2011
|
|
...z da euskara euskaldunon mintzaeta idazbehar guztiguztien ezinbesteko agerbide izan baina, diglosiagiro haren altzoan, bizirik mantendu izan da gure inguruotan. teatzen ari, nahiz eta ez zuten jakin, urrundik ere," locus" edo" nicho" hori justu nolakoa izan zitekeen, edo nola eratzea komeni zen, zehazten. ez zebilen hain oker Mitxelena, orobat," locus" hori purgatorio
|
moduan
definitzerakoan.
|
|
Sarasuak, bestalde, euskal komunitatearen ibilbide historikoa etika ekologikotik hurbil kokatu zuen jarraidura eta irekidura kontzeptuak elkarlotuz: jarraidura emandakoari jarraipena emateko gizakion sen kultural
|
modura
definituta eta irekidura unean unekoari zabalik egotearen jarreramodura azalduta. gainera, euskararen iraunkortasunaren alde euskal komunitateak kontuan izan beharreko hainbat ideia plazaratu zituen, esate baterako, gaur egun –eta ziur asko etorkizunean ereeuskaldun izateak borondate edo ahalegin berezia eskatzen duenaren ideia. Azkenik, aurrean dagoen desafio handiari heltzeko jauzi kualitatiboak direla planteatu zuen, bai eskumen arloan eta baita estrategia mailan ere.
|
2012
|
|
Izan ere," azken finean, hizkuntza plangintzak ez ditu helburu linguistikoak. (...) Egokiagoa da giza jokaeretan eragiteko ahalegin
|
modura
definitzea, arazo linguistikoak konpontzeko saiakera modura baino" (Cooper, 1989). Ondorioz, asko ikertu dira hizkuntzarekiko aktitudeak azken hamarkadatan, baita euskararen inguruan ere12 Gure ikerketarako baliagarrienak begitatzen zaizkigunak ekarriko ditugu hona.
|
2013
|
|
Hasteko, terminoak erlazionatutako nozio mordoa ekarri ditu berekin —komunitate linguistiko, komunitate idiomatiko, hizketa komunitate, diskurtso komunitate, praktikakomunitate... —, eta horrek erakusten du sintagma buruaren esanahiak hainbat irakurketa izan ditzakeela. Bigarrenik, aipatutako izen gehienek ez dute adiera bakar bat eta hainbat
|
modutan
definitu ohi dira korrontearen eta autorearen arabera, eta horrek zaildu egiten du hitz horiek modu espezializatuan erabiltzea. Adostasun gabezia horrek eragina du komunitate nozioa enpirikoki erabiltzeko orduan, Fukudak (2010) Katalunian bizi den kolonia japoniarraren inguruko ikerketan erakutsi zuen bezala:
|
|
Askotariko profilak daude definizio hori bereganatzen duten pertsonen artean: tradizionalki euskara heldu aroan ikasi duena da, baina, belaunaldi gazteek beste ezaugarri batzuk ere aipatzen dituzte euren burua
|
modura
definitzeko orduan. Honakoak azpimarratzekoak:
|
|
Zein dira euskaldun
|
modura
definitzen diren euskal hiztun berriak. Zergatik nahiago dute adiera hori?
|
|
Azken aipuak erakusten du Gazte Do C k zer nolako zalantzak dituen bere burua euskaldun
|
modura
definitzeko. Horretarako hainbat arrazoi ematen ditu.
|
|
1 Alde batetik, euskaldun
|
modura
definitzen diren parte hartzaileen ezaugarriak:
|
2015
|
|
" Ahozko euskara, ikerketarako unibertso bat" aurkeztu digu Ines M. Garcia Azkoaga EHUko irakasleak. Ahozko hizkuntza objektu
|
moduan
definitzeko dagoen konplexutasuna zein den aurkezturik, eskolari lotuta irakaskuntzaren objektu zein bitarteko moduan eman diezaiokegun tratamenduaz ari da. Etorkizunera begira unibertsitatearen eta eskolaren elkarlanaren eskutik ikusten diren zenbait erronka ere azpimarratzen dira, hala nola, ahozko irakaskuntza formalerako eta ez formalerako sekuentzia didaktikoak sortzea eta esperimentatzea, ahozko testu generoen azterketan sakontzea, edo, eskola hizkuntzaren normalizazioaren eragile den neurrian, haren barruko ahozko euskaren erabilerari behatzea.
|
|
Euskal hiztun berriek hizkuntza identitate desberdinak agertzen dituzte: badira beraien burua euskaldun
|
moduan
definitzen duten hiztunak eta euskaldun berri moduan egiten dutenak. Baina bi adiera hauek ez dira neutroak; legitimotasun linguistikoarekin, hau da, benetako hiztun sentitzearekin lotura estuan baitaude (Ortega et al., 2013; Ortega et al, 2015).
|
|
Horrela, euskaldun gisa definitzeko joera dute gorengo legitimotasun maila atxiki ohi zaien euskaldun zaharrengandik gertu sentitzen diren euskal hiztun berriak; besteak beste, euskarazko gaitasun eta jariotasun handia dutelako, sarri euskalkian mintzo direlako, euskaraz bizi eta pentsatzen dutelako, eta euskararekiko atxikimendu sendoa dutelako. Ostera, euskaldun berri
|
moduan
definitzeko joera handiagoa dute zerbait faltan nabaritzen duten euskal hiztunak, legitimotasunik sentitzen ez dutenak euren gaitasuna mugatua dela uste dutelako, egunerokoan euskara gutxi darabiltelako, etab. Areago, bada bere burua euskalduntzat jotzen ez duen euskal hiztun berririk ere; euskaraz hitz egiten jakitea eta euskalduna izatea gauza bera ez direla iritzita, euskara jakiteak ez dakarr...
|
|
Euskal hiztun berriek hizkuntza identitate desberdinak agertzen dituzte: badira beraien burua euskaldun
|
moduan
definitzen duten hiztunak eta euskaldun berri moduan egiten dutenak. Baina bi adiera hauek ez dira neutroak; legitimotasun linguistikoarekin, hau da, benetako hiztun sentitzearekin lotura estuan baitaude.
|
2022
|
|
• Ikuspegi sozial batetik, dikotomia baten
|
moduan
definitu izan da auzoa: auzoa vs. erdigunea.
|
2023
|
|
Alde batetik, gaztelaniak balorazio positiboak jaso zituen. " Nazioarteko hizkuntza"
|
moduan
definitu zuten eta" erabilgarri"," zabal" eta, batez ere," garrantzitsu" moduan deskribatu zuten. Hiriarekin, familiarekin (etxean hitz egiten dutenek; hauek ere" erraza" edo" erosoa" bezalako adjektiboak erabili zituzten) eta eskolarekin (etxean hitz egiten ez dutenek) lotu zuten, eta batzuek" modernotasuna" hitza ere erabili zuten.
|
|
Aniztasunaren zaintzak, baikortasun kritikoak, jarrera eraikitzaileak eta jarduera euskararen erabileraren sustapenean zentratzeak zenbaiten aldetik euskara elkarteen mugimendua mugimendu ez politiko
|
modura
definitzea ekarri du sarri. Definizio okerra da hau, politikaren ikuspegi oso partziala islatzen duena.
|
|
Bestalde, euskararen erabilera sustatzeko filosofia eta estilo propioa ere izan ditu euskara elkarteen mugimenduak. Topagunearen lehen Kongresuan onartutako" oinarriparretan" eta baita AEDren sorrerako gogoetetan" baikortasun kritikoa" moduko esamoldeak erabili izan ziren mugimenduaren ekiteko
|
modua
definitzeko. Mugimenduaren ikurra izan da eraikitzaile izatea, kritika publiko hutsa baino, eragiteko beste bide batzuk baliatzea eta behar izan denetan, aldarrikapen dinamikak martxan jartzea.
|
|
Aniztasunaren zaintzak, baikortasun kritikoak, jarrera eraikitzaileak eta jarduera euskararen erabileraren sustapenean zentratzeak zenbaiten aldetik euskara elkarteen mugimendua mugimendu ez politiko
|
modura
definitzea ekarri du sarri. Definizio okerra da hau, politikaren ikuspegi oso partziala islatzen duena.
|
|
Diagnosi horren arabera, Zumaiako haurren artean euskararen erabilera oso handia dela esan daiteke, herriko euskaldunen dentsitateari dagokionez aurreikusten zen modura. Alegia, Zumaiak,% 74ko euskara gaitasuna duen udalerria izanik (EUSTAT 2021), Udalerri Euskaldunen Mankomunitatean ere biltzen da (UEMA), udalerri euskaldun eta arnasgune
|
modura
definitzen diren beste udalerri oso euskaldunekin batera. Nolanahi ere, hurbiletik jarraitzeko moduko datu batzuk ere agertu dira, euskararen erabileran atzera pausuak adieraz ditzaketenak.
|