato, Paloma Cuevas, Viki Martín Berrocal... kopiatzaile hutsak guztiak.
|
|
|
Beste era batera esanda, sentitu dugunari bidea irekitzea, erantzun bat eman ahal izatea. Beharrezko erreminta da
|
munduari
aurre egiteko. Egoera zailetan, emozioak kudeatzen jakitea beharrezkoa da horiei aurre egiteko.
|