|
2000
|
|
|
Emazteki ona zuan hura, nahiz eta... ’, eta erranaz damutu balitz bezala, gibela egin zian. ‘Nahiz eta, zer...? ’, galdegin nioan, handiz, zeren eta ene izeba
|
Joana
bere belauneko protestant hura izan baitzen, gutunaren sekeretua neuri jakinarazi zidana. ‘Ez, deus ez’ Baina orduan nik tiratu nahi izan nioan mihitik, ene asetzeko:
|
|
|
—Ongi duk —ihardetsi zion aitak— Hago prest, bada, Alessandro datorrenerako, eta
|
hoa
berarekin.
|
|
2003
|
|
|
Estatu subiranoaren bertuteak goraipatzen zituzten pentsalari guztien aurka
|
zihoazen
beraz John Lockeren eskolako printzipio horiek. Gehiago oraino, erran genezake hurbilago zebiltzala Tomas Akinokoaren eta Frantzisko Vitoriakoaren irakaspenetarik, Bossueten eskolako teologo guztiak baino.
|
|
|
|
Goazen
beraz Estatuen edo/ eta Nazioen eskubide eginbideen auziaz edo Nazionalismoaz apur bat hausnartzera!
|
|
2004
|
|
|
Or ere, nola uka diteke nabarmen gelditzen dan legea? Eta, zergatik
|
joango
bere kontra?
|
|
|
Lehenengoz ikusi zuenean, Pablok bazeramatzan aste bi edo hiru Ponte a Eman bizitzen, Miguel Sourori esan baitzion
|
joateko
bera barik atzera barkura, berak han geratzeko asmoa zuela, Gino Bartali hobeto ezagutzeko.
|
|
|
Hori dio Lucak. Gero eta jende gutxiago
|
doala
bere pelikulak ikustera, eta gero eta gehiago kanpoko herrietara, pelikula amerikanoak ikustera. Esaten du hori seinale ona dela, Ponte a Emako jendea amorrua hartzen ari zaiola gobernuari, eta dena berak jartzen dituen pelikulengatik.
|
|
|
Telebistatik ateratzen diren argi zuriei begira dagoela, gizon batekin imajinatu du Olatz, barrezka. Gizonaren aurpegia aldatuz
|
doa
bere irudimenean. Batzuetan Olatzen bulegoko Ander da, bestetan Amaia bere lagun onenaren senarra, bestetan banku etxeko gizona, paretan dagoen egutegia irribarre batez oparitu ziona...
|
|
|
Hutsik sentitu zuen orduan Luisak etxea. Gela batetik bestera
|
zihoala
bere pausoak entzuten zituen eta irratia piztu behar izaten zuen, edo telebista, pauso haien oihartzuna ez entzuteko. Oraindik ere goizetik gauera du Luisak irratia martxan, telebista pizten duen arte.
|
|
|
Eta oraingoan arantzak barik, amua izan da begietatik malkoak atera dizkiona. Errepideko marrak lausotuz
|
doaz
bere begietan, eta aurrean ikusi dezakeen bihurgunean sartzean itzulerarik gabeko bidean sartuko dela sentitu du. Zerbait esan nahi izan du errebueltan sartu aurretik, baina gorputzean sartuta dituen arantzek ez diote hitzik ateratzen utzi.
|
|
2005
|
|
|
Segundo batez ez du ezer esan, beste tragotxo bat edanez. Telebista gaineko apaletik zur ilunezko erloju zaharra aurrera
|
doa
bere ibilbide sumagaitzean, besotxo laburra 2 eta 3 artean, luzea 5etik 6ra aurreratuz. Ametsen atzetik gortinak boladaka puzten dira, kanpoan haize indartsua dabilela, etxean sartzeko zirrikituen bila.
|
|
2006
|
|
|
Eguzkiak espaloiaren erdia harrapatzen du. Eguzkitan dagoen aldetik
|
doa
bera, itzaletik ni.
|
|
|
Egin edukitzen zuen barra izkinan, edozein mobidatako kartelak eransteko arazorik ez, jestoretako eltzeitsua jartzeko proposatu ziotenean ere konforme... Horrekin ulertu duzue nondik nora
|
zihoan
bera, eta nondik nora zihoan gure koadrila.
|
|
|
Haren aitak manatuta, ahaleginetan ari zen erreginarengandik ez urruntzeko eta hura nahikeriarik apalenean ere zerbitzatzeko. Hain etorki handiko damekiko joan etorriak arrotz zitzaizkion arren, ez zuen bere lana hain gaizki eginen,
|
Joana
bera abiatu baitzen Katalinarendako laudorioetan. Ingurukoek baieztapen keinuak egiten zituzten.
|
|
|
Errebelen preso zeuden fedekide guztiak askaturik zeuden, orobat. Erregina
|
Joanak
berak buru egina zuen, Donapaleun, Nafarroako Estatuen biltzarrean.
|
|
2007
|
|
|
Izpiritua, kontzientzia? bere buruaz jakin ahala
|
doa
bere burua eginez eginez. Naturak ez dio gizakiari bere buruaren jakintasunik eman; konkistatu egin behar du, hots, bere burua izpiritu (libre) gisa ikasi eta gauzatu558.
|
|
|
Gerta zitekeen bost, sei hilabetetan haren berririk ez izatea eta bat bateko dei bat jasotzea: maitemindu egin zela, norekin eta arkeologo batekin, eta
|
bazihoala
berarekin Yucatan penintsulako ez dakit zer hondakin aztertzera. Detaile gehiagorik ez zidan emango, eta beste zortzi hilabete edo itxoin nuen bere abenturen berri izateko.
|
|
2008
|
|
|
Bete eta bero darama hark zorroa. Tarbes erako trenean
|
doa
bere aingeru guardiakoarekin, hamaika pasadizo iragan eta gero. Tarbes horretan, munduko erromes kristau guztien otoitz-leku den Lourdes-etik harri koxkor baten zopa jauzi batera, beste tren bat hartu behar dute bidaiariok, bizitza berri bati ekingo diotelakoan horrela.
|
|
|
Norbait nuen atzetik segika, ez nekien nor. Hantxe nire parean, sendagilea muinoan behera
|
zihoan
bere erasotzailearen atzetik, eta nik begiztatu nuen une berean guardia jaitsarazi eta atzerantz bota zuen, hankaz gora, ebaki handi batek aurpegia gurutzatzen ziola.
|
|
|
Silver herrenka
|
zihoan
bere makuluarekin, marmar batean; sudur zuloak zabalduta eta dardarka zeuzkan; eroa bezala madarikazioka hasten zen euliak aurpegi bero, distiratsuan jartzen zitzaizkion bakoitzean; amorru bizian tiratzen zion berarekin lotzen ninduen sokari, eta aldian behin nigana jira eta heriozko begirada bat botatzen zidan. Egia esan, ez zuen bere pentsamenduak gordetzeko batere ahaleginik egiten; eta, egia esan, inprimatuta baleude bezalaxe irakurtzen nituen nik.
|
|
|
Gizon prestua, eta magistratua gainera. Eta, pentsatzen jarrita, ez legoke gaizki neu ere harantz
|
joatea
berari edo Trelawney Squireari azalpenak ematera. Pew zaharra hil egin duk, azken batean; ez diat horregatik penarik hartzen, baina hil egin duk eta, badakik, jendea, aukera emanez gero, aitzakia bila hasiko duk bere Maiestatearen aduanako ofizialaren kontra.
|
|
|
Txakurra nagusiaren ingurua uzten ausartu gabe
|
zihoakion
bere kasa. Belarri eroriek, ezer entzun nahi ez eta jaitsi balitu bezala, babes egiten zioten sastraka eta sasi artean, Freddy Greenek botatako piezaren bilaketak hala eskatzen zionean.
|
|
|
Hori Emilio Lopez Adanek dio. Mario Zubiaga, berriz, oraindik ere urrutirago
|
doakigu
bere burutapenean:
|
|
|
Ona bada, bixon partez. Txarra bada,
|
doala
bere bidez.
|
|
|
Hasieran hiru lau ontzi baino ez ziren
|
joaten
bertara. Arrantza maparik ere ez zegoen.
|
|
2009
|
|
|
–
|
Goazen
bere gela miatzera. Espainiako Kontsulatuari komunikatu behar diogu hau guztia, haiek familiarekin harremanetan jar daitezen eta burubideak egin ditzaten.
|
|
|
Ez zekien zergatik baina garrantzitsua iruditzen zitzaion memento haren joana sakonki bizitzea, sentitzea. Trenaren azken bagoia tunelean galtzera
|
zihoan
bere atzealde itsusia, ipurmasail biluzia bezala, erakutsiz; oinezkoak errenkada galduetan kanporatzen ari ziren eta, laster, azkenaren bizkarra eskaileretan ezkutatu zenean, hutsik geratu zen andena. Angiek boligrafoa eta bloka poltsan jaso zituen eta ibilera mantsoz abiatu zen.
|
|
|
dirurik emango ez ziola argitu eta estudiotik hitzik erantsi gabe atera zirenean. Goiok hartu zuen aurrea,
|
Joana
bere gibelean zihoan, harro, eta orduan kamera hartu eta poltsan sartzeko abagunea izango zuen. Neska madarikatua.
|
|
|
–armadan ezagutu zuèn sarjentuaren irudia piztu ote zitzaion Domingori une hartan irudimenean, flash batean bezala??, eta bere helburua lortu zuen; are gehiago: ...hoàn polizia kolokan jarriz, erori ez erori, harik eta zaldizkoak, aho uhalaren tirakada bortitz batez, zaldia berriro menderatzea erdietsi zuen arte; emakumea ihesi zihoan ordurako, lehenago edo geroago, eszenatokian agertzeko beti prest dagoen aktorea ohi da bizi sena?, eta Domingok ere ihesari eman zion, baina, burua jiratu eta ohartu zenean ezen polizia, zaldiari atseden emateko edo, atzeraka
|
zihoala
bere kideengana, bera ere atzera itzuli, kartera jaso, eta handik ez oso urruti zegoèn manifestari multzo batengana hurbildu zen; gero, tiro hots batzuk entzun, eta berandu gabe jakin zuen Domingok manifestaziora etorritako guztiak ez zirela etxera itzuliko, haietako batzuk zerraldo erori baitziren, bat, bi, hiru, lau, bost eta sei; Eisensteinen Potemkin korazatua filmean ez bezala, herritarrak ... esateko modu bat da, borra duena edo zaldia duena beti baitago maila bat eta mila maila gorago, pistola edo fusila duena zer esanik ez?
|
|
|
Haize ezti bat fi rfiraka ibilki zen inguruko arbolen hostoetan. Gaztelu barnean, gure alaba
|
Joana
bere amaren titien eske ari zen, negarrez.
|
|
|
–Frantziako erregeren hitza du zuen erregek, horra, deus ez zaio gertatuko, ez berari ez berarekin
|
zoaztenei
bere babespean zaudeten bitartean.
|
|
|
jotzen zituzten horiek oro. Eta nor
|
Joana
bera baino zorrotzagoa bere aginduak betetzen eta betearazten?
|
|
|
" Putakumea!" –armadan ezagutu zuèn sarjentuaren irudia piztu ote zitzaion Domingori une hartan irudimenean, flash batean bezala? –, eta bere helburua lortu zuen; are gehiago: ...zia kolokan jarriz, erori ez erori, harik eta zaldizkoak, aho uhalaren tirakada bortitz batez, zaldia berriro menderatzea erdietsi zuen arte; emakumea ihesi zihoan ordurako –lehenago edo geroago, eszenatokian agertzeko beti prest dagoen aktorea ohi da bizi sena–, eta Domingok ere ihesari eman zion, baina, burua jiratu eta ohartu zenean ezen polizia, zaldiari atseden emateko edo, atzeraka
|
zihoala
bere kideengana, bera ere atzera itzuli, kartera jaso, eta handik ez oso urruti zegoèn manifestari multzo batengana hurbildu zen; gero, tiro hots batzuk entzun, eta berandu gabe jakin zuen Domingok manifestaziora etorritako guztiak ez zirela etxera itzuliko, haietako batzuk zerraldo erori baitziren, bat, bi, hiru, lau, bost eta sei; Eisensteinen Potemkin korazatua filmean ez bezala, herritarrak ... esateko modu bat da, borra duena edo zaldia duena beti baitago maila bat eta mila maila gorago, pistola edo fusila duena zer esanik ez... bat, bi, hiru, lau, bost eta sei; haietako bat Alberto zela jakin zuenean, ezpainetara hitz bakarra etorri zitzaion –putakumeak, putakumeak eta putakumeak! –, eta begietara malko asko eta asko, mina eta sumina bihotzean nagusi.
|
|
2010
|
|
|
–eta are okerrago dena, ez baitakit behin ere maite izan zaitudan???, osoari egin ezean; nire heroiak, baina, lurrezkoak zituen oinak, antza!; Helenaren jokabideari buruzko susmoak nituen, garai batean itzalak baino sendotasun handiagoa ez zutenak, baina gorputza hartuz zihoazkidanak, eta azkenean gertatu beharrekoa gertatu zitzaidan, susmoak lardaskatzen baitu egia eta lohitzen ur garbia; Helenak behartua idatzi zuen gutuna, ziur? baina ez ote
|
zihoan
berak idatzitakoaren azpitik egiaren zati bat, azken batean?, baita egia osoa ere, beharbada?!, hain egin zitzaidan bat batean nabarmena Helenak ez ninduela senargai ez ezkongai aukeratuko pobre miserable birika bakar bat banintz!; non arraio nenbilen, baina, neure fantasia haiekin?; nire sentimenduen isurian ez nuen aldaketa handirik nabaritu azken egun haietan, Helenari niòn maitasunari aitaga... bizitzaren marraren alde banatan bi biribil nituen, beraz, bata zuria eta bestea beltza, era simetrikoan banatuak; karta irakurrita gero, baina, ez nekien zer esan; edo bai, banekien?
|
|
|
Bihotz bihotzez pertsona bat baizik ez maitatzea munduan, maitasun osoz maitatzea, eta aurrez aurre edukitzea, begiratzen eta ikusten zaituena, hitz egiten eta erantzuten dizuna, ezagutu ere egin gabe! Kontsolamendua berarengandik baino nahi ez izatea, eta bera izatea hiltzera
|
zoazelako
beraren beharra duzula ez dakien bakarra!
|
|
|
Ikusten zuen neskatila hondartzan korrika. Arkupeen babesera
|
zihoan
bere maletarekin, justu hara, Sebastianek lehen aldiz sartu zion lekura. Segundo batzuen buruan desagertu zen.
|
|
|
–Ezertxo ere ez, Karmen, erantzun zuen atsoak, begiak umeldu egiten zitzaizkiola?. Zenbat bider esan ote nion nik ez zela oso zentzuduna egunero mendira
|
joatea
bere adinarekin, batez ere bakarrik, baina?
|
|
|
Fokuek asfalto bustia argitu dute, baita bide bazterretan geratzen diren elur txaplatak ere. Beharrik, ez dabil ia trafikorik honetan, eta autoa arin
|
doa
bere helmugarantz.
|
|
|
uko egin ziezaiokeen karta idazteari, esate baterako, edo parte bati gutxienez —azken parteari: ...an..." —, osoari egin ezean; nire heroiak, baina, lurrezkoak zituen oinak, antza!; Helenaren jokabideari buruzko susmoak nituen, garai batean itzalak baino sendotasun handiagoa ez zutenak, baina gorputza hartuz zihoazkidanak, eta azkenean gertatu beharrekoa gertatu zitzaidan, susmoak lardaskatzen baitu egia eta lohitzen ur garbia; Helenak behartua idatzi zuen gutuna, ziur... baina ez ote
|
zihoan
berak idatzitakoaren azpitik egiaren zati bat, azken batean?, baita egia osoa ere, beharbada...!, hain egin zitzaidan bat batean nabarmena Helenak ez ninduela senargai ez ezkongai aukeratuko pobre miserable birika bakar bat banintz!; non arraio nenbilen, baina, neure fantasia haiekin?; nire sentimenduen isurian ez nuen aldaketa handirik nabaritu azken egun haietan, Helenari niòn maitasunari aita... bizitzaren marraren alde banatan bi biribil nituen, beraz, bata zuria eta bestea beltza, era simetrikoan banatuak; karta irakurrita gero, baina, ez nekien zer esan; edo bai, banekien...
|
|
2011
|
|
|
–Arrazoi bat bederen izan diat etortzeko. Heure itzalari buruzko ipuin bat gogoan duala enteratu nauk eta,
|
goazen
berak agindu orduko esan zioat neure buruari, eta azaltzerakoan poema eder bat errezitatuko zioagu gainera.
|
|
|
Hantxe sentitu nuen lehendabiziko aldiz Sabelita ez zela izaki perfektua, zoora
|
joateko
bere apetaldi txoro harengatik ari ginela eguzkipean gorriak ikusten. Horrek ezinegon aipaezina sortzen zidan barrenean.
|
|
|
Frantziara
|
joatea
bere indarren gaineko lana iruditu zitzaion Mikeli.
|
|
2012
|
|
|
Hiru neska gazte oinez eta elkarrizketa bizian. Bigarren begiratu bat eman zien, ezagutzen ote zituen; adin horretako gazteei eskola ematen zien, baina hiruretan hurbilen
|
zihoanak
bere lagunen aldera makurtu zuen burua zerbait esateko, eta ile luzea eta fular morea baino ez zituen ikusi.
|
|
|
Ohera joan baino lehen hozkailura zuzendu zen Pablo eta bertan edalontzi bat bete zuen esnearekin. Hozkailua ixtera
|
zihoanean
bere atzean barrundatu zuen: kanpoko atea erdi irekita utzi eta Atticus barrura sartu zen.
|
|
|
Ilea garbitzen geratu zinela etxean erantzun nion. Arratsaldekoaz ez ahazteko esateko agindu zidan berak eta, gero, ea zergatik ni ere ez nintzen animatzen galdetu zidan,
|
joateko
bere etxera igerilekuan ibiltzera, ondo pasako genuela.
|
|
|
–Isiltasuna ez da zarata gabezia, egoaren ausentzia baizik. Bakoitzak darama, eta leku guztietara
|
doa
bere baitan.
|
|
|
Gizakia: ezer berezia izan gabe bere burua berezitzat daukan hantustea, bere eboluzioaz egin duen kontakizunean uste baitu animalia izateari utzi ziola Jainko bihurtzeko, eta bidean
|
doala
bere eginahalaz gero eta Jainkotasunetik hurbilago, horretarako gero eta animaliago portatu behar badu ere bere garaikideekin.
|
|
|
Oraindik ere Elena gustatzen al zaizu? Ba
|
zoaz
bere atzetik!
|
|
|
Hartza lasai
|
zihoan
bere bidetik, inori eraso egiteko asmorik gabe. Ostiral harengana hurbildu zen, eta, hartzak ulertuko balio bezala, dei egin zion:
|
|
|
|
Zoazte
berarekin, adiskideok.
|
|
|
Bidean
|
zihoala
bere buruari galdetzen zion: «Zer esan behar dut?
|
|
2013
|
|
|
Goiz hartan, etxean gosaldu ondoren, elizarako bidea hartu zuen, egunero egiten zuen moduan. Mezatarako ordua zen eta bizkor
|
zihoan
bere bidetik. Justu eliza ingurura hurbiltzean, bazter batetik eta ezustean, zahar itxurako emakume bat azaldu zitzaion eta bere aurrean gelditu zen.
|
|
|
Itsasoari begiratu nion berriro, eta Sagueseko neskarekin gogoratu nintzen beste behin, eta, gazte haien atzera, hura ere dutxatu berri irudikatu nuen, minigona harrigarriro motz batekin, bere zangoez harro, desafio keinua ezpainetan, Zurriolako kafetegira
|
zihoakeen
bere miniaturazko poltsa sabelaren kontra estuturik, eta berak esandako esaldia etorri zitzaidan burura,, ez duzu zertan amore eman?, une hartan eta ondoko egunetan nire bizitzako lelo gidaritzat hartu nuena, eta orain, egunak igaro ahala, zentzugabekeria irizten niona.
|
|
|
Etxeko jaunak benetako nahigabea hartu zuen Bennet andereñoak hain goiz joatekoak zirela entzutean, eta behin eta berriz saiatu zen Jane konbentzitzen, orduan
|
joatea
berarentzat arriskutsua zela esanez, artean ez zegoela ondo osatuta. Baina, zuzen zegoela uste zuenean, Janek ere bazekien bereari tinko eusten.
|
|
|
Darcyk itzelezko jakingura agertu zuen Mount etik zegoen ikuspegia begiztatzeko, eta Elizabethek baiezko isila egin zuen. Goiko solairura
|
zihoala
bere burua prestatzera, Bennet anderea elkartu zitzaion atzetik, eta honelaxe esan zion:
|
|
2014
|
|
|
Ez. Igerilekura
|
doa
bere lagunekin.
|
|
|
Nahi gabe etorri zaio sabel bete baten irudia, txitxiz beterikoa, eta haragiaren goseak esnatu du apur bat. ...dela, narras dabilen sugea antzo, eta orduan hasten da jaten bular bete bat, eta horren ostean sama, eta ondoren kokospeari kausk, eta ostean ezpainak irentsi, eta gero behera jaisten lerratzen labaintzen da eta zakila jan nahi du, baina ez ahoarekin, bere aluarekin baino; horregatik sartzen du zakila bere barruan, bera gainean dagoela, eserita, eta olatuen mugimendu bakoitzarekin igartzen du nola
|
doan
bere alua zakila apurka jaten, murtxikatzen, irensten, eta bitartean bularrak laztantzen dizkio azpian dagoenari, lantzean behin titiburuei hozkada bat emanez; ez emakume ez gizon, edo biak batera den izaki horri.
|
|
|
Korrika
|
doa
bere logelarantz. Bihotz taupadak eztarrian, norbaitek bular aldea estutuko balio bezala; aspaldian etortzen ez zitzaion min hura da.
|
|
2015
|
|
|
Ama ekartzen dut berriz hizpidera. Hobeto egongo garela bera gabe, nahiz eta denok antzeztu dugun ezinegona gu hara
|
goazenean
bera Granadarako bidean egongo dela jakiterakoan.
|
|
|
Hala ere, teilatupean esekiko zuten, pentsatu zuen Lilyk; bil bil egin eta sofa baten azpian galkatuko zuten; baina egia zen, nahiz halako koadroa izan. Posible zen esatea, baita zirriborro hartaz ere, ez agian benetako koadroaz baizik izan nahi zuenaz, «betiko geratzen zela»,
|
zihoan
bera esatera, edo hitzik gabe adieraztera, ebakitako hitzak arranditsuegiak iruditzen baitzitzaizkion, baita berari ere; baina orduan, koadroari begira, harriduraz konturatu zen ezin zuela ikusi. Likido bero batez zeuzkan begiak beteta, hasieran ez zitzaion malkoak zirenik bururatu?, eta horrek, bere ezpainen sendotasuna galarazi gabe, airea trinkotu zuen, masailetan behera isuri zen.
|
|
|
Erortzen utzi zien saskiko loreei, pentsatu zuen Lilyk, begiak kizkurtuz eta apur bat atzera
|
joanez
bere koadroari begiratzeko bezala, hura ukitu gabe baina bere gaitasun guztiak trantzean zeuzkalarik, gainetik izoztuak baina azpitik abaila bizian mugitzen.
|
|
|
Ramsay andreak eraman zuen etxe txiki zarpaileko salan zegoen, zain, hura pixka batean emakume bat ikustera igo bitartean. Haren urrats azkarrak entzuten zituen goian; haren ahotsa entzuten zuen, argia, ondoren lodia; alfonbrei, te potoei, tulipei begiratu zien; artega zegoen, zain; irrikatzen zegoen etxeko bidea hartzeko; haren poltsa eramateko asmoz; irteten entzun zuen; ate bat ixten; leihoak zabaldu eta ateak itxi behar zituztela esaten,
|
joateko
bere etxera ezer behar bazuten, ume batekin ari zen hizketan, nonbait?, halako batean sartu zen arte, eta pixka batean isilik egon zen, goiko itxuren ondoren berera itzuli balitz bezala?, pixka batean mugitu gabe, zutik, Galtzariaren Ordenako xingola urdina zeraman Viktoria erreginaren koadro baten aurrean; eta bat batean ulertu zuen halaxe zela. Halaxe zen:
|
|
|
Fresko egiten zuen, bere jakako lepoa goratu zuen Kepak poliki. Astiro
|
zihoazen
bere pausoak ere, hotelerako bidea urratuz. Presarik gabeko lasaitasun ezaz, batetik besterako bakardade tarte hura luzatzeko asmo bakarrez.
|
|
|
Artean arratsaldeko zazpi eta erdiak zituzten, honako hauxe zen bere proposamena: zergatik ez Donostiaraino hurbildu aurrena, zurrutada batzuk jo Alde Zaharrean, eta ondoren afaltzera
|
joan
berak lagun zituen Orioko primerako jatetxe batera; etorriko ziren gero Costa Vascara, hotela beteagoa egongo zenerako. Gizonak garraioa eskaintzen bazuen, berak ordainduko zion afaria, ez zegoen batere problemarik.
|
|
|
Baina ordurako ez
|
zihoan
bere burua ezagutzeko
|
|
|
Atze atzean kokatu da Urrufin, Karmeni begirik kendu gabe. Txilibitua jo dutenean, une batez, bistatik galdu du, baina ez, han
|
doa
bere likrazko body koloretsuaz, berdin jantzitako beste bi emakumeren erdian. Hiru kilometro luzez bere asmo guztiak pikutara joango ote diren beldur izan da, bizkarzainak diruditen bi ipurtaundi haiek ez baitira aldamenetik kentzen, baina ez; Elorregira heltzean biak atzera gelditzen hasi dira eta Urrufinek aurreratu egin ditu harro.
|
|
|
Eta ez da kasu bakarra, ohikoa dela dio Alionak. Kalean gurutzatu, agurtu, eta aurrera egitean nola sumatzen duen berari buruz mintzatzen direla; nola erosketak egitean dendariak ez dion begirik kentzen; nola Iruñerako autobusean askok nahiago duten zutik
|
joan
bere ondoan eseri baino? –Gutxietsi egiten gaituzue?.
|
|
|
Irribarre behartua eginez
|
badoa
bere gelara, bere telebista txikia piztera.
|
|
|
–Marcel Martin? hirugarren narrazioan, zuzenbidean lizentziatuak txunditurik nabaritzen du zelan
|
doan
bere baitan ernetzen afektu berri bat, ezagutzen dituen hizkuntzetan izenik ez duena, eta, Spinozaren moldean, honela defini genezakeena: –tristura, ingurukoen konfiantza eza lagun daramala?.
|
|
|
Gainera, beste euskalkiren bat hitz egiten zen lekuetara lanera
|
zihoazenek
bertako hizkera ikasi behar zutela uste zuen. Herririk herri zebiltzan apaiz eta fraideak zituen gogoan, eta hauxe Larramendiren (1969:
|
|
2016
|
|
|
Ostiral ilunabar batean ohartu nintzen aspaldiko partez takoidun zapatak jantzi zituela. Takoien hotsak entzun nitzakeen etxean barrena, txalaparta intimo baten ttakun herrena, batak besteak baino nota bat altuago jotzen baitzuen, desarmonia bitxi eta monotonoa, pentsatu nuen, pentsamendu alferrikakoei emana naizelako gehienetan, eta etxetik atera zelarik, leihora gerturatu eta tentu pixka batekin estoreen atzetik begira geratu nintzaion; bere Smart berdearen bila espaloian zehar
|
zihoala
bere aldaken mugikera indartsuak harritu ninduen eta emakume zoriontsu baten ibilerak zirela erabaki nuen, zeraman gona erori eta dotoreak kanpaiaren balantza moduko bat egiten baitzion zangoen konpasean. Une horretan bertan jakin nuen norbaitekin egindako lehen hitzordura zihoala.
|
|
|
Letren Fakultatean matrikulatu nintzenean, Ballola doktore zuzendariak lankidetzat hartu ninduen. Begiz jo bezain laster, ondora etorri eta hantxe kontatzen zidan nola
|
zihoan
bere estudio partikularrean zeukan Ariostori buruzko material bibliografikoaz egiten ari zen ikerketa ordurako urtetsu samarra, seguru zegoelarik haien bitartez «alor honetan Catalanok lortutako emaitzak zalantzarik gabe gainditu» behar zituela. Eta hango enplegatuek ere, bestalde, erabateko uste onez eta hurkotasunez jokatzen zuten nirekin, liburuen fitxak betetzera behartu ez eta, gainera, noizean behin zigarroren bat erretzen ere uzteraino.
|
|
|
esaterako, ez du batere kezkarik, edo ez kezka berezirik behintzat: Estatu Batuetako hiritar bat bere herriko sheriffarengana txakurra galdu zaiola salatzera bezain lasai
|
doa
bera ere, eta alde batera hobe. Pentsatu ere beste zer edo zer pentsatuz doa bidean, eta hala galdetu dio don Martini, bezperan bilera edo manifestazioa edo ez dakit zer izan zuela-eta, ea ministro izaten segitzen duen Monzonek.
|
|
|
Bere liburu berriaz hitz egiteko joan behar zuen Gabriel Iturbek argitaletxera, hori zen bisitaren zioa. Apur bat harrigarria iruditzen zitzaion idazlea bertara
|
joatea
berarekin elkarrizketatzera. Josebak beti uste izan zuen Askatasunaren hiribideko Ur eraikinean zeukan bulegora joan zuela berak harekin mintzatu ahal izateko.
|
|
|
Bakoitzak belarrira esan dio apaizari berak zer ikusten duen, eta emaitzaren arabera jakingo da egia. Noski, barrez dabiltza konplizeak, baina zeharo sututa dago bizargina; sinestezina egiten zaio nola
|
doan
bere begi aurrean eta botoz boto bizar ontzi zena kasketa bilakatzen. Guztiak erotuta daudela pentsatzen du noski, eta borroka saio itzel bat hasten da orduan.
|
|
2017
|
|
|
Gozotasuna. Eguzkia
|
bazihoan
bere etzabidean behera eta arrosa kolorez tindatzen zituen horma gisuztatu zuriak.
|
|
|
Bat batean, itsasoa beltz jarri zen. Ilargitxo gaztea irristan
|
zihoan
bere etzalekurantz. Urruneko baratzeetan txakurrak zaunka tristean hasi ziren, eta laster bete zuten arroila osoa beren uhuriekin.
|
|
|
–
|
Banoa
bere bila.
|
|
|
Soinekotik kanpora atera zen korrika, bere andregai jantziari eutsiz, orroaren aldera korri eginez non T.P. ihintz artean Iufa Zartzaparrila Benjy kaxaren azpian orroka. Aitak V formako koraza zilarrezko bat zeraman korrika
|
zihoan
bere bularrean.
|
|
|
«Nik ez daukat ezer horien kontra. Ni neure bidetik, eta zuri jendea
|
doala
beretik. Axola zait ba niri funtzio hori».
|
|
|
Berak antzezpen bat zela esaten zuen, ingeleseko metodoak eskatzen zuen jolas bat, baina nik susmo txarra hartu nion antzezpenari, bahiketa bat prestatzen ari ote zen sentipena izan bainuen. Amari kontatu nion gertatuaren berri, baina hain zegoen itsutua, hain zegoen gizonarekin txoratua, onartzeko gomendatu baitzidan,
|
joateko
berarekin ontzian eta berak jarraituko zidala, elkartuko ginela beste porturen batean, bidaiatuko genuela munduan barrena ni gizonarekin aurretik eta bera atzetik. Zur eta lur geratu nintzen, gizon ero baten eta ama gaixo baten artean atrapaturik nengoen.
|
|
|
Baina badira gutxi batzuk, eta Joseba Zulaika antropologo eta Renoko (Nevada) Unibertsitateko Basque Studies Programeko zuzendariarena da horietariko bat. Bere haurtzaroko eta gaztaroko Bilbori eskaini zion Vieja luna de Bilbao liburua, eta nahasian
|
doaz
bertan gogoeta literario, soziologiko, ekonomiko eta politikoak. Saiakerako Euskadi saria jaso zuen lanak 2015ean, eta autorearen memoria eta pentsamendu horren guztiaren artean, liburuak baditu Gabiriako seminarioan bizitako giro bortitzaren eta abusuen lekukotza ematen duten hiru orri.
|
|
|
Ez. Ez naiz
|
joango
berarengana ezeren eske. Nahiago dut herriko kotxerik zikinena neurea izatea, urde horrekin zerarik txikiena izan baino.
|
|
|
–Horrela denaz geroz,
|
banoa
beraz besteen bila... –eta ezkaratzera sartu zen.
|
|
|
Ederrak ez du berez onartu ikuskizunean parte hartzea; lagunaren bila joan zen ihes egin zuela jakin orduko, oso ongi pasatu du haren esku ahurraren gainean dantzan parkeko ur izoztuaren gainean, atzetik joan zaio eraikinen gainetaraino, sarraskitu duten arte. Orduan baino ez da
|
joan
bere galaiarengana. Ederrak ezin izan du saihestu gizonek animalia eraman zezaten, ezta animalia hil zezaten ere.
|
|
2018
|
|
|
Txute bat lortu nahi ote zuen, eta baietz.
|
Joateko
berarekin orduan eta baietz. Lortzeko modu azkarrena Palankan zegoela eta baietz ba.
|
|
|
Hori besterik ez genuen falta, asteburua galdu ez ezik lan ere lan egin zuela azkenean, eta musu truk, eta gainera ez ote zekien amonak berak testuak idazten zituela erredakzioan, albisteak eta erreportajeak eta horrelako kontuak, ez besterik. Amonari adarra jo nahi izan ziola, badaezpada ere, estrategia oro baliatzearren, ea ez ote
|
zihoan
bere jaun haren manamenduen aurka igandez lanean jardutea, baina Nora bera bezain liztor aritu zitekeen Noraren amona ere, bistan denez, zer uste zuen neskato hark, eta ez bat ez bi erantzun omen zion, nola ba, hik ez dun-eta sinesten!
|
|
|
Suposatzen dut berak ere gaizki pasa duela. Ni umearekin joan nintzen, koarentena ozta ozta igarota, eta ez ginen ohera
|
joan
berak ez zuelako interesik erakutsi, triste eta agobiatuta ikusi nuen, inguruari eta erlojuari begira etengabe, handik joateko gogoz, eta harrotasun punttu bat badut, noski. Bestela, nik dena kalkulatua nuen, Agnèsen siesta balia genezakeela, non utziko nuen kotxetxoa, dena.
|
|
|
Irailak 29 zen, uda egutegietan amaitua izan arren, uda trajean etorri zen urteko azken eguna. Alemanian zebilen Karlos, Berlinera bidean, kontzertu batera
|
zihoan
bere taldearekin. Azkena zen.
|
|
|
Gainontzeko ikasleei begiratu die, banan banan. Oraindik bizkor
|
doazen
bere taupadak sentitzen ditu, eta baretzen ahalegindu da. Kaka zaharra.
|
|
|
Esnea berotu eta gosaldu egiten dute barruan. Ondoren, egunero bezala, Edy kanpora
|
doa
bere birikek egunari hasiera ona eman diezaioten zigarro bat errez. Pago azpiko eserlekuraino joateko jadanik ez du makilaren beharrik, Lander aurrean ez badago behintzat.
|
|
|
Ez dakit zergatik busti zitzaizkion amari begiak. Sumatu egingo zuen beharbada
|
banindoala
bere ondotik. Eskua luzatu zion Monsieur Perrini, eta honek eskularruak kendu ondoren estutu zion.
|
|
|
–Ez. Katalunia korronte guztietara zabalik dagoen herrialde bat da, baina egia da badituela integrazio arau batzuk eta harrera herri izatearen sentipen bat, hara
|
doazenak
bere egiten dituena. Jakina, hizkuntza ahaltsua daukate; hori oso garrantzitsua da; nonahi katalanez entzuten duen umea katalan bihurtzen da.
|
|
2019
|
|
|
Jasoneren nobela hartu duzu berriz esku artean. Sukaldeko mahaian utzi du, baina
|
joan aurretik
bere poltsa utzi du haren ondoan, territorio hura berea dela markatu nahi izan balu bezala. Orriak atzamarrekin ukitzen hasi zara, leihoaren bestaldetik ikusten den zeruari begira, eta iruditu zaizu Jasoneren eskuak laztantzen jarraitzen duzula.
|
|
|
Ezin konta ahala zulotan ibili ginen Operako saunan amaitu arte. Kapela eta botak jantzita
|
zihoan
bera. Hurrengo egunean motorreraino lagundu dudanean eman dit telefono zenbakia eta izen osoa:
|
|
|
Ezaguna egin zaio bidegorriaren barrenean antzematen den soslaia, gora eta behera, beregana erritmikoki hurbiltzen. Zapatilen hazka hotsa aditzen duenerako arnasari eusten ari zaiola ohartu da, lasterka
|
doana
bera ez bada ere. –Epa!?
|
|
|
Konjurua eta otoitza dira emakumearen jarreraren osagaiak; emaitza jakin bat lortzeko, probatutako zenbait erritu beteko ditu. ...aren kopia bat iruditzen zaio etorkizuna, bera errepikapenera kondenaturik dagoenez gero; hitza eta formula ezagutzen dituenarentzat, denborak bat egiten du emankortasunaren indarrekin, baina emankortasunak ere men egiten dio hilabeteen, urtaroen erritmoari; haurdunaldi bakoitzaren, loraldi bakoitzaren zikloa aurrekoaren berdin berdina da; gurpil mugimendu horretan, higatze motel bat da denboraren
|
joana
bera: altzariak eta arropa hondatzen dituen bezala histen du begitartea ere; ahalmen emankorrak gutxika gutxika aienatzen dira urteek ihes egin ahala.
|
|
|
Senarrak ezer agintzen ez bazion, bere gelan geratzen zen, ezer egin gabe, haren faltaren minez. Ez zion uzten inora
|
joaten
bera gabe. Ezin zen bakarrik geratu, eta gogoko zuen senarrari eskutik heltzea[...] Zorigaiztokoa zen, eta negarrez igarotzen zituen orduak eta orduak; senarrarengatik hasten zen dardaraka, eta, dardaraka hasteko egokierarik ez bazuen, asmatu egiten zuen.
|
|
|
–Ba, Johannes Zischkak hilzorian zegoela Pribislauko kanpamenduan, ekin zion Peter Zarubak?, seguru asko gogoratuko duzu, bere kapitain guztiei dei egin zien. Gero, nire arbaso bati, Lischek Zaruba von Zdar i, eskatu zion
|
joateko
bere aldamenera, eta esan zion: –Bai, zu zara Zaruba, zu zara Lischek, ibileragatik ezagutzen zaitut?.
|
|
|
bisita egiteko, baina egoera korapilatu zitzaion garai hartan eta azkenean bertan geratu zen, basoan, laguntza eskainiz behar zutenei. Zorioneko sentitzen da orain, hara
|
joanez gero
bere patua zein izango zen asmatuta. Bere aldetik, kontatu dio Aretxagan betidanik bizi izan dela sorgin komunitate txiki bat.
|