|
2000
|
|
|
Esango nuke, Espainiarentzat Amerikara iristea eta han zegoena ustiatzea bezalatsu izan zela Venezuelarentzat petrolioa aurkitzea. Ameriketatik harrapa zezakeen guztia lapurtu zuen Espainiak, aberastasun iturri osoa hirietara ekarri; eta orduan,
|
jendeak
hirietara jo zuen... Askok, fabrika textilean lana eginez baino gehiago irabazten zuten eliz atarian eskale jardunda.
|
|
2002
|
|
|
Klubeko entrenatzaile nagusia bere izkinan izatearen segurantziaz ekin zion borrokari. Aitak emandako azken aholkua gogoratu zuen, irudika egik
|
jendea
hiri begira dagoela eszenatoki batean legez, aktore baten gisa joka egik, txukun txukun, dena pelikulan hartzen ari den kamera baten aurrean bahintz moduan, indarra baino inportantea baita dotorezia.
|
|
2004
|
|
|
Sekulako giroa piztu zen, eta berehala zabaldu zen jai horien berri. Bilbon udan izaten zen exodoari buelta eman zitzaion, alegia,
|
jendea
hirira itzultzen hasi zen". Txosnak, jai egitarau herrikoia,, konpartsak jaien bultzatzaile nagusi eta festaren bihotza, guztientzat pentsatutako egitaraua...
|
|
2005
|
|
|
Erregeek foruak emaiten zituzten
|
jendeak
hiri horietan koka zitezen. Jende horiek frankoak deitzen ziren zergarik ez baitzuten pagatzen eta gehienak" Frantzia" aldetik heldu baitziren.
|
|
2006
|
|
|
Semearen ustez, bisitariek museoari duen zentzua igartzen diote: «Gaur egun zentzurik gabe egiten dira museoak,
|
jendea
hirira erakartzeko. Zentzu artistikoa galtzen dute eta nire ustez gure kasuan jendeak balioa ematen dio museoak atzean duen zentzuari.
|
|
2008
|
|
|
NARRATZ: Duela mende bat inguru, ahal zuen
|
jendeak
hiriko miseria eta estutasunak utzi eta aldirietara jo zuen hobeto bizitzeko asmotan. / Aldirietako kale berriek lekua, erosotasuna, dotorezia eta diseinu xumea, bakuna eskaintzen zizkien klase ertainei.
|
|
|
Landa garapenerako egitasmoek herri txikietako ekonomia, ingurunea eta bizi kalitatea sustatzea dute helburu. Aurreko mendearen erdialdeaz geroztik herri askok beherakada nabarmena izan zuten biztanleria aldetik,
|
jendeak
hirietara alde egiten baitzuen, industriak eta zerbitzuek erakarrita. Baserriak hustu ahala, landa inguruak gero eta krisialdi sakonagoan murgildu ziren, eta bazirudien egoera leheneraezina izango zela.
|
|
|
Antzera gertatu da Olinpiar Jokoak aterpetuko dituen Pekin hirian ere. Auzo zaharrak eraitsi eta merkataritza gune erraldoiak, hiribide zabalak, etxe orratzak, auzo erresidentzialak eta kirol guneak eraikitzearekin batera, uigur etniako jendearen taberna eta denda musulmanak banan bana itxiarazi, eta
|
jendea
hiritik kanpora bidali dute.
|
|
|
Dena suntsitzen da.
|
Jendeak
hirietatik herrietara ihes egiten du, han bizi ahal izateko baldintzak hobexeagoak direlako. Aita semeek, senez, baserrirantz jotzen dute.
|
|
2009
|
|
|
Eskualde bat gainbehera doala, eta norbaiti bururatzen zaio industria bat eraiki behar dela han, zeren ez badute, adibidez, findegi bat jartzen,
|
jendeak
hirira egingo baitu hanka.
|
|
|
Hori ari da gertatzen, Argentinan ez ezik, baita Uruguain eta Paraguain ere, besteak beste. Hala, herrialde horietako arazo handienetako bat da
|
jendea
hirietara emigratzen ari dela, nekazaritza lurretan jendea soberan dagoelako.
|
|
2010
|
|
|
Berez ez zuen zertan Norari hitzik zuzendu, udaz uda kostaren sona zabaldu ahala S.S.ko
|
jendea
hiria eurena ez balitz bezala baitzebilen hainbeste atzerritarren artean. Kanpotarrentzat udaldia beste edonon izan zitekeen, nahiz modu ulertezinean eurenak egiten zituzten zapaltzen zituzten paisaiak.
|
|
|
Urbanizazio faktoreak: industrialdeen agerpenak
|
jendea
hiri handietan biltzea eragin zuen. Gainera, askotan lanetik urrun bizi dira eta joan etorriak zailak eta luzeak dira.
|
|
|
1289. Hiriek historian zehar tendentzia suntsitzaile eta harraparia izan dutela idatzi zuen Lewis Mumfordek, Zenbat eta arrazionalago eta onberago barrura begira, irrazionalago eta gaiztoagoak izan dira hiriak hein berean kanpora begira. Beharrezkoa iruditzen zitzaion" baserriko"
|
jendea
hiria zentzu guzietan indarberritzeko: " kalteongatik hiria uztea ere erabaki zitekeen, bizimodu urbanoa orokorki arbuiatzera ere hel zitekeen, giro horren dohainak alboan utzirik.
|
|
|
Israelgo estatua sortu ostean hara ihes egindako milaka palestinar zeudela han.
|
Jendeak
hiri egin zuela desertua.
|
|
2011
|
|
|
Nago harri bakoitzean eta itzal bakoitzean ezkutatzen diren sekretuen zerrenda etengabe handitzen ari dela azken urteotan. Izan ere, egia da gaur egungo
|
jendeak
hirian bizi nahi duela, baina ez dirudi hiria bizi nahi duenik.
|
|
2012
|
|
|
Baina, hala ere, hirixka horietan sortu zen, herrialde honi dagokionez (eta europan beste leku askotan bezala), baserriaren kontra altxatuko zen" mundu urbanoa", mundu kaletarra hain zuzen. kalea da hiriaren muina: etxartean sortzen baita etxe bakoitzaz harago den eremu publikoa, baita baserri aldean ere, baina kalean etxe artekoa estuagoa, trinkoagoa eta mamitsuagoa da beti. ezarian, etxe arteak espazio publikoa bereganatu zuen, plazan hain zuzen. hiria sortzez askotariko jendeen eta zerbitzuen kontzentrazioa da. eta hala denez, hiria boterearen kontzentrazioa da. hirian bildu eta trinkotu diren
|
jendeek
hirian bizitzen ikasi behar dute, hau da, euren bizierritmoak sinkronizatu behar dituzte. Beste edozein giza taldetan bezala, baina hirira (eredu idealaren arabera) desberdinak elkartu direnez, berariaz ikasi dute hiri eremuan, plazan eta kalean batera bizitzen, nor bere etxean betiko eran bizi den bitartean. hala bada, hiria polikronia lokalizatu bat da, eta elkarrekin bizi beharrak sinkronizatua.
|
|
|
Eta hala denez, hiria boterearen kontzentrazioa da. Hirian bildu eta trinkotu diren
|
jendeek
hirian bizitzen ikasi behar dute, hau da, euren bizi erritmoak sinkronizatu behar dituzte.
|
|
|
Askatasuna lortu ondoren lehenengo eskatu nuen gauza Mildendo metropolia ikusteko baimena izan zen; erraz eman zidan Enperadoreak horretarako onespena, baina biztanleei eta etxeei kalterik ez egiteko mandatu bereziaz. Bando bidez aldarrikatu zitzaion
|
jendeari
hiria bisitatzeko nuen asmoaren berri. Inguratzen duen harresiak hirurogeita hamabost zentimetroko altuera du eta gutxienez hogeita hamarreko zabalera; ongi ibil daitezke inguru guztian gurdi bat eta zaldiak, eta hiru metroka dorre sendoak ditu alboetan.
|
|
|
Bartzelonan, Formació i Treball Fundazioak dohaintzan emandako arropa erabiltzen du birziklatzeko, eta, hala, lana lortzeko zailtasun handienak dituztenen laneratzea sustatzen du. Antolatzaileek bideo batean azaltzen dute nola funtzionatzen duen,
|
jendeak
hirian zehar sakabanatutako edukiontzietan uzten dituen arropa bilketan oinarrituta. Hona hemen bildutakoa:
|
|
|
Atenas hirian sortu omen zen proiektu hura, demokraziarekin sortu ere. Orduan hiriko
|
jendeek
hiria beraiek eta euren oldez sortu behar zutela ulertu zuten, beti izan zela horrela, baina oharpen haren aurretik ez bezala, ohartu ziren beraien lana zela hiria eratzea. Horrenbestez, politika nomoi direlakoak jendearen iritzieta adostasun auziak zirela onartzean jaio zen, alegia, tenplutik eta jauregitik erabakigunea plazara jaitsi zenean, han herriak (herria zen jende parteak) elkarte politikoaz, hiriaz, eztabaidatzen hasi ziren.
|
|
2013
|
|
|
Kondoi
|
jendearen
hiria!
|
|
2014
|
|
|
hori, ezagunki, hainbat nazionalitate ezberdinek osatzen zuen. Industrializazioak landalde laborarietako
|
jendea
hirietara erakarri du lan bila, lehen lurraldeka zeinbere zeuden nazionalitateak orain hirietan nahaspilaraziz. Praga, gehiengo alemaneko hiria izatetik langileria txekiarreko gehiengora pasa da:
|
|
|
Zenbait lekutan, ugaritzen ari da hirietan bizi den jendea, landaguneak, aldiz, hustu egiten ari dira,
|
jendea
hirietara joaten delako bizitzera. Aztertu horren kausak eta ondorioak.
|
|
|
|
Jendeak
hiriaren etorkizuna ikustea nahi dut.
|
|
2015
|
|
|
Enpresaren berregituraketa nahi dugu, langileen parte hartzearekin erabaki eta kontrolean, maila guztietan. Ez dugu onartuko nekazaritza hondoratzerik ahazturan; herriko
|
jendeek
hirikoen aiseria eta ahal ber berak eduki behar dituzte. Masifikazioaren eta edozein diktaduraren aurka, sustengatu behar ditugu ekimen kreatzailea, jabego txipia, familia enpresa eta kooperatibak.
|
|
2016
|
|
|
Badaude, baina, ezaugarri nahiko interesgarriak honako belaunaldi honen azterketaren inguruan:
|
jendea
hirietara mugitu zenean, ekonomia
|
|
|
—Lasai, lasai esan zien errepideko auto eta kamioien hotsarekin izututa zeuden zakurrei. Ordu txarra zen trafikorako,
|
jendea
hiriko lanetik bueltan zetorrelako. Egun hartako hirugarren zigarroa piztuz, mugarri batean eseri eta Neptunoren furgonetaren zain jarri zen.
|
|
2017
|
|
|
" Iruñea erraz zeharkatu daiteke oinez zein bizikletaz, argiztapen egokia du, segurtasun sentsazioa ematen du, aire libreko gimnasioak dauzka, eta gero eta arkitektura muga gutxiago, maldak jarri baitira eraiki askoren sarreran, baita igogailuak eta eskailera elektrikoak ere". Iruñea, adineko
|
jendearekiko
hiri atsegina izeneko txostenean argitaratutako ondorioak dira, toki ona da hiria edadetuentzat.
|
|
|
Hemengo
|
jendea
hirikoa bezain jota dago burutik.
|
|
|
Geroztik, kasik nehor ez da hortik gordeka iragaiten. Bizpahiru pasabide badira arteka batzu horko bereko
|
jendeak
hiri horietarat sartzeko edo (eta)
|
|
2018
|
|
|
Ordurako noble
|
jendea
hiria uzten hasita zegoen, harri bat ur putzu batera bota orduko, ezkailuek, aztoratuta eta elkarri behaztopa eginez, ihes egin ohi duten antzera, putzuko urak atzera lasaitzen diren arte. Erregek gero eta bakartiago ikusten zuen bere burua, eta, gure gomendio guztien kontra, hirian segitzen baldin bazuen ere, hura ere, nobleen bidea hartu eta, uda jauregira alde egiteko irritsez zegoen.
|
|
|
Jende gehiago hiltzen zen jaiotzen zena baino, haur hilkortasuna izugarria baitzen. Hala ere, bazen hazkunde demografiko apala, baina hura kanpoko
|
jendea
hirira etengabe bizitzera etortzeari zor zitzaion; gehienbat, Nafarroako beste eskualde batzuetako jendea izaten zen.
|
|
|
“Erabat pitzatuta zagok
|
jendea
hiri honetan”.
|
|
2021
|
|
|
Erran daiteke bi motatako jende tokialdaketak ikusten direla, bata hautuzkoa eta bestea ezinbestekoa. Klase aberatseko hainbat
|
jendek
hiri handia utzi nahi izan dute landa eremuetan edo hiri ttipiagotan kokatzeko, baserritar bizimoldea gozatu nahiz, dentsitateari eta kutsadurari ihes eginez. Aldi berean, klase pobreko hainbat jendek, beharturik, bide bera egin dute baserrialdeko bizimoldean guttiagorekin hobekixo bizitzeko menturan, baina, anitzetan, eremuetaz jabetu gabe.
|
|
|
Esan nahi dut ez dakidala nora joan nire lehengusu Hakîmen zulora baino, orain dela urtebete, eta gure kalean eta gure jendearentzat propio negozio bat ipini ezean, Ganibeteria kaleko txiriboga zahar batean zabaldu zuen goxoki dendara. Hakînen ustez benetako irabazpidea ez zegoen gure
|
jendeak
hiriko alde zaharreko kale txiker eta meharretan aspaldi eta edonon zabaldu zituen denda are txiker eta meharragoetan, Urraitz hiri zaharraren hegoaldeko kale luze, zabal eta batez ere saltseroetan, asteburuero nasriez gainezka egon ohi direnetan baizik, hots, taberna batetik ondokorako bidean gozokiak zein mota guztietako opiltxo koipetsuak jateko ohitura duten parrandazaleengan edota astean zeh... Nire lehengusu Hakîn beti izan zen senitarteko azkarrena, itsasartea pasatu zuen aurrenekoa, Espainia osoa goitik behera ibili eta gero hiri hau hautatu egin zuena, bere bizi maila ikaragarri altua izanda, aukera handiak eskaintzen zizkiolakoan, eta baita hiri hegaletan eraikitzen ari ziren auzo berrietan peoi lanetan hasi orduko gainontzeko senitartekoak hona etortzeko animatu egin zituena ere.
|
|
|
" Nire
|
jendearekin
hirira itzuli nintzen, beraz.
|
|
|
Segur aski galdetuz gero edo ongi begiratuz gero, zein zerbitzuren beharra dagoen azalduko litzateke, edo daudenen artean zein hobetu edo mantendu behar diren. Urteak pasa ahala,
|
jendeak
hirietara joateko joera du, fabriketara lanera eta hirietara bizitzera, eta joera horri nola bueltan eman behar diogun asmatzea da gure erronka. Baina hori ez da Goizuetako arazoa bakarrik.
|
|
|
B. Allenek itxaropenez hitz egiten zuen– Baina seguru hirian erosiko dituela behar dituen gauzak. Horrelako
|
jendeak
hirian erosten du dena.
|
|
|
Romulok inguruko herrixketako familiak gonbidatu zituen Neptuno jainkoaren omenezko jokoetara. Itxuraz, inguruko
|
jendea
hiri berria ikusteko irrikaz zegoen, oraindik ere lokatza besterik ez baitzen, lurrezko txabola batzuk eta, erakarpen eta apaingarritako, ardi bat edo beste. Hala ere, egun hartan jakin minez beteriko jendeketa bat azaldu zen Erromara.
|
|
2022
|
|
|
Jende asko, baita ere Frantzian, eta pandemiak lagundu du horretan. Bada
|
jendea
hiria utzi eta landara joan nahi duena, bere ortuak egitera edo bere gasna. Bortz edo hamar urteren buruan gauza interesgarriak ikusiko ditugu, ikasbidea poliki egiten baita.
|
|
|
" Oinarrizko bi gauza daude, errepideko komunikazioa eta konexio digitala", aipatzen du Martinez de Cirizak, eta zehazten du are gehiago orain telelanaren aukerak abantaila duela lan ingurune askotan. "
|
Jendeak
hirian bezala komunikazioa izango balu, Nabarroako landa ingurunea ez litzateke kaltetuena izango, komunitate txikia garelako eta hiri nagusiekiko distantzia ez baita handia", laburbildu du, eta oraingoz gaineratu du. " Garraio publikoaren eskaintza aldatu eta azkarrago eta maizago izan litzateke".
|
|
|
Hiriko auzo apartatu batean zegoen eta ugazabek ez zuten batere garbi irekitzea komeni zitzaien. Azken finean, auzo hartako
|
jendeak
hiriaren auzo handienetara egunero joateko ohitura zeukan. Iritzia berari galdetu izan balitzaio, ez zukeen erantzun garbi bat ematen jakingo.
|
|
|
Lau mendez Ebro ibarrean nagusi egon ziren musulmanak, horko judio eta giristinoekin bakean. Haatik erlijio bakoitzeko
|
jendea
hiriko auzune bereizi batean bizi zen: Erdigunean, bistan dena, musulmanak.
|
|
|
Nola gidatzen duen
|
jendeak
hiri honetan!
|
|
2023
|
|
|
Ordura arte, nekazaritza hazten ari zen, eta biztanleriaren %80 landa eremuan bizi zen. Baina Brasilgo Estatuaren politikak nekazaritza bultzatzeari utzi zion, eta nekazaritza lurretik kentzen hasi zen,
|
jendea
hirira mugitu zedin.
|
|
|
Gaur egun, biztanleriaren %20 baino gutxiago bizi da landa eremuan, eta, gobernu aurrerakoiek
|
jendea
hirietara joatea geldiarazi nahi izan bazuten ere, gazteek jarraitzen dute hirietara migratzen oraindik ere.
|