|
2013
|
|
|
Hots, liburu edo hobeki erran hiztegi baliosa eta baliagarria, zerbitzari paregabekoa bai unibertsitateko irakasle eta ikasleentzat bereziki. Geroztik, bertze
|
lan
batetan sartua da LIB deritzan batzordea, euskal literaturaren antologia bat, lehen liburukiak biltzen dituela Erdi Aroko eta XVI. mendeko idazleak. Datorren urtean, 2013an beraz, argitaratuko da lehen liburuki hori.
|
|
|
Euskararen kasuan, nahiz eta
|
lanen
bat egin den (Alberdi, 2011), oraindik ez dira asko aztertu diskurtso markatzaileak bere horretan. Lan honetan aztertuko diren elementuak diskurtso markatzaileen artean eta, haien barruan, birformulatzaile urruntzaileen artean kokatu diren arren, euskal gramatikak aurkaritzako lokailuen artean kokatzen ditu (EGLU III, 1990; Goenaga, 1980); Larringanek (1996), ISDari jarraituz (Bronckart et al., 1985; Bronckart, 1996), testu antolatzaileenartean aztertzen ditu elementu hauek eta, horien barruan, lokailu gisa, baina zalantza egiten du kontzesibotasunaren eta aurkaritzakotasunaren artean; testuaren ikuspegitik ere, Esnalek (2008, 32) testu markatzaile hitza hobesten du diskurtso markatzaile izendapenaren ordez, testu antolatzaileen azpisail gisa kokatuta eta, gaztelaniaren kasuan Martín Zorraquinok eta Portolések (1999, 4082) egiten duten bezala, lokailuen sailetik bereizita dagoen birformulatzaile urruntzaileen multzoan kokatzen ditu hizpide ditugun elementuak; Garcések (2008, 154) ere gauza bera egiten du; eta Fuentesek (2009) lokailuei eta operatzaileei buruz hitz egiten du, eta kontzesiozkoen artean kokatzen ditu.
|
|
|
Izan ere, orain ari dira sortzen eta finkatzen euskarazko hizkera juridikoan hizkuntza usadio eta tradizio diskurtsiboak, eta alderdi horretatik ezin emankorragoa izan daiteke diskurtso markatzaileen azterketa. Egia esan, Andres Urrutiaren
|
lan
bat (Urrutia, 2008) dago gure ikerlanaren abiaburuan, han esaten baitu Urrutiak (2008: 537). Kode Zibila testura mugaturik bere azterketa?
|
|
|
(34) Euskal Herrian ditugun unibertsitate handi bi, hots, Deustuko Unibertsitatea eta Euskal Herriko Unibertsitatea, honelako
|
lan
bat egiteko elkarrekin harremanetan jarri genituen [ZCP Lt, Zigor Kodea, Deustuko Unibertsitatea (2004)]
|
|
2015
|
|
|
Edozelan ere, bilduma horretako artikuluetako batean Cormackek berak dioenaren arabera (Cormack eta Hourigan, 2007: 52), ebidentzia enpirikoak falta dira hizkuntza gutxituetako hedabideen jardunaren eta hizkuntza normalizazioaren artean kausa efektu harremanak daudela egiaztatzeko; gisa berean mintzo da Jones ere Europako hizkuntza gutxituei eta hedabideei buruzko beste
|
lan
batean, baina honako hau gaineratzen du puntuan: –However, researchers of minority language media, including those who point to lack of direct, causal empirical evidence, have continued to draw attention to the indirect benefits of having media operating in one, s own language?
|
|
|
Odiseo eta Parmenides infernura bidaiatzeko gai dira, erritu bidez. Lehenak, sakrifizio batez, infernua erakarri egiten du; bigarrena, inkubazio bidez, loan garraiatua da (Danteren antzera). Orfeok eta Pertseok, bestalde, infernura
|
lanen
bat egitera joateko ausardia daukate. Bertako arauak ezagutzen eta onartzen dituzte; arrakasta bigarrenak lortuko du.
|
|
|
Piarres Larzabalek Lartaunantzerki lana idatzi zuen Oiartzuarrentzat eta taularatu ondoren izan zuen arrakasta ikusi ta pentsatu genuen egoki izango zela beste antzeko
|
lan
bat idaztea eta baita azkar idatzi ere. Lan hau. Aralar?
|
|
2016
|
|
|
Iturralde izan zen, bestetik, aldizkarian munduko literaturari eskaini zieten tarteetan ere lan gehienetarikoa egin zuena. Pott Tropikala hartzea besterik ez dugu, non Pragako literaturari buruzko atal monografikoko zazpi testuetatik gutxienez hiru bereak diren; ipuin bat, itzulpen bat (Johannes Urzidil en kritika
|
lan
bat) eta olerki bat (Iturraldek inoiz argitaratutako bakarrenetakoa). Pott Tropikala ko Pragari eskainitako atal monografikoaz gain, beste zenbait ondu zituzten beste aleetan.
|
|
|
aurre hartzen. Horren harira,
|
lan
batek zioen munduko hizkuntzen %5 baino ez dela Interneten erabiltzen, eta horrek gainerako %95 horren heriotza eragingo duela (Kornai, 2013 in Waliño, 2016).
|
|
|
Azkenik, Odisean ageri diren herritar izenak eta jatorri adjektiboak ez daude lan honetan. Horiek beste
|
lan
baten gai izango direlakoan nago.
|
|
|
lehiaketa baten ondorioz, mimetismoari erantzunez sortu zen. Euskarazko
|
lan
bat idatzi eta genero poliziakoa lantzeko gogoa uztartuz, Loidik Euskaltzaindiaren lehiaketaren aitzakia aprobetxatu zuen bere lana balioztatzeko. Jon Etxaidek irabazi zuen lehenengo saria, eta Loidiren eleberriak merezimenduzko aipamen bat jaso zuen.
|
|
|
Hizkuntzen Erabileraren Euskal Herriko Kale Neurketa ibilbide luzeko ikerketa
|
lan
bat da. Erabilera neurtzeko metodoaren sortzailea Siadeco Ikerketa Taldea izan zen (Iñaki Larrañagaren gidaritzapean etorri zen oinarri hau); izan ere, 1981eko EAEko zentsuak estreinakoz jasotako hizkuntza gaitasunari buruzko datuak euskararen egoera soziolinguistikoa deskribatzeko nahikoa ez zirela nabarmendu zen garai hartan.
|
|
2017
|
|
|
Euskaltzaindiaren Azkue Biblioteka eta Artxiboaren dokumentazio bildumaren katalogoa beste
|
lan
baterako aztertzen ari nintzela, deigarri gertatu zitzaidan Orixeren 1919ko dokumentu baten deskripzioa:
|
|
|
Artikulu honetan, gutunean azaltzen den egitasmoa aztertuko dugu, Homeroren itzulpena beste
|
lan
batean argitaratuko baitugu. Hona hemen gutunaren transkripzioa:
|
|
|
Deya ren[...] 1920ko hamabi aleetan ez dago Orixeren
|
lanik
bat ere. Beraz galtzeko arrisku handirik gabe egin genezake apustu Agintariek debekatu ziotela hartan jarraitzea, edota onbeharrez eskatu isil zedin eta lantegi hartatik geldi.
|
|
2018
|
|
|
3 Jesus Rubiok berak erakusten du Altubek ere izan zuela kezka eta joera hori 1951ko
|
lan
batean (in http://balbula.blogspot.com.es/2016/ 03/ harribitxi bat seber altube). Ikus orobat Altube, 1951.
|
|
|
Adierazgarria da arte liburu batek Euskal Herrian izan zuen arrakasta itzela eta liburu horren beraren jarraipenak zentsurarekin izandako arazoak. Jorge Oteizak 1963an argitaratutako
|
lan
batez ari gara: Quousque Tandem...!
|
|
|
Hurrengo urtean izan zen, 1973ko abenduan. Gobernuaren aginduz, Mikel Diez Alabaren
|
lan
bat kendu zuten Bilboko Luzaro galeriatik. Izenbururik gabeko koadro hartan besoan oihal beltza eta bularrean burezur baten irudia zituen gizon baten zatia ageri zen.
|
|
|
Beraz," diskurtso espainolista" indartzeko zein zentsurak sustatutako ideien alde egiteko ere balia zitezkeen itzulpen estrategiak. Halaxe frogatzen du Meseguerrek 2015eko
|
lan
batean, hain zuzen ere karga ideologiko eta politiko handiko hiru lanetako (Koestleren La escritura invisible, Orwellen 1984, eta Abellioren Los ojos de Ezequiel estan abiertos) itzulpen estrategiei erreparatuta. Bada," metazentsura" izendatzen duen fenomenorako joera nabari dela dio:
|
|
2019
|
|
|
44 E1 ek Koch eta Hercusen metodologia Blevinsenarekin berdintzen du baina gehiegikeria honetaz ohartzeko aski da Kochen australiar hizkuntzei buruzko lan eskutada bat ezagutzea, biblioArestiko
|
lan
batean (Lakarra 2018b), hainbat etimologiaren oinarriak jarri ziren zuzenean eta beste askorenak zeharka, ban/ bar/ balfamiliara bilduaz euskal hiztegietan (eta azken mendeetako euskaldunen gaitasunean) zein bere aldetik, ardi herratu bezala zen hitz asko. Aztertu edo ikuskatu diren erroetan lortutako emaitzak itxaron baino oparoago suertatu dira, eta eginkizun dugu etorkizunerako hemen erabilitako C/ 0txandaketen miaketa nahiz T/ h/ 0edo beste batzuk, eta hitz eraketako n/ r/ l alomorfoak ezarriaz (eta h edo ere dagokionean) 45 euskal lexikoi zaharraren erraietan barrena sistematikoki hedatuz.
|
|
|
Egoera honetan paradigma estandarraren abaroan" egonean goxo" jarraitu beharrean, aurrera egin asmoz aurkeztu genuen gure egitasmoa 2009ko martxoan Euskaltzaindiak Urkiolan egindako XVI. Barne Jardunaldietan; ondoko urteotan ez EHHE osoa familia eta hitzetik gorako, beste hizkuntza batzuetakoen antzeko hiztegi historiko etimologikoa, baina bai hori noizbait atondu ahal izateko abiapuntu eraginkor behar zuen izan gureak. Horretarako eta lehen urrats gisa," 100 bat hitzetako prototipoa zeinetan honelako
|
lan
batek aurkezten dituen arazoez eskarmentua harturik zabalago horren muinaren zirriborroa izango dugun, mikroeta makroegiturazko arazo nagusiak, horientzat ereduak, sarreren hautaketarako irizpideak, barneko diseinua, horietako azpiatalak betetzeko etxeko eta kanpoko bibliografia, etab. landu [ko ditugu]" genioen 2009ko txostenean.4 Ondoko plangintzetan, 200 familiatako egitura hartu genuen o...
|
|
|
Pertsona ikusten duzunean, agian badauzkazu pista edo arrasto gehiago ulertzeko, baina bakarrik belarritik sartzen zaizunean. Ez baduzu zuk ulertzen, publikoak ez du ulertuko, hori horrela da; orduan
|
lan
bat egin behar da testuarekin ere. Eta testua okupatu.
|
|
|
Eta nik probatu dudana da, lehendabiziko parte horri garrantzia ematen baldin bazaio, testua berez ikasten dela. Errepikatzearen poderioz, hau da, geruzaz geruza egin beharreko
|
lan
bat da. Lehendabizikoan begiratzen diozu doinuari bakarrik, gero mezuari, kontua da errepikatzea eta errepikatzea, hori ere atera da zuek eskaini dizkiguzuen hitzaldietan.
|
|
|
Azkenik, Iliadan ageri diren herritar izenak eta jatorri adjektiboak ez daude lan honetan, Odisearen gaineko lanean egin nuen legetxe. Horiek guztiak, bai Odisearenak, bai Iliadarenak, beste
|
lan
baten gai izango direlakoan nago.
|
|
|
Errepikatzen ditugu eta zaila zaigu garbitzea zeren eta oso errotuak dira gaur egunean akats horiek. Eta orduan
|
lan
bat egin behar horiek kentzeko. Denek dakizkigun akatsak dira.
|
|
|
" Pozten naiz, ikusiz, azken urteetan, Euskaltzaindiaren hiztegian" Iparraldeko" hitz anitz sartu dela.
|
Lan
bat egin behar da, jendea horretaz ohar dadin. Adibidez, Iparraldeko jende anitzek" tailer" hitza erabiliko du, ez baitaki" atelier" hitza ere (sic) onartua dela.
|
|
|
Adibidez, Iparraldeko jende anitzek" tailer" hitza erabiliko du, ez baitaki" atelier" hitza ere (sic) onartua dela. Hots,
|
lan
bat egin behar da, batuak gal dezan jende anitzen gogoan duen" Hegoaldeko" kutsu hori".
|
|
2020
|
|
|
ikasturtean, ostera, ordura arte egindakoan sakondu genuen, bi aldagaitan oinarrituz: (1) kirolari nerabeen ahotsa lehen planoan jarri genuen; (2) esku hartzea eta ikerketa
|
lana
batera landu genituen. Bi gako horiexek definitu zuten, hein handi batean, ikerketari begira planteatutakoa.
|
|
|
Zayas formaren erabilera erraz hedatu da informazioa Confederacion Hidrografica del Ebroko iturritik hartzen duten bestelako argitalpenetara, bere esparrua edozein dela ere, baita unibertsitatearekin lotutakoetan ere. Horren erakusgarri, Euskal Herriko Unibertsitatearen barruan egindako
|
lan
batean hamalau aldiz idoro dugu Zayas forma, behin ere ez Zalla:
|
|
|
Unibertsitate eremuko geografia
|
lanen
batean idoro daiteke Zaia aldaera, baita Zalla forma zuzenarekin ere nahasian. Erakusgarri garbia hauxe:
|
|
|
Izen bera du Diccionario Geografico Estadistico Historico de Españan (Madoz). Ondoren, Gorbeiako uren aprobetxamenduari buruzko
|
lan
batean aipatzen da: " Bocaron de Zarragua" [sic]" (Robert; Gonzalez de Lopidana 1867).
|
|
|
Iturri aberats horretatik edan daiteke gaur egun, orduan ez bezala. Eta testu idatziak ezinbestekoak dira holako
|
lan
batean esaten direnak funtsatzeko. Babesa ematen dute, batez ere oraindik arlo anitzetan ongi finkatu gabe dagoen hizkuntzaren azterketan ari garelarik.
|
|
|
Askatasuna izan zuten batzordekideek gaiak lantzeko orduan, bakoitzak nahi zuen gaia aukeratu eta ekartzen zuen eztabaidara, ibilian hasi eta gaiak landu ahala azkenean gramatika osoak itxura hartuko zuelakoan edo: urte horretako irailean Patxi Altunak, adibidez, inesiboari buruzko
|
lan
bat aurkeztu zuen, eta Lafittek beste bat euskal artikuluaz. Eta berehala egin zuen Euskaltzaindiak batzordearen lehenbiziko argitalpena, 1981ean:
|
|
|
eztabaida eta kritika sortzean. Uste dugu, lanak eta batez ere, geroko
|
lan
baten oinarri izan nahi baduteahoz eztabaidatzea baino hobe dela izkribuz eta arrazoiak emanez kritikatzea".
|
|
|
Azkenean, epeka bezala argitaratuz joan diren EGLUren zazpi liburukiak azkena 2011n argitaratua, eta bestelako gehigarri batzuk, aski ezagunak egin dira euskararen erabiltzaileen artean, eta erreferentzia bihurtu dira. Urte luze hauetan zehar Euskaltzaindiaren babesak, laguntzak, arnasak eta errespetuak egin du posible EGLU gisako
|
lan
bat aurkeztu ahal izatea.
|
|
2021
|
|
|
" Murritzagoak" eta" hain murritzagoak ez direnak" berezi ditugu, beraz: nabarmentasun semantikoaren ideiari eutsita aurkituko dugu gradiente hori, eta mutur batetik beste muturrerainoko esparru osoa har dezake aztergai fraseologiako
|
lan
batek. Horrela, jakitun gaude sintaxiaren muturrean ez garela propio fraseologian arituko, baina, bestalde, badakigu ez dugula fraseologiakoa izan litekeen bazterrik ere aztertu gabe utziko.
|
|
|
Elizen arteko Bibliaren itzulpena amaitu eta argitaratu genduanean (1994), eginkizun haretan jardun genduan taldeak Biblia horren zabalkundea bultzatzea gura genduan; eta gainera prest agertu ginan euskera arloan Eleizaren zerbitzurako beste
|
lanen
bat egiteko. Eta 1999an (Donostian egindako hirugarren batzarrean)" eskuko Meza Liburua" prestatu eta argitaratzeko asmoa azaldu genduan.
|
|
|
Haurraren garapen intelektualerako kaltegarritzat jotzen zen bi hizkuntza jasotzea, eta XX. mende hasierako ikertzaileen esperimentuek ondorio horietara bideratzen zuten (Graham 1926; Jones & Stewart 1951; Manuel 1935). Peal eta Lambertek (1962) gauzatutako ikerketa
|
lan
bat mugarri izan zen ideia horiek atzekoz aurrera jartzeko: elebitasunaren eta inteligentziaren arteko lotura aztertu zuten haurrekin egindako lan batean, eta haiek ateratako ondorioak ordura arte nagusi zen ideien korrontearen kontrakoak ziren; hau da, haur elebidunek abantaila kognitiboak zituztela argudiatu zuten.
|
|
|
Peal eta Lambertek (1962) gauzatutako ikerketa lan bat mugarri izan zen ideia horiek atzekoz aurrera jartzeko: elebitasunaren eta inteligentziaren arteko lotura aztertu zuten haurrekin egindako
|
lan
batean, eta haiek ateratako ondorioak ordura arte nagusi zen ideien korrontearen kontrakoak ziren; hau da, haur elebidunek abantaila kognitiboak zituztela argudiatu zuten. Horrela, aurreko mendearen bigarren erditik aurrera, elebitasunari buruzko ikuspegi hori aldatu zen, eta elebidun izatea ikuspegi kognitibotik abantailatzat hartzen hasi ziren.
|