|
2000
|
|
|
Ez zegoen keari ihes egiteko modurik; ziegako ohean etzan nintzen.
|
Jendea
han zebilen batera eta bestera, ahal zuen moduan. Rekalde etortzen zitzaidan tarteka, ea zer moduz nengoen galdetzen.
|
|
|
Oso animatua egoten zen Alde Zaharra igande goizetan batez ere. Gazte eta zahar, nahasian ikusten zen
|
jendea
han. Hala ere, bazen nahasmen hartan murgildu gabe Alde Zaharrean, Bulebarrean eta inguruetan beti elkarrekin ibili ohi zen bikote bat, anaia bi.
|
|
2001
|
|
|
Orainago,
|
jendea
han zenbaitek nahi genuen baino presakago hasi da ibiltzen, brûler les étapes nahi dutelako, ez hango eta bestetango erabakietan gelditu bertan goxo. Beharra ere bazegoen, egia esan.
|
|
2004
|
|
|
Autoa hemendik, autoa handik, norako ote du hainbeste presa jendeak? Jendea hemen,
|
jendea
han, jendea, jendea, jendea... Eta herria?
|
|
|
Arratsaldean, adibidez, herri batera ailegatu gara, egonda nengoen bertan nire amarekin, azokan erosten, baina bere itxura bestelakoa zen. Orain suntsituta dago eta
|
jendea
han eta hemen sakabanatuta. Aita eta biok ondoko zuhaitz batzuen babespean jarri gara, baina berak lo hartu duenean, herrira gerturatu naiz.
|
|
|
Sentimendu indibidualetatik haratago, herri oso baten, kolektibo edo gizatalde baten ahotsa nahi du izan eta haiei zuzentzen zaie etengabe. Idazten duen oro herritarrei, jende xeheari, langile eta laborariei zuzendurik dago, sekula ez
|
jende
han di eta jakitunentzat.
|
|
2005
|
|
|
Bai, ni australiarra naiz. Gomutatzen naiz euskaldunak elkarrekin egoten zirela San Inazio egunean eta holakoetan, hemengo kantuak kantatu z... Hemengo
|
jendea
han, eta euskaldunak zirela esaten zuten beti. Gure aitak 35 urte edo egin zituen han eta, beti, euskalduna zela esaten zuen.
|
|
2006
|
|
|
Erosteko ohiturak aldatu egin dira. Jendea ez dator erakusmahaira, mahaiak kendu egin dira,
|
jendea
han dabil, batetik bestera, erosten. Horregatik esaten dut beste mundu bat dela, ohiturak aldatu egin direla.
|
|
2007
|
|
|
Nahikoa plaza dago inguruan, arbolaz beterik eta
|
jentea
han eta hemen, jesarrita, berbetan, zutunik, umeakaz ikusten da. Jenteari begira nagoala, aurreko gaueko taxisteak esan eustana gogoratu dot.
|
|
2008
|
|
|
Tabakalera horregatik definitzen dugu fabrika bezala, erakusketa nagusiek maila horretan jokatu dute, hori delako eskaparatea eta hor jokatzen da nazioarteko erakarmena, baina funtsean guretzat inportanteena fabrika izatea da:
|
jendeak
han aurkitu ditzala lekuak, baliabide teknikoak eta testuinguruak lan egin ahal izateko. Eta horretan bai jende guztiari zabaldu behar zaiola, jende askorentzako interesgarria egiten ez badugu hutsik egongo delako.
|
|
|
" Nazioartekoa izan behar duenez, bertako jendea kanpoan geratzen da" horretan ez erortzeko aukera ematen digu kultur zentro izateak. Oso inportantea da erakusketa handiak daudenean, ikusleak erakartzen ari zarenean,
|
jendea
han lanean egotea, kontaktuak modu naturalagoan egin ahal izateko eta bestelako solaskideak izateko.
|
|
|
Eguzkia itsasoan sartzen hasia zegoen ordurako, baina giroak ez zuen behera egin. Alderantziz,
|
jendea
han eta hemen ikusten zen kontzertuetan: batzuk ogitartekoekin, besteak afaria geroagorako uzteko asmoz.
|
|
|
Ikusgai izan dira herrian Udalak kiroldegi zaharrerako zabaldu zuen ideien lehiaketako hiru proiektuak; zein baino zein itxurosoago, paperean behintzat, Eskolondo kulturgunerako planak. Baina Eak, eguneroko bizitzan, ez du gutxieneko baldintzak betetzen dituen lokal bakar bat ere ikastaro edo saioetarako, ez umeak bertan atertuta egon, jolastu, edo kirolean ibiltzeko, ezta
|
jendea
han biltzeko ere. Liburutegirik ez dago.
|
|
2011
|
|
|
–Zera, amaierarik ez eukien zigor lekuak zuazan hango pinudiak, Landetakoak; tragedia larria bizi juan gure
|
jendeak
han?
|
|
|
Ikuspegi itsua da, ordea, hori:
|
jendeak
han jarraituko du bizi izaten, baina beste zerbait izango da handik aurrerako gizatalde hori, ikuspegi etnolinguistikoaren eta, are, soziokulturalaren aldetik? .
|
|
|
Askotan ere web orriak egiten dituzte, non irudiak eta trailerra ikus ditzakezun, edo pelikularekin zerikusia duten jokoak eskegitzen dituzten. Hori guztia
|
jendea
han sar dadin, eta gero pelikula ikustera joan dadin. Intriga sorrarazteko.
|
|
2012
|
|
|
Orain duela 30 urte Etxahunen pastoralak ekarrarazi nituen Donapaleu eta Irisarri aldera, eta ez genuen holako despendiorik egiten. Hartzen genuen gune bat non patartxo bat bazen, eta
|
jendea
han jartzen zen, lurrean. Pastorala ez da eginik sobera kostatzeko, ez sos egiteko ere.
|
|
|
Eguna ospatzea galarazota egoanean,
|
jentea
han batzen zan isilean eta han egiten ebezan mitinak eta ospakizunak.
|
|
2013
|
|
|
Goizean euria izan zen nagusi, baina ekitaldiaren hasierarako, magia bailitzan, atertu egin zuen, koloretako tapiza desagerraraziz. Bazen
|
jendea
han: batzuk herritik kalejiran etorri ziren, buruhandi eta erraldoiekin; besteak lanean zebiltzan kamara edo mikrofonoarekin; zenbait andoaindarrek, berriz, txalaparta, dantza edo abestea zuten eginkizun.
|
|
2014
|
|
|
Azken entsegura joan ginen, ostegunean. Eta, egia esan, egundokoa izan zen eskailerak igo, frontoira iritsi eta horrenbeste
|
jende
han elkartuta ikustea.
|
|
|
froga errealak. Baina
|
jendeak
han bilatzen duena ez da zerbait berria ikastea, ezta gogoetarako pizgarri bat ere, eta are gutxiago kritika bultzatzen duen praktika artistikoa. Sinboloa bilatzen du:
|
|
|
harrigarri, lurtiarra ez baita kasik.
|
Jendea
han da bahitua adi. Eta estudioak ordaintzen dira gure manifetatik atera butigetarik ikasteko ez dugula kultura gorarik.
|
|
|
Eta zer egiten du
|
jendeak
han?
|
|
2015
|
|
|
Gehiegi pentsatu gabe hasia zen, antza, han lekua izango zuelakoan, baina arte lanaren izkina eta angelu arraroek jarduna zaildu zioten. Atzera ezin zuen egin orain ordea, eta horregatik zegoen
|
jendea
han, erorketaren zain.
|
|
|
|
Jendeak
han egon nahi du, urtero.
|
|
2016
|
|
|
Hain ugaldu ziren, lurraren lau izkinetara iritsi zirela, itxura desberdineko
|
jendea
han hemenka agerraraziz, batez ere beltzak eta ilun xamarrak, eguzkiaren indarraren arabera.
|
|
|
Ane Pareko tabernara noa.
|
Jendea
han egongo da.
|
|
|
Itsas erdian, txalupa batean ikusten nuen ene burua, akitzerik ez zuen zelai luzean galdua. Isiltasuna entzuten zen, ez zen
|
jenderik
han, ez zen errepiderik (lurrezko bideak bakarrik), ez zen telefonorik, galtzeko toki paregabea. Han ibili zen Marie ezkon berritan, eta Joan alabatxoa ere bere anaiekin, milaka ardiren inguruan.
|
|
|
Berehala. Mirakulu bat da ba,
|
jendea
han bizirik egotea. Orain, zenbait aldiz pentsaketan jar eta, leku hartarik jendea bizirik jalgitzea!
|
|
|
Berehala. Mirakulu bat da ba,
|
jendeak
han bizirik egoitea. Orain, zenbeit aldiz phentsaketa jar eta lekhu hartarik jendea bizirik jalgitzea!
|
|
|
Rio de Janeiro deitu zuten tokia, janeiro hitz hori urtarrilarena izanki portuges mintzairan. Jadanik baziren
|
jendeak
han bizi. Ameriketako" indiano" heietarik.
|
|
|
Toki horiek egokienak iduriturik.
|
Jendeak
han berean jaten egoiteko, bakoitxaren aldean ezartzen ahal litazke lau mahai ttipi eta zortzi kadera... Holako muntadurak deitzen dira" food trucks", ingleskeria bat gehiago beraz...
|
|
2018
|
|
|
Joanden larunbatean ideki da Parisen laborantzaren feria erakusketa nagusia, ardura Saloina deitzen dutena. Lehen egunean berean zernahi
|
jende
han ibili da ikuska. Lau mila abere, zernahi ekoizpen mota, zerbitzu ainitzen ezagutzeko parada bestalde, beti izaiten da gaitzeko mugimendua.
|
|
|
Hemendik aurrera, ikuspegi orokorra izanez, enpresa bat joan daiteke Zuberora, eta abantailak ukanen ditu. Lanpostu gehiago izanen dira eta tokiko
|
jendea
han biziko da. Posible izan ez dena, orain posible egin dezakegu.
|
|
|
Denbora gehiago edo gutxiago behar izaten da, Ivanek azaltzen duenez, «bidaiatzeko erritmoa». Erikak eta berak 27 hilabete behar izan zituzten, izan ere, «munduan bizitzeaz gehiago gara bidaiatzeaz baino», eta bisitatutako leku bakoitzean ezarri ziren denbora baterako,
|
jendea
han nola bizi den jakiteko eta hango kulturarekin bat egiteko. Baina baita bidaiak berak markatzen ditu denborak.
|
|
|
Bizitzan aportatzen duten gauzak eskertzekoak dira. Eskerrak eman nahi dizkiot bertako
|
jendeari
han egoteko aukera emateagatik. Telebista barrutik nolakoa den ikusi dut.
|
|
2019
|
|
|
Gogoan dut alabaina nola borrokatu ziren Sarrikota Peko
|
jendeak
han eraikitzekoa zen zabortegi erraldoiaren proiektua plazaratu zenean Bil Ta Garbiren zuzendaritza pean. Larraskako Plazako lurperatze guneko lanen hastea, eta beranduago aitzinatzea, trabatu zuten, urte anitzetan, kasik kanpoko laguntzarik gabe, akitzen eta etsitzen joan ziren artean.
|
|
|
Iturria babestea da hartu beharreko lehendabiziko neurria. Ezin dugu jendea arriskuan jarri erreportaje batengatik, guk joan etorria egiten dugulako, baina
|
jendea
han geratzen delako. Eta bereziki zaila izan da lana Iranen.
|
|
2020
|
|
|
Zergatik alkarren ekarle? Ardenak ederrak dira; baiña hustu egiten dira
|
jendea
han bertan ezin bizi izanik. Ardenak antzu dira, baiñan eder.
|
|
|
Baina konturatu nintzen gauza pila bat ikusten nituela, eta sentitu nuen sokamuturrean eta Txiki Egunean gertatzen ziren gauzak jendeari erakutsi behar nizkiola. Merezi zuela
|
jendeak
han sentitzen zena ikustea. Sokamuturrarekin hasi nintzen lehenengo:
|
|
|
Ez da gauza bera, baina Durangoko Azokako itxurakeriarekin ere haserretu izan gara… Zenbat
|
jende
han poz pozik sekula herrian liburu bat edo disko bat erosi gabeak, fazati. Behin baino gehiagotan gertatu zaigu norbaitek Durangon zerbait erosi, eta gero hona aldatzera etortzea.
|
|
|
Liburukiaren zirriborroa urte bat lehenago aurkeztu zen interesdunen aurrean, Euskaltzaindiak Areatzan egin jardunaldietan.
|
Jendeak
han egindako oharrak jaso zituen batzordeak, eta testuan integratu. Pixkanaka, gramatika beste itxura bat hartzen ari zela argi ikusten zen.
|
|
2021
|
|
|
Julen Madariaga bera, Eneko Irigarai eta Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi ageri dira erretratuan, herriko izenaren seinalearen ondoan. «Kanporatzearen aurka egiteko, argazki bat bidali genuen izparringi guztietara, esanez bai militanteei eta bai
|
jendeari
han bizi ginela eta ez genuela Euskaditik alde egingo». Bruselara joan ziren gero, 1965ean, hilabete batzuetarako, eta Aljeriara ondotik, Irigarai eta biak.
|
|
|
Gero eta gau berean, beste bi izan ziren Iruñean eskuin muturraren aurka. Bat, ‘Kabul’ kafetegian, ideologia horretako
|
jendea
han biltzen zela eta. Goizean goizik zartatu zen, aurrealdea hautsi eta zauriturik gabe.
|
|
2022
|
|
|
Eta orain ere egin dute. Bertsolaritza zerbait handia bihurtzen den momentu horretan egon egin gura du
|
jendeak
han bertan; nahiz eta jakin urte guztian txikia izaten jarraituko duela. Jendeak bertsolarien arrakastaren lekuko izan nahi du:
|
|
|
Hiri zaharra da, Rabat bera baino zaharragoa.
|
Jendea
han zoroa da. Zoroa eta atsegina.
|
|
|
Zeren ez baitakit zergatik esertzen naizen mahai honetan egun osoan, ordaindu ahal duten kabroi aberatsei laguntzen, milioiak aurrezten zergekin,
|
jendeak
han kanpoan nekez eraman dezakeenean janaria etxera.
|
|
2023
|
|
|
Dena den, marketinaz ez dakigu askorik, ez dugu lortu proiektuari eman dakiokegun zabalkundea ematerik; zabalkundeaz ez dugu askorik pentsatu. Hori bai, gure xede taldea gazteena da, eta Instagramera jo genuen proiektuarekiko interesa izan dezakeen
|
jendea
han dagoelako. Beraz, uste dut bide egokia izan daitekeela helburua lortzeko.
|
|
|
«Bizitza jasanezina da maite dituzun horiek gabe», zioen ikerlan horretako inkestatu batek, Alemaniatik Damaskoko aldirietako auzo batera itzuli eta gero, Jaramana ra. «Zertarako bizi zeruan, zure
|
jendea
han ez badago», ondorioztatu zuen.
|
|
|
«Etxe gehienak lurrez eraikita daude; herritarrek beti eskatzen diote baimena gobernuari burdinarekin etxe berriak eraiki ahal izateko, baina ez diete uzten. Gainera, oso material garestia da, eta
|
jendea
han txiroa da. Ez dute etxe berririk egiteko dirurik.
|
|
|
«Fatxadak ere parte hartzen du esfera publikoan, paisaia urbanoan, ongizatean eta hiriaren dinamismoan». Halaber, nabarmendu du zero kotak «dinamismo berezia» duela,
|
jendeak
han egiten baitu topo elkarrekin, besteak beste. Hori horrela, «beheko solairuko lokalek esparru publikoa aktibatzen dute, bizitza sortzen baitute kanporantz, eta kanpokoa barrurantz sartzen baita».
|
|
|
Supermerkatuan inor gutxi. Hondartza neguan zirudien,
|
jendea
han hemenka elkarrizketa gogo gutxirekin. Galleten bila zuzenean.
|