2000
|
|
Konfiantzazko inortxo ere ez zuten. Euren betiko
|
jendea
hilda zegoen, militarrek erailak; gobernuak, beste era batera esateko. Aterpea ematen zien gobernu berak.
|
|
" Orduan nork hil zuen?", galdetu zuen Ivanek. " Jainkoak bakarrik daki", esan zuen amatxi zaharrak;" garai hartan", segitu zuen," jendeak
|
jendea
hiltzen zuen; kaserna hartan gizon hura hil zutenean, ba, Henri hemen ez zenez, bere burua defenditu ezin zezakeenez, ba... berari leporatu zioten". " Nor zen hildakoa?", galdetu zuen Ivanek.
|
2001
|
|
Nutrizio arloko aditu estatubatuarrek adierazi dutenez, “jendea jaten den moduaren nahasteak”. Halaber, uste dute “jende gehienak, buru osasuneko arazoetan pentsatzen duenean, uste duela depresioak pertsona gehiago hiltzen dituela bere buruaz beste egiten dutelako, edo eskizofreniak
|
jendea
hiltzen duela psikotikoek batzuetan gauza arriskutsuak egiten dituztelako. Baina elikadura nahasteek beste buru arazo konbinatu guztiek baino jende gehiago hiltzen dute”.
|
|
Bonbain hiru milioi musulman dira. Hinduek horien etxeak erre zituzten,
|
jendea
hil, basakeria nonahi.
|
|
Polizia da ustelduena zenbait tokitan. Nahi dituenak atxilotu eta jipoi izugarriak eman,
|
jendea
hil, herrietara taldeka joan eta neskak bortxatu, jauntxoei lagundu eta jauntxokumeek egiten dituzten erokeriei jaramonik egin ez...
|
|
Balaren atzealdean bolbora zegoela, fusilaren gatua sakatzean bolbora hori lehertu egiten zela, eta orduan aurreko beruna irteten zela kanoitik
|
jendea
hiltzeko.
|
|
‘Behin ilunduz gero
|
jendea
hil egiten dute kalean, ’ abisatu didate.
|
|
S (okelarekin hasiz): Ez da izango
|
jendea
hil  tzen duzulako?
|
2002
|
|
Egun horretan bihurtu zen Ulric haur soldadu: «Kokaina injektatu zidaten eta AK47 fusil bat eman. Frontera joan eta
|
jendea
hil eta kolpatzen eta gauza txar horiek guztiak egiten hasi nintzen. Ez nintzen egiten nuenaren jabe, drogaz beteta nengoen-eta.
|
|
Gure euskal ingurunean eta herri honetan bizi dugun metahistoriaren oinarriaere oinarri berdinetan funtsaturik, garai batean Espainia eta Jainkoa salbatzeko? 1936an?, eta bestean Euskal Herria eraikitzeko, gure herritarrak ez dira gelditzen eta asetzen
|
jendea
hiltzeak dakarren hondamendiaz. Atzo Ernest Lluch historialari trebea eta Euskal Herriaren aldekoa hil digute.
|
|
objekturen batek, adierazleren batek adierazi bakarrera hurbiltzen gaituenean. Adibidez, gurutzea, berez
|
jendea
hiltzeko zena, kristautasuna adierazteko erabili ohi da; ilargia, gaueko argia dena, arabiar kultura adierazteko erabiltzen ohituta gaude.
|
|
Artean Camusen La peste ko Paneloux bezalakoa bainintzen: estudioetako gizona,
|
jendea
hiltzen ikusi gabekoa, anatomiako praktiketan gorpu izoztu bat baino gehiagorekin ibili behar izan genuen arren. Jendea hiltzen ikusi nuenetik, ordea, duda egin nuen marxismoaz eta duda egin nuen guztiaz.
|
|
estudioetako gizona, jendea hiltzen ikusi gabekoa, anatomiako praktiketan gorpu izoztu bat baino gehiagorekin ibili behar izan genuen arren.
|
Jendea
hiltzen ikusi nuenetik, ordea, duda egin nuen marxismoaz eta duda egin nuen guztiaz. Eta klaseen arteko borrokari antzemateko, edo herri aberats eta pobreen arteko desberdintasun kriminalari, ez nuen eta ez dut, bestalde, marxismoaren beharrik.
|
2003
|
|
Hala da bai. Ez dut ulertzen zergatik jendeak
|
jendea
hil behar duen, zergatik otsoak otsoari bezala aritzekoa den bere ideien defendatzeko.
|
|
Guztietanba rrega rriena, Irakera demokrazia eramateko AEBetako gobernua ren konpromiso sakona. Diktaduratik edo ustelkeria ideologikotik askatzeko
|
jendea
hiltzea, jakina, AEBetako gobernua ren aspaldiko kirola da. Latinoamerikan inon baino hobeki dakite hori.
|
2004
|
|
Era honetako gerra egiteko zailtasunak egon daitezke. Hala nola, disziplina bat eta nukleo txikietan antolaturiko taldeak beharrezkoak dira; geografia garrantzitsua da gerrileroen arteko komunikazioa eta koordinazioa zail baititzake; hiriak dira azken betetzen dituzten guneak eta hemen aurkitzen dira normalean herrialdeko elementu nagusiak; etsaiek izuaren mehatxua erabil dezakete (tortura...) etab. Mota honetako borroketan bonba nuklearrak(
|
jendea
hiltzea) ezin dira gerra irabazteko mehatxu bezala erabili, ez delako zilegi etsaia errendiaraztea.
|
|
–Borrokatik kanpo erran nahi duzu... Armarik gabeko
|
jendea
hil zenuen?
|
|
Bonbek herriko zubia ukitu ere ez zuten egin!
|
Jendea
hil beste helbururik gabeko erasoa izan zen. Eta nola hil zituzten, aita!
|
|
–Ez da horrelako ezer. Oso garrantzitsua da –fisikariak bizkarra ematen ziola ikusita, erasotzea erabaki zuen Josebak–
|
Jendea
hil dute lortzearren.
|
|
familian hurbilago, lanean hurbilago, jaietan ere hurbilago. Ez zen
|
jende
hila ordukoa! Handiak asmatzen zituen edozein ospakizun zela-eta.
|
|
Eta batzuetan kanoiak. Eta baita abioiak ere inguru guztiak metrailatzen eta mota guztietako animali
|
jendea
hiltzen. Abioi horietako bat hemen inguruko mendi batera erori zen.
|
|
Ez duzue ikusten zer egiten ari zareten gure ametsekin?
|
Jendea
hiltzen ari zarete, Euskal Herria hondamendira eramaten ari zarete. Zuek euskaldunon ametsak traizionatu dituzue, hik ikurrina paratzean Bazter traizionatu duan bezala".
|
|
"
|
Jendea
hiltzen ditek gure izenean, eta jada nik ez zekiat zeren alde nagoen. Hiltzearen aurka nagoela zekiat bakarrik.
|
2005
|
|
" Denek baditugu gure kontradikzioak. Nik badakit tabakoak
|
jendea
hiltzen duela, baina ez dut axolarik horren gainean. Guk ere bizi behar dugu.
|
|
400 milioi
|
jende
hil da berrogeita hamar urtez aro aldaketaren ondorioz, Osasunaren Munduko Erakundearen txosten batek erraten duenaz28 Hogei mila 2003an, Frantzian, berean, hiruetan hogei milioi euroko makurrekin29! Baina gure aldia ez deno...
|
|
Itsasikarak eragindako hondamendiari aurre egiteko funtsen mobilizazioak erakusten duenez, “borondatea dagoenean, gauzak egiteko modua aurkitzen da” esan zuen Batasuneko Gizarte Gaietarako komisarioak, Bience Gawanas abokatuak, Abuyan, Nigeriako hiriburu federalean, egiten den UAren IV. Gailurraren esparruan. “Guk ere (Afrikan) badugu tsunami moduko hondamendi bat hiesaren forman, eta gai izan behar dugu gaixotasun hori geldiarazteko behar diren funtsak biltzeko, duela hamarkada batzuetatik
|
jendea
hiltzen aritu baita”, gogoratu zuen Gawanasek. Komisarioak zehaztu zuenez, Afrikako liderrek uste dute tokiko baliabideen mobilizazioa nazioarteko komunitateak HIESaren, tuberkulosiaren, malariaren eta kontinenteko beste gaixotasun infekto kutsakorren aurkako borrokarako bideratzen dituen funtsei gehituta egin behar dela.
|
|
Andde arrastatu aurreko urteetan Ttottek ez zuen
|
jendearen
hil gutizia ulertzen, baina orain ospitalean zegoela, ohe burdinei estekatua eta pildorez kunkurino emokatua konprenitzen zuen, bera ere hortik pasatua zelako. Ezen Manezen ehortzetatik landa, Andderen sustengu komiteko kideek mutikoa erabat baztertu zuten, beti arre alde zebilen astoa bailitzan.
|
|
– Ordu hartan berean, lur ikara erraldoia garatu zen munduan; lur ikara horren karietara hiriaren hamarrena erori zen eta zazpi mila
|
jende
hil ziren, eta izuz harritutako besteek zeruko Jainkoa auspez goretsi zuten.
|
|
Oroit hiza duela bi egun, piztia eta mamu istorioak bazterturik, Mendiko Predikua irakurri haugula? Jadanik hitz hauek iltze zeuzkeat arima zokoan, orduko goizeder hura, gerlarik,
|
jende
hilik eta torturaturik ez bailitzan, denak etxean bagina bezala... Baina ez gaituk etxean...
|
2006
|
|
Edward Denisonek bere artikuluan aipatzen duen gerra ordea 1998 2000an gertatu zen. 100.000
|
jende
hil zituen gerra honek eta beste ehunka milaren ihesa eragin. Gerra hori ez zen jokatu, Afrikan ikusi ditugun beste gerra asko bezala, matxete eta AK fusilez.
|
|
historia ere bukatu omen da, eta ez da eta ez da izanen estatuen aurka altxatzeko zilegitasunik. Estatuek bai, horiek badute biolentzia erabiltzeko eskubidea... eta ederki erabiltzen dute; hogeigarren mendean, diotenez, estatuen arteko gerlek 110 milioi
|
jende
hil dute... eta estatuek beraiek beren mugen barnean... 170 milioi hil dituzte.
|
|
gazteleraz 1491 Una nueva historia de las Americas antes de Colon darama izenburu. Liburuak erakusten du zein azkar hedatu ziren europarrek ekarritako eritasunak eremu zabal haietan; gaitz berri horietarako prestatu gabe egotean, oso urte gutxian milioika
|
jende
hil ziren bertan, leku batzuetan oso denbora laburrean populazioa lehengoaren laurdenera jaitsiz. Gainera, epidemiak indijenen artean zabaldu zirenean, gaitzak aurrea hartzen zien konkistatzaileei sarritan:
|
|
Baina ez dirudi horren alde daudenik. Eta indiarrek ez baldin badituzte antiretrobiral hauek produzitzen Etiopian
|
jendea
hilko da oraindik ere, haurrek umezurtz hazi dute, baina horrek ez dio inori lorik kenduko.
|
|
Herrialde garatuetan hilkortasun kausa nagusia gaitz kardiobaskularrak dira baina,
|
jendea
hiltzeaz gainera, hamaikatxo ezintasun eragiten dituzte eta sekulako ondorio sozioekonomikoak dakartzate.
|
|
Une batez pentsamendu bitxi bat bururatu zitzaion: zenbat
|
jende
hilko ote zen halako ikuskizunik sekula ikusi gabe. Palmazko teilatuko bungalowaren terraza zabalean eserita, polizia ohiak sorbaldak uzkurtu zituen.
|
|
Edo alderantziz. Kaltegarria dela, ez al nuen bart telebistan ikusi zenbat
|
jende
hiltzen den tabakoaren eraginez; beraiek ez daukatela zertan nire ke txarrak irentsi beharrik; neure burua hil nahi badut, ezagutzen dituztela metodo azkarragoak; hamabost urte banitu, ulertuko luketela nire burugabekeria, baina adin honetan, gaixotzen banaiz, ez espero izateko beraien laguntzarik, bakardadean itoko naizela; txikiei hori erakutsi nahi al diedan. Ez dago jasaterik erauntsia.
|
2007
|
|
Auzoa aspaldi desagertu zen. Istripu bat izan zen eta hainbat
|
jende
hil zen. 1970 inguruan gertatu zela esango nuke:
|
|
Batak tiroak botatzen zituen, besteak, elkartasuna bilatzen, dirua biltzen. Gordin esateko, dirua biltzen zuen, armak erosi eta batak bestea hiltzeko, ze armak inguratzen dituzunean horretarakoxe da,
|
jendea
hiltzeko.
|
|
XV. mendean jendeatuberkulosiak jota hiltzen zen, baina horrek ez du esan nahi bortizkeria zegoenik, garai hartako baliabideekin eta medikuntza ezagutzekin saihestezinak baitzirenheriotza horiek. Gaur egun gaixotasun horrek
|
jendea
hiltzea, berriz, bortizkeria da, heriotza horiek saihesteko adina baliabide eta ezagutza daude eta.
|
|
Galdutako aukera izan zen. Aldi hartan egia esan banio don Hipolito erretore zuhurrari?, gerrako gertaera larri batzuen berri izan dut, eta susmo bat daukat, galdera bat etortzen zait gauero,
|
jendea
hiltzen ibilitako gizon baten semea ote naizen??; aitorpen hori egin banio, agian, sendabidean jarriko zatekeen nire arima (Atxaga, 2003: 95).
|
|
Saihetseko mahaian bikote frantziar batek agerroi irekitzen zuen egunkariaren tituluak presaka irakurri nituen: Bombayn zazpi bonbek trenean berrehun
|
jende
hil zituzten, Israelek Libano hegoaldea eraso zuen, eta frantziarrak harro ziren Zinedine Zidanek Materazzi italiar kesoari eman zion buru kolpeaz, aburukien arabera, ehunez hiru hogeiek txalotzen omen zuten futboleko izarraren jestu larria. Zidane gizagaizoa iraindu zuen italiar salbaiaren aurka zeuden denak, bi hamarkada zuela guztiek Schumacher atezain alemana laidoztatu zuten eran.
|
2008
|
|
18/ 98 auziarena eskandalagarria da, Josi, bai, hala da, estatu demokratikoaren araurik oinarrizkoenak urratzen ditu, bai, hala da baina hil zituzten guardia zibilen heriotza ere eskandalagarria da, eta uste dut bat ez salatzeak bestearen salaketari indarra kentzen diola. Eta denbora dezente doa gure izenean
|
jendea
hiltzen dela. Gure izenaren kontra ere jendea hiltzen da, legeak urratu...
|
|
Eta denbora dezente doa gure izenean jendea hiltzen dela. Gure izenaren kontra ere
|
jendea
hiltzen da, legeak urratu...
|
|
Azken galdera bat orain Jose Inaziorentzat. Telekinesiaz hots pentsamenduaren indar hutsez, eta inor ohartu gabe
|
jendea
hiltzeko ahalmena bagenu guztiok, zenbat denbora iraungo luke gizateriak?
|
|
200.000 herritarren heriotza eta beste milioi erdiaren ihesa eragin zuen 36 urteko gerra 1996an bukatu zen. Baina bake denboran kriminalitateak gerrateak adina
|
jende
hiltzen du. Agintariek gaixtaginen aitzakia egiten duten arren, adituek uste dute garbiketa sozial eta etnikoak jarraitzen duela.Joy Agner gazte iparramerikarra da unibertsitaterako lan bat prestatzen ari dena.
|
|
Ez da inoiz erraza izan amnistiaren aldeko aldarrikapena aurrera eramatea. 70.eta 80 hamarkadetan amnistia aldarrikatzeagatik
|
jendea
hiltzen zuten kalean. Honek zailduko du salaketa egitea, baina ez dut inolako zalantzarik aurrera jarraituko dugula.
|
|
Adibide bat: orain bost urtetik, Estatu Batuek Irak inbaditu zutenetik, zenbat
|
jende
hil den inork ez daki. Berriki, armada iparramerikarrak Zoriah Miller kazetaria kanporatu du bertatik hildako marinen irudiak argitaratzeagatik.
|
|
Istripu bakarra 25 urtean ez dago txarto. Begira autoan zenbat
|
jende
hiltzen den. Pasa den asteburuan hil ziren 40 bat pertsona.
|
|
Jakintsuen kontzeptuek eman dute nuklearra. Lehergailu atomikoari segundo bat aski izan zaio 100.000
|
jenderen
hiltzeko Hiroshiman(...).
|
|
Halere, Espainiako Gobernuak eta epaileek daukaten jarrerak ere ez dute tratamendurik ematen daukagun minbiziari. ETAk
|
jendea
hiltzen darrai, eta Gobernuak, epaileek eta zenbait erabaki eta jarrera politikoekin justizia hemendik oso urrun eraman dute.
|
|
Hitz egitea baldin bada konponbidea bilatzeko modu bat edo modu bakarra, zergatik hitza bahitu, zergatik
|
jendea
hil. Hau da gure ondorengoei utzi nahi diegun etorkizuna?
|
|
Bere proiektua «Estatuei inposatu nahian» ari da erakunde armatua, Arriolaren irudiko. «Europako Batasunean azkenengo bazterra gara beldurrak eraginda bizi garena; mehatxu egiten dena; jazarpena dagoena eta pentsamoldeengatik
|
jendea
hiltzen dena».
|
2009
|
|
Orain hemen egiten duten bezala. Eta gerrak beti segitzen zuen,
|
jendea
hiltzen zen. Kalean aljeriar izatea ez zen batere goxo, biziki gaizki ikusiak ziren, baziren atentatuak haien kontra... baina une batean, ez dakit nola, altxatu ziren, ez ziren gehiago bazterretik pasatzen.
|
|
Oso axolagabea da duela asko benetako euskaldunak ez garela eta,
|
jendea
hiltzen dagoen talde bat dagoelako, azpimarratu du.
|
|
Eloisarekin batera Euskadira itzuli zen assurinien herrixkan ur putzua eraikitzeko dirua biltzeko asmoz. Edateko ura ez izateagatik
|
jendea
hiltzen ari dela ozen esan nahi dugu. Ba al dago kultura egiteko modu hoberik herriak anaitzea baino?.
|
|
Eloisarekin batera Euskadira itzuli zen assurinien herrixkan ur putzua eraikitzeko dirua biltzeko asmoz. Edateko ura ez izateagatik
|
jendea
hiltzen ari dela ozen esan nahi dugu. Ba al dago kultura egiteko modu hoberik herriak anaitzea baino?.
|
|
–Inor egon liteke kontu honegatik
|
jendea
hiltzeko prest? –sartu zen Xabier?.
|
|
Familia enpresa txikia da, Francorekin lehen eta geroago eraikuntzaren boom az ederki aberastu zena. Haien negozioak seguruenik ez dira arras garbiak izanen, eta herrialdeko politikari bat baino gehiago izanen dute nominan, baina ez dira
|
jendea
hiltzen ibiltzen. Erran bezala, halakoak Chicagon gertatzen ziren, ez Nafarroan.
|
|
–
|
Jendeak
hiltzeko beldurra du, baina ez dakit zergatik, hain ongi bizi badira fantasmak, haizearekin batera hegan, hara eta hona. Orduan, zera da, jendeak ez duela sinesten, bestela ez da posible:
|
|
Goldeak tanke bihurtu bai, hiltzaile nazkagarri horrek! Edo ez al dakizu zenbat eta zenbat
|
jende
hil duen, milioiak eta milioiak??
|
|
Hienen gorotza kare itxurakoa da, zuria, apurtuz gero haustu egiten da.
|
Jendeak
hil hautsa dela uste du.
|
|
Halakolekuan zenbait gorpu aurkitu diren, zer gertatu ote zen... eta abar azaleratzean, gauza horiek guztiak etorkizun bati begira azaltzen hasten direnean hirugarrenbelaunaldiko biloba horien erresistentzia ahultzen laguntzen du. Zure aitite edozure birraitita izan baldin bazen zenbat
|
jende
hiltzeko agindua eman zuena, normala da hori guztia ezerosoa izatea, baina, hori prozesu oso baten barruan ikustenbaldin bada eta izandako ondorioak gainditzeko moduan egon gintezkeela ikusita, horri buelta ematen dion jende asko egoten da. Prozesu kolektibo bat izanik, egiakaskotan erresistentziak ahultzen laguntzen du.
|
|
Zubielaren esanetan, hori pozgarria bada ere, urte bateko kontua da, eta ez bilakaera baten isla. Oraindik ere 2005ean adina
|
jende
hiltzen da lanean, gogoratu zuen. Lan istripu larrien jaitsiera nabarmenagoa da, baina, haren hitzetan, datu hori ere ez da dirudien bezain ona.
|
|
Egoera oso zaila da. Egunero ari da
|
jendea
hiltzen, Sri Lankako armada erasotzen ari delako. Gu bonbardatzen ari dira, egunero egunero.
|
|
1918 Udalak erabaki zuen festak eta feriak bertan behera uztea. Arrazoia urte hartan hainbeste
|
jende
hil zuen gripe epidemia izan zen. (El Pensamiento Navarro,). 1929 La Voz de Navarra egunkariak herrian zabaldua zegoen zurrumurru baten berri eman zuen:
|
|
Nik ahal izan nuen moduan grabatu nituen irudiak, gutxi jakinda ere.
|
Jendea
hiltzen eta odolez gainezka ikusten nuen, eta kontatu beharra nuen. Ia ez dut ezer gogoratzen, baina zauritu egin ninduten.
|
|
Goldeak tanke bihurtu bai, hiltzaile nazkagarri horrek! Edo ez al dakizu zenbat eta zenbat
|
jende
hil duen, milioiak eta milioiak...?
|
|
Dokumental honetan frankismo garaiko azken hiru borreroak azaltzen dira, ardo botila baten inguruan, euren lanari buruz hizketan, lasai: noiz hasi ziren lanean, jornala zenbatekoa zuten, zenbat
|
jende
hil zuten epaileen aginduz. Ikaragarria da dokumentala.
|
|
Armak hartu ere bai?
|
Jendea
hil ere bai?".
|
|
Lehentxeago, Astrik tifusa aipatu duelarik, andre zaharrak bere higuina adierazi du, bere errukia ere,
|
jendea
hiltzen ari delata: auzo haietako kiretsa...
|
2010
|
|
Ostalarien aurkakotasunari dagokionez, Osasunaren Mundu Erakundeko presidentearen hitzetan, arau berriak ez ditu galerak ekarriko ostalarientzat. Bere ustez, negozio batek aurrera egiteko tabakoak
|
jendea
hiltzen jarraitzea ez da bidezkoa. Heriotzei ezin zaie salneurria jarri, esan du.
|
|
hain zegoen misterioaren edertasunarekin liluratuta, bere burua agnostikotzat zuen arren. Aitortu ere egiten zuen, ikuspuntu horretatik, erlijiodun sentitzen zela, baina, Spinozak bezala, ez zuen Jainko pertsonal batengan sinesten, zeinak sariak eta zigorrak banatzen dituen, edo
|
jendea
hilda gero pitzarazten, beldurrak eraikitako irtenbide horiek espiritu ahulen berekoikeriatzat jota. Ulertzen dut Einsteinen emozioa, ni ere hunkitu egiten bainau egunsentiak, baina bakoitza den bezalakoa da, eta nik zer egingo dut, baldin eta eguzkiaren itzalean eskorpioi itsusi bat agertzen bazait, zirkulu distiratsuari puntu beltz lodi bat jartzen diona?
|
|
Aitak bizitza osoan erakutsi zigun hondamendiari berari ere aurre egiteko gai zela?. Jakin nahi nuke Titaniceko hartan ere zenbat
|
jende
hil ez ote zen, burua galdu eta borroka ez egiteagatik?, entzuten genion behin baino gehiagotan umetan, halako zerbait?, baina ez zuen gertakari larri hura gainditu.
|
|
baimena ematen ziela;
|
jendea
hiltzeko. Manifestaldietara
|
|
zure hiletan izan naiz gaurmaite dudan
|
jendea
hiltzeko joera daukathorixe da dena.umetan hasi nintzenauto istripu batean hil nituen ama eta aitanegarrez eman nuen gau osoahasieran mingarria zitzaidannire logelako atea zabalik uzten nuenetortzen ez ziren gabon musuen zain
|
|
Einsteinena, beharbada, beste kasu bat da... hain zegoen misterioaren edertasunarekin liluratuta, bere burua agnostikotzat zuen arren. Aitortu ere egiten zuen, ikuspuntu horretatik, erlijiodun sentitzen zela, baina, Spinozak bezala, ez zuen Jainko pertsonal batengan sinesten, zeinak sariak eta zigorrak banatzen dituen, edo
|
jendea
hilda gero pitzarazten, beldurrak eraikitako irtenbide horiek espiritu ahulen berekoikeriatzat jota. Ulertzen dut Einsteinen emozioa, ni ere hunkitu egiten bainau egunsentiak, baina bakoitza den bezalakoa da, eta nik zer egingo dut, baldin eta eguzkiaren itzalean eskorpioi itsusi bat agertzen bazait, zirkulu distiratsuari puntu beltz lodi bat jartzen diona...
|
|
Aitak bizitza osoan erakutsi zigun hondamendiari berari ere aurre egiteko gai zela —" Jakin nahi nuke Titaniceko hartan ere zenbat
|
jende
hil ez ote zen, burua galdu eta borroka ez egiteagatik..." entzuten genion behin baino gehiagotan umetan, halako zerbait—, baina ez zuen gertakari larri hura gainditu. Oi, nola oroitzen ditudan haren joan etorriak, batean hilaren gelan sartzen zela, bestean ateratzen... zuk ere oroituko dituzu, Gabino, biharamun goizean iritsi baitzinen Elorrietako komentutik.
|
|
Baina, estrategia polizialak, berak bakarrik, balio dezake indarkeria amaitzeko? ETA xantaian eta
|
jendea
hiltzen diharduen klana balitz, bai. Baina geure burua engainatzea litzateke hori.
|
|
Exiji diezaiogun ETAri behin betiko desager dadila gure bizitzetatik. Exiji diezaiogun utzi diezaiola
|
jendea
hiltzeari. Esan diezaiogun ETAri adin nagusikoak garela geure kabuz erabakiak hartzeko, eta nahi duguna geure kabuz egiteko.
|
|
Oso gogoan zeukan Miguel maisuak falangistez esaten zuena: Espainian zeuden eskuindar talde guztietatik, haiek zirela intelektualenak, poeta eta artista asko zebiltzala haien artean, eta
|
jendea
hiltzen hasten zirenean errukirik gabe hilko zutela," idealistak eta militarrak nahasten direnean beti gertatzen den bezala". Baieztapenak, entzundakoan exageratua iruditu bazitzaion ere, zentzu betea zuen ordurako, nahiz gerra hasieratik hilabete besterik ez izan.
|
|
Galdutako aukera izan zen. Aldi hartan egia esan banio don Hipolito erretore zuhurrari —" gerrako gertaera larri batzuen berri izan dut, eta susmo bat daukat, galdera bat etortzen zait gauero,
|
jendea
hiltzen ibilitako gizon baten semea ote naizen" —; aitorpen hori egin banio, agian, sendabidean jarriko zatekeen nire arima. Loiolako gizona zen partez, gizon praktikoa ere izango zen don Hipolito, ez zuhurra soilik:
|
|
Kristaugoaren izenean
|
jendea
hiltzera zihoala azaldu zuen bedederatzigarren bertsoan:
|
|
Gu onetan gaude, soldaruak onelako lanetan jari bear lituzketela, otsoak eta diran basa piztiak bilatzen eta iltzen, ez kuarteletan alperkerian egoten, ez eta gaitzik egin ez diguten
|
jendeak
iltzen, jende oiek musu beltz edo musu gorri badira ere".
|
2011
|
|
Gogoan ditut hiru: Barrionuevo, Gonzalezen barne ministro ohia, estatu terrorismoa justifikatzen eta onartzen, esaten estatuak
|
jendea
hiltzea zilegi dela eta bere garaian, besteetan bezala, hori gauzatu zela; Carod Rovira Aznar seinalatzen, ETArekin izan zituen hizketaldiak Abc egunkarian agertu zirela eta filtrazioaren egile gisa; eta, berrikiago, Egiguren, ETAren jarduera laster, legegintzaldi honetan bukatuko dela esan bakarrik ez, jakin badakiela ziurtatzen.Ez da ahaztu behar Otegirekin ere elkarrizketa izan zuela, 2009an, ... Besterik da elkarrizketa hura nola pasa zen, tarteka manera txarretan, nire iritzirako.Aurtengo denboraldia ere indartsu hasi du Evolek.
|
|
Wikileaksekin zera ulertu behar da: Mendebaldea onespen gutxiko gerrak egiten ari denean, herrialdeak okupatzen,
|
jendea
hiltzen... beti egongo dela higuingarria irudituko zaion norbait establishment barruan, filtrazioak egiteko prest. Pentagonoko paperak filtratu ziren Vietnamgo gerran; Wikileaksek orain publikatu dituen dokumentuok Iraken ibilitako soldadu estatubatuarren eskutik iritsi dira haien eskuetara.
|
|
Bai eta zinema eta antzerkia erreprimitu zituzten, autozentsurarik ez zegoenean. Hortaz gain, larriena zen
|
jendea
hiltzen zutela, edo desagertzen zirela, zinema zuzendariak artean.
|
|
–Barkatu, don Salustio, baina, biraorik eginen ez banu,
|
jendea
hiltzen hasiko nintzateke, hain bainaiz jenio bizikoa!
|
|
–Horixe dute txarra gerrek,
|
jendea
hiltzen dela. Beckek sorbaldak goratu zituen?. Baina hizpidetik aldentzen ari gara.
|
|
“Jakina, elikadura nahasteek ondorio fisiko larriak dituzte”, esan zuen Jon Arcelus ikertzaile nagusiak. “Azterketa horrek ezin izan zuen identifikatu zenbat
|
jende
hiltzen zen, baina ez dago zalantzarik horren atzean zeuden arrazoiak gaixotasunaren arazo fisikoekin lotuta zeudela”, esan zuen. Ikertzaileek 1966tik 2010era bitartean argitaratutako 36 ikerketaren meta analisia egin zuten, eta mota horretako nahasteak zituzten 17.000 pertsona sartu zituzten.
|
|
Izaki hura buztinez moldatu zuen, eta bizi arnasa emate aldera, hebreerazko Emet (egia) hitza grabatu zion bekokian. Hasiera dena ondo joan zen, baina Golema hazi ahala, gero eta indartsuago egin zen, bortitzagoa, eta
|
jendea
hiltzen hasi zen kontrolik gabe. Löw errabinoak izaki beldurgarri hura akabatzea erabaki zuen, eta horretarako, lehen hizkia ezabatu zion bekokitik, eta Met (heriotza) hitza utzita, buztin puska bizigabea bihurtu zuen berriro.
|
|
–Eta
|
jendea
hil behar duzue horretarako? –egotzi zion neskak.
|
|
Hauxe itaundu nion gero Aztiari?: Eta gazte
|
jendea
hiltzen dute beroriek, haien odola jainkoei eskaintzeko?
|
|
Eta gero, gertatzen direnak gertatzen dira. Zientoka, milaka
|
jende
hiltzen dira, hiltzen dituzte, eta azkenean, desastre eta disparate horren guztiaren ondoren, eta hasieran zer zegoen. Ba erretorika handi bat heriotzari lotua, heriotzaren baloreak eta kasu batzuetan lehen esan duguna, nazionalismoari eta beste gauza batzuei lotuta.
|
|
– Nahiz eta diru hori gero armak erosteko erabili eta arma horiekin
|
jendea
hil?
|
|
Errepiderik onenak eta autorik onenak, eta abiadura mugarik ez autopistetan... Zenbat
|
jende
hiltzen da gurean. Zenbait ideia muturreraino eraman zituzten, ados; baina ez al genizkieke nazien kanpoetan hildakoei azken hirurogeita hamar urteotan Hitlerren errepideetan hil ez diren guztiak deskontatu behar, adibidez?
|
2012
|
|
Lehen susmoak baino ez zeuden. Arin argitu zirela uste dut, GALek bertze bi urtez
|
jendea
hiltzen segitu zuelako. Edo berandu, bi urte gehiago iraun baitzuen GALek.
|
|
Haatik, kontrabandisten artean nolabaiteko errezeloa bazen jendearekin kontrabandoa egiterakoan, Arburuaren hitzok adierazten dutenez: " Nire aitatxik beti erraten zion nire aitari ez pasatzeko ez armarik, ez pertsonarik; armek
|
jendea
hiltzen dutelako eta pertsonak solasean aritzen direlako". Kontrabandisten artean etika kode bat zegoela gaineratu digu, nahiz eta betiko lez egonen zen bakarren bat errespetatuko ez zuena.
|
|
Eguerdi hartan, tabernatik atera bezain laster, heriotzarekin obsesionatuta zegoela pentsatu zuen. Manuelen ama hilda, argazkiko
|
jendea
hilda...
|
|
–Ez dago esan beharrik, ordea! Ematen du
|
jendea
hiltzeko deseatzen zaudela, txoroa!
|
|
4.Itsasoko edo aireko operazio militarretan, gatazkan dagoen alderdi bakoitzak, gatazka armatuetan aplikagarri diren nazioarteko zuzenbideko arauen arabera dagozkien eskubide eta betebeharrekin bat etorriz, bidezko arreta neurri guztiak hartu ditu biztanleria zibilean
|
jendea
hiltzea saihesteko eta izaera zibila duten ondasunei kalteak saihesteko.
|