2000
|
|
Bere poesiazko
|
lanagatik
ezaguna genuen Jose Luis Otamendik, poesiatik oso urrun ez dauden hogei ipuin eskaini dizkigu liburu honetan. Otamendiren hitzetan," poesiatik gertuago daude intentsitate kolpe bakarrekoak direlako." (Deia)
|
2001
|
|
Hamaika pauso k dituen testu arteko erreferentziok izugarri aberasten dute nobelaren horizonte literarioa eta palimpsesto harrigarria bihurtzen dute. Hortxe daude, ikuspuntu soziologikoz heriotzaz hitz egiten duten E. Morin-en edo P. Ariés en lanei egindako erreferentziak edo hainbat literaturgilek idatzitako
|
lan
ezagunak (besteak beste, Unamuno, Pavese, Camus edo Sartrerenak).
|
|
8 Nobelan aipatzen den Metonimia y goce (106) bezalako lan batek, L. Irigarayren Spéculum de l´autre femme (1974) bezalako
|
lan
ezaguna oroitaraz diezaguke arazo handiegirik gabe. kide izan zen Dante Gabriel Rossetti eta modelo izan zuen Elizabeth Eleanor Siddalekin ezkondu zen. Millas margolariak bere Ophelia ezagunerako modelo erabili zuenetik maite zuen Rossettik Siddal eta elkarrekin prometituta (10 urtez) egon ondoren, 1859an ezkondu omen ziren.
|
|
Vladimir Holan ekin. Madrileko Hiperion sailean argitaratu den Samina (1986) da poeta honen
|
lanik
ezagunena, erdal itzulpenetan. Berriki argitaratu dira Izenik gabe eta Aurrera liburuak Bada musikarik (1996) izenburupean.
|
2002
|
|
Cien metros, Ed. Nuestra Cultura, 1979], garaiko irakurlearen itxaropenak asetzeaz gain, gainditu ere egin zituen neurri handi batean. Eleberri hau, gaztelaniara, frantsesera, ingelesera eta italierara itzulia eta 1985ean Alfonso Ungría zuzendariak zinemara eramana, autorearen
|
lan
ezagunena da, eta euskarazko azterketa eta edizio gehien (hamargarrena 1997ko abenduan) izan dituena.
|
|
Has gaitezen ikuspuntu historiografikoa oinarri harturik euskal eleberrigintzaren aldiak zehazten ahalegindu diren ikerlanak aipatuz. Hauen artean, 1978an J. M. Lasagabaster irakasleak ezagutzera eman zuen
|
lan
ezaguna da nabarmentzekoa: " Euskal nobelaren gizarte kondairaren oinharriak" (ik.
|
|
Hurbilpen historiografikoekin batera, euskal eleberrigintzaz argitaratu diren lan kritikoak ere aipagarriak dira, besteak beste 1970eko hamarkadan argitaratu ziren zenbait
|
lan
ezagun: I. Sarasolaren Txillardegi eta Saizarbitoriaren nobelagintza (1975) edo K. Otegiren Pertsonaia euskal nobelagintzan (1976).
|
|
Zergatik, Panpox (1979) [itz.: Por que, Panpox?, Llibres del Mall, 1986; Ed. Orain, 1995] eleberri laburra da autorearen
|
lanik
ezagunena. Ongi idatzitako eleberri liriko bikaina da.
|
2015
|
|
Baina bere [Iraolaren] garaikide prosisten
|
lan
ezagunagoek, hala Txomin Agirreren baserritar eta arrantzaleek nola Pedro Miguel Urruzuno apaiz elgoibartarraren umore zarpail eta infantilak, nekez eskein liezagukete egungo narrazioak irrikiz behar dituen tradiziozko erreferentzi garbirik. Didaktisko moralismoak oro bazterturik (Peru Abarcarenean hasi eta Garoa edo Kresalaraino guztiz bizirik dirautenak), lirismo purtzil guztiak gaindituz (Arrese y Beitia-ren prosa poetikoa zeharo kutsatzen duena), Iraolak euskal giro urbano batek eskeintzen dituen hariaz josi zuen bere prosa labur eta zoragarria, hizkuntza kaletartu eta lotsagabe batek ematen zizkion ahalmenak sano profitatuz.
|