|
2003
|
|
|
Ikertzaile batzuek aspaldi adierazi zuten metano emisioak aldakorragoak zirela, eta, beraz, karbono dioxidoarenak (CO2) baino kontrolagarriagoak. Baina zientzialariek
|
lehen
aldiz aurkitu dute meseta iraunkor bat gas horren kontzentrazioetan, zehazki 1999 eta 2002 bitartean. Meseta iraunkorra Metano mailen aldaketak neurtu dituzten AEBetako eta Herbehereetako adituek diotenez, giza jarduerak, klima aldaketa geldiarazteko nahikoak ez izan arren, egoera berri horren kausa izan daitezke.
|
|
2004
|
|
|
Xarabatxoa, Marteko uraren aurkikuntzaren mineral nagusia,
|
lehen
aldiz aurkitu zuten Almerian
|
|
|
Kresal usaina
|
lehen
aldiz aurkitzean, portuko arrantza ontzi txikien balantza geldoak ikustean, Igeldoko dorre sendoa nabaritzean, amaz oroitu naiz. Eta hondartzak uraren joan etorriak jasaten dituen toki berean nire pausoak atzean nola uzten ditudan ikustean, aita izan dut gogoan.
|
|
2007
|
|
|
Nazioarteko merkatuan dragoi edo dragon fruit fruta izenarekin merkaturatzen da, eta Espainiara iristen da ekainetik abuztura bitartean. Herensugearen fruta
|
lehen
aldiz aurkitu zuten Mexikon, Kolonbian, Ertamerikan eta Antillasen konkistatzaile espainiarrek. Pitaya izena eman zioten, ezkata fruta esan nahi duena.
|
|
2009
|
|
|
Chimu kulturaren emakume bat bizirik lurperatu zuten, XV. mendean, El niño deitutako fenomeno klimatikoaren eragina baretzeko helburuarekin. Aurkikuntza Chan Chan talde arkeologikoan egin dute, Peruko iparraldean, eta Kulturaren Nazio Institutua azaldu duenez,
|
lehen
aldiz aurkitu dute aipatutako fenomenoak lokatzaren hirian izan ahal zuen eragina txikitzeko lagunak bizirik lurperatzen zituztelako erakusgarria.
|
|
|
Bertan milaka zientzialari eta erakunde publiko eta pribatuk parte hartzen dute, planetako ozeanoen egungo, iraganeko eta etorkizuneko itsas bizitzaren aniztasuna, banaketa eta ugaritasuna ebaluatu eta azaltzeko. Ikertzaileek, beste aurkikuntza batzuen artean, “dumbo” batzuk olagarro hegatsdunak dirudite azaletik ia hiru kilometrora daude; “Neocyema” izenaz ezagutzen den lanprea laranja bat, Erdialdeko Atlantikoko itsaspeko mendikatean
|
lehen
aldiz aurkitu dena, bi kilometro baino sakonago; itsas pepino garden bat eta petrolio zizare handi bat dituen ipar atlantikoan. “Kostatu egiten da azaletik distantzia horretara halako bizi oparotasuna dagoela sinestea”, zientzialariak nabarmentzen dira.
|
|
2012
|
|
|
Nire makila eta sudur zapia zulotik irteten ikusi zituztela ere esan zuen, eta barruan itxita gizajoren bat zegoela pentsatu zutela orduan. Galdetu nion ea berak edo marinelen batek hegazti handi handiren bat ikusi ote zuen airean
|
lehen
aldiz aurkitu ninduten momentuan. Lo nengoen bitartean, gai honetaz marinelekin hitz egin zuela erantzun zidan, eta iparralderantz hegan hiru arrano ikusi zituela esan omen zion haietako batek, baina ez zuela esan ohiko tamainakoak baino handiagoak zirenik, hain goian egoteagatik gerta zitekeela uste dut nik?, eta ezin zuela ulertu nire galderaren zergatia.
|
|
2017
|
|
|
speciosum" ederra"," itxura onekoa". Aldiz, bere edertasuna
|
lehen
aldiz aurkitu zuen botanikariaren subjektibotasunaren emaitza baino ez dela pentsa daiteke. Vandeboschia speciosa landare berezia, bitxia eta erakargarria dela, ordea, ezin inork ukatu; edo, ikusi al duzu inoiz iratze zeharrargirik zure inguruan?
|
|
|
izena XIII. mendean agertu zen lehen aldiz (Cucaniensis hitza Kucken berbatik datorrela uste da), eta parodia bezala erabili dela dirudi?. Izan ere,
|
lehen
aldiz aurkitu zen testuingurua Eduardo II.aren garaiko monasterio ingeles bateko satira da (Graus 1967: 9).
|
|
2023
|
|
|
Askotan, ez da bat batean ematen den fenomeno bat; adibidez, lehen aipatu dizkizudan hondartzetako mikroalga toxiko horiek, mediterraneoko ingurukoak izan arren, 2007an hemen ere hasi ginen aurkitzen. Horrek ez du esan nahi lehen ere hemen ez zeudenik, baina guk
|
lehen
aldiz aurkitu genituenetik hedatzen joan dira eta hori uraren tenperaturarekin erlazionatuta dago.
|