|
2000
|
|
|
Iruzkingile beraren ustetan," garbi utzi digu gaiak baino gehiago istorioak eta kontatzeko
|
moduak
daudela." (Egunkaria VI)
|
|
2001
|
|
|
Alabaina, zer esan nahi dugu Saizarbitoriaren nobelak modernoak direla esaten dugunean? Modernitatea, kasu honetan, nobela bera ulertzeko
|
moduari
dagokio. Laburki esanez, nobelaren idazketari garrantzia ematen dion ikuspuntu berriaz mintzo garela esango dugu.
|
|
|
Banaketa hirukoitz honetan, ikuspuntua kontaketa moduari, hau da, eduki narratiboa azaltzeko
|
moduari
dagokio, eta Harreraren Estetikaren kritikari garrantzitsuenetarikoa den Wolfgang Iser alemaniarrak El acto de leer (1986) liburuan dioen bezala," estrategia" guztien artean, ikuspuntuarena da, dudarik gabe, interesgarriena.
|
|
2003
|
|
|
Patxi, haren lagun mina, zebilen batez ere urduri. Haren esanetan, larunbatetik ibili zen harekin hitz egin nahian, baina alperrik, ez ei zen
|
modurik
egon inon topatzeko. Larunbat egun osoa komisarian eman ei zuen, eta igandean batek daki non, etxean ez ei zuen inork telefonorik hartzen eta.
|
|
2009
|
|
|
Arreoa gurdian eroaten zen ezkongaiak biziko ziren etxera, ezkontza baino lehen. Gurdi handiak erabiltzen ziren gehiago horretarako; zenbat eta gurdi handiagoa erabili, hainbat eta gauza baliotsuagoak eroateko
|
modua
zegoelako. Ganorazko arreo batek bost edo sei gurkada eskatzen zituen.
|
|
2012
|
|
|
Ganaduren bat hilten zanean, okelea aprobetxetako
|
moduan
egon ezkero, errematea egiten zan ermandadekoen artean. Lehenengo zatitu, eskegi, loteak egin eta subasta moduko bat egiten zan.
|
|
|
Gero eskegi egiten ziran, eta urte guztirako kontserbau eitezan, koipetan sartzen ebezan. Behin sikatu eta gero, egun batzuetan gordinik jateko
|
moduan
egon eitezan, kaxan sartzen ebezan artagarau artean.
|
|
2015
|
|
|
Ganaduaren ugazabeari ermandadeak pagetan eutsan han ateratako diruaren eta tasazinoaren arteko aldea. Piztiagaz dirurik lortzeko
|
modurik
egon ezean, ermandadeko bazkide bakotxak honenbesteko bat emon behar izaten eban. Orduan baserritar gehienak ziran ermandadekoak, ze behiren bat hil ezkero, galera handia zan eta nekez egiten jakon aurre laguntza barik.
|
|
2017
|
|
|
Utopiara heltzeko
|
moduari
dagokionez, Metxa adibide paradigmatikoa dugu pentsaera modernoak arrazoimenaren gaitasunetan jarritako fede itsuarena. Kontzientzien akuilatze lanari gogotsu lotuta, Metxak arras argi dauka" burua du [ela] tresna nagusia", pitzadurarik gabeko bere arrazoimenak iraultza utopikorako okerrik gabeko bidea seinalatuko diola, alegia.188 Baiki, Metxa arrazoimen bereziki zoli batez dohaturik ageri zaigu, bakana, erraza zaiolarik inguruko beste inork hautematen ez dituen bidegabekeriak eta ekintza bideak seinalatzea.
|
|
|
Atal honetan argudiatzen ari naizenez, hiru korronte horiek hatsarre ontologiko eta epistemologiko berberak dituzte oinarrian, modernitatearenak, hain zuzen ere. Horrela, hiruren arteko diferentzia nagusia hatsarre horiek garatzeko
|
moduari
dagokio, hurrengo orrialdeetan zehatzago azaltzen saiatuko garenez. Kontua da (goiz) modernismoak, besterik gabe, zentraltasuna erdietsi duela XX. mendeko literatur historiaren baitan, halako moldez, non beste biak hura erreferentetzat hartuta izendatu diren.
|
|
|
Estualdi galanta pasau neban orduan, baina ez pentsau dana txarra izan zanik alkatearen" ordezko"
|
moduan
egon nintzan denboran. Mundaka eta Bermeo bitartean dagoan Lamiaran industrialdearen inaugurazinora gonbidatu ninduen.
|
|
2018
|
|
|
...bakarti honetan, beste ezerk ezertara ere lagundu ezin didala bizirik iraunarazten, bizitzeko modu bakarra aurkiturik edatea, edanari emanda bizi naizelako, tristezia sartu zaidanetik ene barru barruko kolorerik gabeko zulogune beltzera, bizitzeko adorea falta zaidalako, gogorik eduki ez eta aurrera egiteko, alferrik egingo ditudalako guztiak, askatasunagatik ere, ezer gutxi egiteko nagoela nagoen
|
modura
egonik; negarrari eman diot hainbat aldiz eta beste hainbeste alditan barreari, neure erotasunean zertan nabilen ere jakin ez dudalarik.
|
|
|
Haragijale gosekil arraioak gibelak ere atera dizkio Divina Pastorari goizaldean, eta harrezkeroztik, nasai geldituz, bere azken modako tableteko zeregin zerrendan ekin dio eguna antolatze jardunean, guri eta gure esanei jaramon egiten ibili beharrean. Gu berriz, koitada gizaja
|
modura
egon gara hausturik gizonen alboan.
|
|
2020
|
|
|
Gizarte tradizionalean, gariak kentzeko hainbat
|
modu
egon izan dira: batetik, teknika enpirikoetara jo izan da pikuaren esnearekin gariaren gainean igurztea, kasurako; bestetik, teknika enpirikoetatik harago doazen osabideak erabili izan dira garia hilerokoaren odolarekin eta barautan botatako listuarekin igurztea.
|
|
2021
|
|
|
Bestalde, Hego Euskal Herrian literaturari eskaintzen zaion trataera desberdin samarra dela kontatzen du modu kritiko batez, eta aldeak zehazten ditu EAEn eta Nafarroan literatura irakasteko
|
moduei
dagokienez:
|
|
|
IEE1 ek literaturak bizitzari eta etikari erantzuten dion zerbait dela irizten dio, aurreko elkarrizketatuek zehaztu moduan, bizitzan dauden esperientziei eta bizitzan gauzak egiteko eta sentitzeko moduei, alegia. Horrela ikusiz gero bizitzeko
|
moduak
daude eta, ondorioz, literatura kontsumitzekoak ere bai: " Gauza bat da zer kontatu nahi duzun edo zer jaso nahi duzun, eta beste bat da nola jaso nahi duzun" (IEE1).
|
|
|
Zentzu horretan, Heziberri 2020 k XVI. eta XVII. mendeetako literatura proposatzen duela dio MIR1 ek, baina 14 urteko nerabe bati Axular edota Etxepare moduko autoreak transmititzea oso zaila egiten zaiela aitortzen du. Hor teorian eskatzen denaren eta gelako gaur egungo errealitatearen arteko nolabaiteko arrakala antzematen da (MIR1), baina agian, eduki horiek lantzeko
|
moduan
egon daitekeela gakoa (LIR1).
|
|
|
[...] Eta literaturak erantzuten dio bizitzari; hau da, bizitzan gauzak egiten ditugun moduari. Horrela ikusiz gero, bizitzeko
|
moduak
daude, literatura irensteko moduak daude. Gauza bat da zer kontatu nahi duzun edo zer jaso nahi duzun, eta beste bat da nola jaso nahi duzun.
|
|
|
[...] Eta literaturak erantzuten dio bizitzari; hau da, bizitzan gauzak egiten ditugun moduari. Horrela ikusiz gero, bizitzeko moduak daude, literatura irensteko
|
moduak
daude. Gauza bat da zer kontatu nahi duzun edo zer jaso nahi duzun, eta beste bat da nola jaso nahi duzun.
|
|
|
Horrekin batera, literaturak dituen beste zailtasunak ere baleudeke. Hala ere, gazteengana hurbildu, haiekin landu eta nolabaiteko esangura eta erreferentzialtasuna izatera iritsi nahi bada, hurbiltzeko eta lantzeko
|
moduetan
dagoela gakoa uste du IE7 k.
|
|
|
Literaturaren babes sozialarekin lotuta, erabat baldintzatzen baitu, gizartean errotuta dauden inertziak eta bizitzeko
|
modua
leudeke DGIR1 en nahiz BIR1 en iritzirako. Gizarteak horren parte diren elementuei eskaintzen dien garrantzia egunerokoan jazotzen direnetan antzeman eta neur daitekeela argi ikusten du lehenbizikoak.
|
|
|
Esan bezala, aisialdiaz harago moldatu dute teknologia berriek, digitalizazioak nahiz internetek egungo gizartea bizitzeko, lan egiteko, kontsumitzeko edota sozializatzeko
|
moduei
dagokienez. Alabaina, hezkuntza eta gizartea orokorrean gaur egun horretan eta horrekin hazi diren nerabeak egoerak eskatzen duen erronkari erantzuteko prestatzen ari ote diren zalantzan jartzen du LIR1 ek; hau da, ea natibo digital horiek egokitasunez eta ikuspegi kritiko batez hezteko eta alfabetatzeko tresnak eskaintzen ari ote zaizkien:
|
|
|
Testu zientifikoetan gauza bera, edota gure iritzia defenditu behar dugunean ere. Nire ustez gauzak esateko
|
moduari
dagokionean, baliabide literarioak erabiltzerakoan ikusten diot nik zeharkakotasun handia. Pixka bat hizkuntzara gerturatzen gara, edo hizkuntza da batez ere, baina literaturatik bereizi gabe".
|
|
|
Baten bat larriago gaixorik baegoan, astero be bai. Eta hilzorian eta hartzeko
|
moduan
baegoan, egunero. Gure Jauna etxeetara eroatea itzelezko zeremonia izaten zan.
|
|
|
Nire ikerketetan lehentasunik eman izan ez diodan arren, izugarri gustatzen zait gizakiaren heriotzaren inguruko gaiak hartzen duen eremu zabala. Kasu zehatz honetan, hildakoen kultua adierazteko
|
moduei
dagokiena: ustezko beste munduan amaitzen den bizitza.
|
|
2023
|
|
|
Leia baegoan, hainbat hobeto, hego haizerik ezelan be ez zan komenigarria eta. Horretara, solomoa Gabonetan jateko
|
moduan
egoten zan. Gainera, etxerik gehienetan, txarria ilbeheran hilten izan da, urak behean dagozanean, ezpabere txorizo eta buzkantzak galdu egiten ei ziran.
|