2009
|
|
eta egia, bere egia? esaten ari zitzaion, beraz, baina, anaia aurrean zuen neurrian, bakarrean hartuz gero, gorputz bat beti da gorputz bat, harik eta, beste gorputz baten aurrean, norgehiagoka batean murgiltzen den arte, modurik automatikoenean murgildu ere, oilarraren maila bateko zein besteko nolakotasunak hartuta?, ezinbestean sartua behar zuen anaiaren aurkako lehian,
|
modu
inkontziente batean bazen ere, esaldi harekin zera ere esan nahi balio bezala:
|
|
izeba Ursularena?, eta goikoan berak amets zuèn handitasunaren neurriko mundua, gaztelera= pianobiolinak= mundu zabala: markesa anderearena?, ondorio bakarra atera zezakeen,
|
modu
inkontzientean besterik ez bazen ere: Felipe eta Feliperen osaba ez zirela guztiz fidatzeko moduko jendea?
|
|
Domingo, beraz, argudiorik gabe geratu zen une batez, aurpegia zurbil; Miryami, baina, esaerak, besterik gabe, grazia egin ziolako, edo egoera ere halakoa zelako, guztiz barregarria, edo Domingoz mendekatu nahi zuelako,
|
modu
inkontzientean bazen ere, zeren, Miryamek gorriak ikusi ondoren, heldua baitzen, menturaz, Domingori gorriagoak pasarazteko txanda?, orduantxe etorri zitzaion barre egiteko gogoa, gogo izugarria, itzela?, halako eran, non, bat batean, barrez lehertu beharrean hasi baitzen; Domingok, lehenbizikoan, uholdearen menera dagoen edozein izaki bizidunek bezala, aurre egin nahi izan zion uholdeari, erresi... esan nahi baita Miryamen barreak Domingo kutsatu zuela, eta halaxe egon zirela biok luzaroan barre algaraka, inguruan zebiltzan oinezkoen harridurapean; gero, isildu egin ziren, halako batean, barreak, eta Miryamek esan zuen:
|
|
Hala, bada, Domingok hontz harroputzaren irudia behar zuen buruan, bai, baina osaba Ismaelek ez zuen artean bukatu, antza, ordura arte aipatu zituenak ez ezik, beste zerbait ere ikusi baitzuen. Bartzelonan ibilitako balizko lekukoak ere ederki antzemango zion ez zebilela puntu hartan gezurretan?, egin ere, bizpahiru ordu egin baitzituen osabak zooan haietako egun batean, libidoaren eskariekin ahaztuta? bizi senak ere aholkatu behar baitzion noizbait,
|
modu
inkontzientean bada ere, guztiz osasuntsu eta komenigarri gerta zekiokeela, haragiaren lasterketa ero hartan, atsedenaldi bat hartzea, baita ordu batzuetako haratuztea egitea ere, Eliza Ama Santuak agintzen ez baina biziki gomendatzen zuen bezala.
|
|
irri itxurako bat eskaini zioten elkarri, animo eta animo? aita semeek ulertu balute bezala, edo
|
modu
inkontzientean isilpean hitzartu, aski eta sobera zitzaiela, baldintza haietan, begi begiratuen esparru apalagoa, hitzik gabekoa, bai, baina ez esanahirik gabekoa, zeren eta, muturreko egoera hartan, nahikoa baitzen hitz desegoki bat, aitak edo semeak desgaraiz jaurtitakoa, hitz desegokien jasa eta uholdea eragiteko, baita beren arteko bakea eta harmonia hausteko ere: esan nahi baita hitzak, hitzari bidea ematekotan?
|
|
...bai, baina osaba Ismaelek ez zuen artean bukatu, antza, ordura arte aipatu zituenak ez ezik, beste zerbait ere ikusi baitzuen –Bartzelonan ibilitako balizko lekukoak ere ederki antzemango zion ez zebilela puntu hartan gezurretan–, egin ere, bizpahiru ordu egin baitzituen osabak zooan haietako egun batean, libidoaren eskariekin ahaztuta... bizi senak ere aholkatu behar baitzion noizbait,
|
modu
inkontzientean bada ere, guztiz osasuntsu eta komenigarri gerta zekiokeela, haragiaren lasterketa ero hartan, atsedenaldi bat hartzea... baita ordu batzuetako haratuztea egitea ere, Eliza Ama Santuak agintzen ez baina biziki gomendatzen zuen bezala.
|
|
Domingo, beraz, argudiorik gabe geratu zen une batez, aurpegia zurbil; Miryami, baina –esaerak, besterik gabe, grazia egin ziolako, edo egoera ere halakoa zelako, guztiz barregarria, edo Domingoz mendekatu nahi zuelako,
|
modu
inkontzientean bazen ere, zeren, Miryamek gorriak ikusi ondoren, heldua baitzen, menturaz, Domingori gorriagoak pasarazteko txanda–, orduantxe etorri zitzaion barre egiteko gogoa –gogo izugarria, itzela–, halako eran, non, bat batean, barrez lehertu beharrean hasi baitzen; Domingok, lehenbizikoan, uholdearen menera dagoen edozein izaki bizidunek bezala, aurre egin nahi izan zion uh... esan nahi baita Miryamen barreak Domingo kutsatu zuela, eta halaxe egon zirela biok luzaroan barre algaraka, inguruan zebiltzan oinezkoen harridurapean; gero, isildu egin ziren, halako batean, barreak, eta Miryamek esan zuen:
|
|
sutan behar zuten, baina ez zeuden sutan; are gehiago: irri itxurako bat eskaini zioten elkarri, animo eta animo... aita semeek ulertu balute bezala, edo
|
modu
inkontzientean isilpean hitzartu, aski eta sobera zitzaiela, baldintza haietan, begi begiratuen esparru apalagoa, hitzik gabekoa, bai, baina ez esanahirik gabekoa, zeren eta, muturreko egoera hartan, nahikoa baitzen hitz desegoki bat, aitak edo semeak desgaraiz jaurtitakoa, hitz desegokien jasa eta uholdea eragiteko, baita beren arteko bakea eta harmonia hausteko ere: esan nahi baita hitzak –hitzari bidea ematekotan– hitz berezi bat behar zuela testuinguru hartan, biak ala biak inoiz baino estuago lotuko zituena, begiek arestian mugatutako esparrutik harat, airezko besarkada batean:
|
|
...2013 eta egia –bere egia– esaten ari zitzaion, beraz, baina, anaia aurrean zuen neurrian –bakarrean hartuz gero, gorputz bat beti da gorputz bat, harik eta, beste gorputz baten aurrean, norgehiagoka batean murgiltzen den arte, modurik automatikoenean murgildu ere, oilarraren maila bateko zein besteko nolakotasunak hartuta–, ezinbestean sartua behar zuen anaiaren aurkako lehian,
|
modu
inkontziente batean bazen ere... esaldi harekin zera ere esan nahi balio bezala: " Zu goian ibil zaitezke, Domingo, baina ametsak gorago dezake"; bazekien Gabinok, haatik, Domingo zela pelikula hartako heroia, beste anai arreben begietarako bai bederen, bataren eta bestearen asmoen arteko aldea ere halakoa baitzen, Domingok ehunka kiloko zur puska bat gobernatzea amesten baitzuen –errealitate astuna arrano bihurtzea–, eta Gabinok ametsari zerizkiòn edo ametsen mundua zeharkatzen zutèn burbuilatxoekin jolastea.
|
|
izeba Ursularena–, eta goikoan berak amets zuèn handitasunaren neurriko mundua –gaztelera= pianobiolinak= mundu zabala: markesa anderearena–, ondorio bakarra atera zezakeen,
|
modu
inkontzientean besterik ez bazen ere: Felipe eta Feliperen osaba ez zirela guztiz fidatzeko moduko jendea... berak –Reginak– irrikatzen zuen moduko jendea ez bederen; Reginak, baina, bazuen, halaber, gutxieneko zentzu bat, errealitatea zen bezalakoa ikustera eramaten zuena, baita bere iritzi hura gehiegizkotzat jotzera ere, ondorioz, eta hala –medikuak esan ez zion, bada, gainera, mutilak eriondoan bizimodu ona eta lasaia behar zuela! –, barrutik inarrosten zutèn indar kontrajarrien arteko balantzan amore ematen zuela, esan zuen:
|
2010
|
|
nik ez baitakit amaren gurasoek alaba umetan estutu ote zuten, edo berezko estutasun bat ote zuen barruan, auskalo zer konplexuk edo beste zerk eraginda, ezinegon bat sortu ziona; gero, berak bere begiez ikusten zuèn mundu txikia, jaioterria? bere ezinegonaren eta bere beste gaitz guztien zergatitzat hartu, eta egoera horrek, jakina, kanpora bultzatu zuen, kanpora egiteko izan zuèn lehenengo aukeran, Madrilera, Villalbako markes jaun andereen etxera; amak, beharbada,
|
modu
inkontziente batean sentitzen zuen hura guztia hasieran, baita modu kontziente batean gero ere, herrira etortzen zirèn markes jaun andereen mundu ustez handiarekin topo egin zuenean; mundu hura, inoiz amestutako handitasunaren eguzkiak argitua, mundu txiki batean jaio baitzen, bai, baina mundu zabala ere hantxe baitzuen, pauso batera baino ez, udako oporrak pasatzera etortzen zirèn handikien etxean, harik eta, egun batean, pauso hura ematea erabaki eta mundu zabalera jaio zen arte.
|
|
Mota guztietako argudioak nituen, hortaz, neure beldur koldarkeriak ezkutatzeko. Zeren ziur bainago bai beldurra eta bai koldarkeria ere argudioen eragile izan nituela, sorburuan eta
|
modu
inkontziente batean bai bederen, nahiz eta efektuak istantean estali zuen kausa, beldur koldarkerien errealitateak bere gordean jarrai zezan, inkontzientetik kontzienterako jauzia egin gabe, errealitateari bere errealtasuna ukatzeko trikimailurik sofistikatuenean, errealitatea, kontzientea den heinean da errealitate?, munduan ez baitago oilarrik bere oilartasuna beldurraren eta koldarkeriaren lum... Hara nola galtzen dugun mundu kontziente inkontzienteen arteko ispilu jokoetan geure barne mugimenduen perspektiba, geure ekintzen balorazio zehatz eta objektibo bat eragozten diguna, bizi sena eta harrotasuna tartean dabiltzanean, harrotasuna bizi senaren eta bizinahiaren aldaera bat besterik ez da, besteak baino gehiago izatera eta besteen gainetik bizitzera bultzatzen gaituena?
|
|
Bala zauriak eragindako minezko minaren mende nengoenetan oharkabean sentitzen nuen bizitzaren absurdoa:
|
modu
inkontziente batean, alegia?
|
|
Nik, bekatu mortalean bizi zèn gizaki jainkogabe honek!? ez nuen hitz haietan sinesten, jakina, eta Teofilo Mariak zerbait irakurri zuen, beharbada, nire aurpegian,
|
modu
inkontzientean bazen ere, hurrengo hitzak niri zuzendu zizkidan bederen: –Horregatixe salbatu zuen Jainkoak Moises uretatik, ezta??.
|
|
Agian banekielako nirea koiunturala zela, banekielako nire joera genetikoa gerrialdetik gizentzea eta hankak gehiegi flakatzea zela. Agian, Parisera etorri aurretik, Alex nire gurasoen etxean sartu nuelako behin,
|
modu
inkontzientean, eta gurasoen etxeko (nire etxeko) altzariekin, dekorazioarekin, aitaren albornozarekin eta sofa gaineko burusi ustelarekin zikindu zelako gure harremana. Parisera doktoregoa egitera joan izana ez zen kasualitatea.
|
|
...n bat ote zuen barruan, auskalo zer konplexuk edo beste zerk eraginda, ezinegon bat sortu ziona; gero, berak bere begiez ikusten zuèn mundu txikia —jaioterria— bere ezinegonaren eta bere beste gaitz guztien zergatitzat hartu, eta egoera horrek, jakina, kanpora bultzatu zuen, kanpora egiteko izan zuèn lehenengo aukeran, Madrilera, Villalbako markes jaun andereen etxera; amak, beharbada,
|
modu
inkontziente batean sentitzen zuen hura guztia hasieran, baita modu kontziente batean gero ere, herrira etortzen zirèn markes jaun andereen mundu ustez handiarekin topo egin zuenean; mundu hura, inoiz amestutako handitasunaren eguzkiak argitua... mundu txiki batean jaio baitzen, bai, baina mundu zabala ere hantxe baitzuen, pauso batera baino ez, udako oporrak pasatzera etortzen zirèn handikien ...
|
|
" Gaur, azkenean, kalonje jaunarekin hitz egin dut, eta hitza argi bihurtu da... zeren, Jainkoak bizirik nahi banau, misio jakin baterako izango bainau, eta nik bai baitakit neure misioaren berri...". Nik —bekatu mortalean bizi zèn gizaki jainkogabe honek! — ez nuen hitz haietan sinesten, jakina, eta Teofilo Mariak zerbait irakurri zuen, beharbada, nire aurpegian,
|
modu
inkontzientean bazen ere, hurrengo hitzak niri zuzendu zizkidan bederen: " Horregatixe salbatu zuen Jainkoak Moises uretatik, ezta?".
|
|
Mota guztietako argudioak nituen, hortaz, neure beldur koldarkeriak ezkutatzeko. Zeren ziur bainago bai beldurra eta bai koldarkeria ere argudioen eragile izan nituela, sorburuan eta
|
modu
inkontziente batean bai bederen, nahiz eta efektuak istantean estali zuen kausa, beldur koldarkerien errealitateak bere gordean jarrai zezan, inkontzientetik kontzienterako jauzia egin gabe, errealitateari bere errealtasuna ukatzeko trikimailurik sofistikatuenean —errealitatea, kontzientea den heinean da errealitate—, munduan ez baitago oilarrik bere oilartasuna beldurraren eta koldarke... Hara nola galtzen dugun mundu kontziente inkontzienteen arteko ispilu jokoetan geure barne mugimenduen perspektiba, geure ekintzen balorazio zehatz eta objektibo bat eragozten diguna, bizi sena eta harrotasuna tartean dabiltzanean —harrotasuna bizi senaren eta bizinahiaren aldaera bat besterik ez da, besteak baino gehiago izatera eta besteen gainetik bizitzera bultzatzen gaituena— zernahi gerta baitaiteke, baita errealitatearen manipulaziorik oiesena ere, bizi senak bizitzaren interesen arabera moldatua betiere... nahiz eta autodefentsa mekanismoen erantzun bat ere izan daitekeen, gure sentimendu onen ustezko lorategi perfumatuari bat batean simaurraren kiratsa dariola egiaztatzea jasanezin egingo bailitzaiguke... bizitza hain da ederra, eta nola ibiliko gara, bada, gau eta egun, hatzak sudurrean jarrita!
|
|
Bala zauriak eragindako minezko minaren mende nengoenetan oharkabean sentitzen nuen bizitzaren absurdoa:
|
modu
inkontziente batean, alegia...
|
2011
|
|
–Kultur zapalkuntzak, kultur asimilazioaren asmoak, kultur identitatearen hondamendia eragiten dutenez, nortasun pertsonalaren parte den identitatearena?, nortasunaren baitan zauri sakonak sortzen dituzte. (?) Identitatea desitxuratua daukan pertsona
|
modu
inkontzientean baizik ezin da arduratu bere nortasun arazoez?. Klaus Zimmermann, Modos de interculturalidad en la educación bilingüe.
|
2013
|
|
Baserrian etorkizun beltza ikusten zuelako gailendu ote zitzaion sentimendu hura, eta bere inkontzienteak ihesbideren bat bilatzen zuelako, amets baten bidez? Hipotesia ontzat hartuta, beste urrats bat ere egin daiteke bide horretatik, Dionixiok handik bost urtera izan baitzuen
|
modu
inkontziente batean bizi izan zuena modu kontziente batean bizitzeko aukera, aita, beharrean ari zela, bihotzekoak jota hil zenean?
|
|
Guztiaz ere, haiek ziren, talibanak eta alqaidatarrak? azken hamarkada hartan Mendebaldeko herrialdeen aurkako borrokari zuzen bezain gogor heldu ziotenak, aitzinez aitzineko jardunean inork ez bezala, eta horrek, berezko poz bat eragiteaz gain, are handiagotzen zion haien alde senti zezakeèn sinpatia eta begikotasuna,
|
modu
inkontzientean bazen ere?
|
|
Baserrian etorkizun beltza ikusten zuelako gailendu ote zitzaion sentimendu hura, eta bere inkontzienteak ihesbideren bat bilatzen zuelako, amets baten bidez? Hipotesia ontzat hartuta, beste urrats bat ere egin daiteke bide horretatik, Dionixiok handik bost urtera izan baitzuen
|
modu
inkontziente batean bizi izan zuena modu kontziente batean bizitzeko aukera, aita, beharrean ari zela, bihotzekoak jota hil zenean...
|
|
arrazoia eman behar ote zion, bada, Faysali, eta ondorioztatu ezen talibanak eta alqaidatarrak basati bezain harroputzak zirela? Guztiaz ere, haiek ziren –talibanak eta alqaidatarrak– azken hamarkada hartan Mendebaldeko herrialdeen aurkako borrokari zuzen bezain gogor heldu ziotenak, aitzinez aitzineko jardunean inork ez bezala, eta horrek, berezko poz bat eragiteaz gain, are handiagotzen zion haien alde senti zezakeèn sinpatia eta begikotasuna,
|
modu
inkontzientean bazen ere...
|
2015
|
|
Astiro igo dituzue eskailerako mailak, bata bestearen atzetik, zaratarik egin gabe. Zuen zelden parera iritsi orduko, hogeita lau eta hogeita bosgarrena, korridoreko horma zimurtsu arrakalez betearen kontra bermatu zarete,
|
modu
inkontzientean, kartzelazainak etorri eta barrura sartzeko noiz aginduko zain. Tarte batez egon zarete horrela, zuen zeldetako ate irekiei begira, etorriko ez direla jakin badakizuen guardien esperoan, harik eta burua jiratu eta Telmori begiratu diozun arte.
|
|
Adibidez, irratia piztu zenuenean, albistegia topatu beharrean, kanta bati iltzatuta geratu zinela. Seguru ahaztu egin duzula, edo
|
modu
inkontzientean egin zenuela. Nik ez, ordea.
|
|
Beste zereginik ezean, laster utzi diogu zokomiran ibiltzeari, eta, banaka banaka, plastikozko jesarleku deserosoetan abaildu gara, etsita, harik eta lehengo talde trinko bera osatu dugun arte, ia hegazkin barruan bezala. Ez espazio faltagatik, egia esan, denok gaude aretoko bazter batean elkarren ondoan pilaturik?, baizik eta zuhurtzia
|
modu
inkontziente batengatik, mehatxu lauso baten pean egongo bagina bezala.
|
2018
|
|
Ondo legoke akaso orduko albistegiak ikustea berriro, aurkezlearen hitzak, keinuak, tonua aztertzea, berriari emandako minutuak, irudien muntaketa eta abar. Konbentzituta nago gure buruak, arreta jartzen badu, egiten duela azterketa hori, baita hamar urterekin ere, ulertu egin nahi baitu!?, eta oso denbora gutxian egiten duela gainera, ia ia
|
modu
inkontzientean, esango nuke, azterketa hori bera hitzetara ekartzeko behar den denboraren laurdenaren laurdenean.
|
2021
|
|
" Ingelesa mintzaira global bilakatu duen eztanda honek ondorio mesedegarriak ere baditu. Ingelesa bigarren hizkuntza moduan hartzen duten guztiek bigarren belarri bat garatuko dute, eta belarri horren bidez konparaketa lexikoak egingo dituzte,
|
modu
inkontzientean bada ere, gardenago eta hobeto ikusiko dituzte hizkuntzaren adierazpide propioak. Konturatu gabe, gure hitzen profila, distira eta oparotasuna ikusiko dituzte, ustekabeko moduren batean".
|
2023
|
|
Zalantzen eta beldurren aurrean, terapiarik onena lana du Harkaitzek. "
|
Modu
inkontzientean bada ere, zure momentuko kezka eta fantasmak zure eguneroko lanean katalizatzeko edo katarsira eramateko aukera da. Nik horrela bizi dut, behintzat.
|