|
2013
|
|
|
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT, BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT, BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
1
|
Lortu
al duzu Xei txakurra topatzea. Nola moldatu zara kartela egiteko orduan?
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT, BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
|
LORTU
DUT EZ DUT GUZTIZ LORTU
|
|
|
LORTU DUT EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
4 Ordenatu eta irakurri dituzuen hitzek adierazkortasun maila handia izan dute, seguru, zuen ahoskatzeko moduari esker. Eta, bolumena emateaz gainera, keinuak eginez ahoskatuko bazenituzte,
|
lortuko
al zenukete are adierazkorragoak izatea?
|
|
|
|
LORTU
DUT EZ DUT GUZTIZ LORTU
|
|
|
LORTU DUT EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
ZEIN IZAN DA ARAZOA?
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
ZEIN IZAN DA ARAZOA?
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
ZEIN IZAN DA ARAZOA?
|
|
|
Irakurleak ahotsak eta gorputzak bat egitea
|
lortu
du.
|
|
|
Irakurleak transmititzea
|
lortu
du.
|
|
|
IKASKUNTZAREN LORPENA
|
LORTU
DUT EZ DUT GUZTIZ LORTU
|
|
|
IKASKUNTZAREN LORPENA LORTU DUT EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
IKASKUNTZAREN LORPENA
|
LORTU
DUT EZ DUT GUZTIZ
|
|
|
|
LORTU
|
|
|
Asko dira inausten diren zuhaitzak: pagoa, haritza, urkia, lizarra, gaztainondoa, sagarrondoa& Zuhaitz mota bakoitza modu batera inausten da, horrekin
|
lortu
nahi denaren arabera.
|
|
|
IKASKUNTZAREN LORPENA
|
LORTU
DUT EZ DUT GUZTIZ
|
|
|
|
LORTU
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT, BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
ZEIN IZAN DA ARAZOA?
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT, BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
ZEIN IZAN DA ARAZOA?
|
|
|
ZEREGINA ONDO EGIN DUT, BALDIN ETA
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
ZEIN IZAN DA ARAZOA?
|
|
|
IKASKUNTZAREN LORPENA
|
LORTU
DUT EZ DUT GUZTIZ LORTU
|
|
|
IKASKUNTZAREN LORPENA LORTU DUT EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
Hainbat mapa erabil ditzakegu erliebeari buruzko informazioa
|
lortzeko
: mapa fisikoak, mapa topografikoak, baita sateliteko irudiak ere.
|
|
|
Mapa fisikoetan eta satelite irudietan erliebe elementuen altitudea ikus daiteke, baina
|
lortuko
dugun informazioa nahiko orokorra izango da. Badira altuerari buruzko zehaztasun gehiago ematen duten mapak, topografikoak, hain zuzen ere.
|
|
|
|
LORTU
AL DUT HORIEK IKASTEA?
|
|
|
|
LORTU
AL DUT HORIEK IKASTEA?
|
|
|
Lurraldeari buruzko txostena osatzeko kokapena, ordua, erliebea, klima eta biomei buruzko informazioa
|
lortzean
|
|
|
Ea denon artean lehiaketa aurrera ateratzea
|
lortzen
duzuen!
|
|
|
1 Programaren ekoizleak ere lanean aritu dira, eta, dagoeneko, interesgarriak izan daitezkeen beste lau lekutako (mapan ikur horiz daude markatuta) informazioa
|
lortu
dute. Leku horietatik programaren grabazioa non egin erabakitzeko, informazio gehiago behar dute.
|
|
|
1 Tauletan, zehatz ezazu, banan banan, zereginak ondo egiteko gai izan zaren ala ez. Ondo egitea
|
lortu
ez baduzu, seguru asko, laguntza duzu hobekuntza planifikatzeko.
|
|
|
1 Biomen ezaugarriak jasotzeko, zortzi taldetan (bioma bakoitzeko talde bat) bilduko zarete, eta Infoguneko (Ekigunean daukazue esteka) klimei eta biomei buruzko artikuluetatik nahiz irakasleak bideratuko dizkizuen materialetatik informazioa
|
lortuko
duzue, eta bioma bakoitza azaltzeko aurkezpen bat osatuko.
|
|
|
|
LORTU
AL DUT HORIEK IKASTEA?
|
|
|
a) Informazioa
|
lortzeko
, honako hauek erabil ditzakezu: munduko klimen mapa, klimei buruz bildu duzun informazioa eta web orrialde bat (hautatu duzun lurraldearen klimograma topatzen ez baduzu, gertuko hiriren batena bila dezakezu).
|
|
|
2 Azken bi jardueretan hainbat euskarritako mapetatik informazioa
|
lortzen
aritu zarete; hainbat eskalatako mapei behatu diezue, eta hainbat ikur identifikatu. Landutakoari buruz hausnartzeko, erantzun honako galdera hauei.
|
|
|
Gipuzkoako ikastolena eta Nafarroakoena. Horietara bidaia antolatzeko asmoa baduzue, Euskal Herri osoa hartzen duen mapan
|
lor
dezakezue informazioa.
|
|
|
Margolanetatik informazio ugari
|
lor
daitekeen bezalaxe, gauza bera egin daiteke eraikuntzetatik ere. Horiek aztertuta, garaiko gizarteak zituen ohiturak eta bizimodua ezagut ditzakegu.
|
|
|
1 Egin ezazue, hirunaka, honako atal hauek jasoko dituen txostena, bildutako txosten eta objektuetatik informazioa
|
lortuta
.
|
|
|
bildu dugu. Baina hori egin aurretik, historia zer den, nola irudikatzen den eta historia idazteko informazioa nola
|
lortzen
den ere landuko dugu.
|
|
|
Historialariak garai bateko objektuen behaketan eta idatzizko dokumentuetan oinarrituta deskribatzen du iragana; baina duela milaka urteko bizitza (Historiaurrekoa, esaterako) nolakoa zen jakin nahi badu, aztarnategiak induskatzean
|
lor
ditzakeen aztarnak dira ia informazio iturri bakarra.
|
|
|
Badakigu inportatutako produktuak zirela batzuk, eta bertan ekoitzitakoak beste batzuk. Hornigai nagusiak, olioa, ardoa eta lekaleak, hurbileko (200 km inguruko esparrua, gutxi asko) merkataritzatik
|
lortzen
zituzten, batez ere. Eguneroko jan edanetan fruta mota ugari, freskoak nahiz lehorrak, zeuzkaten.
|
|
|
Esan bezala, Iruña Veleian hainbat objektu agertu dira, baina ez dakigu egiazkoak diren ala ez. Erabakia hartzeko, zientzialariek objektuak aztertu egin dituzte eta ahal den informazio gehien
|
lortu
. Horretarako, ongi behatu behar zaie objektuei, informazioa lortzeko galderak egin behar dituzte eta erantzun posibleak, hipotesiak, proposatu; horixe egiten dute, hain zuzen, ikertzaileek.
|
|
|
Erabakia hartzeko, zientzialariek objektuak aztertu egin dituzte eta ahal den informazio gehien lortu. Horretarako, ongi behatu behar zaie objektuei, informazioa
|
lortzeko
galderak egin behar dituzte eta erantzun posibleak, hipotesiak, proposatu; horixe egiten dute, hain zuzen, ikertzaileek. Horrela bada, argazkiko ostraka (idatziak dituen zeramika zatia) aztertuko duzue, bikoteka jarrita.
|
|
|
Datu taularen esteka edo urla
|
lortu
, kopiatu eta denbora lerroa sortu. Izenean zuen datuak sartu.
|
|
|
|
LORTU
AL DUT HORIEK IKASTEA?
|
|
|
Historiaurrearen eta Historiaren arteko muga idazkeraren hasierarekin lotu ohi da, orduan
|
lortu
baitzen komunikazioaren beharra idatzien bidez asetzeko aukera. Lehen idatziak Sumerren (Mesopotamia) idatzi ziren K.a. 3500 urte inguruan.
|
|
|
5 Adieraz ezazue zeinen garrantzitsua izan den Ötziren momiaren aurkikuntza, haren garaiko gizakien bizitzari buruz informazioa
|
lortzeko
.
|
|
|
a) Nolakoa izango zen Historiaurreko gizakien bizitza sua pizteko gaitasunik
|
lortu
izan ez balute. Zer ondorio ekarriko zien luzarora sua ez kontrolatzeak?
|
|
|
e) Zenbat aztarna edo objektu
|
lortu
zuten salbatzea?
|
|
|
Leize handia omen zen, baina dena apurtu zuten. Hondakinen artean lan handia eginda, sei mila aztarna inguru salbatzea
|
lortu
zuten. Haien artean, gure artetik duela urte asko desagertutako animalien hezurrak; besteak beste:
|
|
|
|
LORTU
AL DUT HORIEK IKASTEA?
|
|
|
c) Aurreko fitxan
|
lortutako
informazioarekin, osatu Etxebizitzak historian zehar denbora lerroari dagozkion datuak. Eredu gisa, denbora lerroan jada txertaturik dagoen beste bizileku baten informazioa ere eman dizuete; Ekigunean daukazue esteka.
|
|
|
1 Tauletan, zehatz ezazu, banan banan, zereginak ondo egiteko gai izan zaren ala ez. Ondo egitea
|
lortu
ez baduzu, seguru asko, laguntza duzu hobekuntza planifikatzeko.
|
|
|
EGIN DITUDAN ZEREGINETAN
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
|
|
|
EGIN DITUDAN ZEREGINETAN
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
|
|
|
EGIN DITUDAN ZEREGINETAN
|
LORTU
DUT
|
|
|
EZ DUT
|
LORTU
|
|
|
|
LORTU
AL DUT HORIEK IKASTEA. BAI ZAILTASUNAK DITUT
|
|
|
Iruzkinean zehar
|
lortutako
ondorio interesgarrienak azpimarratzea
|
|
|
Informazio iturriak aztertzean ohartu gara irudiak oso baliagarriak direla informazioa
|
lortzeko
. Hori dela eta, irudiak erabiliko ditugu hainbatetan gure azalpenak osatzeko, bai denbora lerroetan, bai informazio edo katalogazio fitxetan.
|
|
|
Ondoren, hirugarren zutabean, adostu eta adierazi gizartean horren isla izan litekeena, eta, ahal baduzue, adibideren bat jarri. Kontzepturen bat ezezaguna suertatzen bazaizue, ea
|
lortzen
duzuen gelakideon artean argitzea.JOLASEAN KONTZEPTUA GIZARTEANLiderra aukeratu da. Errepublika Hauteskunde bidez aukeratu zen agintaria.4 Arakatze jardueraGogoratzen al duzu M15 mugimenduaren aldeko Arraldeko gazte taldeari egin nahi diogun ekarpena?
|
|
|
|
LORTU
DUT EZ DUT GUZTIZ LORTU
|
|
|
LORTU DUT EZ DUT GUZTIZ
|
LORTU
|
|
|
Beraz, kopuru baten% 7 zenbat den
|
lortzeko
, nahikoa da kopuru horren zazpi ehunen kalkulatzea; hau da, ehun zati egin eta zazpi hartzea edo, zuzenean, 0,07 zenbakiaz biderkatzea.
|
|
|
2 Irudikatu irudi hori zatituz eta idatzi, zati bera adierazten duten beste hiru zatiki, alegia, zatiki horren hiru zatiki baliokide. Hori egin eta gero,
|
lor
ezazue zatiki bakoitzari dagokion zenbaki dezimalduna, kalkulagailuaren laguntzaz. Nolakoak dira zenbaki horiek?
|
|
|
3 Ondoren, azter itzazue zatiki baliokideen zenbakitzaileak eta izendatzaileak. Nola
|
lortzen
dira 3
|
|
|
Laguntza: biderka itzazue lau zenbakiak binaka ea emaitza bera
|
lortzeko
modurik topatzen duzuen.
|
|
|
a) Kalkulagailuaren laguntzaz zatikien adierazpen
|
lortu
eta berdinak diren ikusi.
|
|
|
b) Bi zatikien zenbakitzaileak eta konparatu. Zatiki batetik abiatuta bestea
|
lortzeko
eta izendatzailea zenbaki beraz (zero ez dena) biderkatu edo behar diren ikusi.
|
|
|
|
lortzen
den ikusi.
|
|
|
1 Irakur ezazu Zatiki baliokideak
|
lortzea
testua eta egin honako hauek:
|
|
|
ZATIKI BALIOKIDEAK
|
LORTZEA
|
|
|
Zenbakitzailea eta izendatzailea zenbaki beraz zatitzeari sinplifikazioa deritzo. Sinplifikatzea amaiera duen prozesua da, beti
|
lortzen
baita gehiago laburtzerik ez dagoen zatiki bat. Zatiki hori zatiki sinplifikaezina da.
|
|
|
Anplifikazioa eta sinplifikazioa zatiki baliokideak
|
lortzeko
teknikak dira. Unitatean aurreratu ahala ikusiko duzu prozesu hori egitea zeinen garrantzitsua den.
|
|
|
1 Irakur ezazu Orientazio oinarria egiten testua. Ondoren, proposatzen den ereduari jarraituz, egin ezazu zatiki baliokideak
|
lortzeko
urratsak biltzen dituen orientazio oinarria.
|
|
|
Jada barneratuta izango dituzu zatiki baliokideak
|
lortzeko
egin beharreko guztiak, ezta. Zer moduz moldatzen zara zatikien baliokideak lortzeko?
|
|
|
Jada barneratuta izango dituzu zatiki baliokideak lortzeko egin beharreko guztiak, ezta? Zer moduz moldatzen zara zatikien baliokideak
|
lortzeko
–Ba al dakizu zatikiak anplifikatzen eta sinplifikatzen?
|
|
|
g) Adin nagusitasuna adin horretan
|
lortzen
da.
|
|
|
4 Osatu jarraian duzun testua, egin duzunarekin, eta guztia laburbiltzen duen ondorioa
|
lortuko
duzu.
|
|
|
Ideia beraren adierazpen baliokideak dira guztiak, hau da, zenbaki bera adierazteko modu desberdinak. Gainera, adierazpen modu batetik abiatuta, beste guztiak
|
lor
ditzakezu. Baina, hori nola egiten da?
|