|
2009
|
|
|
Balorazio txosten berean(), orobat, adierazten da (46 orrietan), IV. Plangintzaldian" euskara ere Administrazioko lanerako hizkuntza bihurtuko bada, langileak euskaraz ere egin behar du lana. Eta horretarako zehaztu egin behar da zein lan jardun gauzatzeko erabiliko den euskara
|
lan
hizkuntza moduan, nola, norekin, noizko, eta, batez ere, zergatik. Horrezaz gain, langileen motibazioa indartu behar da, euskaraz lan egiteko lehen urratsak emateko, baita ere gaztelaniarekiko inertzia eten eta, arian arian, euskaraz jarduten hasteko.
|
|
|
Gainerakoan, artifiziala izan daiteke ezagutza eskaera, eta badakigu zer gertatzen den artifizialak izanik ahalegina eskatzen duten eskaerekin, arazo iturri bihurtzen direla. Eta euskarari apaingarri estatusa baino aitortzen ez diotenek ere onartu dute, euskararen defentsa zinikoan jausi nahi ez badute bederen, euskara
|
lan
hizkuntza moduan erabiltzeko aukerak sortu eta arautzea ez dela inposizioa, hizkuntza ofizialen erabilera erregulatzea baizik. Hori egin gabe, ezinezkoa baita euskararen erabilera bermatzea.
|
|
|
Beraz, Estatuko administrazio periferikoaren hizkuntza errealitatea gizartearen errealitatearekiko oso atzean dago, nahiz eta hogeita hamar urte pasatu diren Konstituzioak euskararen ofizialtasunari atea ireki zionetik eta Gernikako Autonomia Estatutuak euskararen ofizialtasuna ezarri zuenetik. Europar adituek Estatuari eskatu diote beronen administrazio periferikoan berma dezala euskara
|
lan
hizkuntza moduan erabiltzeko gai den behar besteko langile kopurua.
|
|
|
Justiziari erreparatzen badiogu, ohartuko gara are makurragoa dela egoera. Aginte Judizialaren Kontseilu Orokorrak muzin egin die, beti muzin, arlo honetan dituen betebeharrei, ez baitu neurririk hartu edo proposatu gaztelania ez beste hizkuntza ofizialak Justizia Administrazioan zerbitzu eta
|
lan
hizkuntza moduan normaltasunez erabil daitezen. Ez aipaturiko Kontseilu Orokorrak ez Espainiako Gobernuak berak ere ez dute deus arautu epaile, fiskal eta idazkariek izan luketen euskara gaitasunari buruz, nahiz eta, legeriaren arabera, herritarrak eskubidea izan, berak hala nahi badu, prozedura judiziala euskaraz egin dadin.
|
|
2010
|
|
|
Euskararen lekua, zerbitzu hizkuntza moduan, aski neurri zabalean ziurtatzenda administrazioan. Ez, ordea,
|
lan
hizkuntza moduan; hizkuntza kalitateari ere ezzaio, hainbat kasutan, dagokion ardura eskaintzen. Horretarako eratu da HAE programa:
|
|
2013
|
|
|
Lorpen berriak lortzen zirela ikusteak motibatzen zuen. Gu euskaldunok horren parte sentitu gara; ikusi dugu nola lortu duten euskara bere
|
lan
hizkuntza moduan erabiltzea inolako traumarik gabe. Hori oso positiboa da, eta gauza asko erakutsi dizkigu.
|
|
2017
|
|
|
2012 urtean tarragonako osasun sistema publikoko mediku funtzionario batek helegitea jarri zion kataluniako administrazioan katalanaren erabilera
|
lan
hizkuntza moduan sustatzeko bi protokolori. Salatzaileak argudiatu zuen jarraibideek derrigorrezko izaera zutela. auzitegiak horietako hainbat jarraibide baliogabetu zituen eta horien artean bi aipatuko ditugu. lehenengoan jasotzen da langileen arteko lan hizkuntza katalana izan behar dela, eta lan bilerak aipatzen ditu besteak beste. honela dio:
|
|
|
Modu orokorrean ezin da euskararen erabilera
|
lan
hizkuntza moduan derrigortu; baina aipatutako ñabardura guztiak aintzat hartuz, esparru honetan euskararen normalkuntzan aurrerapausuak emateko aukera badago. esate baterako, administrazioak eraginkortasunez jarduteko printzipio konstituzionalean oinarrituta, herritarrek euskaraz hasitako izapideak euskaraz izapidetzekoa. lan hizkuntzaren esparruan, honenbestez, sagua eta katuaren jolasean aritz...
|
|
2018
|
|
|
Eguneroko lanean, gaztelania da hizkuntza nagusia. Euskara ahozko komunikaziorako erabiltzen da, baina ez da erabiltzen
|
lan
hizkuntza moduan. Zerbitzu bakoitzean egiten diren Saio Klinikoetan ere, gaztelania da ia hizkuntza bakarra, salbuespen gutxi batzuetan izan ezik.
|
|
2022
|
|
|
EEL Ereduaren bitartez lortu nahi da euskarazko ezagutza sortzeko, esperimentatzeko eta garatzeko ekintzak lantzea, enpresaren barruan euskarazko ezagutza haztea, euskara bera
|
lan
hizkuntza modura gehiago erabiltzeko.
|
|
|
Laburbiltzeko, esan daiteke EEL Ereduaren bitartez lortu nahi dela euskarazko ezagutza sortzeko, erabilgarri jartzeko, esperimentatzeko eta garatzeko ekintzak lantzea, enpresaren barruan euskarazko ezagutza tazitoa eta esplizitua haztea, euskara bera
|
lan
hizkuntza modura gehiago erabiltzeko. Hortaz," Ezagutza tazitutik esplizitura eta esplizitutik tazitura bihurtzeko dinamika horrek norbanakotik erakundera eta alderantziz doan ezagutzaren sorkuntza espiral bat sorrarazten du" (Marko 2011, 269), baita euskarazko ezagutzaren kasuan ere.
|
|
2023
|
|
|
Oro har, euskararen aldeko jarrera eta diskurtsoak nagusitzen badira ere, euskara
|
lan
hizkuntza modura txertatzeko esfortzuek ez dute lehentasunik izaten, euskararen erabilera handitzeak enpresa munduko eskakizunei egiten dizkion ekarpenak oso argiak ez direlakoan edo enpresen esfortzu guztiak helburu ekonomikoetara bideratzen direlako (Galarraga eta Uranga 2021, 5).
|
|
|
Euskararen aldeko jarrera eta diskurtsoak nagusitzen badira ere, euskara
|
lan
hizkuntza modura txertatzeko esfortzuek ez dute lehentasunik izaten, euskararen erabilera handitzeak enpresa munduko eskakizunei egiten dizkion ekarpenak oso argiak ez direlakoan.
|