|
2014
|
|
|
Arnasa ezin zuen natural hartu, pentsatu gabe, behartu behar zuen bere burua, birikak, arnas aparatua, arnasaldi luzeak egitera. Iruditzen zitzaion bihotza ere astiroago zebilkiola,
|
lan
handiagoa egin behar balu bezala; ematen zuen gelditu nahi zuela, gelditu behar zuela... Bere barruari begira jartzen zuen gosariak batzuetan Irene Arrias.
|
|
2015
|
|
|
Erratza pasatzean traba egin dionez, atsoak erabaki du halako batean, onurak baino eragozpenak ekartzen dizkiola liburuak. Pena eman dio hala ere zakarretara botatzeak, iruditu baitzaio norbaitek
|
lan
handiak egin dituela orrialde haiek betetzeko eta merezi duela begirune minimo bat. Urrikalduta, lazo batekin apaindu eta ondoan den kafetegiko mahaian utzi du, oparia bailitzan.
|
|
2016
|
|
|
Baina, bestalde, itxaropen leiho bat zabaldu zen Erresuma Batuan, 1945ean Churchillek galdu egin baitzituen hauteskundeak eta Alderdi Laboristak irabazi. Laboristak beti izan ziren gertukoagoak Errepublikaren Gobernuarekiko eta euskaldunekiko –Bilbotik ateratako umeak jasotzen ere
|
lan
handia egin zuten Gerra Zibilaren garaian–; beraz, Francoren kontra gogorrago egingo zutela uste zuten.
|
|
2017
|
|
|
Cruz Mariren ondoan suertatu zen Joseba. Gizon lodikotea zen hura, jantzia, entzuna zuen nonbait sandinisten gobernuaren goi laguntzailea izan zela,
|
lan
handiak egin zituela Nikaraguan. Guru itxura zuen, besoak zabalik azpiko oro bere baitan hartzen duen Buda, hanka zapalen eraginez kili kolo.
|
|
2018
|
|
|
– Ez zen ezizen hobeagorik berarentzat.
|
Lan
handia egin zuen herri honengatik. Ikusi duzu zenbat jende azaldu den beilatokira.
|
|
|
ESPAI EN BLANCeko [9] kideen zale amorratu batek, kolektibo horren hitzak egin ditu bere: Gaur egun zerbait aztertzeko disekzio
|
lan
handia egiten dugu, xehe xehe aztertzen dugu egoera; baina, ezagutza kritikoak beste zerbait izan behar du, ez datu metaketa, ez teoria metaketa. Ondoren, kolektiboaren ohar gehiago irakurri dizkigu.
|
|
2020
|
|
|
Nik ikusten dut [umearen] bizitzan izan dudan eragina eta uste dut amek daukagun ardura dela; uste dut hurrengo belaunaldiei esker jendartean aldaketa gertatuko dela; beraz, guk hain diskurtso zabalak erabiltzen ditugunok ea gure txikiekin aldaketa bat lortzen dugun. Etxean
|
lan
handia egiten dut zentzu horretan, umeak ez eskatzeko gauzak niri bakarrik; ikus dezake lehenengo nik afaria zerbitzatzen dudala eta gero esertzen naizela, eta esertzerakoan esaten dit: amatxo, jogurt gehiago nahi dut, eta nik:
|
|
|
Zergatik egiten dute emakumeek lana dohainik? Zergatik dituzte gizonek baino diru sarrera gutxiago nahiz eta
|
lan
handiagoa egin. Zergatik da emakumeen parte hartzea politikan murritzagoa, esporadikoagoa, motzagoa eta gogorragoa?
|
|
|
bi lan mota horiek ordaindutakoa eta musu truk egiten dena emakumeek duten parte hartze politikoan ere badute eragina. Egileak argiki erakusten du emakumeek lan karga handiagoa dutela, gizonek baino
|
lan
handiagoa egiten dutelako, eta horrek denbora gutxiago uzten die, eta uzten diena politika egiteko eta espazio publikoa hartzeko denbora zatitua eta ezegonkorragoa da. Hori da, hain zuzen ere, hainbat autorek aspalditik erakutsi digutena, ez soilik Miesek, Federicik, Hartmannek, Delphyk, Morenok edo Haugek, baita gure artean ditugunek ere.
|
|
2021
|
|
|
Abesten ez denaren gaineko metaforizazioa ere eraikitzeke dago [25]. Azken urteetan, emakume bertsolariak
|
lan
handia egiten ari dira zentzu honetan, beste gaitegi batzuen inguruko umorea esploratzen ari baitira. Hala ere, Garmendiari Ilintxetak egindako elkarrizketan bildu bezala (Argia,), “emakumeontzako arruntak diren gauza asko oraindik arrotzak dira gizonezkoentzat” [26].
|
|
|
Bada, Einsteinekin harreman luzea izan zuen Rosikak. Antimilitarismoaren alorrean
|
lan
handia egin zuten elkarrekin. Einstein izar mediatiko bat zen, eta ez zuen dudatzen bere ideiak ahal zuen guztietan zabaltzeko.
|
|
2022
|
|
|
Esan bezala, mugimendu sozialen artean salbuespena da mugimendu feminista, gehien euskaldundu den mugimendua da. Euskal Herriko Mugimendu Feministan duela gutxira arte (duela hamar urte, esaterako) euskarak ez zuen presentzia handirik, eta orain presentzia baldin badago ere, ez da presentzia nagusia (Emakumeen Etxeetako eta Jabekuntza Eskoletako formazioei erreparatu besterik ez dago, eta abar); eta bestetik, azken hamar urteotan
|
lan
handia egin du mugimendu feministak euskalduntzeko bide horretan, eta borondatea erakutsi du urrats batzuk egiteko, zubiak eraikitzeko. Kulturgintzatik edo hedabideetatik egindako ekarpenek ere lagundu dute euskalgintzaren eta mugimendu feministaren arteko zubiak eraikitzen (Klitto aldizkari digitala, LISIPE eta Eskafandra bilduma feministak, bertsolaritzako sare feministak…).
|
|
|
Behi esnea eta txorizo lapikokada borborka ari dira su gainean. Ana
|
lanik
handiena eginda uzten tematu da iluntzeko estuasunak saihesteko, baita lortu ere. Patata tortillazko dorre bat eraiki du egutegiaren azpiko mahaian, eta solomo eta txahal xerrak prest daude, eskatu ahala plantxatik pasatzeko.
|
|
|
Batez ere beste emakumeak, lehendakaria zenak, lan asko egin zuen, eta kostata baina batasun handia lortu genuen, guztien babesa izatea. Noski, hasieran ez gintuzten ikusi ere egin nahi,
|
lan
handia egin behar duzu”.
|
|
2023
|
|
|
Antzerkiaren prekaritateari dagokionez, uste dut baldintza kaskarrekin bizitzen ikasten duzula, baina horretara iristeko ere
|
lan
handia egin behar duzula, ez dela egin behar zenukeenaren doblea… triplea baizik! Nire soldata ez da marabilla bat, baina soldata finko bat badaukat, kulturako nire lagun asko ni baino okerrago daude zentzu horretan, ez delako gure lana balioesten.
|
|
|
Zeren, hori gabe ez da ez publikorik ez herritarren parte hartzerik egongo. Ahalegin horretan, antzerkira dedikatzen garenok
|
lan
handia egin izan dugu gauzak nola edo hala aurrera ateratzen, baina arriskua beti da guztiz erreta bukatzea, noski.
|
|
|
Erakundeetatik oso urruti sentitzen gara askotan, eta hau ere ez dut orokortu nahi: instituzioetan jende ezin hobea dago eta
|
lan
handia egiten dute, eta barrutik ari dira gauzak aldatzen, sumatzen dugu. Toki batzuetan besteetan baino nabariagoa da, baina hori ere egia da.
|
|
|
Dena dela, lehenengo urtean oso zaila da dena perfektu ateratzea, ez dugu miraririk egiten. Horregatik, ikastetxe batean lehenengo aldia dugunean, kontzientziazio
|
lan
handia egin behar izaten dugu, eta lana doblea da: bai irakasleekin eta baita ikasleekin ere.
|
|
|
Bizkaiko Antzerki Ikastegian (BAI), adibidez, non urte askoan lan egin dudan, oso garbi: eskolak
|
lan
handia egin du, euskal antzerki panorama antzezlez elikatu dugu, begirada sortzaile eta garaikide bat jorratu dugu… Hala ere, ematen zaizkion baliabideak ez dira nahikoak, gehiago babestu litzateke. Niretzat gauza batek bestearekin lotura zuzena dauka; izan ere, hezkuntza orokorretik kanpo gaudenez, inork ulertzen ez duen gauza arraro bat lez tratatzen dute, ez zaio garrantzirik ematen… Eta hezkuntza orokorrean oso jarrera itxia dago!
|
|
|
Aurten, 2023an, hamasei urte beteko ditu ekimenak. Horretarako
|
lan
handia egin behar izan dugu: bertako haurrei urtetan ordu kurrikularretan antzerki klaseak eman izan dizkiet, hau da, ekimena urtean behin egiten dugun astebeteko jaialditik haratago doa.
|
|
|
Batetik, kontzientziazioan
|
lan
handia egin behar dugu, besteak beste, gurasoekin: emanaldi batera iritsi eta lehenengo galdera ez litzateke izan behar zer ordutan bukatzen den, umea utzi eta tabernara joateko.
|
|
|
Athletic zale amorratua, herrian futbol taldeetako entrenatzaile izan zen, oso pertsona aktiboa oro har kirola zabaltzen.
|
Lan
handia egin zuen batez ere herri kirolak sustatzen eta nesken kirola bultzatzen. Iurretako paper fabrikako hamaika kontu kontatzen zizkidan.
|
|
|
Baina, bestalde, xamanak bere ofizioa menperatu nahi badu, luze trebatuko da errege, bufoi, deabru, jainko, izadi eta gizakien eskolan. Bidea luzea da, eta
|
lan
handia egin du bere ofizioan maisu edo maistra izatera iristeko.
|
|
|
Teknika bat ikasteak aktore bezala ahalduntzera eraman ninduen. Gainera, diziplina eta emaitzetara iristeko
|
lan
handia egin behar dela ikasi nuen. Hala ere, gaztea nintzen oraindik, eta asko nuen ikusteko eta ikasteko.
|