|
2002
|
|
|
azken hamarkadetan euskal enpresek eta eragile ekonomikoek aparteko joeraerakutsi dute nazioarteko beste eragile ekonomikoekiko harreman ekonomikoaksendotu eta areagotzeko. Joera hori ikusgarria da, batez ere 1993 urtetik aurrera; izan ere, 1992 urterainoko
|
lehen
epean barne merkatu espainiarrak indar handiazuen, gastu publikoaren hazkundeari zein inbertsioaren igoera trinkoari esker.Horrela, Hego Euskal Herriko enpresentzat kanpo merkatuaren erakarpena gutxituegin zen sasoi horretan; are gehiago, pezetaren garaiko indarra kontuan hartuta.Dena den, arrazoi desberdinak daude 1993 urtearen ondorengo jauzia ulertzeko.
|
|
2003
|
|
|
Hiru epe nagusi horien xehetasunak eta zergatiak, bakoitza ikusi ahala zehaztuko dira hobeto. Artikulu honetan,
|
lehen
epea aztertzera mugatuko gara, aurrekariena. Epe hau euskarazko historia lanen sorreratik urteetara luzatu dugu.
|
|
2005
|
|
|
|
Lehen
epeko lan horiek 20 bat milioi euroko aurrekontua dute.
|
|
2008
|
|
|
Aqui no sigue la fabrica, no ay dinero ni modo de traerlo ni empezar la obra para el rey»486 Gremioetako diputatuek baikorragoak ziruditen, eta lanak lehenbailehen hasteko baimena eskatu zuten487 Hilabete beranduago, Mendiolaren konklusio berdinera ailegatuak ziren, eta piezen ordainketak astero egitea eskatu zuten. Baina diputazioak ez zuen
|
lehen
epean ordaindu, eta bigarrenean espero ziren 160.000 errealetatik 30.000 baino ez ziren ailegatu. Armak iaia eginda zeuden,«?
|
|
|
para que se suscriban con las sumas que estimen oportunas». Eskakizuna erakunde publiko zein pertsonei bideratu bazitzaien ere, Eibarren diru ekarpen bakarra udalarena izan zen, 20.000 errealekoa, hain zuzen1010 Baina dirurik ez zuenez,
|
lehen
epeko 4.000 errealak ordaintzeko mailegu bat eskatu behar izan zion Antonio Paguagari,% 5eko korrituarekin1011 Beraz, negozio makala egin zuen, sei urte geroago diputazioak Eibarko Udalak hartutako bi akzioak berreskuratu baitzituen, saldutako prezioan1012 Korrituak, ordea, udalak ordaindu zituen. Trenbidea ez zen Eibartik igarotzen, eta beharbada hortik zetorren herri honetako inbertsoreen hoztasuna akzioak eskuratzeko orduan.
|
|
|
Baliteke %8rainoko interesak dituzten kreditu pertsonalak edo %20ko kreditu azkarrak mailegu bakar batean biltzea, %4ko interesarekin. Hala ere, zorra askoz gehiago luzatzen da denboran; hau da,
|
lehen
epe motzera ziren zorrak epe luzera bihurtzen dira. Zorrak bateratuta, hileko ordainketa nabarmen murrizten da, baina luzatu egiten da Edozein pertsonak eska dezake zorrak bateratzea; baldintza bakarra da higiezin bat jabetzan izatea, nahiz eta horren gainean hipoteka bat izan.
|
|
|
Ikasleek matrikula deuseztatzeko eskaeraren arrazoi nagusia da beste unibertsitate batean edo beste ikasketa batzuetan matrikula egin ondoren onartzea. Hori gertatzen zaie, funtsean, unibertsitatean edo lehen aukeran izena emateko
|
lehen
epean onartu ez direnez, beste ikasketa batzuetan matrikulatzea erabakitzen duten ikasleei, bai behin behineko matrikula bat edo matrikula arrunt bat eginda. Arrazoi horrengatik matrikula bertan behera utzi nahi duten ikasleek matrikulatuta dauden unibertsitatean eskatu dute formalki, eta agiri bidez justifikatu dute beste ikastetxe batean onartu dutela.
|
|
|
Esaterako, aste honetan hasiko da AEBetako Gobernua banku pribatuetako akzioak erosten.
|
Lehen
epean 125.000 milioi dolar gastatuko ditu, besteak beste, JP Morgan, Bank of America, Citigroup eta Goldman Sachs banku handien kapitala indartzeko. David Nason Altxorreko idazkariordeak iragarri duenez, beste 30.000 milioi jasoko dituzte eskualde batzuetan soilik aritzen diren banku txikiagoek.
|
|
2009
|
|
|
Kasu honetan ez da gehieneko eperik adostu, baserritarrak maizterrari eman behar diona. Era berean, talde parlamentarioek Hiri Errentamenduei buruzko Legea aldatzea erabaki dute, maizterrak
|
lehen
epean etxebizitza behar badu, alokairu kontratua nahitaez luzatu behar ez den kasuak zabaltzeko. Horrela, guraso eta seme alabentzat ez ezik, sartutako aldaketak aukera emanen du ezkontide ohiak ahaideen artean sartzeko.
|
|
|
Lehenengoan, 2009 eta 2010 urte artean egin beharrekoan, estatuek beraien kontrol erakundeak sendotuko dituzte, eta Europako Batzordeak neurtuko du bakoitza zein neurritaraino den independentea.
|
Lehen
epe horretan ere, Bruselak legedia aldatuko du oraingo koordinazio erakundeak Europako agintaritza bilakatzeko, eta finantzei buruzko araudi sendoagoa egiteko.
|
|
|
1945 urteaz geroztik munduak jasan duen atzeraldi ekonomiko luzeena eta handiena amaitu da. Hala dio Nazioarteko Diru Funtsak, baina ohartarazi du Europan eta herrialde aberatsetan suspertzea oso ahula izango dela, eta ez dela gai izango,
|
lehen
epean behintzat, langabezia murrizteko. Datorren urtean ere atzeraldian egongo diren herrialdeen artean Espainia (%0, 7), Islandia (%2) eta Irlanda (%2, 5) baizik ez ditu aipatu du NDFk.
|
|
2010
|
|
|
Gramatika berberea zirriborratzen lehenengoetakoak izan ziren Jean Michel de Venture de Paradis1832an261 eta Francis Newman 1836an.262 Honek kabiliera, susia eta libiera aztertuko zituen batez ere. Baina Adolphe Hanoteau bihurtuko zen berberologiaren
|
lehen
epe honetako ikertzaile gogoangarriena. Hanoteau kapitainak bi lan nagusi argitaratu zituen, 1858an kabilierari buruzkoa263 eta 1860an tuaregen hizkuntzari buruzkoa.264
|
|
|
1878an zabaldu zen Aljerreko Letra Eskola Nagusian lehenengo katedra berberea, berberologia unibertsitate mailako ikasketa bihurturik, eta emaitzak agerikoak izan ziren. Dialektologia, testu bilketa eta konparazioa landu zen eta,
|
lehen
epean kabiliera eta axelhera izan baziren aztergai nagusiak, arrifera eta Atlas erdialdeko hizkerak berberologiaren lehen planora heldu ziren. Aipagarriak dira M. G. Olivier frantses kabiliera hiztegiaren autorea, Emile Masqueray Aljeria aldeko hainbat dialektoren ikertzailea, M. de Rochemonteix amazigera eta egipteraren arteko antz gramatikalen aztertzailea eta herri ipuin biltzailea.
|
|
2011
|
|
|
1978tik gaur egunera artekoa.
|
Lehen
epean 7 biltzar antolatu ziren, Hegoaldean guztiak, eta Euskaltzaleen Biltzarra izena zuten37 1978 urtetik aurrera antolatutako biltzarrretan, berriz, ez da berriro erabili Euskaltzaleen Biltzarra izena.
|
|
|
Bestalde,
|
lehen
epe honetan bigarren eta hirugarren zenbakietako aitzinsolasetan definitu ziren aldizkariaren kanpo eta barne erronka nagusiak. Barrura begira, honako lan ardatzak finkatu zituzten:
|
|
2012
|
|
|
Albistegintzaren
|
lehen
epea hautaketa da. Hasierako garai honetan, albisteak informazioa aurkezten du.
|
|
|
* Garaitu ezinean,
|
lehen
epe batetan oligarkiarekin koexistentzia eta bakea lortu daitezke, non Estatu espainolak Euskal Herriari politiko eta militarki ezagutzen (errekonozitzen) dizkion lurraldetasuna, subiranotasuna eta bere etorkizuna erabakitzeko gaitasuna emango dion autodeterminazio eskubidea.
|
|
2013
|
|
|
trantsizioko azken urteetakoa bata, 1975ean hasi eta UCDren gobernuaren garaian garatu zena; eta 1983an hasi eta PSOEren gobernuarekin garatu zena bestea. Aldi berean,
|
lehen
epe horren barruan bi aldi bereizi zituen: Argala hil aurrekoa eta ostekoa.
|
|
|
Errentagarritasun txikia duen arren, iraupena kontuan hartuta, entitate merkaturatzailearen kaudimenak erakargarriagoa egiten du antzeko beste gordailu batzuk baino. 3 Inbertsio funtsak Merkatu ingurunea hobetzeak eta gordailuen ordainsaria jaisteak funtsak berreskuratzea. Horrela, funts bermatuak, errenta finkokoak, errenta aldakorrekoak eta fondoak (gordailuetan inbertitzen duten funtsak) gordailuen alternatiba. Izan ere,
|
lehen
eperako ezarpenetan zegoen diruaren zati handi bat funts bermatuetara eta errenta finkoko funtsetara eramaten ari zen. Epe oso luzeko funtsak ez kontratatzea gomendatzen dute adituek Adituek epe oso luzeko funtsak ez kontratatzea gomendatzen dute (egokiena urtebeterako edo birako da).
|
|
2015
|
|
|
Ondoren, matrizea apurtu zela eta luze joko zuela makina konpondu eta berriro martxan jarri arte.
|
Lehen
epe berria eskatua zuenez, ezin zen orain berriro beste epe bat eskatzen hasi, eta horrela pikutara joango zen eskaera. Arazo horrek aldartea iluntzen zion.
|
|
|
Azalpena, orriaren azpialdean: . Su etenak jendartean bere mugagabetasuna agertuko badu ere, berorrek EA eta EAJren aldetik hartutako konpromisoak egiaztatzeko lau hilabetetako
|
lehen
epe bat izango du, luzapena eta behin betikotasuna konpromiso horien araberakoa izango delarik?. 115
|
|
|
ETAren paperetan eta azalpenetan ikusten da, dena den, Espainiako Gobernuaren jokabidea ez zela erabakigarria izan su etenaren patuan. 1999ko otsailean, lau hilabeteko
|
lehen
epea igaro zelarik, su etena luzatu egin zutela jakinarazteko gutuna bidali zien ETAk EAJri eta EAri. Batetik, gerora Udalbiltza bihurtuko zen Euskal Herriko Udal Ordezkarien Biltzarraren eratzea, bere sakontasun osoan?
|
|
|
ETAren azalpena: ?
|
Lehen
epearen azterketan antzematen ziren arriskuak egiaztatu egin ziren, eta aldiz, potentzialitatez beterik agertzen ziren ekimenak bertan behera edota izoztuta geratu ziren?. ETAren hitzetan, prozesuaren erritmoa eta norabidea, erabat galduta?
|
|
2017
|
|
|
Egia da: esan nuen zahartzean onduko nintzela; orduko zen
|
lehen
epea. Baina har dezaket bigarren bat ere.
|
|
2018
|
|
|
Zer da HS2. Londres eta Ingalaterra erdialdeko eta iparraldeko hiri batzuk lotu behar dituen abiadura handiko trena (AHT).
|
Lehen
epean, Londres Birmingham egingo dute (2026rako), eta, bigarrenean, 2033rako, bi adar gehituko dizkiote, bata Manchesterrera eta bestea Yorkshirera (Leeds eta York). Zeharkatu behar dituen eskualdeetan aurkako mugimendua sortu du HS2k; garestia dela diote, ingurumena hondatuko duela, eta ez dela beharrezkoa.Zeintzuk dira lehiakideak. Iaz, Alstom, Siemens, Talgo, Hitachi eta Bombardier aukeratu zituen HS2k, baina orain lekua egin diote CAFi, lehia handitzeko.
|
|
|
–Euskaldun askok H hori non dagoen ez dakielako, epeka joatea erabakitzen da?.
|
Lehen
epean, beraz, bokal berdinen artekoak (mihi, behe) eta bi adiera nahas bereizteko baliagarri zirenak (hura/ ura, haur/ ahur) aintzat hartzea proposatu zuten, hitz hasierako h a bigarren epe baterako utzita.
|
|
|
Horrela izanen da aitorpenak emaitzarekin atera dituzten zergadunentzat. «itzultzeko», uko egiten badiote itzulketari, dela negatiboan, dela
|
lehen
epea helbideratuta ordaintzeari; gainerakoetarako, ekainaren 27an amaitzen da. Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren aitorpen ereduan ere berrikuntzak daude.
|
|
2019
|
|
|
Beraz,
|
lehen
epe honetan, ikurrinak lege aitortzarik ez bazuen ere, tribunalek bere erabilerainstituzionala toleratu egin zuten, baldin eta erabilera horretan indarrean zegoen araudia (espainola etanafarra) hautsi egiten ez bazen. Besterik zen Espainiako ikurra kendu edota udaletxeko balkoian ikurrinasoilik jartzen zen kasuetan, ze kasu horietan bai, Espainiako banderaren erabilera arautzen duen legea4eta Nafarroako Sinboloen Foru legea hautsi egiten ziren5.
|
|
2020
|
|
|
Erlojuaren aurka negoziatzen aritu dira ordutik. Astelehenean bildu ziren bi hautagaiak,
|
lehen
epea amaitu aurretik, eta batera eskatu zuten luzapena. Astearte goizean eta asteazken iluntzean elkartu ziren berriz ere —tartean, Pessah ospakizunak eten zituen elkarrizketak—, baina berandu jada.
|
|
2021
|
|
|
Iñaki Arriola Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio sailburuak atzo onartu zuen AHT abiadura handiko trenaren epeak ez zeudela ondo kalkulatuta eta
|
lehen
epeak segur aski «bihotzarekin» ematen zituztela «haiek burutzeko aukera errealen arabera baino gehiago». Forum Europako hitzaldi batean nabarmendu duenez, orain «bultzada handia» eman nahi dio AHTari, «funtsezko proiektua» iruditzen zaiolako.
|
|
|
Dirudienez, Korta inguruko ekintza guzti horiek zerga iraultzailearen ordainketak areagotu zituzten
|
lehen
epe batean, baina 2003ko ondorioak apaldu ziren eta Erakundeko finantzak larritu.
|
|
2023
|
|
|
Luze begiratu behar da atzera abiadura handiko trena (AHT) amaitzeko jarri zituzten
|
lehen
epeetara iristeko. 2000ko hamarkadan, Nuria Lopez de Gereñuk ohartarazi zion Ezker Batuari, hura Ibarretxeren gobernu koalizioan sartzeko negoziatzen ari zela, eta, trenbide azpiegitura horrekiko zituen errezeloei erreferentzia eginez, «prest» zegoela proiektuaren ibilbideaz negoziatzeko, baina «epeak betetzea» lehentasun jarrita.
|