|
2007
|
|
|
Izan ere, behaketa bidezko datu bilketa da; alegia, orain artean erabilerari buruzko datuak inkesta bidez jaso badira ere (eta hala egiten da Euskal Herrian administrazioak burutzen dituen datu bilketa guztietan, zentsuan zein Inkesta Soziolinguistikoan), ikerketa honetan zuzeneko behaketa erabiltzen dugu. Beste
|
modu
batera esanda, inkesta bidez, norberak bere buruari aitortzen dion erabilera maila jasotzen da; hau da, erabilera aitortua edo subjektiboa deitu ohi dena. Kale Neurketan, berriz, inkestetan ez bezala, mintzatzen ari denari ez zaio ezer galdetzen, entzun eta hizkuntza jasotzen da modu objektiboan."
|
|
|
Eta horrexek du garrantzirik herri baten eraketaren ikuspegitik. Beste
|
modu
batera esanda, ‘garbi’ jokatzen da, ez da abantaila gehiagorik hartu nahi, norberari dagokiona baino. Horrek herri baten eitea darakutsa, beste edozeren gainetik.
|
|
2008
|
|
|
Beste
|
modu
batean esanda, aztertutako populazioa, orokorrean, bi talde horietan, modu dikotomikoan banatzen da.
|
|
|
identitate espainiarra+ euskalduna eta identitate euskalduna. Beste
|
modu
batean esanda, aztertutako populazioa, orokorrean, bi talde horietan, modu dikotomikoan banatzen da. • Lortutako bi identitate nagusi horiek, korrelazio negatiboen bidez adierazten direnez, modu dikotomikoan eta bateraezinean agertzen dira.
|
|
|
Baita Goiena.net (egunkaritzat hartzen badugu, behintzat). Beste
|
modu
batez esanda, EHAK-ko ziberkomunikabideen %70 batez ere gaztelaniaz ari da.
|
|
2010
|
|
|
Alegia, esparru komunikatibo handiagoko hizkuntzen ezagutza eta erabilera taldeko hizkuntzen biziraupen eta sustapenarekin bateragarri egitea. Beste
|
modu
batera esanda, proposatzen du hiztunok eremu zabaleko hizkuntzak jakitea (eta erabiltzea), baina era berean geure jatorrizko hizkuntzari uko ez egitea eta geure hizkuntza garatzea eta sustatzea egunerokoan. Gauza biak bateragarriak direla planteatzen digu hizkuntza garapen iraunkorrak.
|
|
|
Eta interakzioa edo harremana elementu horien guztien produktua da. Beste
|
modu
batean esanda, elementu horien eszenaratzea. Beraz, Giza Faktorea erakundeetan bakar bakarrik uler daiteke bere dimentsio sozialean, jakinez portaera estiloek, hautemateak eta atribuzioek zuzeneko eragina dutela.
|
|
|
Arrakasta etorriko da pertsonaren aldagaiak lerrokatzen direnean egitasmo edo ekintza baterako erakundearen estrategiarekin batera eta ekintza zehatzen estrategiarekin batera. Beste
|
modu
batean esanda, erakundearen ikusgarritasuna eta lidergoa beharrezkoak dira, eta giltza edo baldintza estetikoa gainera badira, eta hori dator aipatutako hiru ardatz horien uztarketatik (pertsona egitasmoakerakundea). Uztarketa lan hau erakundeen funtzio estrategikoa da eta bere garapena eta zaintza erakundeari dagokio, bide berrietan parte hartuko duten pertsonen atxikimendua bilatu nahi badu edozein erakundek.
|
|
2012
|
|
|
Metodologiaren berezitasuna, inon egotekotan, behaketa bidezko datu bilketan dago; alegia, normalean erabilerari buruzko datuak inkesta bidez jasotzen badira ere, esate baterako, erroldan edo Inkesta Soziolinguistikoan (Eusko Jaurlaritza, 2008), ikerketa honetan zuzeneko behaketa erabiltzen dugu. Beste
|
modu
batera esanda, inkesta bidez, norberak bere buruari aitortzen dion erabilera maila jasotzen da; hau da, erabilera aitortua edo subjektiboa deitu ohi dena. Kale Neurketan, berriz, inkestetan ez bezala, mintzatzen ari denari ez zaio ezer galdetzen, entzun eta hizkuntza jasotzen da modu objektiboan.
|
|
|
Joera hori gero eta ohikoagoa da mundu osoko publizitatean oro har, eta intentzio sinbolikoarekin egiten da, atzerriko hizkuntzatako hitz edo esamolde horiek sartzeak hizkuntza horren nongotasunari erreferentzia egiten diolako. Beste
|
modu
batera esanda: frantsesez hitz egiten duena, frantsesa izango balitz bezala (identitatea) edo frantsesa emango balu bezala (irudia) pertzibitzen da.
|
|
2013
|
|
|
hebreeraren sistema milaka urtez gorde zen, hain zuzen ere inork ez zuelako erabiltzen, baina berriz ere lehen hizkuntza bihurtu zenean eta hiztun komunitate batek erabilerahizkuntzatzat hartu zuenean, hizkuntza sistema hura asko aldatu zen, hizkuntza berbera dela pentsatzen jarraitu ote genukeen zalantzan jartzeraino. Beste
|
modu
batera esanda: hizkuntzaren erabilpenak eta jabetzeak, lehen ez zeuden motibazio batzuen eraginez berritu eta baliatutakoek, azkenean —eta agian halabeharrez—, sistema bera aldatzen dute.
|
|
|
Egoera horretan, argudia daiteke soziolinguistikak barne hartzen duena haren osagaietako batera edo batzuetara murriztu daitekeela, eta baldintza horietan diziplina berriz definitu. Beste
|
modu
batera esanda: soziolinguistika bere adiera zabalean azaldu beharrean —" hizkuntza barietateen, funtzioen eta hiztunen ezaugarrien azterketa, hirurak etengabe eta elkar erlazionatzen eta aldatzen diren heinean, bai hizkuntza komunitateetan bai hizkuntza komunitateen artean" (itzulpena, Fishman 1995 [1972]:
|
|
|
alde batetik, gure interes pertsonaletik harago doan asmoa edukitzea; bestetik, asmo hori eta gure balioak bat etortzea. Beste
|
modu
batez esanda, gure balioetan oinarritutako bizitza" transzendentala" aukeratzea. Eduki ezean, norabide gabe ibiliko gara, eta kanpoko haizeak eta korronteak noraezean eramango gaituzte.
|
|
2014
|
|
|
137), arnasgune solteak ganoraz lotzeko eta saretzeko estrategiak haztatu litezke. Beste
|
modu
batera esanda, 4 gune soziolinguistikoko udalerriek inguratutako 3 guneko uharte udalerriak egon lirateke arnasguneak zabaltzeko estrategien erdi erdian.
|
|
|
Aipatzekoa da, Gabiria eta horrelako herri txikietan haurrek 12 urte bete arte herriko eskolan ikasten dutela eta DBH ikasketak egitera herri handiago batetara joaten direla (Gabirian ohikoena Beasaina joatea izaten da). Grabazioan gaztetxo batek aipatzen du aurreko belaunaldiekin konparatuz hizkera aldatu den ez den ari ginela, berak Beasaina joan aurretik beste
|
modu
batera esaten zituela hainbat gauza eta orain nolabait kutsatu egin dela
|
|
2016
|
|
|
Zenbat eta gaitasun handiagoa, orduan eta gehiago erabiliko dugu; zenbat eta gehiago erabili, orduan eta gaitasun handiagoa. Beste
|
modu
batean esanda: hizkuntza gaitasuna erabilerarako zoru da batetik, eta erabilera hizkuntza gaitasunerako motorra bestetik.
|
|
|
ahozko jarduna euskaraz bideratzen da oro har; irakurketa idazketak, aldiz, erdal bidera makurturik egoten dira (zaharren artean erabat). Beste
|
modu
batean esanik, diglosia da herrian oraindik nagusi: H eta L hizkuntzen konpartimentazio funtzional egonkorra180, erabateko mintzaldaketa larririk gabea181, praktikatzen dute herritarrek oro har. d) Etxean hasten dira arnasguneko haurrak euskaraz egiten ikasten:
|
|
2017
|
|
|
Pentsamendu edo kontzeptu neutralizatzaile horren gainean menperatzeko modu isil bat eraikitzen joan da, statu quo a mantentzen laguntzen duena. Beste
|
modu
batera esanda, neutraltasuna ez da diskurtso menderatzailetik haratago existitzen. Ez dezagun ahaztu aniztasuna materialtasunetik heldu ezean" hierarkiarekin guztiz bateragarria dela[...] eta ez dela balore bat bere horretan" (Eagleton 2017:
|
|
|
baliteke hitanoa nire" kutunenekin" edota" nireganako gertukoenekin" erabiltzeko joera hau arrotzekiko" babes muga" bat izatea? Hau da norberarekin hitanoan hitz egitea,
|
modu
batean esatearren," irabazi egin behar dela"?
|
|
|
Honetaz gain, hiketan ari direnen artean hauei entzutea ondo egoten omen da baita ere ikasteko. Beraz, ikasketa prozesuak eramaten dituzte aurrera,
|
modu
batean esatearren, zailtasun hauei aurre egin eta hobeto hitz egiteko.
|
|
|
Badaukate batua, guztiok elkar ulertzeko, baina hori lortzeko prezio altu bat ordaindu behar izan dute, hitano eta euskalkia. Edo beste
|
modu
batean esanda, lokalak diren hizkerak17 Honegatik" euskaldun oso" ez direla sentitzen dute.
|
|
|
Garziaren tesia ondo ulertu baldin badut berak dioskuna da hitanoa zerbaitek egiten badu erakargarri edo berezko honek" kidetasuna" markatzen duelako dela. Beste
|
modu
batean esanda hau inguruko" guztiekin" (aitarekin, amarekin, irakaslearekin, lagunekin...) hitz egiten baldin bada bere funtzioa galduko luke zuzenean" kidetasuna" ez zuelako markatuko, berdinen artean kideen arteanez zelako hitz egingo soilik.
|
|
|
" Baserri giroa"," zaharra" eta" ohitura" asko errepikatu diren hitzak izan dira. Elkarrizketatuek euskara batua erabiltzen zuten hitanoaren aurkaria bezala, bata faltsua, edo faltsuagoa dela esanez, eta bestea berriz benetakoa edo beste
|
modu
batean esanda, purua, betikoa. Hitanoa baserria eta euskara batua hiria.
|
|
|
Azken honi helduz, badirudi mutilek zailtasunak dituztela nokan hitz egiteko eta
|
modu
batean esatearren bi aldiz pentsatu behar dute esan behar dutena nokan esan behar baldin badute. Toka aldiz, hobeto edo gaizkiago, errezagoa egiten zaie.
|
|
2019
|
|
|
6). Beste
|
modu
batera esanda: gaur egungo jaiotze tasa ez da biztanleria berriztatzeko adinakoa. umeak gero eta beranduago izaten ari dira eta horrek mugatzen du ume bi edo gehiago edukitzeko aukera, horretarako gogoa dagoenean ere.
|
|
|
hain garrantzitsua izanik, zein da euskararen egoera ingurune digitalean? edo beste
|
modu
batera esanda, nolakoa da euskararen bizitasun digitala, galdera honi erantzun mota desberdinak eman ohi zaizkio, askotan unearen arabera desberdin ebaluatuz, agian ez dugulako neurketa objektiborik finkatuta, edo, agian, ez dugulako esparrua behar bezala ezagutzen. abiapuntu honetatik, azken hilabeteotan hainbat gunetan azaldu dugu euskarak etorkizuna izango badu ingurune digitalean egoki garatuko duen estrategia digitala ezinbestekoa duela (waliño, 2018). eusko Ikaskuntzak aurrena eta ondoren Soziolinguistikaren klusterrak 2018ko udazkenean antolatutako jardunaldietan azaldutako tesia izan da hori.
|
|
|
Izan ere, hitanoa maskulinitateari lotutako tratamendua denez, gizonezkoen artean erabiltzen da gehien; eta alderantziz, gizonezkoen artean erabiltzen delako dago hitanoa eremu maskulinoari zeharo josita. hori horrela, emakumeak eta emakumeei noka egiten hasteak hitanoaren, tokaren eta maskulinitatearen arteko korapilo estua lausotzea ekarriko luke. horri esker, emakumeak hitanoan garai batean izandako eremua berreskuratuko lukete. Beste
|
modu
batean esanda," jada emakumeena —gazteena behintzat— ez den hitanoan muturra" sartzea, galdutako esparru linguistikoa berreskuratzea izango litzateke (Legorburu, 2018, 104 or). Modu horretan, akaso, noka ere, toka bezalaxe, normala bihurtuko da, tratamendu naturala eta ez markatua.
|
|
|
Beste hitz batzuetara ekarrita, pertsona batek jarrera integratzailea izango du hizkuntza batekiko atxikimendua azaltzen duenean. edo beste
|
modu
batera esanda, hizkuntza komunitate bateko kide izatea helburu bihurtzen denean. Jarrera instrumentalaren kasuan, berriz, norberari eragingo dizkion onura sozial edo ekonomikoek eraginda izango du hiztunak hizkuntza horrekiko aldekotasuna.
|
|
2021
|
|
|
Gaur egun, munduko biztanleen% 96a hizkuntzen% 4an mintzo da (Ethnologue, 2020). Edo, beste
|
modu
batean esanda, munduko biztanleen% 4k hizkuntzen% 96 hitz egiten dute. Kontuan hartzen badugu, alde batetik, duela hogei urte proportzio hori 95/ 5 zela eta, bestetik, egoera orekatzeko 80/ 20 proportziora itzuli ginatekeela, begien bistakoa da oso ataka zailean gaudela, dagoeneko kolapsora iritsi garela ez esateagatik.
|
|
2022
|
|
|
Hizkuntzara ekarrita, hizkuntza bat edo bestea erabiltzeko, beste faktore batzuekin batera, egoera, mintzakide eta gai ezberdinek sortzen dizkiguten asoziazioen mapek bultzatuko gaituzte. Beste
|
modu
batera esanda, egoera, mintzakide eta gai ezberdinei lotuta euskara ez badago presente edo ez bazaigu gogora etortzen, zaila izango da erabiltzea.
|
|
|
Beste
|
modu
batera esanda, euskaldunen proportzio antzekoarekin kale erabileraren indize ezberdinak behatu dira. Horrek agerian jartzen du erabileran eragiten duten faktoreen aniztasuna.
|
|
2023
|
|
|
215). Beste
|
modu
batera esanda, lehen mailako eta bigarren mailako datuen analisian oinarritu da. Hau da, batetik aztertu da araudia bera (lehen mailako iturria) eta bestetik araudi horren inguruko doktrina (bigarren mailako iturria).
|