2001
|
|
Irati trenaren lehen bidaia 1911ko apirilaren 23an izan zen. Zangoza eta Iruñea artekoa, penintsulako
|
lehen
tren elektrikoa izan zen. Lehenbizi egurra garraiatzeko erabiltzen bazen (lehenago lan hori ibai gaineko almadietan egiten zen) ere, 1955ean desagertu arte bidaiariak ere eraman zituen.
|
2003
|
|
Nik ez nuen ezer partekatu beharrik. Aspaldi hautsia zegoen Romain eta bion artekoa, baina min egin zidan, eta min handi batek, desengainuak edo etsipenak kolpatu nauen bakoitzean egin izan dudana egin nuen, harrapatu nuen
|
lehen
trena hartu eta alde egin, mugimenduak samina arinduko zidan itxaropenarekin edo ezbeharra gertatu den lekuan utziko nuen ustearekin. Eta, egia esan, baretu egin ohi zait samina, batzuetan poza sentitzeraino.
|
2005
|
|
Nasara iritsita, beste bospasei bidaiarirekin sartu da etorri zaion
|
lehen
trenean, Uenoraino joateko hartu zuen norabide berean. Ez da komeni berriro hango geltokitik igarotzea eta zorionez linea hau borobilean mugitzen da.
|
2006
|
|
Triestera zihoan
|
lehen
trenagatik galdetu eta txartela erosi nuen.
|
2007
|
|
Arduradunen arabera, ibilbide horretan, “Bibi” k diesel tren konbentzional batekiko karbono dioxidoaren (CO2) emisioak %20 murriztea lortzen zuen, eta automobil batekiko %60 “Bibi” tren hibridoak% 20 murriztea lortzen zuen diesel tren konbentzionalarekiko co2 emisioak, eta% 60 automobil batekiko. Era berean, arduradunek zioten munduko
|
lehen
tren hibridoa dela, eta Japonian ezin direla horrekin ados egon. “Bibi” ren inaugurazioa baino hilabete batzuk lehenago, East Japan Railway (JR East) konpainia japoniarrak “Kiha E200” jarri zuen martxan.
|
2008
|
|
Eztabaida irailean abiatu zen eta abenduko lehen astera arte ez zen ezagutzera eman suitzar adituen txostena. Gaur egun baliatzen diren trenbidea hobetuz, 2020a baino
|
lehen
tren saturaziorik ez zela egonen jakinarazi zuten.
|
|
Ikusi ditugu bazterrok eta gorago jende ugari dago trenbideak gainditu beharreko aldaparen zailtasunak eta lan ingeniotsuak azaltzen dituen panelak irakurtzen eta argazkiak ateratzen. Ehuneko bosteko aldapan behera, beheko erreka zulora amildu zen bagoi gehitxokin ausartu zen
|
lehen
trena. Bagoi gutxikin ibilten ohitu behar eta gorakoan pare bat lokomotora aurreria lanetan.
|
2009
|
|
Orbetarrak berri gaiztoa jakin bezain laster mobilizatu ziren, Espainiako hiribururako
|
lehen
trena hartzen zutela, hain ziren larriak medikuen informeak.
|
|
NARRATOR: (OFF) Britainia Handia da trenaren jaioterria, eta funtsezkoa izan da bera munduko abiadura handiko
|
lehen
trenen garapenean ere, munduko trenbide sarerik zaharrena eta bihurgunetsuena duen arren.
|
|
Arazoa gainditzeko, British Rail ek APT trena sortu zuen, Bidaiari Tren Aurreratua. Munduko
|
lehen
tren makurgarriak egundoko arrakasta izan zuen mila bederatziehun eta hirurogeita hemeretzian aurkeztu zenean. Erresuma Batuko abiadura marka ere hautsi zuen, orduko berrehun eta hirurogeita bat kilometro eginda.
|
|
Orbetarrak berri gaiztoa jakin bezain laster mobilizatu ziren, Espainiako hiribururako
|
lehen
trena hartzen zutela, hain ziren larriak medikuen informeak.
|
|
Hamaika gau iragan genituen nora ez, barkua urperatzear, gizonak, emakumeak, ume bi. Paperak eman zizkiguten eta
|
lehen
trenean urtu ginen denak, sasiak, mortuak, lokatz idorrezko hiriak, Almeriako negutegiak, ontzi herdoilduekiko kosta harritsuak, Lleidako fabrika kimikoak, Europako xendrak aztalkatzeko hots, Londreseraino. Maliar eta marokoar haboroxienak Andaluzian eta Katalunian ohatzen ziren, habietarik hurbilago zeudelako nolabait.
|
2010
|
|
aditu dute bozgorailutik, eta bertan jaistea erabaki dute, berandutzen hasia baitzaie. Bagoitik jaitsi dira, eta asko itxaron beharrik izan gabe, kontrako norabidean doan
|
lehen
trena harrapatu dute. Ez dakite arratsaldea erantzun haren bila aritu izanagatik zer ihardetsi koitadu hari.
|
|
Pena hartu nion monsieur Nestorri, Redini. Berari buruzko historia batek zioen gazte denboran, artean La Salleko anaia zela, nahastu egin zela burutik" denbora gehiegi egoten zelako liburu artean", eta joera bat erne zitzaiola, Donostiako geltokira joan eta aurrean ikusten zuen
|
lehen
trena hartzekoa; kongregazioko kideek Bartzelonan, Madrilen edo Parisen aurkitzen omen zuten gero.
|
2011
|
|
Ez zuten astirik alferrik galtzeko. Azkenean, aurretik igaro zitzaien
|
lehen
trenean sartzeko aukera izan zuten guztiek, ezelango arazorik barik.Oro har, galdezka joandako erabiltzaile denek beharginen protestarekin bat egiten dute. «Laneko duintasuna aldarrikatzeko eskubide osoa dute.
|
2012
|
|
Santio Errekako festak direla-eta hara joateko zerbitzu berezia eskainiko du txu txu trenak uztailaren 27an eta 28an, ostegun eta ostiralean, alegia. Moilatik abiatuko da Santiora joango den
|
lehen
trena 21:30ean eta Santiotik azken irteera 02:00etan egingo du. Bidaiari kopuruaren arabera joan etorrian ibiliko da trena bi gau horietan.
|
|
Tren ordutegian
|
lehen
trena noiz den bilatu du.
|
2013
|
|
ikusten bazuen, kode ezkutua zein zen esan zion(, lubi esatea aski da, segituan joango naiz ni. Sakelako telefonoa hurbilen dagoen komisariarekin lotu dut, beraz, ordu laurden baino
|
lehen
tren geltokian izango dira patruilak. A!
|
|
«Eta horrelako kasu asko daude. Minbizidunak, oinaze handia daukatenak, guztiak ere hiltzen laguntzea nahiko luketenak, baina ez dago aukerarik. Neronek ere pentsatu izan dut maiz gizon bati geltokira eraman eta trenbide ondoan eserita utz nazan ordaintzea, neure burua etortzen den
|
lehen
trenera botatzeko».
|
2015
|
|
Hori ez da Italiaren aldetik espero genuen harrera. Alemaniara doan
|
lehen
trenean sartuko gara, eta, bueltan bidaltzen bagaituzte, berriz ere saiatuko gara».Milanera iristen diren migratzaile gehienen lehen helburua da Frantziara edo Alemaniara joatea. Geltokitik Municherako trena hartzen duten etorkinen %90ek helmugara iristea lortzen dute.
|
|
Jarraian, orria azal batean sartu eta, ondo itxita, hoteleko harrera mahaira eraman zuen aginduz ahalik eta lasterren eraman zezatela helbide hartara. Tina de Jarquek egun bat gehiago iraun zuen, bere logelan sartuta, itxoiten, etsipenak itota, eta Uzkudunen arrastorik ez zegoenez, hiria utzi zuen Madrilerako bidea hartuta gaueko
|
lehen
trenean.
|
|
Isidro eta Fermin laguna, Kontxako hondartzan eserita, denbora pasa zeuden itzultzeko
|
lehen
trena hartu arte. Eguna argitzen ari zuen eta beren idoloaz jarraitzen zuten mintzatzen, eta etorkizunaz.
|
|
Janek bart deitu zidan eta
|
lehen
trena hartu dut.
|
2016
|
|
Paseatu eta paseatu, ustekabean pasatu zaizkigu orduak, eta nahi baino
|
lehen
trena hartzeko ordua iritsi zaigu. Geltokira joan, trenera igo, eta Donostiara itzuli gara.
|
|
Zaintzaileak oinez egin ohi zituen egunero, goizeko freskuran, trena hartzeko ibili behar izaten zituen hirurehun metroak. Betiko ordua baino lehen aterarazten zuten egunetan goizeko
|
lehen
trena hartzen hasi behar izan zuen, lehen langileak ekartzen zituen bera.
|
|
Eta orain hori ere ohitura bihurtu zaio, eta zaintzailetzan igarotako azken gaua amaitzen duenean ere hor joango da goizeko
|
lehen
tren hori hartzera. Geralekuko eserlekuaren bazter batean jarrita egongo da trena noiz iritsiko zain.
|
|
Hotz hotzean aztertzen hasiz gero, ez da guztiz serioa, ez dokumentatua; historiako datuei begira jarriz gero hainbat kontraesan ere ikusiko genuke: ...irela onarturik ere, zaila da haien itsumen hori imajinatzea, 1940ko maiatz ekain hartan benetako histeria zabaldu baitzen Frantzia iparralde osoan eta baita Parisen ere, hegoalderantz ihes egiteko; are gehiago nazien kontrako ekintzengatik nabarmendutako jendearen artean; eta lehenago ohartu ez zirela onartuko bagenu ere, guztiz ezinezkoa da, hori eta horrenbestez geltokira joan eta Marseillarako
|
lehen
trena hartu ahal izatea, ordurako eta aspaldidanik baitzeuden kolapsatuak trenbideak oro, hegoalderantz joan nahi zuen jendetza ikaragarria hartu ezinda. Horiek denak txikikeriak dira, ordea, datu faltsuekin eraikita ere istorioari bere sinesgarritasuna ukatzen ez diotenak, film horrek izandako arrakasta itzelak eta oraindik ere bereganatzen duen mirespenak erakusten diguten bezala; beste zerbait ere erakutsi liguke gertaera honek fikzioak asmatzen ibiltzen garenoi, hots, anakronismo bitxien eta gezur txikien gainetik, beste nonbait dagoela istorio baten balioa, haren indarra, komunikagarritasuna, efikazia, baita egia ere esango genuke irakurleak baimena emanez gero, hitz potolo horiek beldur pixka bat ere ematen dute baina.
|
|
◦ Talde bakoitzeko
|
lehena
tren burua da, eta besteak bagoiak.
|
|
|
Lehen
trenak ziren.
|
2018
|
|
Uztailaren 8an, aitak tren geltokira iristea lortu zuenean, errefuxiatu zelai baten irudia iltzatu zitzaion begietan. Denek
|
lehen
trena hartu nahian, edonora joanda ere, Iruñetik ihesi, infernua balitz bezala. Ordurako, sanferminak apurtuak ziren.
|
|
Gauza bat:
|
lehen
trenak, orain gotzainak Zer gehiago?
|
2020
|
|
–Askotan ibiltzen nintzen
|
lehen
trenean. Makinista da nire aita, ausartu zen Lupe, berriz.
|
2021
|
|
Talgok Vittal One trena garatu du Ribabellosan. Hego Euskal Herriko eta Espainiako
|
lehen
tren duala da, hidrogeno eta elektrikoa, eta azaroan jarriko du martxan, proiektua frogatu eta baliozkotzeko. Hidrogeno tren berriztagarriak motor elektrikoen bidez funtzionatzen du, hidrogeno pilei esker energia lortzen dutenak.
|
|
Repsol eta Talgo konpainiek akordioa sinatu dute hidrogeno berdeko pilak izango dituzten
|
lehen
trenak egiteko. Ribabellosako faktorian ari dira lehen tren duala –hidrogenoa eta elektrikoa– fabrikatzen.
|
|
Repsol eta Talgo konpainiek akordioa sinatu dute hidrogeno berdeko pilak izango dituzten lehen trenak egiteko. Ribabellosako faktorian ari dira
|
lehen
tren duala –hidrogenoa eta elektrikoa– fabrikatzen.
|
|
Vittal One, hidrogeno berriztagarriz bultzatutako Hego Euskal Herriko
|
lehen
trena, azaroan hasiko da martxan. Repsolek hornitutako hidrogeno berdeko pilak izango dituzten lehen unitateak Ribabellosan egingo ditu Talgo tren konpainiak.
|
|
Seiak eta hamar; eguneko
|
lehen
trena igarotzean eskertu egin dut haren kirrinka harmoniatsua, tori paradoxa. Maite ditut maite gurpil eta burdinen uztarketen hotsak, segundo pare batez airean dirautelarik.
|
2022
|
|
Oraingo ustez,
|
lehen
trenak 2028an ezarriko dira martxan herrialde osoa zeharkatzen duten Intercity ibilbideetan.
|
|
trenbide berritik mugituko dira salgaiak. «Izatez, litekeena da Euskal Y-an ibiliko diren
|
lehen
trenak salgaiz beteta joatea». Horren arrazoia da hiriburuetako geltokien inaugurazio datak duen atzerapena.
|
|
“Akerbeltz erromeria, Erruki eta Zutik taldeak edota Dj Alex eta Dj Gomi dira aurtengo programako musika eskaintzaren adibideetako batzuk, denak herriko gazteen proposamenetatik etorriak, eurak dira eszena musikala hobekien ezagutzen dutenak”. Aurreratu dutenez, gainera, goizeko ordu txikiak arte luzatuko dute jai giroa, festa amaierak aldirietako
|
lehen
trenarekin kointziditu dezan.
|
|
Konboia ez dela etorriko baieztatu duenean, Parisera doan
|
lehen
trena hartu du.
|
|
Lehen bidaiaz gero egin ditu hamaika bidaia, trenez nahiz hegazkinez, baina ez du sekula Hendaian hartu zuen
|
lehen
tren hartan gorputz osoa hartzen zion zorabioa sumatu. Oraingoan badaki azken bidaiaren atarian dagoela eta ez dela etxera itzuliko behar duena lortu gabe.
|
|
Pentsatu nuen norena izaten ahal zen, baina isilik egon nintzan, muga berriz pasatu behar bainuen. Goizeko 6etan
|
lehen
trena hartu nuen bakarrik itzultzeko Donibane Lohizunera. Gero Txominekin Anabelen bi haurrak, bertako etxe batean utziak zituenak, Garruzera eraman genituen.
|
2023
|
|
Slowtasuna ote irtenbidea? Nor izango da
|
lehena
tren bizkorraren galgari eusten?
|
|
Errebista eta izen ematearen ondoren, etxera itzultzen utzi gintuzten, baina kasernatik irten ginelarik goizaldeko ordu bata joa zen eta pentsioak itxirik zeuden. Eta aire zabalean lo egin behar izan genuen, Kataluniako plazan,
|
lehen
trena hartzeko ordua iritsi zen arte". Bernadeta ez zegoen adi, baina gau hartan, lo edonola zeudela, gerrara ez joateko eta basora jotzeko ideia hausnartzen hasi zirela azaldu zuen Pernalesek.
|
|
Noiz abiatu zen presoen
|
lehen
trena gaueko hamarrak ondoren?
|