2012
|
|
–Psikologia ikastaroak egin ditut Nafarroako
|
Lan
Zerbitzuan. Baita sukaldaritza, marketing, giza harremanak eta oinarrizko ingelesa ere, putz egin zuen?.
|
2014
|
|
Zer egin behar zuen?
|
Lan
Zerbitzuan izena eman. Supermerkatu batean hasi?
|
2017
|
|
horietan zeuden, besteak beste, honako hauek: mirabetza baztertzea, hamarrenak murriztea, ezkutuko ehizaren aurkako legeak indargetzea, egurra biltzeko eskubideak berrestea,
|
lan
zerbitzuak murriztea, errentak txikiagotzea, herri ondasunak erabiltzeko eskubideak berrestea, eta oinordetza zergak kentzea (Bickle 1985: 195).
|
|
16 Zenbait hiri estatutan, eutsi egin zitzaien herrietako autoritateari eta pribilegioei. Lurralde batzuetan, nekazariek, eskubide, zerga eta
|
lan
zerbitzuak ordaintzeari uko egiten jarraitu zuten?;, oihu egiten uzten zidaten, eta ez zidaten ezer ematen,, kexatu zen Schussenried eko abadea, haren lurretan lanean ari zirenez mintzatuz (Blickle 1985:
|
|
Garrantzi berezia du askatasun pertsonalaren eta jabetza askatasunaren arteko bereizketak. Lehenak esan nahi zuen nekazaria ez zela jopua, artean ere
|
lan
zerbitzuak eman beharra izan arren. Azkenak adierazten zuen nekazariak zerbitzu betebeharrek, zamatu?
|
|
9 J. Z. Titowek hau idatzi zuen Ingalaterran
|
lan
zerbitzuari lotutako nekazariez: –Ez da zaila ikustea nekazarien buruetan bilautzaren alderdi pertsonala zergatik eklipsa dezakeen lan zerbitzuen arazoak[?] Askatasunik gabeko egoerak dakartzan ezinak aldian behin soilik azaleratuko lirateke[?] Ez ordea lan zerbitzuak, eta asteko lana bereziki, gizon bat astero hainbeste egunez lur jabearentzat lan egitera beharturik baitzegoen zerbitzu horien ondorioz, baita aldian behin beste zerbitzu batzuk ematera ere?
|
|
9 J. Z. Titowek hau idatzi zuen Ingalaterran lan zerbitzuari lotutako nekazariez: . Ez da zaila ikustea nekazarien buruetan bilautzaren alderdi pertsonala zergatik eklipsa dezakeen
|
lan
zerbitzuen arazoak[?] Askatasunik gabeko egoerak dakartzan ezinak aldian behin soilik azaleratuko lirateke[?] Ez ordea lan zerbitzuak, eta asteko lana bereziki, gizon bat astero hainbeste egunez lur jabearentzat lan egitera beharturik baitzegoen zerbitzu horien ondorioz, baita aldian behin beste zerbitzu batzuk ematera ere? (Titow 1969:
|
|
9 J. Z. Titowek hau idatzi zuen Ingalaterran lan zerbitzuari lotutako nekazariez: . Ez da zaila ikustea nekazarien buruetan bilautzaren alderdi pertsonala zergatik eklipsa dezakeen lan zerbitzuen arazoak[?] Askatasunik gabeko egoerak dakartzan ezinak aldian behin soilik azaleratuko lirateke[?] Ez ordea
|
lan
zerbitzuak, eta asteko lana bereziki, gizon bat astero hainbeste egunez lur jabearentzat lan egitera beharturik baitzegoen zerbitzu horien ondorioz, baita aldian behin beste zerbitzu batzuk ematera ere? (Titow 1969:
|
|
Lurrak desjabetzearekin, aldatu egin zen langileek soldatekiko zuten jarrera, eta ez da harritzekoa. Erdi Aroan, aske izateko bitarteko gisa ikus zitezkeen soldatak(
|
lan
zerbitzuak betetzeko obligazioa ez bezala); lurra erabiltzeko aukera galdu orduko, ordea, soldatak esklabotzarako bitarteko gisa hartzen hasi ziren (Hill 1975: 181 or. eta hur.). 33
|
|
Dena den, emakumeen historia garapen kapitalistarenarekin nola gurutzatzen den genuke ulertu, baldin eta klase borrokaren ohiko eremuak soilik jorratuko bagenitu?
|
lan
zerbitzuak, soldata adierazleak, errentak eta hamarrenak?, alde batera utzita bizitza sozialaren ikusmolde berriak eta gatazka horien ondorioz sortutako genero harremanen eraldaketa, ez baitziren inondik ere hutsalak izan. Borroka antifeudalaren baitan aurkitu genuen, hain zuzen, emakumeen mugimendu oinarrizko baten lehenengo berria:
|
|
asteko egun jakinetan, jopuek jaunaren lurretan egin behar zuten lan. Jopuen bizitzan gehien eragiten zuten zamak ziren?
|
lan
zerbitzu, haiek, eta, XIII. mendean, auzi nagusi bihurtu ziren askatasunaren aldeko jopuen borrokan.9
|
|
Corveé izenez ere ezagutzen ziren
|
lan
zerbitzu horiekiko jopuek zuten jarrera jauretxe gorteetako liburu oharretan azaleratzen da, maizterrei ezarritako zigorrak jasotzen baitziren horietan. XIII. gizaldiaren erdialdera lan horietan, atzera egite masiboa?
|
|
Edonola, ugazaben eta jopuen gatazkako erabakirik garrantzitsuena
|
lan
zerbitzuak diru ordainketekin ordezkatzea izan zen (diru errentak, diru zergak); harreman feudalari kontratu jite handiagoa eman zion horrek. Garapen erabakigarri horrekin, joputza bukatu egin zen praktikan, baina, langileen eskariak hein batean soilik asebetetzen dituzten, garaipen?
|
|
Aurrena, ekoizleek nekezago neur zezaketen euren esplotazioa:
|
lan
zerbitzuak diru ordainketekin ordezkatu orduko, nekazariek ezin zuten bereizi euren buruarentzat egiten zuten lana eta lur jabeentzat egindakoa. Halaber, ordezkatzeak nekazari askeei aukera eman zien beste langile batzuk enplegatu eta esplotatzeko.
|
|
Jostun, kamarero, ileapantzaile edo maiordomoen artean zenbat homosexual dagoen ikusi besterik ez dago. Baina txarrena ez da hori, baizik eta haietarik gehienek izkutatu egiten dutela beste gizonekiko beren jarrera, eta konpentsazio gisa edo, gogor saiatzen dira beren
|
lan
zerbitzua ahalik eta era arduratsuenean betetzen.
|
2018
|
|
Philmorek garantismo esaten dio horri (XIX. mendean Hegoalde Zaharrean esklabotzaren alde egin zuen beste bati hartu dio terminoa). Ugazabak, bizi guztirako garantizatzen du jana, arropa eta aterpea (edo horren baliokidea izango den diru sarrera bat), bizi guztian [esklaboaren]
|
lan
zerbitzuen gaineko eskubidea izatearen truk?. Esklabotza zibilizatuan, dena den, esklaboak posible du kontratua bukatzea, dagokion kalte ordaina pagatuta.
|