|
2004
|
|
|
Jainkoarenganako eta sentimenenganako mendetasunek (Tomas Akinokoaren ezagutzaren teoriaren oinarriak biak) arrazoimena pairakortasunera kondenatzen zuten, hartzaile hutsa izatera. Ordutik aurrera, berriz,
|
lehena
subjektu pentsatzailea izango da. Hortik ekingo zaio ezagutzeko edozein prozesuri, eta subjektu pentsatzailea bera izango da errealitate fisikoa mugatuko duena, edo, bai, gutxienez, ezagutzaren gaia izango den errealitate fisikoaren mugatzailea.
|
|
2007
|
|
|
Haiek dira Humboldt-en mundu ikuskera globalki trazatzen duten zuin nagusiak, haren metafisika eta historiaren filosofia barne?, kontzeptu zentrala beti ere gizabanakoa eta gizadiaren arteko batberdintasuna izaki. Gizadiak, hortaz, beste metafisika batzuetan Jainkoak edo, duen lekua hartzen dizu unibertsoaren
|
lehen
subjektu eta azken helburu. Gizadia, baina, ezer ez da besterik, ni eta hi eta ha (hura) baino:
|
|
|
Hala gure pentsamendu eta ezagutza ororen, hau da, azkenean munduaren, iturburu fundamentaltzat, sortzaile nahiz fundatzaile adieran? irudimen produktiboa aitortzen da, hori da egiazko «ni» kreatzaile, libre, errealitate ororen azken eta
|
lehen
subjektua. Gizakia, abere razionala gabe, abere irudimenduna bilakatu da.
|
|
2008
|
|
|
Subjektutik abiatuz, hori oinarrian geratuko balitz bezala, aurkitzen du ezen, predikatua substantzia denez, subjektua predikatu izatera igaro dela eta horrenbestez gainditua izan dela; eta horrela predikatu zirudiena masa oso eta beregain bihurtzen denez, pentsatzeak ezin du aske ibili noraezean, baizik eta pisu horrek eusten dio. — Bestalde,
|
lehenik
subjektua oinarrian ezartzen da norbera objektibo finko gisa; hortik abiatu ondoren beharrezko higidurak jarraitzen du determinazioen edo predikatuen aniztasunerantz; hor subjektu haren ordez nia jakituna bera agertzen da, eta predikatuen elkarlotzea eta haiek bermatzen dituen subjektua da. Baina lehen subjektu hura determinazioetan sartzen den heinean eta haien arima den heinean, bigarren subjektuak, jakitunak alde batera utzi zuen hura eta bere gainetik bere baitara itzuli nahi zuen hura oraindik ere predikatuan aurkitzen du, eta predikatuaren higitzean ekilea izan beharrean arrazoitzaile gisa, hari predikatu hori edo hura egotzi balitzaio bezala, edukiaren norberaz arduratzen da oraindik, bere baitarako izan beharrean harekin elkartu nahi ez badu.
|
|
|
— Bestalde, lehenik subjektua oinarrian ezartzen da norbera objektibo finko gisa; hortik abiatu ondoren beharrezko higidurak jarraitzen du determinazioen edo predikatuen aniztasunerantz; hor subjektu haren ordez nia jakituna bera agertzen da, eta predikatuen elkarlotzea eta haiek bermatzen dituen subjektua da. Baina
|
lehen
subjektu hura determinazioetan sartzen den heinean eta haien arima den heinean, bigarren subjektuak, jakitunak alde batera utzi zuen hura eta bere gainetik bere baitara itzuli nahi zuen hura oraindik ere predikatuan aurkitzen du, eta predikatuaren higitzean ekilea izan beharrean arrazoitzaile gisa, hari predikatu hori edo hura egotzi balitzaio bezala, edukiaren norberaz arduratzen da oraindik, be...
|
|
2015
|
|
|
aldaera behin ageri da, baina honen kidetzat har dezakegun ziroguzu, dezakegu?, berriz, hamabi aldiz; argi da adizkia bera dela, baina aldea dago morfemen kokagunean:
|
lehenean
subjektuaren morfema datibo etikoaren morfemaren ondotik doa, baina bigarrenean aitzinean ageri da. Lehen pertsona aktibo singularretik pluralera morfemen hurrenkera aldatzen dela erakusten digute Pratica ko honako aldaerek:
|
|
|
60. " Momentu batean aipatzen duzu
|
lehen
subjektu sozialekin identifikatzen ginela, orain ez bezala. Ez dakizu zer eztabaida sortzen den gurean, seme alabak futbol taldetik edota eskolatik ez dakit zer bidaia egin behar dutelako errifekin etortzen direnean! Mesedez ez saltzeko eskatzen diegu, jasotako dirua ez dutelako entregatu behar izaten gero denentzat izan dadin.
|
|
2016
|
|
|
Gure
|
lehen
subjektu erabat garatuak barne ezaugarri eta kanpokoak erakutsi zituen.
|
|
2018
|
|
|
Azkena minak ekarriko dit bilakatzean jasangaitz ta oroitzapenez beteko duten hutsune bat izango naiz. (bis) 5 Neuro gabezi ta kognitibo oro gainbehera doaz astiro hiru alaba txikiren aita honen baitan ez da giro (bis) dena pure ta batido dena beldur ta bertigo bihotz taupadak latigo gizarte hontan ezin naiz izan errentagarri berriro
|
lehen
subjektu aktibo nintzen orain objektu pasibo. (bis)
|
|
2021
|
|
|
41.3e Intonazioari dagokionez, ordena neutroak (kanonikoak) bi multzo prosodiko ditu:
|
lehena
subjektuari dagokio eta gorantz amaitzen da; bigarrena predikatuari dagokio eta beherantz doa gradualki (Institut d’Estudis Catalans 2016).
|
|
|
Beste alde batetik, gerta daiteke bi hizkuntza familia berekoak ez izatea eta, hortaz, ahaidetasunik ez izatea, baina aldi berean ezaugarri jakinetan bat egitea. Adibidez, euskaldun batek japoniera ikasten badu berehala ikusiko du japonieraz, kontxo, gauzak antzera ordenatzen direla, hots,
|
lehenik
subjektua, ondoren osagarria eta azkenik aditza, euskaraz egiten dugun bezala. Alde horretatik begira, euskara japonieraren antzekoagoa da katalanarena baino, katalanez subjektua lehenik jarri arren, ondoren aditza jartzen delako eta azkenik osagarria.
|