|
2001
|
|
|
Askok paisaia idilikoetan kokatzen dute euren ametsetako erromantzea, baina badira egunerokotasunaz zipriztinduta dauden beste hainbat lekuetan esperantza izaten dutenak ere. Hori da Guadalupe Salmeroni, Hikaren azken
|
laneko
protagonistari, gertatu zaiona: gauero bezala zakarra botatzera jaitsi eta, bertan, edukiontziaren alboan txundituta utziko duen Indi gizon menturazalea ezagutzen duenean.
|
|
2002
|
|
|
Carlosen fantasiak ametsetan, gertakizunetan edo fikzio iragarleetan gauzatzen dira. Paisaia ikusteak ere, Txekhoven
|
lanetan
protagonistaren bakardadea adierazteko balio duen paisaiak, ez du lasaitzen. Eleberrian etengabe agertzen dira zenbait irudiren erreferentziak, hala nola farolaren inguruan hegan dabilen saguzarra, itsasoko olatuak, zerua eta ogi forma duten hodeiak edo gerezia dirudien eguzkia...
|
|
2006
|
|
|
Egoera hau mugarri suertatu zen bere ibilbidean. Une honetan hasi, eta bera ere 1993an minbiziak jota hil zen arte, gorputzaren gainbehera, bizitzaren hauskortasuna, gaixotasuna, sufrimendua edota heriotza bilakatu ziren bere
|
lanetan
protagonista. Hala ere, alu formako eskulturak egiten jarraitu zuen, eta emakumea eta bere gorputz biluzia izan ziren artelanetan nagusi hasieratik bukaeraraino.
|
|
2007
|
|
|
Aurrekoan, 2005ean argitaratua, 306 printzipio aktibo eta polemikatik salbuetsi gabe, abortuarekin zerikusia zuten botikak izan ziren azentua (zehazki mifepristona misoprostolarekin konbinatua). “2007ko zerrendan, haurrak dira egiten ari diren
|
lanaren
protagonistak, sendagai pediatrikoen aurkezpena eta dosifikazioa orokortzeko, hornidura eta banaketa ahalik eta gehien errazteko”, esan dute Farmamundik. Zerrenda berrian, hiesa tratatzeko dosi finkoko helduentzako bost konbinazio berri irakur daitezke, bai eta zenbait formulazio pediatriko ere likidoak, murtxikagarriak, sakabanagarriak, epilepsia kasuetan haurrengan, haur goiztiarretan eta hiesari aurre egiteko, dosi bakar batean.
|
|
2008
|
|
|
AEBetako bizilagunei gerrak eragin dien tragedia kontatzera mugatu dira zuzendari batzuk. Grace is gone
|
laneko
protagonistak berbarako, armadako sarjentu zen emaztea galdu berri du, eta ez daki bere bi alabei nola azaldu. Hilerriaren alde bakarrari eskainitako filma da.
|
|
2009
|
|
|
Gael García Bernal eta Diego Luna dira Carlos Cuaronen Rudo y Cursi estreinako
|
lanaren
protagonistak, Clive Owen nazioarteko bankurik iruzurgileena epailearen aurrera eramaten saiatuko da eta Amaia Salamancak hankaz gora jarriko ditu Fuga de cerebros filmeko pertsonaiak. Ikusi karteldegian dauden filmak.
|
|
|
Helena Pimenta Ur konpainiako zuzendaria eta Pilar Garcia Granero enologoak El vino del personaje atala estreinatuko dute Oliteko Ardoaren Museoan. Jaialdian oholtzaratuko diren
|
lanen
protagonistak hobekien definituko dituen ardoaren inguruan mintzatzeko aukera emango dio ekimen honek.
|
|
|
Zehatz jarrita, Jaialdiak hiru antzerki zuzendariri euren
|
lanetako
protagonisten ezaugarriak biltzeko eskatu die. Informazio horrekin, hobeki doakien ardoak aukeratu dituzte enologoek.
|
|
|
Hegoa neska gaztea da antzerki talde honen azken
|
lanean
protagonista. Biziari omenaldia egiten dion tragikomedia honetan, gogora ekarriko ditu bere amona Inesen azken egunak neskak.
|
|
|
Mateo 9 urteko gaztetxoa da
|
lanaren
protagonista. Irudimen handia dauka, eta asperdurari ihes egiteko ametsetan galtzen da.
|
|
2010
|
|
|
Isabelle Carré aktorea eta Louis Ronan Choisy musikaria dira Mi refugio
|
laneko
protagonistak, François Ozon zuzendari frantziarraren drama. Haurdun dagoen emakume baten sentsualitatean eta hildako mutil lagun homosexualaren erakargarritasunean sakontzen du.
|
|
|
Will Ferrell, Mark Wahlberg, Eva Mendes, Michael Keaton eta Samuel L. Jackson dira Los otros dos
|
lanaren
protagonistetako batzuk. Adam Mckayk zuzendu du lana, eta gidoia ere berea dugu, New Yorken girotutako istorio honetan.
|
|
|
Antonio de la Torre, Carlos Areces, Carolina Bang eta Santiago Segura dira Balada Triste de Trompeta
|
laneko
protagonistak. De la Iglesiaren azken filmean beste aktore ezagun batzuk ere agertzen dira, tartean Sancho Gracia, Luis Varela, Terele Pávez eta Fernando Guillén Cuervo.
|
|
2011
|
|
|
Bi haurren psikologiatik abiatuta, baina argumentu korapilatsuegirik gabe, istorio xume bezain samurra eraiki du. «Nire ustez, film honek ez du bi umeren abentura deskribatzen; garrantzi handia ematen diot eguneroko bizitzako gauza arruntak, gauza txikiak deskribatzeari».Bi anaia dira Kore edaren
|
laneko
protagonista nagusiak. Gurasoak banandu egin zaizkie, eta elkarrengandik urrun bizi behar dute.
|
|
|
Janari azkar guztia ez da zabor janaria Fruta fresko, gozo eta gozo bat jateak, brotxeta bat edo fruta mazedonia bat prestatzeak ia 10 minutu behar ditu, entsalada, pizza edo etxeko hanburgesa aberats eta osasuntsu bat prestatzeko denbora berean. Haurrei janari azkar aberats, elikagarri, osasuntsu eta prestatzen errazak irakastea komeni da, beraiek izan daitezen etxeko
|
lanen
protagonista. Etxeko hanburgesa… Txahalki edo oilasko haragiz egindako hanburgesa da ohikoena, baina aprobetxa daiteke, testuragatik, mamitasunagatik eta zaporeagatik haurrei gustatzen zaien elikagaia baita, arraina sartzeko.
|
|
2012
|
|
|
Irudiaren labirintoak izeneko bilduma ikusgai dago. Bertan, Iñaki Gracenea gipuzkoarraren nahiz Javier Arce, Sheena Macrae eta Henna Nadeem artisten
|
lanak
protagonista nagusi dira.
|
|
|
Aukeraketa horrek zera esan nahi du: helduekin batera eta helduen laguntzarekin bere bizitzaren eta haren zentzua bilatzeko
|
lanaren
protagonista eta eraikitzailea den haurraren eskubideen defentsa.
|
|
2013
|
|
|
Ikuslea sentsibilizatzea, emozionatzea, gaiarekiko erreakzio bat sortzea, ba bai, hori nahi genuen. Hondarribiko alardeko Jaizkibel konpainiako bi kapitain eta Irungo alarde mistoko jenerala dira
|
laneko
protagonistetako hiru. Emakumezkoak hirurak.
|
|
|
Jessica Chastain (La noche m, s oscura) eta Nikolaj Coster Waldau (Juego de tronos) dira Mam?
|
laneko
protagonistak. Andres Muschiettik zuzentzen duen pelikulan, bikote batek alabatzat hartuko ditu bi ume eta basoan galduko dira, baina mamu baten maitasunari esker bizirik iraungo dute.
|
|
|
Asiako zinemako bi izar dira lan horretako protagonistak: Tony Leung (zuzendariak berak egin zuen In the Mood for love
|
laneko
protagonista) eta Zhang Ziyi (Tiger & Dragon eta The Geisha pelikuletako protagonistak). Wongen kung fuaren ostean, Hartza irabazteko lehian dauden 19 lanak izango dira ikusgai; Jafar Panahi zuzendari irandarrarena, Steven Soderbergh estatubatuarrarena eta Gus Van Santena (AEB), besteak beste.
|
|
2014
|
|
|
Gaur estreinatuko du ETB1ek lana (22:25), Euskararen Nazioarteko Egunaren harira prestatu duen programazio berezian. Euskara munduan
|
laneko
protagonista gehienak egun batean Euskal Herritik atera ziren, eta, urteek aurrera eginda ere, euskararekin harremana izan dute. Protagonistetako batzuk hauek dira:
|
|
|
Bi talde horiek lan bikaina egiten dute, Marzio Conti maisuaren musika zuzendaritzapean. Eta ezinbestekoa da, jakina, Orphee & Eurydice
|
lanaren
protagonista diren hiru ahots handien kalitatea azpimarratzea. Blandine Folio Peres mezzosopranoa, Orfeoren papera eginez, eta Ingrid Perruche eta Mailys de Villoutreys sopranoak, Eurydice eta Amor interpretatuz hurrenez hurren, dira ikuskizunaren ahots nagusiak.
|
|
2016
|
|
|
Arrazoiak, kexak, gaitzespenak, mina, amorrua eta maitasuna gurutzatzen dira hizkuntza zehatz, kirurgiko, indartsuan, pasioz beteta adierazitakoan, eta erraietatik sortutakoan. Lan paregabea egiten duten antzezleez gozatzeko aukera izan genuen duela pare bat urte Misántropo lan bikainean edo, Elejalderen kasuan, duela denbora gutxiago, Hamlet
|
lanaren
protagonista gisa.
|
|
2017
|
|
|
Era berean, DAIren bitartez ikusi da 35 eta 59 urte arteko emakumeen artean lanean aritutako ordu bakoitzetik ez dutela ezta ordu erdia libreki erabiltzeko (Sagastizabal eta Luxan 2015). Hau guztia kontuan hartuz, ondorioztatu dezakegu genero ezberdintasunak oso presente jarraitzen dutela Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan. Ezberdintasun hauek, gainera, generoaren araberako lan banaketari erantzuten diote, non emakumeak 20 urteetan zehar etxeko eta zaintza
|
lanaren
protagonistak izan diren eta, erantzunkidetasuna, euren ardura indibiduala izan den.
|
|
|
Vitorianos argazki liburu kolektiboa erabakiko dugu. Argazkigintzak ere ez du atsedenik, World Press Photo ikurra, Koldo Mendaza aurtengo
|
lanaren
protagonista.
|
|
2019
|
|
|
Bihotz biko protagonistak edota Marcel Martinen aitatasun ukatua
|
laneko
protagonistek egiten duten moduan, maitasun kontuetan maiz emakume eta gizonezkoen artean ageri diren desberdintasunen inguruan hitz egiten du Rossettiren obsesioako protagonistak:
|
|
|
Flora emaztea beste batekin oheratzen aritu dela jakitean, Bihotz bi. Gerrako kronikak
|
laneko
protagonista nagusiak bere emaztea leihotik behera botata hiltzea erabakitzen du. Hori dela eta, liburuaren beraren analisiarekin hasi baino lehen, euskal fikzio kriminala kontuan hartzeari garrantzitsu deritzogu, izan ere, Jon Juaristik liburuaren gaztelaniazko itzulpenaren aurkezpenean (1999) aipatu moduan, eleberri honetan bi genero ezberdinen ezaugarriak elkartu dira:
|
|
2021
|
|
|
haur izatetik heldu izatera igarotzen garen unea. Zein unibertsitatetan ikasi edo handitan zer izan nahi dugun bezalako erabakiak ohikoenak diren arren, Shu qi shi guang/ Lost in summer
|
lanaren
protagonistak bestelako kezkak ditu: nola egin aitari dirua lapurtzeko eta zer egin gustuko neskaren arreta lortzeko.
|
|
|
Uste du genero beltzeko
|
lanetako
protagonisten artean gero eta emakume gehiago daudela, baina oraindik ere gutxi direla. Berak, halere, ez du erabakia hartu joera aldatzeko asmoz, baizik eta «naturalagoa» gertatu zaiolako istorioa beregandik gertuago dauden ahotsetatik kontatzea.
|
|
|
Baina, batez ere, terapia okupazionalaren funtsa zein den ikasten da, pertsona baten eguneroko ekintza edo okupazio esanguratsuak bilatu, zehatz mehatz aztertu eta hauetan autonomia eta independentzia irabazteko elkarrekin lan egin. Mundua, eta batez ere pertsonak, bertze begirada batekin begiratzen erakusten dute, pertsonetan eta euren gaitasunetan zentratzen, desgaitasunak alde batera utzirik eta gure
|
lanaren
protagonista aktibo bihurturik.
|
|
|
George Orwellek irudikatzen duen Alderdi Bakarraren Gizartean Fikzioen Saila dago, eta han ekoizten da literatura berri guztia. Bertan egiten du
|
lan
protagonistak, Juliak, eta bulegoan batera eta bestera ikusten dugu eskuak beti koipetsu dituela, giltza ingeles bat eskuan. Ministerioaren jarraibideei kasu eginez eleberriak idazten dituzten makinen mantentze lanez arduratzen da.
|
|
2022
|
|
|
«Sexu abusu kasu adina modu daude haiei aurre egiteko, eta Liderena da horietako bat». Bere bigarren fikziozko
|
laneko
protagonistaren izenarekin borobildu du haurren aurkako sexu erasoen errealitateari buruzko gogoeta Maddi Ane Txoperena Iribarren kazetari, bertsolari eta idazleak (Hendaia, Lapurdi, 1994). Eta ez kasualitatez.
|
|
|
Iraken abandonatua (2002) lanarekin berriro itzuli zen Cannesko festibalera, Un Certain Regard sailean parte hartzera. Musikari familia kurdu bat zuen
|
lanak
protagonista. Eta handik bi urtera estreinatu zuen bere hirugarren lan luzea, Donostia Zinemaldiko sari nagusia lortu zuena:
|
|
|
Semea desagertu egin da, berak idatz zezan zuzenean liburua». Malika deitu zen andre hura da, bada, Zure argitan bizitzea
|
lanaren
protagonista, eta harena da, halaber, ahots narratiboa. Patxi Zubizarretak euskaratu du, aurrez egilearen beste hiru eleberrirekin egin moduan, eta Alberdaniak kaleratu du, aurreko hiru lan horiek bezala —Salbazioko armada (2007), Malenkonia arabiar bat (2009) eta Erregearen eguna (2011) — «Aspaldiko lagun bat dugu Abdela Taia», esan du, abegikor, Jorge Gimenez Bech argitaletxeko arduradunak.
|
|
2023
|
|
|
Kartzela, ihes egiteko nahia eta mendekua dira bigarren denboraldiko osagarri nagusiak. Horrez gain, epaiketak eta poliziaren
|
lana
protagonisten aurka dago une oro.
|
|
|
Biktimei buruz luze eta zabal aritu da Ollo: «Gure
|
lanaren
protagonistak izango dira aurrerantzean ere». Akordio politikoak jaso du ETAren biktimentzako «babesa eta elkartasuna» bermatzea, baina baita «beste talde terrorista batzuen» biktimentzako ere.
|
|
|
Biktimei buruz luze eta zabal aritu da Ollo: «Gure
|
lanaren
protagonistak izango dira aurrerantzean ere». Gobernuaren itun politikoak bermatu egingo ditu ETAren biktimentzako «babesa eta elkartasuna», baina baita «beste talde terrorista batzuen» biktimentzakoa ere.
|
|
|
Hutsik dauden siloak bisitatzen ditu argazkilariak, eta hormigoizko katedralen barrenean murgiltzen da goiz batean, izoztuta dauden eraikinak betikotzeko asmoz. Bilboko Zorrotzako Euskal Errota askotan izan da haren
|
lanen
protagonista, baina barneko aldea islatu nahi izan du batez ere: leiho apurtuak, hormigoizko eskailerak eta jada zerealik ez daukaten hodiak, besteak beste.
|