|
2001
|
|
|
Gauzak horrela, nobelak ez luke berezitasun handiegirik edukiko baldin eta belaunaldi horren istorioa kontatzeko, memoria historikoa azaleratzeko, egileak aukeratu duen
|
moduarengatik
ez balitz. Eta hortxe dago nobela honek duen ezaugarri literario nagusietarikoa:
|
|
|
hauskortasuna, txakur deslaiak, eskifaia eroak, ahate basatiak. Literatur talde bereko partaide izanik, normala da pentsakizun antzekoak izatea biek, batera egitea makurketak, eta bakoitzak bere nortasuna eta idazkera badu ere, ohikoa da elkarrekin izatea munduaren ikuskera antzekoa, eta espresabide
|
modu
ez urrundua. Beraz, normala litzateke eta da arlo semantiko bat antzera eta batera izatea eta idaztea.
|
|
2003
|
|
|
Danok dakigunez, baietza emotea izaten da errezena; emondako berbeari eutsi eta leporatutako eginbeharra betetea nekezagoa izan ohi da, beti lanpetuta bizi gareanontzat, behinik behin. Dana dala, gauzea behar dan astiaz eta patxadeaz gertetako
|
modurik
ez dodala izan autorturik, hemen naukazue, ahal dodantxua egiteko borondaterik onenaz.
|
|
|
Batzarrotan hainbat euskaltzain ezagutu neban eta gero eurotariko batzukaz hartuemon estuagoak be izan ditut. Zeuk ondo dakizunez, ni eleiz arazoetan egon naz beti samaraino sartuta eta asti
|
modurik
ez dot izan Euskaltzaindiari eta beste euskal erakunde batzuei neure laguntza apala eskaintzeko. Nik eurokandik hartutakoa, nik euroi emondakoa baino mila bider gehiago izan da.
|
|
2008
|
|
|
Beraz, kritika objektiboak proposaturiko hierarkia izan liteke onargarria. Oraingoz, behintzat, hierarkizazioa subjektiboa eta arbitrarioa omen da, eta beraz,
|
modu
ez zilegian galtzen da produkzioaren zati handi bat.
|
|
2009
|
|
|
Eta etxetik elizarako bidean arrak eta eraztuna eroan ohi zituen. Antzina andregaiak bakarrik eroaten zuen eraztuna, eta lortzeko
|
modurik
ez zuten etxeetan, batak besteari eskatzen zion elizkizunerako, gero atzera bihurtzekotan.
|
|
2011
|
|
|
Firuzko alkondarak eta puntuzko zapatak be umeen ohiko erropak izaten ziran. Jaio aurretik jantzi gitxi egiten jaken, badaezpadan be; eta aurretiaz mutila ala neskea izango zan jakiteko
|
modurik
ez egoanez, azul eta larrosearen arteko koloreak hautatzen ebezan. Bateorako painuak eta mantue ipinten eutseezan seintxuei, eta osorik estaltzen zituan zintadun kapa bategaz jantzita eroaten ebezan eleizara.
|
|
|
Ameriketako kolonietara aldi goiztiar hareetan eta hurrengo mendeetan joan ziranetako batzuek dirudun bihurtu ziran. Gure lekukoen artean, ostera, zabal dabilen eretxia da, dirua egiteko
|
moduak
ez zirala garbiak izan. Urteak garrenera atzera herrira bihurtu ziranean, eskolak eta edadekoentzako egotegiak eregiten eralgi ebezan diruak batzuek.
|
|
|
Elorrion nagoala birritan egokitu jat Erromara joatea. Bietatik baten be ez genduan astirik hartu behar dan
|
moduan
ez arakatzeko ez ikusteko be.
|
|
|
Beti esan dot beste hainbesteren artean nire" asignatura pendiente" etariko bat, pianoa edo organoa behar dan
|
moduan
ez ikastea izan dala.
|
|
2013
|
|
|
Emozioak azaltzeko
|
modurik
ez zegoenean, Joxek bertso sormenera jo behar zuen. Kasu horietan bertsoa sortzea arima sendatzeko ukendua izan zitekeen (Hernandez 2011), beste modu batean sendatu ezin daitekeena sendatu ahal izateko.
|
|
2015
|
|
|
Nekez esan liteke arrazoi bakarra egon zenik Lur argitaletxearen desagerpenerako. Esan bezala,
|
modu
ez profesionalean atera zuten aurrera argitaletxea, eta horrek, jakina, geroz eta zailagoa egiten zuen proiektuari jarraitasuna eta kalitatea ematea, eta hala, ezarian, ahitu egin zen. 1973an desagertu zen argitaletxea, besteren artean Haranburu Altunaren Itsasoak ez du esperantzarik nobela plazaratu ondoren.
|
|
|
Ez zirean sartu baimena eskatuta, baimen barik sartu zirean. Jakina, guk eurek eskatzen ebezan gauza asko ontzat hartzean genduzan, baina eskatzeko
|
modua
ez zan hori. Gauzea da, obispoak mandatuz behartu egin ebazala urtetera.
|
|
2017
|
|
|
Izua hemenen izua da, hain zuzen ere, jokaera horren sinbolo nagusia, nor izateko desiraz gain, nor ez izateari zaion izua ere nartzisismoa baita, desira eta izua txanpon beraren bi aldeak baino ez direlarik. Izu horrek eragin zituen Kepak Euskal Herriko zein Finlandiako gerretan ikusitako azpi-joko eta saldukeriak; izu horrek bultzatu zituen Kepa eta Tania elkarrekin egotera; izu horrek eraman zuen Kepa, azkenik, familia abandonatzera, herrikideak hondamendia pairatu bitartean berak abertzale zintzo
|
modura
ez agertzeko zuen ikara, hain zuzen ere. Maitasun edo konpromiso pururik ez dago, baina izua egiaztatzea, nork bere nartzisismoa seinalatzea eginkizun ezinbestekoa da maitasun edo konpromiso zintzoagoak, beteagoak erdietsi nahi badira.
|
|
|
Hori eta horrenbestez, modernitatea osoki gainditu ahal izateko ezein
|
modurik
ez dagoela baiezta daiteke, beti ere modernoak izango garela, alegia. Horretantxe datza, beraz, gure modernotasun ekidinezina:
|
|
|
Horrek berrinskribatu egiten du subjektua bestetasun hori aintzat hartuta: ...tzu identitarioak biltzen dituen gunea, baina ez dago ni hori bigarren pertsonako ezein zutatik guztiz zorrotz bereizterik; nia bada ikuskera, sentiberatasun zein trebezia artistiko jakin batzuen sortzaile, baina sorkuntza horiek guztiak esentzialak beharrean dyferentzialak izanik bestetasunak ahalbidetu dituela esan daiteke, bestetasunak ere sortu dituela, alegia, halako moldez, non nia sortzaile
|
modura
ez ezik, sorkuntza modura ere ulertu beharra dagoen; nia, azkenik, bada edo izan daiteke, bederen koherentziaeta benetakotasun proiektu baten euslea, baina niak ezinbestez bere baitan hartzen duen bestetasuna dela medio, proiektu hori zuzen burutzen ari den ala ez, koherentziari eta benetakotasunari ongi eusten ari zaien ala ez, alegia, auzi erabakiezina gertatuko da beti. Ez dago, beraz, Lertxundik irudikatu bezalako ni poetikorik.
|
|
|
Nire interesa postmodernismoak irudikatu duen errealitatea ulertzeko bide berria aurkeztea da. Are gehiago, lan honetan mundu ikuskera postmodernista ikergai
|
modura
ez ezik ikuspuntu teoriko kritiko modura ere hartu dut, horrexek ahalbidetu didalarik euskal nobelagintza garaikidean beste mundu ikuskera
|
|
|
" Bizikletea bai, baina profesional
|
moduan
ez. Ikasi egin behar dozu." Harek ez eukan besterik buruan.
|
|
2018
|
|
|
Burua apurtzen hasi zen zer egin ez zekiela, zein zen afera ulertzen ez zuela. Ez zitzaion telefonokoaren hitz egiteko
|
modu
ez tonuera ezagun egiten, baina, beste alde batetik, argi zegoen mezua berarentzat zela. Hala ere, nork bidaltzen ote zion?
|
|
|
Eman iezaiozu tokia buruan idea horri. Ez dago beste
|
modurik
ez biderik. Eta orain jarrai ezazu, faborez.
|
|
2019
|
|
|
Izan ere ez daki leialtasuna zer den: " leialtasunaren kontzeptua ulertzen ez duzunez, ez dagoelako zutaz fidatzerik" (250); eta bere emazteak maiz esaten dion
|
moduan
ez da maitasuna zer den ulertzeko gai: " pena ematen didazu erantsi zuen.
|
|
|
Autore beraren Kandinskyren tradizioa (2003) hezkuntzan maiz lantzen den arren, badirudi liburu hau gelara eramatea zailagoa egiten dela; agian gaiagatik, gauzak errepikatzeko joeragatik, ironiaren erabileragatik edota kontatzeko
|
moduagatik
ez baita errazegia suertatuko ikasleentzat. Hala ere, uste dugu ikasleei prozesuan lagunduta, irakurketa gustagarri, interesgarri bat suerta daitekeela, hausnartzeko eta ikasteko bidea eman dezakeena.
|
|
|
Saizarbitoriaren eleberrigintzaren ardatzetako bat fikzioaren poetika postmodernistaren zantzu horixe da. Jaidura horri amore emanez, egileak behartu egiten ditu koherentzia eta egiantzekotasunaren koordenatuak eta emaitzak
|
modu
ez errealistan edo gehiegizko kasualitate proportzioz elkarrarazten dituela esango litzateke ustekabeko hariak. Hala, aztertu dugun eleberrian endredo eleberrietan bezala bihurritzen ditu Bioleta, Adolfo eta Floraren bizitzen hariak protagonistarenarekin, eta, hasieran bezala amaieran, Beltranena, protagonistaren ibilbidean haren amaiera iluna prefiguratuz.
|
|
2021
|
|
|
Testuliburuez ari garela, horretan joera aldaketa antzematen du EIAE3 k, baina aldaketa ziklikoak direla, eta funtsean, ez dela, materialgintzaren aspektu metodologikoari dagokionez behintzat, sakoneko aldaketarik gertatu. Testuliburu klasikoekin ibilbide bat egin ondoren, DBHn liburuetatik liburuxketara pasatu zirela azaltzen du, testuliburu batekin eskoletan dagoen aniztasunari erantzuteko
|
modurik
ez zegoela Ikusten zutelako. Haien lana egokitu ahal izateko, irakasleei monografikoak ziren liburuxka batzuk eskaintzen hasi zirela kontatzen du, bakoitzak bere ibilbide propioa egin zezan; haatik, orain hortik testuliburura berriro ere pasatu direla zehazten du, nahiz eta testuliburuaz gain plataforma digitalak ere laguntzen duen.
|
|
|
Niri gustatuko litzaidake horrela etortzea. Gero errealitatera gatoz eta guk irakasle
|
moduan
ez dugu hori bideratzen eurak gustura etortzeko. Egiten duguna zera da:
|
|
|
Autore eta literatur lanen kasuan ere. Azken ohar modura, laginaren aukeraketan halako edo bestelako materialen erabilera irizpide
|
modura
ez dela erabili argitu nahi genuke. ten dio, irakasleen formazioa aberastu eta osatzeko balio dezakeelako, batetik, eta gelako irakas prozesuari sendotasun handiagoa eman diezaiokeelako, bestetik.
|
|
|
Gaur egun ere 20 urte beranduago berdin gaude, baina kontua da transmisio katea ez dugula aldatu. Eredu berak izan ditugu guk izandako euskara irakasleak eredu berak segitzen ari dira, leku batzuetan kenduta, orokorrean ari naiz, eta beraz egiteko
|
moduak
ez ditugu aldatzen. Ez dut esan nahi besteena egin behar dugunik, baina gurea bilatu behar dugu.
|
|
|
Literaturaren irakaskuntzaren egoeraz modu zuzenagoan edo zeharka aritu izan gara aurreko ataletan ere, baina honetan gaiari sakontasun handiagoz heltzea da xedea. Hortaz, eta lehen ideia gisa, IEE1, LIR1 eta LIR3 rentzat ere literatura lantzeko
|
modua
ez da asko aldatu haiek ikasle ziren garaitik gaur egunera eta lanketa oso oso parekoa dela diote. Garapen txikia ikusten diote, beraz, literaturaren irakaskuntzari, eta iraganeko didaktikaren inertzien pisua kendu ezinik dabilela antzematen du lehenbizikoak:
|
|
|
Konpromisoa analisian behin eta berriz eta era askotan errepikatu den hitz gakoetako bat izan da, akaso, motibazio edo gaitasunei dagozkionak baino
|
modu
ez hain nabarmenean. Hala ere, irakasleen nahiz ikasleen konpromisoa ikas prozesuak esanguratsuak izan daitezen garrantzizko faktorea da:
|