|
2000
|
|
|
Autore biek eragin handia edukiko zuten Familia Terapiarengarapenean, terapia honek psikoanalisiaren barruan psikebarneko alderdiak ezezik, ama semeen arteko harremanaren elkarreraginezko alderdiak ere planteatzenbaititu. Goian aipaturiko aitzindariek emandako hurrengo urratsa,
|
lehenik
ama seme bikotetik aita ama seme hirukotera, eta azkenean familia osora iragateangertatu zen.
|
|
2001
|
|
|
Aipa nezake
|
lehenik
ama, Assia arreba gaztea,
|
|
2002
|
|
|
Siamdarrak bikiak dira, eta obulu bakarretik datozen bi gametoak enbrioi fasearen lehenengo bi asteetan erabat bereizi gabe eratzen dira, baina prozesu hori ezin da ekografia hutsarekin hauteman. Izan ere, biki siamdar horiek jaio baino
|
lehen
amari egindako probek ez zuten aukerarik eman txikiek sabelarekin lotura zutela jakiteko, eta organo batzuk “haurdunaldi bikia besterik ez zela” esateko, atzo Sevillan Carmen Zamaniego Rocioko Ama Birjinaren Haur Ospitaleko Neonatologia Unitateko. Estatistiken arabera, horrelako kasuak oso gutxitan gertatzen dira.
|
|
2004
|
|
|
Etxearen sinbologia ez da bere osotasunean ulertzen harekin loturik eta ezin bereizturik dagoen beste irudi bat kontuan hartu gabe, hau da, amaren irudia. Bachelardek dioenez, etxe ongi itxi eta babestuaren intimitateak intimitate handiagoei dei egiten die, bereziki
|
lehenik
amaren altzoaren, eta ondoren amaren sabelaren intimitateari; atseden leku oro amatiarra da (Bachelard 1997).
|
|
2005
|
|
|
Hizkuntza eta hizkera guztiak ikasiak omen. Ez bide da inor hitzak egiten eta esaten dakiela jaio, baina
|
lehena
ama hizkuntza gure egiten genuela uste izan da. Gerora konturatu, aldiz, besterik bigarrena, hirugarrena... lehena bihur daitekeela, hala nahi izanez gero.
|
|
|
Haurra garaia baino
|
lehen
amarekin kontaktuan egoteak haren garapena eta ongizatea errazten ditu.
|
|
2008
|
|
|
Hantxe aurkitu zuten berandu baino
|
lehen
ama nagusia, kargu hartzen:
|
|
|
Hantxe aurkitu zuten berandu baino
|
lehen
ama nagusia, kargu hartzen:
|
|
|
Oso momentu gogorrak pasatu behar izan zituen azken urtean.
|
Lehenik
ama hil zitzaion, bularreko minbiziak jota; bizkarreko minez kexatzen hasi zen lehenik, eta pasatu zituen horko espezialista guztiak, hezurretako gaitzen bat izango zela pentsatuz. Eta azkenean, urteroko azterketa orokor bat egitera joan zenean, bizkarrean ez, bularrean aurkitu zioten minbizi madarikatua, ordurako guztiz zabaldua gorputz guztira, baita bizkarrera ere, bere minen iturrira.
|
|
2010
|
|
|
lagunak, futbola, bizikleta...
|
Lehen
amak egiten zituenak arrebak egitea gauzen berezko izaerak agintzen zuen, munduaren ordena naturalak. Ordena horren barruan sartzen zen, baina, arrebak hartzea amak izandako aginpidea, eta haren aginduei obeditu beharra, gogoz kontra bazen ere.
|
|
|
Eta banakoaren perspektibatik, ere, oso aukera gutxi geratzen zaizkio borondateari —edo zehatzago arbitrariotasunari— hizkuntzaren esparruan: ezinezkoa da borondate ekintza baten bidez hizkuntza komunitatearen aldaketa bat gauzatzea; ze horrek
|
lehenik
ama hizkuntza bera aldatzea eskatzen du, eta, aurrerago ikusiko dugun bezala, era horretako ahalegin batek muga estuak aurkitzen ditu. Nolanahi ere, galdera ireki bat geratzen zaigu:
|
|
|
Zer beste geruzak osatuko duen nire bizitza. Dakidan bakarra da,
|
lehen
Amaren sabeletik bizien mundura bezala, orain bizien mundutik lekututa hilen munduaren atarira iritsi naizela.
|
|
2011
|
|
|
Eta
|
lehen
ama bezala, orain neu. Neu bizien beilan.
|
|
|
Irudia: Raphael Goetter Nola izan “ama umezaina” Sistema horren bidez, haurra garaia baino
|
lehen
amaren bularraren gainean jartzen da, bertikalki etzanda, ahoz behera (hau da, “igeltxoaren posizioa”), han garatzen jarrai dezan eta amaren esnea elika dezan. Zenbait ikerketak frogatu dutenez, terapia mota horrek bularra ematen dio amari, murriztu egiten du haurraren gorputz tenperatura, lagundu egiten du bihotz eta arnasketa erritmoan, eta murriztu egiten du infekzio arriskua, bai eta datu ez haurraren estresa ere.
|
|
2012
|
|
|
lehenengoa, berak esan zuen bezala, senarrari goiz hartantxe egokitu zitzaiolako lhnuwnh. Hitza oso adierazkorra da haien hizkuntzan, baina ez itzultzeko erraza; bere
|
lehen
amarengana itzuli esan nahi du. Eta bera lehenago ez iritsi izanaren zergatia zera zen, goizean berandu hil zelarik senarra, luzez egon zela morroiekin hizketan gorpua uzteko leku egokiari buruz; eta gure artean gainerakoak bezain alai portatzen zela ohartu nintzen.
|
|
2013
|
|
|
Aita hilaren haurrak lehen
|
lehenik
amarenak dire; ba eta oraino zuzenez aitarenak ere, hil ondoan hil aitzinean bezala. Hil ala bizi, burhasoen chedeak haurren altchatzeari buruz, beren sinestearen arabera, sakratuak dire.
|
|
|
Aurreoritza da, plasma, zelula, sodio, kloro eta laktosa apur batez osatua, besteak beste. Aurreoritza oritzaren aurrekoa da, sortzen den
|
lehen
ama esnea, haurrarentzako funtsezko elikagaia, bularra hartzen duen lehen egunetan bere sistema immunologikorako babesik onena emango baitio. Batzuetan, aurreoritz tantak jariatzen dira, berez, edo titiburuak estimulatu ondoren. Baina, batzuetan, «titiburuetan zarakar zuri txikiak agertzen dira:
|
|
|
entzun zaio Idaneri biak besarkaturik Hoxpine lurrean zerraldo dagoen tokira itzultzen direlarik.
|
Lehenik
amaren hilotza altxatu behar dugu eta gaubeilatua izan dadin toki duinera eraman.
|
|
2014
|
|
|
Bigarren haurdunaldian tripa hazi arren, horrek ez du esan nahi emakumeak gehiago gizentzen duenik haurdunaldian lehenengoan baino. Izan ere, azken multitepek pisu txikiagoa dute
|
lehen
amenek baino, eta Cornell eko Unibertsitateko (Estatu Batuak) adituek egindako ikerketa baten ondorioa da. Azterketa horren arabera, 3.000 emakume inguruk parte hartu zuten, eta, beraz, multitepek baino 2,4 kilo gehiago pisatzen dute.
|
|
|
Ikastolako bidea betiko itxita geratu izan balitz bezala, mendea eman zuten izeba Miruren etxean, hango barazki usaineko egongela geldo hartan telebistari so. Telefonoak jotzen zuen bakoitzean, lehia batean jaikitzen ziren haurrak, hurkoak baino
|
lehen
ama entzuteko irrikaz. Gauero deitzen zuen, lasai egoteko, ezin zuela lanean hutsik egin, laster atertuko zuela.
|
|
|
Urte bereko abenduaren 10ean desagerrarazi zuen junta militarrak Plaza de Mayoko
|
lehen
ama, Azucena Villaflor, apur bat lehenago semea desagerrarazi zuen bezala. ESMAn torturatu zuten, semea bezala beharbada, Escuela de Mecánica de la Armada berriro, itsasora botatzeko gero hegazkin batetik.
|
|
|
Oheratu baino
|
lehen
amarekin hitz egiten aritu naiz.
|
|
2015
|
|
|
Haurra jaio ondoren, era askotara adierazten hasten da haurra. Hasieran ekintza instintiboak dira, ia erreflexuak, baina ongizatea adierazten dute eta lotura sortzen dute,
|
lehenik
amarekin eta gero aitarekin edo hurbileko pertsonekin. Ondoren, haurtxoaren maitasun keinu horien ezaugarriak azaltzen dira, eta hamar modutan agertzen da zerrenda bat:
|
|
|
Erditze osteko Nazioarteko Euskarria zientzia kolektiboak aipatutako ikerketen arabera, emakumeen %8, 5ek eta %11k depresio edo antsietate neurritsu edo larriak pairatzen dituzte haurdunaldian. Eta
|
lehen
amen %11k antsietate itxura handiagoa dute: erditze osteko izua.
|
|
|
|
Lehen
amak muxu asko ematen zizkion aitari.
|
|
2016
|
|
|
–Bai,
|
lehen
amak ez zidan uzten, baina orain landarea bihurtu da eta ez du ezer esango.
|
|
|
Eta hartualdiak kaotikoagoak badira, haurraren ikusmena eta entzumena garapen maila batera iristen dira, inguruko mundua askoz ere hobeto hautematen dutelako. Beraz,
|
lehen
amaren aurpegia ikusten bazuen, hiru hilabetetik aurrera distraitu egiten da atentzioa ematen dion edozein objektu edo soinu aurrean. Hau da, haurraren garapen arruntaren parte da.
|
|
2017
|
|
|
Nik esaten dudana, zerbait saldu behar bazuen Quentin Harvardera bidaltzeko alde ederra izango genuen denok arasa hori saldu eta diruaren hainbesteko batekin alkandora hertsagarri bat erosi izan balu. Compsondarren guztia ezabatu egin bada nigana heldu baino
|
lehen
Amak esaten duen bezala, zeragatik izango da noski, hark dena edan zuelako. Behintzat ez dut nik sekula aditu ezer saltzeko prest egon zenik ni Harvardera bidaltzeko.
|
|
2018
|
|
|
Ez dakit zuek, baina zabor hau ezin dut irentsi.
|
Lehen
amaren irudia lurretik arrastaka eta orain aitarena. Eta kasu bietan langileria erabili behar sasikumeek, neskatilaren ahotsak gora egiten zuen pixkanaka, bizkortu ahala?.
|
|
|
Egia esan, nire aita lehen ez zen horrelakoa.
|
Lehen
ama eta ni primeran zaintzen gintuen, osaba kartzelatua izan zen arte. Hura preso denetik, aldiz, dena beltz bilakatu da.
|
|
2019
|
|
|
|
Lehenik
Amaren Alabak taldeko beste bi kiderekin, ondotik Pied de Biche antzezlanarekin sartu zen kartzelan Maika Etxekopar. Dudak ukan zituen aitzinetik:
|
|
|
Aspaldi bizarra egin gabeko gizaseme heldu gilbor handi bat da
|
lehena
ama semeengana inguratzen. Goitik behera era nabarmenegian begiratu ondoren, mespretxuzko imintzioa marrazten du ezpainak okertuz.
|
|
2020
|
|
|
Bigarren autoan Mirentxu eta Elorri ahizpa urruñarrak eta Maitena senpertarra zihoazen.
|
Lehenaren
amak gidatzen zuen. Eta hirugarrenean Eñaut eta Julen hendaiarrak.
|
|
|
–Aita oso erraz asaldatzen dela eta jo egiten dituela biak, bera eta ahizpa, banatu baino
|
lehen
ama jotzen zuela, une oro ari dela alabei esaten etxean amarekin duten egoera epaitegietan salatzeko eta duen asmo bakarra etxearekin geratzea dela. Duela egun batzuk hamaikagarren salaketa jarri zion amari tratu txarrak zirela eta.
|
|
2021
|
|
|
Martxoaren 2an hasi dira hor txertoak ematen, COVID txertaketa indartzeko xedez.
|
Lehenik
Ama eskoletako eta Hezkuntza Bereziko irakasle eta jangeletako zaintzaileak xixtatu dituzte. Horiez gain, udaltzain batzuek ere ukan dute sendagaia.
|
|
|
|
Lehenak
amaren eta alabaren arteko harremana lantzen du, eta, hori jorratzean, berriro ere ohartu nintzen emakumeok balio gutxi ematen diegula geure buruari eta geure izateko erei; beraz, bigarren serieak —nire ibilbideko hogeigarrenak— benetan inguratzen gaituzten balioei balioa ematea du helburu, hala nola askatasunez hautatzeko aukera izateari. Pertsonalki, deseraikitze bat egin nahi izan dut, eta jakin zer aukera ditudan garatzeko.
|
|
|
Lau taldeek kontuan hartu zuten Oriok lehen txandatik markatutako denbora oriotarrek brontzea golkoratu zuten. Ziaboga ematen
|
lehena
Ama Guadalupekoa ontzia izan zen; Orio baino segundo bat beranduago, ordea. Segundo bakarrera heldu zen Donostiarra; Zierbena, hirura, eta Santurtzi, bostera.
|
|
|
Nik ez dudanez bekatuan sinesten, ezin naiz bekataria izan, ez naiz Eva horren alaba. Baina izan naiteke begiak zabalik bizitzeko ausardia izan zuen Evaren alaba, izan gaitezke denok"
|
lehen
ama horren" seme eta alaba, gizon zein emakume. Ohore bat litzateke niretzat kontatzea nola etorri zitzaion sugea gure amen amari eta nola atrebitu zen sagarra jatera eta bere ondoan zegoen gizonari sagarra ematera, Jainkoen moduko bizitza bat prometitu zitzaionean.
|
|
2022
|
|
|
Etxera iritsi baino
|
lehen
ama dut deika: " Zer gertatu da gaur antzerkian?"," Betiko hamarrek beraien buruak boikoteatu dituztela, ama" erantzun diot.
|
|
|
–Baina hala da, ezta? –egiaztatu nahi izan nuen–
|
Lehen
ama beti triste zegoen, ez zuen deus jaten, eta eguna ohean ematen zuen. Eta gaur berritsu dago, eta barre egiten du.
|
|
|
Ikuspuntu larria da.
|
Lehen
amei kustodia ematen zitzaien, ez umeengan pentsatuta, eredu patriarkalari jarraituz gizona etxetik kanpo lasai ibiltzeko baizik. " Nola hartuko du gizon batek haurren ardura?".
|
|
|
Ikuspuntu larria da.
|
Lehen
amei kustodia ematen zitzaien, ez umeengan pentsatuta, eredu patriarkalari jarraituz gizona etxetik kanpo lasai ibiltzeko baizik. ‘Nola hartuko du gizon batek haurren ardura? ’ Orain, ostera, ikuskera aldatu da, baina haurrei begiratu gabe jarraitzen dugu.
|
|
|
...ena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino
|
lehen
ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, su... Eta inguruan ditudan gizonen kohortearen artean badira medikuak ere, osasun gaietan jakintsu diren horietakoak, horiek nire sexuaz arduratzen dira, beren buruaz seguru, zientziari eta tresneria ginekologikoari guztiz emanak dira zernahiri bezain arin, eta ni ohean bezeroekin etzanik, edo diban batean keixuka, edo irakasleen belaunetan kulunkan, gora begira etzanik ni larrubizirik eta sabaiari begira, hankak zabalik, oinak burdina zuriko euskarrietan ditudala, ia larrubizirik, medikua nitaz noiz arduratuko zain, nire kasuaz, nire kasua zoro infektatuaren kasua da, eta gero jela, eskularruak eta azterketaren hoztasuna, harraskagailua eta medikuaren hitzak, guneari buruzko esplikazioa, nik aldizkari medikuek erakusten dutenaren bitartez baizik irudikatu ez nezakeen hori, eta dena ongi dagoela ematen duela esango dit, uteroaren lepoak ez duela anomaliarik ageri, beharbada gorri samar dagoela baina besterik gabe, eta gero galdetuko dit egunean zenbat bezero ikusten ditudan, sei zazpi, egunaren eta umorearen arabera, senaren kontrakoari une horretan diodan erresistentzia preziatuaren arabera, eta esango dit emaitzak astebete barru izango ditudala, telefonoz hots egingo didatela testak positiboak baldin badira eta hiru hilabete barru berriz ikusiko nauela, eta beharbada usteko duzu ni lasai nagoela honenbestez, puta zirrikitua normal dudalako, hein batean lanez gainezka besterik ez, gorritasuna da lekuko, baina ez, hitzordu bakoitzaren amaieran aurretik esana didatena berriz esateko eskatzen baitiet, izan zintzo sendagile jauna, nola da posible ni normal egotea, hiltzeko zorian nagoela tematsu esaten ari natzaizu, eta nola izan liteke normala nire sexua, enkontru sare baten barruan galdurik dago ezagutzea posible ez den neurriraino, eta horrela nire sexuaren zorigaitzetik nire buruaren zorigaitzera igarotzen gara, eta hobeko duzu zorigaitzak zenbait pilularen bidez arindu, automatismo eta autista klaska horietan ez berriz erortzeko, pilulak behar ditut, batzuk egunez pizteko eta beste batzuk gauez lo egiteko, asko behar ditut, zeren nirea bezalako berriketari eustearen indarrez azkenean oreka biokimikoa galdu egiten da, baina hori ere ez da inoiz gertatuko, gertatu ezin litekeena da, baina gertatu ezin litekeen hori guztia aurreikustearen indarrez sinapsien puntan daukat heriotza, ez dakit horiek nola isilarazi, eta zinez esaten dizut burmuin hau ez dudala nirea, nire amarena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino lehen ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begirada horiek beti hortxe izango dituztela betiere ezkutatu nahi izaten dituzten zimurren historietan pausatzeko prest, elkarri begiratzen diote berdin baten konpainia izateko eta batak besteari esateko zein krudela den bizia, inor ez denean ere ikusiak izateko exigentzia inposatzen dute, bata besteari esaten diote kaiolako bizi hauxe dela egin ahal duten bakarra, zeren denborarekin handik lekutzeko behar den indarra galdu dute eta gaurgero bizia ez dago murruetako izerdi artean hazten diren kakalardoen mikrokosmoan baizik.
|
|
|
Eta inguruan ditudan gizonen kohortearen artean badira medikuak ere, osasun gaietan jakintsu diren horietakoak, horiek nire sexuaz arduratzen dira, beren buruaz seguru, zientziari eta tresneria ginekologikoari guztiz emanak dira zernahiri bezain arin, eta ni ohean bezeroekin etzanik, edo diban batean keixuka, edo irakasleen belaunetan kulunkan, gora begira etzanik ni larrubizirik eta sabaiari begira, hankak zabalik, oinak burdina zuriko euskarrietan ditudala, ia larrubizirik, medikua nitaz noiz arduratuko zain, nire kasuaz, nire kasua zoro infektatuaren kasua da, eta gero jela, eskularruak eta azterketaren hoztasuna, harraskagailua eta medikuaren hitzak, guneari buruzko esplikazioa, nik aldizkari medikuek erakusten dutenaren bitartez baizik irudikatu ez nezakeen hori, eta dena ongi dagoela ematen duela esango dit, uteroaren lepoak ez duela anomaliarik ageri, beharbada gorri samar dagoela baina besterik gabe, eta gero galdetuko dit egunean zenbat bezero ikusten ditudan, sei zazpi, egunaren eta umorearen arabera, senaren kontrakoari une horretan diodan erresistentzia preziatuaren arabera, eta esango dit emaitzak astebete barru izango ditudala, telefonoz hots egingo didatela testak positiboak baldin badira eta hiru hilabete barru berriz ikusiko nauela, eta beharbada usteko duzu ni lasai nagoela honenbestez, puta zirrikitua normal dudalako, hein batean lanez gainezka besterik ez, gorritasuna da lekuko, baina ez, hitzordu bakoitzaren amaieran aurretik esana didatena berriz esateko eskatzen baitiet, izan zintzo sendagile jauna, nola da posible ni normal egotea, hiltzeko zorian nagoela tematsu esaten ari natzaizu, eta nola izan liteke normala nire sexua, enkontru sare baten barruan galdurik dago ezagutzea posible ez den neurriraino, eta horrela nire sexuaren zorigaitzetik nire buruaren zorigaitzera igarotzen gara, eta hobeko duzu zorigaitzak zenbait pilularen bidez arindu, automatismo eta autista klaska horietan ez berriz erortzeko, pilulak behar ditut, batzuk egunez pizteko eta beste batzuk gauez lo egiteko, asko behar ditut, zeren nirea bezalako berriketari eustearen indarrez azkenean oreka biokimikoa galdu egiten da, baina hori ere ez da inoiz gertatuko, gertatu ezin litekeena da, baina gertatu ezin litekeen hori guztia aurreikustearen indarrez sinapsien puntan daukat heriotza, ez dakit horiek nola isilarazi, eta zinez esaten dizut burmuin hau ez dudala nirea, nire amarena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino lehen ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begirada horiek beti hortxe izango dituztela betiere ezkutatu nahi izaten dituzten zimurren historietan pausatzeko prest, elkarri begiratzen diote berdin baten konpainia izateko eta batak besteari esateko zein krudela den bizia, inor ez denean ere ikusiak izateko exigentzia inposatzen dute, bata ...ena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino
|
lehen
ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, su...
|
|
|
Itxaropenez eta kuraiez betea nintzen. Baigorriko
|
lehen
ama ikastolan (1981) andereño izanez, traba guziak gaindituz, Baionako unibertsitatean hasi eta burutu nituen euskarazko ikasketak eta gero Bordeleko unibertsitatean 153 etnologiakoak. Idazten jarraitzen nuen.
|
|
2023
|
|
|
Théodore bakarrik zegoen, bere semearekin, 11 urte bide zituena. Julesek bi haur zeuzkan inguruan,
|
lehena
amaren zaia pean, ibiltzen hasi berria, lau bat urteko neskatxa, eta bestea pare bat urte gehiago zeuzkan mutikoa. Eta urte bat lehenago ezkondu zen Camillek haur sortu berria zeukan besoetan.
|
|
|
Zer traba egiten dizu ba? galdetzen zidan
|
lehen
amak, erabat etsi baino lehen. Edozer gertatuta ere lagungarri izango duzu.
|