|
2000
|
|
|
Eta gure autobusa gerarazi dute, inguruko beste ibilgailu guztiak bezala, bidaiari guztien identifikazioari ekiteko. Guk ideiarik ere ez geneukan, azken aldi honetan nahiko isolaturik bizi izan baikara, baina autobusean
|
zihoan
andre batek argitu digu militarren presentzia izugarriaren zergatia: egun batzuk lehenago IRAk atentatu bat egin omen du Errepublikan, Clare konderrian, eta egileen bila omen dabiltza.
|
|
2001
|
|
|
Harrabotsa. Sua egitera
|
doa
andre gaztea.
|
|
|
Postariaren kafera
|
doaz
andre gizonak. Posta  riak ostegunean edo eguenean egin zituen urteak, eta, ohitura denez, kafea hartze  ra gonbidatu ditu herberako ezagunak.
|
|
|
" Paso eta triunfo", etxerako ordua heldu da. " Agur eta gabon", etxera
|
doaz
andre gizonak kanpandorreko hamabi kanpaien konpasean.
|
|
2007
|
|
|
Egurgile arlote bat eta bontzo gazte bat iragan egunetan gertatutako hilketaren lekuko izan dira eta, konprenitu ezinik, hirugarren bati ari zaizkio ikusitakoaren berri ematen. Aterpean dauden bi gizonen lekukotasunaz gainera bertze lau ikuspuntu ere ematen ditu Kurosawak iruditan, hau da, Tajonaru izeneko gaiztagin susmagarriarena, preso hartu duen aguazilarena, hildakoarekin
|
zihoan
andrearena eta, sorgin bat bitarteko, hildakoarena berarena. Oihal eder baten bilbean bezala daude ehundurik bertsio guziak, baina ez datoz inondik inora bat; denak dira desberdin eta entzuleak, egurgilearen eta bontzoaren arteko solasari adi, erranairu bakarrean laburbiltzen du egoera, zeren...
|
|
2008
|
|
|
Baina nora doa gizon hau, ze dudarik gabe gizona da!? Iraultza egitera
|
doa
andreari umea egin eta hark haz dezan utziz. Ala haren" patua" eta" amets urruna" zerbait metafisikoagoa direlako aitzakiarekin ezin du pausa hartu?
|
|
2009
|
|
|
Esaterako, ospetsua izan zen, Gatikako elizaren ondoan, plazara ortuariak saltzera
|
zihoazen
andreei Aingeru Guarde ateratzen zitzaiela, zuririk jantzita. Hango gizon batek esan ei zuen, arin jakingo du Aingeru Guarde bada edo ezpada.
|
|
|
Orain egun gutxi eten zuen emakumeak ustezko erasotzailearekin zuen harremana, tratu txarrak eman zizkiolako. Herenegun goizean, erasoa gertatu baino ordu batzuk lehenago, hiltzeko mehatxua egin zion sakelakoaren bidez. Horregatik, Ertzaintzak uste du bikotekide ohiaren anaiaren alboan
|
zihoan
andrea nahastu egin zuela bikotekide ohiarekin, eta hari tiro egitea zuela helburu. Ertzaintzak ustezko erasotzailearen autoan atzeman zuen arma, eta atxilotu egin zuten.
|
|
|
Udaltzaingoak jakinarazi duenez, 22:20ak inguruan gertatu zen erasoa. Beto, uko atea kaleko lorategien inguruan oinez
|
zihoan
andrea; gizon bat hurbildu eta hari sexu erasoa egiten saiatu zen. Handik gutxira, udaltzainen hainbat auto bertaratu eta 34 urteko gizon bat atxilotu zuten, erasoaren egilea izatea eta emakumea zauritzea egotzita.
|
|
|
Trenen bat pasatu zen, antza, orduantxe bertan, jende mordoa irten zelako geltokitik. Irribarretsu
|
zihoan
andre batek eman zidan atentzioa. Azkenengo aste haietan irribarrea falta zitzaidala niri konturatu nintzen.
|
|
2010
|
|
|
—Alto, nora
|
doa
andre hori? —agertu zitzaion ilunetan bidera karabineroa.
|
|
2012
|
|
|
Arras burujausia? Zoaz,
|
zoaz
andre gorenarengana,
|
|
|
–Ongi al zaude, emakumea? , galdetu zion bere atzean esertzera
|
zihoan
andre batek, eta horrek lagundu zion non zegoen konturarazten.
|
|
2013
|
|
|
Goizeko bederatziak inguru izango zirela azaldu dute. Gizonezko bat agertu zitzaion azken
|
zihoan
andreari. Gainera oldartu zitzaiola salatu dute:
|
|
2014
|
|
|
Ahotsnarratzaile orojakileak hurrengoa esanez egiten du: «Hogeita hamazazpi urtebetetzera
|
zihoan
andrea zen(...) hantxe zeuden bere belaun izterrak, bere pantybeltzak; hantxe zeuden bere antezko txaketa Sidaren laxo gorriarekin eta bere buruile motx motxekoa» (Atxaga, 1995: 7).
|
|
2015
|
|
|
Orain maldan gora
|
doa
andrea, baina ez lehengo bide zuzenetik, oso pikoa baita, diagonalean baizik, gereziondoen atzetik buelta osoa eginda. Hortik askoz samurragoa da aldapa, zalantzarik gabe.
|
|
|
2 Niri, arima haien irrika eta garra ikusi nuenean, eta hain urrutitik
|
zihoazela
Andre Mariaren Ordenaren bila, debozioa piztu zitzaidan eta haiei beren asmoan laguntzeko gogoa. Beastik hurbil zela jakinik, bestetan eraman ohi nituen baino moja lagun gehiago eraman nituen, gutunek ziotenez, fundazioa egin gabe ez zela utziko uste bainuen.
|
|
|
2
|
Joana
andreari ez dago erantzun beharrik. Gure Jaunak nahi beza ezer ez izatea Gracián jaunaren gaixotasuna, nahigabe handia eman baitit.
|
|
|
Bihotza ere zabaldu nahiko nioke. Azken egunera arte egon zen
|
Joana
andrea, eta alaba berarekin; oso polita iruditu zitzaidan, eta pena handia ematen zidan neskatila haien artean ikusteak, esaten zuenez, hemen baino sufrimendu handiagoa baitute. Pozik emango nioke nik abitua beraren ahizpa aingerutxoarekin batera, ikustekoa baita zein polit eta sendo dagoen.
|
|
|
Pozik emango nioke nik abitua beraren ahizpa aingerutxoarekin batera, ikustekoa baita zein polit eta sendo dagoen.
|
Joana
andrea harri eta zur geratu da hura ikusita. Haren neba Perutxuk, hona etorri zenean, ezin zuen bere zer osoan ezagutu.
|
|
|
Hau da hemen dudan jostaldi bakarra. Nahiko esan nion
|
Joana
andreari. Azken egunerako pixka bat mugitua zen, Ana Zuritak esan zidanez, gau hartan hala egon zela esan baitzion eta ez zegoela hartaz ahazturik, eta gehiago agertuko zela.
|
|
|
5
|
Joana
andrea, guztien arteko poza eta harreman ona ikusirik, laster batean Maria Valladolidera bidaltzeko erabakia harturik doa, eta uste dut gainera Adriana haien artetik aldendu izanaz damu dela. Oso pozik joan zen, nire iritziz, eta uste dut ez dela itxurak egiten batere zalea.
|
|
|
Jesusen Lagundiari dion maitasuna. Jesusen Lagundikoak ezin daitezke
|
joan
Andre Mariaren Ordenaren aurka. Santaren aurkako jazarpenak.
|
|
|
9 Valladolidera idatzi nuen, kobratze horretaz ez zegoela zertan idatzirik
|
Joana
andreari, profesa ostera arte ez delako emango, eta orduan ere ez zen argi, eta hori gabe hartu zenez gero, mojek ez dute zertan hitz eginik ematen ez bazaie, beste toki batzuetan eskuak Jainkoagana jasoko baitira. Ez nuen tratatu nahi izan beste ezertaz, eta ama prioreari bidali nion berorren aitatasunak Joana andreari bidali zion gutuna.
|
|
|
9 Valladolidera idatzi nuen, kobratze horretaz ez zegoela zertan idatzirik Joana andreari, profesa ostera arte ez delako emango, eta orduan ere ez zen argi, eta hori gabe hartu zenez gero, mojek ez dute zertan hitz eginik ematen ez bazaie, beste toki batzuetan eskuak Jainkoagana jasoko baitira. Ez nuen tratatu nahi izan beste ezertaz, eta ama prioreari bidali nion berorren aitatasunak
|
Joana
andreari bidali zion gutuna. Ongi geratzen da horrela.
|
|
|
11 Idatz biezaio berorren aitatasunak
|
Joana
andreari nola izango den profesa, orain ez baitut astirik berari idazteko. Beldurrez idazten dut esan dudanagatik eta horregatik gutxitan egingo dut eta egiten dut.
|
|
2016
|
|
|
Satan (Panderua joz). Naiko da
|
doala
andre erregiña eta txalo dezagun... Etaorai, l erroka zaizte nere gudariak (Lasterka obeditzen dute.) Eta ondo har nik esanak:
|
|
2017
|
|
|
Guda izugaŕ i onek ekaŕ i dauskuzan izuŕ ien artean andienetariko bat, jan gayak eta eŕ e gayak saltzen diran dendaen ate auŕ eetan egunean egunean egiten diran giza-leŕ okada luze luzeak egin bear izatea da.Onako dendetan okelea edo ogia edo beste yan gairen bat saltzen ari dira. An
|
doaz
andra ta gizon, neskato ta mutiko, danak alkaŕ en ondoren, eta santiamen baten, izugaŕ izko giza-leŕ okadea egiten dautzue danon artean, denda aren ateetan.Alegin guztiak egin ditue eta egiten diñardue gure agintariak dendaen ate auŕ eetako giza-leŕ okada onek kentzeko; baña, alper alpeŕ ik, itsusikeri ori ezin ezelan bere kend... Yan gai batzuek erosteko, sendi edo pamili bakotxentzat agiri polit eta egokiak egin ditue; oŕ etara sendi bakoitxak berari dagokio baño yan gai geyago ezin erosi; baña denda bakoitxean onenbeste baño saldu ezin baldin badabe, aŕ apalada baten amaitzen da angoa, eta or ikusten ditugu lagun asko ta asko dendarik denda, euren sendiari dagokion zatia inun topau ezinik.
|
|
|
Baina Mariano Kalorfe ez zegoen prest hilobira
|
joateko
andreari adarrak ordainarazi barik. Estrategia berri batzuk asmatu zituen:
|
|
2018
|
|
|
Eta klaro, nire aita jada flipatzen apur bat, esaten dio, Tira, nik badaramatzat daborduko 23 ur te man do. Eta txo,
|
doa
andra hori eta esaten dio, Bai, baina etxean bazabiltza oinez, ezta?!».
|
|
2019
|
|
|
Gizartean ditugun kortesiazko arauek hizketan ere eragiten dute. Bergarara saltzera
|
zihoan
andreak eroslearekin distantzia markatu nahi zuen eta zuka erabiltzen zuen. Azokara zihoan aitak berriz, adiskidetasun harremana izan nahi zuen eta hika erabiltzen zuen.
|
|
|
Ironia da nobelagileak aukeran dituen lanabesetako bat, beharbada, garrantzitsuena: ironia gertaeretan (bukaeran, esate baterako); ironia, pertsonaiak karakterizatzean (musiko bati buruz, adibidez," semifusaren asasinoa" dela dio); ironia, begi bistako aipamenetan edo ezkutuko aipamentzat hartu daitezkeenetan (Ane,
|
Joanen
andrea, aipatzen du behin). Eta gertaeren markotzat, gutxitan bezala guztiz sinesgarria den hiri bat.
|
|
|
–Ba al
|
zoaz
andrea?
|
|
2020
|
|
|
Arazoa beste nonbaitetik heldu zitzaion, ordea: behin, autoan
|
zihoan
andre ezezagun bat, leihoa jaitsi, eta biraoka hasi zitzaion: «Ergela!».
|
|
|
Gogoan daukat emakume batzuen mespretxua gu saltsa hartan ikusita. Senarraren besotik helduta
|
zihoan
andre gazte bati galdetu nion abortuaren legeaz. “A mí no me hables de eso”, erantzun zidan.
|
|
2022
|
|
|
Askabide klinikaren atarian protesta ugari egin dituzte azkenaldian abortatzeko eskubidearen kontra, Donostian. Ezinegona sortu dute bertara
|
doazen
andre askorengan, eta protesta horien kontrako aldarriak ere ozendu dira. Legez, gainera, ja halako protestak debekatuta daude.
|
|
|
Azkenaldian, abortatzeko eskubidearen kontrako protesta ugari egin dituzte Askabide klinikaren atarian, Donostian. Ezinegona sortu dute bertara
|
doazen
andre askorengan, eta protesta horien kontrako aldarriak ere ozendu dira. Halako protestak debekatuak ditu jada Espainiako legediak.
|
|
2023
|
|
|
Autobusa gainezka doa, eta bera ere zutik. Burua ere ezin du ia mugitu, ikasleak, lanera doazenak, lanetik datozenak, Erriberako merkatura
|
doazen
andreak, beste auzo bateko senideren bat zaintzen doazen emakumeak, eta ikastaroetara doazen langabetu etsiak. Aurpegi beste bizimodu, eta bere aurpegian ditu itsatsita Nagoreri erosi beharreko arropa, Anderrekin sentitzen duen hutsunea eta haserrea, ikasgelako ariketak eta berbabideak, eta amak ekarri dion bakailaoa.
|
|
|
Txatarra biltzen dabiltza andre gizonak, neska mutilak. Gona bakarrarekin
|
doa
andreetako bat, hankak ospelez josita.
|