|
2002
|
|
|
Ni ez naiz mugitu.
|
Lehen
nengoen lekuan nago. Ez al nauzu ikusten, bada?
|
|
|
Ba, zortzi garela eta ez dela erraza izango, baina gu ez garela hemen egongo. Guztiak, mesedez,
|
lehen
zegoen bezala geratu behar du, bai. Garbi zegoena, garbi; zikin zegoena, zikin.
|
|
2003
|
|
|
|
Lehenari
dagokionez, bertso-paperak jasotzen duen izpiritua dago: " Entzun ongi, Luzifer:
|
|
2005
|
|
|
Handik aurrerakoa azkar pasatu zaie, pantailan nondik doazen eta Frankfurtera zelan hurbiltzen diren ikusita. Uste baino
|
lehen
egon dira pista gainean. Sei ordu Bilborako hegazkina hartu aurretik.
|
|
|
Ni jaio baino
|
lehen
egon zen aita Afrikan. Orain ez.
|
|
2006
|
|
|
|
Lehenari
gagozkiola, Ortega-k –bere hitzak dituzu–" tiene puestos sus amores en el porvenir cultural de esta raza" 682 Alemaniari itsatsia dago etorkizun hori. Beti esaten da, Ortega arras germanofiloa zela.
|
|
2007
|
|
|
Eduren etxera bidean, beldur nintzen Inma alde egina izango ote zen, baina ez: hantxe zegoen, gu
|
lehen
egondako tokian, egongelako sofan eserita, kanpoan atergabe ari zuen euriari begira.
|
|
|
berpizten da. . The English soul now feels the regenerating vigour of a new vitality pervading it, and dimly realices that this is due in no small measure to the resurrection of its former self? 260 Mugimendu literario hau Alemanian sartu baino
|
lehen
dago herriaren (alegia: bat, herri xumearen, eta bi, iparraldeko herrien) izpiritu berekitasunaren pentsamenduz urasea.
|
|
|
Esperantza oneko itxarongelara sartu nintzen ea lehengo nire kideak han ote zeuden begiratzera eta beste pakete bi erretzera, lasaitze aldera. Ez nuen inor ezagutu,
|
lehen
zeudenak joanak ziren, aitatasun berria ospatzera edo hartaz gozatzera, ez dakit; eta etorri berri zirenak ez zitzaizkidan fidagarriak egin, ez baitzuten erretzen. Tabako usainak, hala ere, bertan zirauen, ziraun azala balitz bezala.
|
|
2011
|
|
|
Ikuslea erakartzeko orduan, baldintzatzen al du hizkuntzak? Garañoren ustez,
|
lehen
bazegoen jendea zinemara joaten zena euskaraz zelako, eta orain kontrakoa gertatzen da sarri, euskaraz delako ez joatea. Are gehiago, Goenagak positibotzat jotzen du hainbati entzun izana pelikula ikusterakoan ahaztu egin zaiola euskaraz zela,, uste dudalako horrekin esan nahi dena dela ez dudala pelikula ikusi militantzia puntu batekin eta euskaraz delako; hizkuntzaz ahaztu egin naiz eta istorioan zentratu.
|
|
|
eta, horren ondorioz, hortik aurrera ez dira lehen bezalakoak izango gauza horiek, aurrez izandakoaren hurbilpen hutsak izango baitira onik onenean. Sekula ez da berriro eraikiko edo itxuratuko jatorrizko ingurune ekolinguistikoa
|
lehen
zegoen moldean. Beste modu batean adierazita, sekula ez da egongo jatorrizko etxera itzultzerik; ezta ere, orobat, ezaguna zen eta herriaren ispilu zen nortasun modu jakin hartara berriro itzultzerik.
|
|
2012
|
|
|
Aurrez egina zidan azpikeria zikin bat, Erreginari barre eragin ziona, baita aldi berean biziki haserrearazi ere, eta berehalaxe bidaliko zukeen, neu bihotz zabalki ez banintz bitartekari izan. Barruan muina zeukan hezur bat hartu zuen Erreginak bere platerera eta, muina ateratzeko kolpeak eman ondoren, berriro tente utzi zuen azpilean,
|
lehen
zegoen bezala; Glumdalclitch arasara joan zen bitartean, aukera ona zuela ikusiz ipotxak, jatorduetan niri laguntzeko neskatoak oinpean erabiltzen zuen aulkitxora igo, bi eskuekin hartu eta, zangoak elkarren kontra estutuz, hezurraren zuloan sartu ninduen gerriraino baino gorago, eta hantxe geratu nintzen pixka batean, oso egoera barregarrian. Uste dut ia minutu bat pasatu zela zer gertatu zitzaidan inor konturatzerako, neure burua beheratzea iruditzen baitzitzaidan garrasika hastea.
|
|
2013
|
|
|
bederatzi legoa baizik ez, Baionarako. Ilundu baino
|
lehen
egon nahi du hirian, Etxauz apezpikuaren jauregian.
|
|
2014
|
|
|
Goethe, Schiller, Kant, Herder ont créé la patrie allemande? 1367 Nazioa, beraz, ez da politikoen obra. Nazioa (berdin arraza, hizkuntza...), kulturalki landua eta bere buruaz jabetua, politika nazionala baino
|
lehen
dago. Renanentzat ez baita aski nazio gordina (primitiboa) egotea; nazio jada landu batek bakarrik du, beraz, historia luzeko batek?
|
|
2015
|
|
|
Eta, gainera, falta ziren bi gorputz atalekin, beste harekin batik bat? egin zezaketenaz pentsatzeak
|
lehen
zegoena baino urduriago ipintzen zuen.
|
|
|
SRL k, bitartean, zoko ilun batetik, ekintza artistiko horiek guztiak txalotzen ditu, suharki eta emozioz lepo. Atzera, neka neka eginda, izerdi patsetan ere esan liteke, bost artistak zoruan esertzen dira,
|
lehen
zeuden toki berean.
|
|
|
Eskuak lotuta ere, soldaduak agindua bukatu baino
|
lehen
banengoen zela gainean.
|
|
|
Badugu ordea pertsona bat amankomunean, Bego. Ostiralean ikusi nuen
|
lehenez
Bego zure albistea jakin nuenetik, eta hark eman zidan zure eskutitzaren berri.
|
|
|
Ordubete egin nuen bertan. Propio bereizi nuen materiala sobre txiki batean sartu eta komedorera abiatu nintzen gauzak
|
lehen
zeuden bezala utzi ondoren. Pioren argazkia eta Cantinflasen eskela zeuden sobrean.
|
|
2016
|
|
|
Itsasoen hedadura ikertu ondoren eta uren sakontasuna aztertuz, hain sakona ez zela ohartu zirenean leherketa ikaragarri batzuen bidez, ur azpiko lurrak lehorrerat airatu zituzten eta lurraldea sortarazi, batto soilik, orain den lur puzzlea banandu baino
|
lehen
zegoen bezala. Orduan, kimikari esker, honen gainean landare zelulen laborategi miresgarri bezain erraldoia sortu zuten, landare mota desberdinak emanez.
|
|
|
gurasoen logela. Ez zegoen zikin, baina ezta
|
lehen
egoten zen bezain ordenatua, lehen bezain distiratsu ere, hori izan zen igarri nuen lehenbiziko gauza.
|
|
|
Ez nuen gehiago ikusi nahi izan. Oihalak bildu,
|
lehen
zeuden bezala utzi, eta bertatik alde egin nuen.
|
|
|
Horixe izan zen ikusi nuen azkeneko gauza, autoa, kontrolik gabe jada? zubia baino
|
lehen
zegoen gurdibide estu batean sartu baitzen, eta gaztainondo handi batekin talka egin.
|
|
|
Orduan utzi zion Xabierrek hitz egiteari. Baina ez ziren goraino iritsi, tarte zailenera heldu baino
|
lehen
zegoen begiratokia agertu zenean hara desbideratu zelako Xabier, atseden hartzera edo paisaiaz disfrutatzera. Zapatilak pedal kaletatik atera eta ipurdia barra gainean bermatu zuen Pirinio mendi erraldoietara begira, arnasestuka oraino.
|
|
|
Zutik. «Begiak itxiz gero,
|
lehen
zegoen bezal bezala ikusten dut. Hor daude nire haurtzaroko oroitzapen guztiak.
|
|
2017
|
|
|
Orain, hator berriz ona, esan zuen, behatzaz keinu eginez?. Eser hadi hortxe
|
lehen
hengoen bezala eta galdera batzuri erantzun.
|
|
|
Irakurtzen ez, leihotik begira ari da, kalean behera, urruneko puntu batera. Agian anaia ikusi du ni agurtzen, agian nonor ezagutu du eta zertan dabilen ikusi du, agian katu bat ari da kalea zeharkatzen, agian uso bat leiho batean, agian pentsakor dago, urrunera begira, ni ere egoten naizen moduan,
|
agian
lehen bazegoen zeozeri begira baina zeozer horrek alde egin du eta bista galdua dauka orain, agian bueltatuko delakoan, edo agian niri begira egon da eta orain despistatuarena egiten ari da, edo agian... hara, sartu da, leihoa itxi du, gortina ere bai, argia itzali da. Ohiko bakea gela hartan, berriro ere.
|
|
2018
|
|
|
–
|
Lehenean
gaude. Zein pentsakizunek?
|
|
|
Azkenean heldu da Autonomia kalea Errekalden barneratu baino
|
lehen
dagoen parkera. Parke ertzean bilatzen du ataria.
|
|
2019
|
|
|
Eskailerak igo eta
|
lehena
zegoen gelan sartu ziren Asier eta Maider, beren ikasgelan, alegia. Han zeuden Hiruko Erregelerdoak, beste dozena bat ikaslerekin batera, gehienak neskak.
|
|
|
Hodeiren eskuetan utzi du, bitan pentsatu gabe, eta neskaren aurpegia
|
lehen
egondako tokiari erreparatu dio. Arrazoia dauka Kurloik, antza, ilunago ikusten da harea hor.
|
|
2021
|
|
|
Hitanoaren aukeraketak polisemia hori murriztu egiten du, poetaren lekuan emakume bati begira jartzen gaitu.
|
Lehen
zegoen energia sobrenaturala eta kondenaren indarra desagertu egiten dira, apur bat, baita poetak sentiarazi digun adorea ere, iluntasunari aurrez aurre begiratu dionean. Lurra eta heriotza haiz.
|
|
|
Literatura unibertsala ondo ezagutzen zuen –gaztelaniaz, frantsesez, alemanez, italieraz, ingelesez, katalanez eta galegoz irakurtzen zuen, nik dakidala– eta poesia itzulpen zoragarriak egin zituen. Kritika literarioaren eta literatura konparatuaren alorrean ere analisi bikainak idatzi zituen, Orixeri Bide barrijak dela-eta zuzendutako" Erantzunak", adibidez, eta prentsan idatzi zituen artikuluek frogatzen dute Aresti baino
|
lehen
bazegoela gure artean mailukada ederrak ematen zekien idazle bat.
|
|
|
Beste begi luzatze bat eta bere tokira itzuli du aldizkaria. Saiatu da
|
lehen
zegoen bezala uzten, besteak baino pixka bat irtenago. Ispiluetara begiratu du.
|
|
|
Mugikorrari begiratu nion, sukaldea
|
lehen
zegoena baino garbiago utzi eta gero. Mezurik ez.
|
|
|
Baina ez erreparatuarena egiten zion orain. Arrapaladan ailegatu zen
|
lehen
egondako liburutegira. Hantxe zuen zain emakume herrena, gona alde batera erortzen zitzaiola.
|
|
|
–Bai, bai, Katalunia plaza baino
|
lehen
dago bat. Hemendik ez oso urrun.
|
|
2022
|
|
|
Eta behar ez nautenean, zer? Argi dut
|
lehen
nengoen lekura ez dudala bueltatu nahi. Topatuko dut berriz laketuko naizen toki bat?
|
|
|
Matias eguna baino
|
lehen
zegoen esna. Egun lainotsua argitu arte itxaron eta kalera atera zen gero.
|
|
|
Amona sartzen zen ohearen ertz batean eta aitona bestean erdian txerrikumeak zituztela –jarraitu nuen eta nazka aurpegiarekin begiratu zidan Annak– Oso azkar ikasi zuen irakurtzen Saramago umeak, aitak etxera ekartzen zuen Diario de Noticias eskuetan zuela, baina bigarren gradua egitera eskolara joan zenean azkena jarri zuten, atearen ondoan, norbait zetorrenean atea irekitzeko. Diktatu bat eginarazi zien egunean, ordea, txundituta utzi zuen maistra mutikoak zuen mailarekin, eta eskolako
|
lehena
zegoen lekutik kenduta, gero idazlea izango zena jarri zuen haren lekuan. Saramagori sariren bat ematen zioten bakoitzean gogoratzen zuen gertakari hori, eta idazle bezala ematen zizkioten ohoreak ezin zitezkeela alderatu esan ohi zuen umetako harekin.
|
|
2023
|
|
|
–Itzul zaitezke
|
lehen
zeunden lekura. Ez dut deus erosteko asmorik.
|