|
2003
|
|
|
Komunikazio sare bat, non
|
lan
hizkuntza euskara izango baita, lan harremanak euskaraz izateko, kultur industrietan behar egin/ egingo duten euskaldun horiek eredu auto zentratua lantzeko, eta suntsipen linguistikoaren aurkako konpromisoari lan-postutik bertotik erantzun ahal izateko, lan-postuaren lanabesak eskuan hartuta babesteko, teoriatik haragoko praktikaren bidetik eusteko.
|
|
2005
|
|
|
Aukera handi asko galdu dira joan deneko 20 urteetan: euskarari lehentasunezko estatus bat emateko; euskaldunduko duen hezkuntza sistema bat ezartzeko; helduek euskara ikastea doakoa izateko; administrazioaren euskalduntzean, langileen kontratazioetan eta administrazio atalen eta aginte organoen
|
lan
hizkuntza euskara ezar dadin urrats nabarmenak egiteko; osasun mundua euskalduntzeko; unibertsitatean euskaraz ikasteko eta ikertzeko aukerak orokortzeko; erdarazko komunikabideei kuotak ezarri eta irrati lizentzietan euskara aintzat hartzeko; izaera publikoko zerbitzuak direnetan estatus publiko nahiz pribatua izan eta kontzesioetan euskarazko zerbitzua bermatzea derrigorrezkoa izateko; enpreset... Eta beste hainbat alorretan egin ez direnak, eta egin zitezkeenak, hurrengo 20 urte honetarako gelditu dira.
|
|
2007
|
|
|
udalerrian euskara ofiziala eta lehentasu nezkoa izendatzea: hizkuntza politikaren helburu nagusia euskararen normalizazioa izatea; herritarren hizkuntza eskubideak errespetatzeko neurriak izatea; Udaleko
|
lan
hizkuntza euskara izatea; eta Udalak argitaratzen dituen euskarri komunikatiboetan euskara lehentasunez agertzea.
|
|
2009
|
|
|
Begien bistakoa da. Badakigu, ordea, gehiago direla gutxi asko euskaraz badakitenak erabiltzen dutenak baino; badakigu, halaber, asko direla euskara gaitasun jasoa edukita ere, ikas eta
|
lan
hizkuntza euskara izanda ere, naturalki gaztelaniara jotzen dutenak; eta, azkenik, badakigu etxetik euskal hiztun direnetatik ere ugari direla ez dutenak ohikotasunez erabiltzen euskara. Gertakari horietan jartzen ditugu begi niniak, egiazkoak baitira gertakari horiek.
|
|
2010
|
|
|
" Gaur egun, oraindik, oso zaila da doktorego tesi bat euskaraz soilik egitea eta, batez ere, tesia euskaraz epaitua izateko, euskaldunez osatutako epaimahaia eratzea... oso ikerketa proiektu gutxi burutzen dira euskaraz eta, gainera, euskaldunez osatutako ikerketa taldeak gutxi dira. Hala ere, ikerketa talde euskaldunek
|
lan
hizkuntza euskara eduki arren, ikerketa proiektuak beste hizkuntzetan eskatzea eta burutzea oso arrunta da". Eta etorkizunerako egiten ziren proposamenetan horrela dio:
|
|
2011
|
|
|
Mikeldi Institutua edo Urkixotar Jul Elkhargoa. Arrakasta txikia lortu arren, saiakera gisa oso interesgarria izan zen, hasteko eta behin elkartearen
|
lan
hizkuntza euskara izatea planteatzen zelako. Halaxe kontatu zuen proiektuarekin harremana izan zuen Villasantek, bere sarrera hitzaldian (1952).
|
|
|
" Lasartearrok geure herriko hizkuntza propioa euskara dugunez, Lasarte Oriako Udaletxean hizkuntza normalena eta erabiliena euskarak izan behar du". 2005eko abenduaren 1ean Azpeitiko (Gipuzkoa) Udalbatzak onarturiko Ordenantzak, Udalean eta udalerrian euskararen erabileraren sustapena eta normalizazioa bermatzea helburu zuenak," Udal organo guztietako ohiko
|
lan
hizkuntza euskara" izanen zela xedatzen zuen," udalerriko berezko hizkuntza" dela oinarriturik (18.1 art.). EAEko Auzitegi Nagusiak (74/ 2007 epaia, otsailaren 12koa) arau hori indargabetu eta Espainiako Auzitegi Gorenak (6997/ 2009 epaia, ekainaren 3koa) epaia berretsi ostean, 2009ko abenduaren 3an Udalbatzak onetsiriko arau berriak, Azpeitiko Udalean eta udalerrian euskararen nor... Horrez gain, arau berriak berezkotasunaren aitortza eta haren arau ondorioak ez ditu Azpeitiko errealitate soziolinguistikoan agortzen.
|
|
2013
|
|
|
Hizkuntza paisaia zaindu behar den zalantzarik ez du, baina gehiago kezkatzen du enpresek euskara planik ez izateak, zuzendaritzak eta langileek osatutako euskara batzorderik ez egoteak. Barne mailan, LABek komunikazio eta
|
lan
hizkuntza euskara dela adostua dauka, beti ere errealitate soziolinguistikoak kontuan hartuz. Politika horretara iristeko, kanpotik barrurako bidea egin dela dio, alegia, lan mundutik (lantegietan diren ordezkari euskaldun eta euskaltzaleengandik) egiturara.
|
|
|
Arriskuak beti egongo dira. Baina hemengo langileok oso barneraturik daukagu
|
lan
hizkuntza euskara dela. Horrek ez du esan nahi ez dugunik jarraitu behar neurtzen, begiratzen ea aurrera edo atzera goazen.
|
|
2014
|
|
|
Hezkuntzan eta hedabideetan lortu dugu. Pentsatu orain, osasun zentro guztietan eta ospitaletan
|
lan
hizkuntza euskara dela eta zerbitzu guztia euskaraz eskaintzen dela. Ospitalean egiten den hizkuntza ez da galtzen.
|
|
2015
|
|
|
Haritz Etxeberriak irabazi du HAUSNARTU lehiaketako hirugarren saria" EAEko gehiengo euskalduna duten udalerriak epaitegi erdaldunetan" lanarekin. Udalerri horietan
|
lan
hizkuntza euskara izateko indarrean dagoen Legediaren azterketa egin du egileak. Bereziki, EAEn kokaturiko Administrazioen artean erabili beharreko hizkuntza aztertu du, horretarako, toki administrazio eremuan indarrean dagoen Legedia aztertuz.
|
|
|
Ekintza positiboaren printzipioa euskararen alde ari daiteke Euskal Herriko leku gehienetan, baina eskas bihurtuko da berreuskalduntze prozesuak aurrera egin ahala, eta dagoeneko halaxe da arnasguneetan. Hori dela-eta, 2005eko abenduaren 1ean Azpeitiko (Gipuzkoa) Udalbatzak onartutako Ordenantzan, Udalean eta udalerrian euskararen erabileraren sustapena eta normalizazioa bermatzea helburu zuenean, euskara" udalerriko berezko hizkuntza" dela argudiatu zuten, udalerriko egoera soziolinguistikoa aipatu gabe," Udal organo guztietako ohiko
|
lan
hizkuntza euskara" izatea oinarritzeko (18.1 art.).
|
|
2016
|
|
|
«Euskara ofiziala den eremuko administrazio publiko gehienetan, gazteleraz egiten da ia dena. Era berean, ez luke inongo oztoporik egon gehiengo euskalduna duten toki administrazioetan
|
lan
hizkuntza euskara izateko, betiere kanpo erabileran inor ez bada diskriminatzen. Errealitatean, ordea, ez da horrela, eta, euskarak eraginkortasun eta efektu juridikoak izateko, gaztelania eduki behar izan du ondoan».
|
|
2017
|
|
|
Alfan, esate baterako, produkzioan, tailerretan eta bulego teknikoetan ez zen euskara besterik. Gure
|
laneko
hizkuntza euskara zen, baina gaur egun ez, pikutara joan da hori! Jendea zahartu egin da, hil, eta lehen berezko zena, indarrez egin behar da, militantziaz.
|
|
2020
|
|
|
1 Euskarazko antzerkia hauspotu nahi da(
|
lanen
hizkuntza euskara izango da).
|
|
|
Miren Dobaran Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikako sailburuordeak (HPS) euskara eremu sozioekonomikoan sustatzeko planaren nondik norakoak azaldu ditu. Planaren helburuak aletu ditu, tartean, hirigune eskualdetako zerbitzu enpresetan kontsumitzaileen aurrean euskararen erabilera handitzea; eskualde industrialetan
|
lan
hizkuntzan euskararen erabilera areagotzea; eta entitateentzat euskara “ezaugarri bereizlea” izatea lortzea. “Enpresen inplikazioa indartzeko tresnak garatu nahi ditugu, beraiekin elkarlana bultzatu”, esan du Dobaranek, eta Erraza da kanpaina aipatu du, hots, merkataritzan eta ostalaritzan euskara sustatzeko saio pilotua.
|
|
2021
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren Euskara Eremu Sozioekonomikoan Sustatzeko Planean (EESSP), adibidez, aitortzen da Bai Euskarari Ziurtagiriaren bidez egindako ekarpena eta azpimarratzen da ziurtagirien eskema egokitu, indartu eta zabaltzearen beharra. Planaren aurtengo asmoen artean, gainera, ziurtagirien eskema egokitzea dago, zerbitzu eta
|
lan
hizkuntza euskara izan dadin sustatzeko.
|
|
2022
|
|
|
«Badira hamabost urte zuzendaritza guneak euskaldundu eta parekide egiteko erabakiak hartu genituela». Gune horien
|
lan
hizkuntza euskara da, eta Nazio Biltzarrari, Nazio Komiteari eta Exekutiboari dagokienez «ezinbestekoa» da euskara jakitea bertan parte hartzeko, ez baitago itzulpen zerbitzurik. Parekidetasunari dagokionez, 2008tik hala Exekutiboa nola Nazio Komitea parekideak dira, eta Biltzar Nagusian derrigorrez bermatu behar da, gutxienez, emakumeek afiliazioan duten portzentajea.
|
|
|
Ugari ditugu. Aipatu bezala, udaleko
|
lan
hizkuntza euskara da, eta ematen ditugun zerbitzuetan ere euskara lehenesten dugu: kiroldegiko zerbitzuetan, kultura ikastaroetan… Ueman egoteak eta Uema barruan dauden udalak saretuta egoteak ere lagunduko digu egitasmo berriak martxan jartzen.
|
|
2023
|
|
|
Zarauzko administrazioan euskara da gehien erabiltzen duten hizkuntza, UEMAko gainerako udalerrietan bezala. Hala ere, beren
|
lan
hizkuntza euskara izateak eta euskarari lehentasuna emateak ez du erran nahi gainerako hizkuntzetan mintzo diren herritarren arreta kaskarragoa izanen denik. «Errespetatzen ditugu herritarren hizkuntza eskubideak, eta elebitasuna presente dago gure egunerokoan», azaldu du Etxanizek.
|