2010
|
|
Navaleko ehunka langilek manifestazioa egin dute gaur goizean, Sestaon zehar, berehala
|
lan
karga handitzea eskatuz, ontziola bizkaitarraren biziraupena babeste aldera. Printzipioz, enpresako zuzendaritzak eta batzordeak bihar egingo dute 181 langileri eragingo dien Lan Erregulazio Espedientea adosteko azken bilera.
|
|
Miguel Macias Navalen enpresa batzordearen presidenteak adierazi duenez, manifestazioarekin ontziolaren etorkizuna babesteko mobilizazioei ekin diete, eta hori
|
lan
karga handituz lortuko dutela aldarrikatu du, zeren egoera oso kritiko bihurtzen ari da. Maciasen arabera, maiatzean ontzi bat entregatuko dute eta orduan proiektu bakar bat geratuko zaie, 2011ko martxoan amaituko dutena.
|
|
Kalean ostiaka ari ginen artean, UGTkoek akordioa sinatu zuten PSOErekin. Hitzarmen horren arabera, Gobernuak bertan behera utziko zituen kanporatzeak, ontziolen
|
lan
karga handitzeko ahalegina egingo zuten, aurre jubilatuentzako aparteko diru-laguntzak gordeko ziren eta galdutako beste lanpostu sortuko zituzten hogeita hamasei hilabeteren buruan.
|
2012
|
|
Erreformaren bidez, «enpresaburuak esaten duena egingo da, egin nahi duen moduan, esaten duen unean eta esaten duenera arte». Horrek enpleguaren suntsiketa «bizkortuko» duela uste du, gatazka handiak sortuko ditu enpresetan eta
|
lan
karga handituko du auzitegietan, langileek haietara joko baitute enpresek beraien adostasunik gabe kaleratzen badituzte. Gainera, CCOOko idazkari nagusiak ziurtatu du erreforma «atzerriko boteren aginduetara» egindakoa dela, eta horren ondorioz Espainiak «ia ia esku hartutako herrialde baten itxura» ematen duela.
|
|
Errepublika aldarrikatu zenean, Markina eta, batez ere, Xemein nekazaritzari lotuta zeuden, baina, hala ere, lanpostu industrialak ugaritzen ari ziren. Alde batetik, kontuan hartu behar da, XIX. mendearen azkenetan eta XX. mendearen hasieran sortutako latonerien
|
lan
karga handitu egin zela 20 eta, bereziki, 30 hamarkadaren hasieran, eta, horrekin, baita langile industrialen kopurua ere. Bestalde, 1933an, Esperanza y Cia enpresa etorri zen Markinara, eta enpresa honek eragin handia izan zuen inguruko herrien egitura sozial eta ekonomikoaren eraldaketan, lanpostu industrial zuzenak zein zeharkakoak sortu zituelako.
|
|
Irakasleen nahien kontra, ikasleak behar bezala zainduta ez egotea dakarrena. Tarte hura 15 egunetara luzatu nahi dute gobernuburuek. Zentroko baliabide materialak ere urritu dituzte... Ikasleei zuzendutako hainbat programa bertan behera utzi ala gutxitu dituzte, bekak esaterako. Langileen Prestakuntzarako Banakako Laguntzak bertan behera uzten dituzte. Lan baldintzen txarragotzeak
|
lan
kargaren handitzea eta langileen zahartzea dakar, besteak beste.Kontzentrazioak ostiraleroLuis Briñas Santutxu ikastetxeko langileen iritziz" hezkuntza kalitatea kolokan dago". Egoera salatzeko eta hobetzeko asmoz" lanean ari gara dagoeneko".
|
2013
|
|
Eskerrak eman zizkien herritarrei, sistema berrian parte hartzeagatik, eta herri langileak ere gogoan izan zituen: “Badakigu
|
lan
karga handitzea suposatu diela sistema aldaketa honek eta eskerrak eman nahi dizkiegu erakutsitako borondateagatik. Udalaren izenean, oroigarri txiki bat eman nahi diegu eskertza moduan Jabier Mugika, Joxe Manuel Arzallus eta Joxe Martin Mendizabal herri langileei”.
|
2014
|
|
Azkeneko urteotan hainbat neurri hartu dira lantegiaren jardun produktiboari euste aldera; produkzio jarduna antolatzeko neurriak,
|
lan
karga handitzera bideratutakoak edota lan taldearen tamaina egokitzeko neurriak. Ahalegin guztiak egin arren, ezin izan da produkzioaren bideragarritasuna bermatu.
|
2015
|
|
Xiberoko Botzak gero eta laguntzaile gutxiago dauka kanpainak antolatzeko edota saioak egiteko. Beraz langileen
|
lan
karga handitu da. Zuberoako elkarteekin harreman ona daukate, oro har, bai kirol taldeekin bai gazte taldeekin.
|
|
Nafarroako euskarazko tokiko komunikabideen egoera ekonomikoa guztiz larria dela azaldu dute denek, eta Lan Erregulazio Espedienteak dauzkaten garaian, edozein proiektu berrik beldurra sortzen die ilusioa baino gehiago. Batzuek arazo larritik ateratzeko aukera gisa ikusten badute ere, askoren kezka da ea plataforma berri bat sortzeak ez ote duen
|
lan
karga handituko, diru iturri berririk ekarri gabe. Garbi gelditu da, ikertzerakoan, lan zamaren eta egoera ekonomikoaren gaineko kezka oso kontuan hartu behar dela.
|
|
Instalazio berriak 2016ko ondarrean estreinatuko dituzte. Irizar enpresako presidentak iragarri du India eta Txinako lantokiak hetsi eta Ormaiztegiko lantokian
|
lan
karga handitzeari pentsatzen dutela.
|
2016
|
|
2013ko irailean, zera erabaki zuen kontseilariak, Osasunbideko lehen mailako arretaren zerbitzua aldatzea, mahai sektorialarekin ez beste inorekin kontsultatu gabe. Hala, 8.000 pertsona ingururi familia medikua aldatu zieten, eta, horrez gainera, mediku bakoitzak gaixo gehiago artatu behar izan zituen,
|
lan
karga handitu zietelako. Murrizketa mozorrotua izan zen.
|
|
prekarietatea dakarren lanaldi partzialeko kontratuak egiten jarraitu nahi dute eta soldata igoera absentismo indizera lotu. Enpresa berak dira langileen osasuna okertzeko erabakiak hartzen dituztenak egunez egun
|
lan
karga handituz: lanpostuak amortizatuz, bajak ez ordezkatuz eta ratio gero eta handiagoak ezarriz", adierazi dute sindikatuek.
|
|
ELA eta STEILAS sindikatuen ordezkariek salatu dutenez," honekin batera Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Gobernua murrizketa gogorrak ari dira inposatzen hezkuntzan, lan baldintzak okertuz, behin behinekotasun onartezina areagotuz, lanpostuak murriztuz,
|
lan
kargak handituz, geletan ikasleak pilatuz".
|
|
Honekin batera Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Gobernua murrizketa gogorrak ari dira inposatzen hezkuntzan, lan baldintzak okertuz, behin behinekotasun onartezina areagotuz, lanpostuak murriztuz,
|
lan
kargak handituz, geletan ikasleak pilatuz.
|
2017
|
|
35 urte artean, aldiz, adierazlea lbalioaren azpitik kokatu da emakumeen kasuan, etxeko lanen eta zaintzaren pisu handiagoaren seinale izanik. Adin tarte honetan, hain zuzen ere, zaintza
|
lan
kargak handitu egiten dira (umeen presentzia handiagoa baita). Gizonen kasuan, adin tarte honetan indizeak' 4' eta' 2' balioen artean mugitu da eta beheranzko joera erakutsi arren, urte guztietan lan merkatuaren gailentasuna nabaria da.
|
|
Azken urteetan eman den matrikulazio igoera,
|
lan
kargen handitzeari eta ikastetxeen behar izanei aurre egiteko plantilak gutxienez 1.800 langiletan handitu.
|
|
Azken urteetan eman den matrikulazio igoera,
|
lan
kargen handitzeari eta ikastetxeen behar izanei aurre egiteko irakasle kopurua gutxienez 1.800 langiletan handitu.
|
2019
|
|
" Ez da egia, dendariek ez dituztelako kontratazio gehiago egiten". Horren ordez, langileei lanorduak luzatu eta
|
lan
karga handitu egiten dietela salatu du. " Ordu estrak gehiago ordainduta estutzen dituzte langileak, baina noski, hala, pixkanaka, bide berri bat irekitzen dute, arrakala bat langileen eskubideetan, gerora beste mota bateko jokaleku bat marraztu dezakeena".
|
2020
|
|
Negoziazio kolektiboa ezinezkoa da praktikan, eta horrek, aldi berean, eragin gutxiago du komunikabideetan eta iritzi publikoak eragiteko ahalmenean, tartean emakumeek egiten dituzten lanen kapital sinboliko urriagoa delako. Erakunde publikoek (ikus III. Kapitulua) ez lukete zerbitzuen pribatizazioa eta azpikontratazioa onartu behar, horrek emakumeen
|
lan
karga handitzen duelako lan ordainduan eta ez ordainduan eta haien soldatak murrizten dituelako; hortaz, emakumeen kapital ekonomikoa eta sinbolikoa murrizten ditu eta biolentzia materiala eta sinbolikoa handitu. Bestetik, pribatizazioa eta azpikontratazioa egiten den sektore hauetako askotan emakumeak dira nagusi (erresidentziak, garbikuntza, eskoletako jantokiak, osasungintza,...) eta erakunde publikoek datu guzti hauek badituzte, ez da ezjakintasunetik egiten.
|
|
Koronabirusaren krisiak eragindako egoera berriak
|
lan
karga handitu egin die irakasleei, Ainara Balerdi ikastetxeko filosofia irakasleak aitortu duenez: «Egoera zaila da.
|
|
Adibide zenbait eman dituzte: " Lanaldi aldaketak, plazen amortizazioa, funtzioak zehazteko anbiguotasuna, lanpostuari ez dagozkion lanak agintzea eta
|
lan
kargak handitzea". Ordezkapenetarako kontratazio zerrendak agortuta daudela ohartarazi dute; eta, ondorioz, langileen eskubideak urratzen ari direla langileak ez ordezkatuz edota baimenik ez emanez.
|
2021
|
|
Berriaren arabera, Asegurantza Sozialak egiaztatu du Mungiako Larramendi ikastolaren eta irakasleria osoaren edo zati baten arteko konflikto publiko eta nabaria. Liskar horren ondorioz, egiaztatzen du era berean, irakasle horri
|
lan
karga handitu zitzaiola nabarmen eta arrazoi barik, baja hartzera bultzatuz ikastolan zegoenetik lehendabiziko baja. Larramendi ikastolak eta Asepeyo mutuak irakaslea eta INSS demandatu zituzten arren, ez baitzitzaien horrenbesterako iruditzen gertatutakoa, TSJPV k arrazoia eman dio irakasleari, lan karga handitzearen eta bajaren arteko kausa efektuzko erlazio argia nabarmenduz.
|
|
Liskar horren ondorioz, egiaztatzen du era berean, irakasle horri lan karga handitu zitzaiola nabarmen eta arrazoi barik, baja hartzera bultzatuz ikastolan zegoenetik lehendabiziko baja. Larramendi ikastolak eta Asepeyo mutuak irakaslea eta INSS demandatu zituzten arren, ez baitzitzaien horrenbesterako iruditzen gertatutakoa, TSJPV k arrazoia eman dio irakasleari,
|
lan
karga handitzearen eta bajaren arteko kausa efektuzko erlazio argia nabarmenduz. Ikastolako Artezkaritzak, epaitegietara eraman zuen heinean, irakaslea eszedentzia bat hartzera bultzatu du ezinbestean.
|
2022
|
|
Langile horren arabera, urteetan zerbitzuan lan egin duten profesional kopurua ez da jaitsi, baina
|
lan
karga handitu egin da. Besteak beste, azaldu du buruko iktusen eta bihotzekoen kopurua hazi egin dela, eta biztanleriaren zahartzeari, bizitza estilo sedentarioari eta elikadurari egotzi dio lan kargaren gorakada, baita pandemiaren osteko ondorioei ere.
|
|
Bestalde, sektoreko profesionalek aspaldi salatzen dihardute Osakidetza desegiten ari direla,
|
lan
karga handitu zaiela duela urte askotik eta urterik urte, eta lan baldintzak okertzen dabiltzala pandemiaren aurretik ere.
|
|
|
Lan
karga handitzeak une honetan osasun langileen sufrimendua handitzea dakar. Ez dago langile nahikorik, erretiratutako erizainek gogor dihardute lanean.
|
|
Ondorioak, adinean gora, haratago doazela erantsi du: " Pandemia honen hasieran, klase presentzialak online izatera bideratu beharraz gain, ikasleekiko aurrez aurreko komunikazioa desagertu zen, eta
|
lan
karga handitu". Batetik, ikasle askok gertuko gaixoekiko kezka zuten," eta beste zenbaitek lana utzi behar izan zuten entrenatzaileak zirelako, horrek suposatzen duen galera ekonomikoarekin". Beste asko bezala, irakasle izatetik, babesle sentitzera igaro da Urkijo Cela:
|
2023
|
|
Lana eta kapitalaren arteko gatazkan oinarrizkoa den borroka deskribatzen ari gara. Enpresen helburua gainbalio handiagoa eskuratzea da,
|
lan
karga handituz eta, posible bada, gutxienekoa ordainduz. Langile" gabezia" aipatzen denean, ia kasu gehienetan, ez da gabezia erreala.
|
|
CRUE Espainiako Unibertsitateetako Errektoreen Konferentziak estatutu berria gaitzetsi du, eta eztabaida patronalarekin eta sindikatuekin bakarrik egitea leporatu dio gobernuari: «Apenas izan duten kontuan CRUE ekarpenak egiteko edo gure iritzia entzuteko», adierazi dute prentsa ohar baten bidez. Gizarte Segurantzan altak eta bajak egiteak unibertsitateen
|
lan
karga handituko duela adierazi dute, eta formakuntzaren kalitatea jaitsiko dela.
|
|
Hala ere, onartu du gida «berria» dela eta aztertu dutela «zer arazo» ekar ditzakeen. Izan ere, ez dago batere ados «sistematikoki» erizainen
|
lan
karga handitzearekin. «Aurkeztu digutenaren arabera, momentu jakin batzuetan jarduteko protokoloa izango da; hau da, medikua ordezkatu ezin denean.
|
|
Tesia aurkezteko data ezagutu genuenetik,
|
lan
karga handitu da, hainbat kapitulu zeuden ixteko. Ahalegin handia egin dugu.
|