|
2000
|
|
|
Baina garai hartan ez zen horrelakorik. Garai hartan lapur
|
jendea
eta litxarreritan hasitako jendea zen eta tristea zen haien artean egotea. Kartzelan 42 egun eman nituen.
|
|
|
askatasuna zegoen eskatzeko, bilerak egiteko, Diputaziora joanda euskaraz egin zitekeen... Gainera Diputazio eta Eusko Jaurlaritzan lagunarteko tratua izan genuen bertako
|
jendearekin
eta horrek gerora asko laguntzen du.
|
|
|
Aipatu gabe lurra saltzeko tirria: zuloak (pantanoak egiteko) eta kaskoak (haize errotak ipintzeko) saltzen dituzte udalek eta partikularrek eta, omen, horrela lortu diruak beharrezkoak dira herrietan
|
jendea
eta zerbitzuak mantentzeko, baina kalte ekologikoen eragile handiak dira, mendizaleentzat jasangaitzak. Gero eta jende gehiago, gero eta aktibitate gehiago, gatazkak hasi dira.
|
|
|
Ukitzeko aquariumean
|
jendeak
eta bereziki umeek kaltegabeko itsas espezieak uki ditzakete (itsas izarrak, bertoko marrazotxoak, katu-arrainak...). Mikromundu aquariumean, berriz, bi bideokamerek eta monitoreak lagunduta, gure begiz ikusteko txikiegiak diren espezieak beha ditzakegu.
|
|
|
Bertsolaritzaren zurrunbiloak
|
jende
eta alor asko astintzen ditu: bertso eskolak, saioak, komunikabideak, ikerlanak...
|
|
|
Gerra zibila amaitu eta 15 urtera, 1952ko negu hotzeko gau elurtsu batean, Bizkaiko kostaldeko herri batean, maki batek aspaldiko lagun eta adiskide duen kapitain baten etxeko atea jotzen du, eleberri honetan jasotako fikziozko gertaerei hasiera emanez. Gerran parte hartu ez bazuen ere, makien gora-beheretan nahastuko da aurrerantzean Onofre kapitaina eta,
|
jende
eta kontu berrien ezagupidea emateaz gain, bere burua hobeto ezagutzen eta ulertzen ere lagunduko dio berak nahi izan gabe egindako lotura horrek, nahiz eta bere buruaren ezagutzak ez duen, jakina, pertsonaia baikor bihurtuko. (Egunkaria I)
|
|
|
zer itzul daitekepsikoanalisiaren etikatik deontologia terminotan? Psikoanalistaren betebeharrez, zer esan diezaiekegu
|
jendeari
eta Estatuari?
|
|
|
Gatazka emozionalek distortsionatu edo mugatu egiten dute gorputzarenmugikortasuna. Galarazi egiten dute kanporako mugimendua, kanporatzea bera,
|
jendearengana
eta mundura zabaltzea. Eta alderantziz, mugitzeko eta gauzak egiteko gaitasunean egon daitekeen edozein asaldura gatazka emozionalaren seinaleada.
|
|
|
–Aizu, Patxi, egia al da garai batean ETAko
|
jendea
eta izaten zela hemengordeta?
|
|
|
Irratilari berriemaileak egunero baino, orduero eta minutuero bilatu behar ditu albiste bihur daitezkeen gertakariak. Horretarako, zerrenda bat egin behar du eta agendan apuntatu, berarentzat informazio iturri primarioak izan daitezkeen
|
jende
eta erakundeen helbideak eskuragarri edukitzeko. Telefonoak, posta elektronikoaren zenbakia eta helbidea zein diren jakitea mesedegarri izanen zaigu, eta denboraren poderioz altxor txikia bihurtu ere bai.
|
|
|
Jaietara joaten ginen; gustura herriko jaietan, baina askoz hobeto ingurukoetan edo urrunekoetan, eta zer esanik ez igande aspergarrietan supituan antolatzen ziren guateke ia anakroniko haietan (gure herrian mundu osoan baino hogei urte beranduago deskubritu ziren guatekeak). Ahoz aho hedatzen zen albistea, eta laster betetzen zen
|
jendez
eta edariz lonja txikia, atea irekitzeko giltzak nondik irten ziren inork ez zekien arren. 80ko hamarkadaren hasiera zen; beno, 84a zen Txemarekin hasi nintzenekoa, baina berdin dio, honek guztiak ez du zerikusirik esan nahi nuenarekin.
|
|
|
Osaba, ordea, ez zen haren beldur. Baina, mundu berri ezezagun haren beldur ez bazen ere, beldur zirenen beldur zen, zeren eta baitzekien ezen haiek nekez urrikalduko zirela bera bezalako
|
jendeekin
eta pertsegitu ere eginen zituztela, hala behar izanez gero, nola gertatu baitzen Galileoren kasuan.
|
|
|
zaldiak, astoak, mandoak eta indiar horiak... hauetarik hainbat eta hainbat biharamunean salgai jarriko zituztenak, zeren esklaboak baitziren eta esklabo gisa saltzen baitzituzten, beltzak eta bertze jende miserable batzuk bezala; eta bortz gizon haiek herriko bertze ostaturantz zihoazen, zeina baitzen Octavio Hernando zeritzan gaztelau batena. ...erasteko edo kargu inportant baten erdiesteko asmotan, nahiz eta azkenean fortunak bere lekurat ekarri zituen eta, halatan, xede apalagoetarat etsi behar izan zuten —Joxe Aberasturik ere egin zuen bezala, itxura guztien arabera—, zeren kapataz gisa trabailatzen baitziren, bazter haietako jauntxo boteretsu batzuen lurretan; eta jakin genuen, halaber, ezen aldian behin etortzen zirela, bai
|
jendearekin
eta bai balizko erosleekin hainbat tratu egiteko, zeinetarik gehienak beren etxaldeetako ganaduarekin loturik baitzeuden, bai jan edanen eta bertze hornizoin batzuen erosteko eta beren nagusien etxalekuetarat garraiatzeko... baita kalapitaren bat sortzeko ere hainbatetan, zeren guztiak ere baitziren, ostatatzen gintuen gizonaren erranetan, gizon gaitzak eta ondikozkoak, gerlatiak eta maliziatiak,... Eta, nahiz eta bigarrentsuak ziren, goraki mintzatzen ziren beren buruez, klar eta ozen, eta lau haizeetarat kanpatzen eta famatzen zituzten beren bertuteak eta bertutezko obrak, zeren zaldun zalduntzat eta kontu kontuzkotzat baitzituzten beren buruak, halako moldez, non bi hitz haiek enplegatzen baitzituzten noiznahi den, bertzeen aitzinean:
|
|
|
Bertzenaz —eta natxekion behingoz gaiari—, nola aitaren anbizioneak eta handinahiak ez baitzuen neurririk, eta nola baitzekien ezen handikiek eta jende printzipalak beren erakustaldiak egin behar izaiten zituztela, beren
|
jendeen
eta bertze jauntxoen aitzinean, beren handitasunaren frogatzeko, hala, atsegin izaiten zuen jauregian festaren bat emaitea noizik behin...
|
|
|
Eta, andaluzak erran bezala, etxeko edozein katuri emaiten genion tratua emaiten geniola, gurekin lasai eta gozo egoiten zen hura, jauregiko gela bateko zein bertzeko alfonbren gainean, etxeko
|
jendearen
eta bertako bizilagunen lagun. Eta egia zen arren txakurrek urduri jartzen zutela, egia zen, halaber, ezen etxe barrenean genituenen konpainia —zeren eta aitak eta osaba Joanikotek nork bere txakurrarekin ibiltzeko ohitura baitzuten— ontzat hartzen ikasi zuela, desgogara izan bazen ere eta haiekin nehoiz nahastu izan ez bazen ere, zuek hor eta ni hemen.
|
|
|
LIBERTATEA: ...hura Indietako lurra zen, zeren, baldin egia bazen, Americo Vespuciok erraiten zuen moduan, baita Bartolomé de las Casasek berak ere, ezen hango herriek urrea mesprezatzen eta arbuiatzen zutela, zinez izan behar baitzuten haiek herri libreak; eta zeren, baldin egia bazen, Vasco de Quirogak erraiten zuen moduan, ezen Mundu Berria berri zela, ez aurkitu berri zutelako, baina guztiz berri zelako bai
|
jendeetan
eta bai bertze guztian, halako suertez non beldur handirik gabe segura baitzitekeen ezen jende berri haiek Paradisuan bizi zirela —eta Historiaren urrezko lehen aro hartan, beraz, ez burdinazkoan, nola bizi baikinen gu, geure maliziagatik—, zinez behar baitzuen mundu hark libreago.
|
|
|
Izan ere,
|
jendea
eta jendea bildu zen Urbiainerat egun hartan, halakoa baitzen ikuskizun hark herritarrengan sortu zuen ikusmina... eta eliza ere gainezka zegoen, jaun inkisidorea, dominikoen ordenakoa, meza ofiziatzen hasi zenean. Arrosa gorri batzuek apaintzen zituzten aldarea eta aldare inguruko paretak, eta haien lurrina argizari zein intsentsuarenarekin nahasten zen, usain lodi baten osatzeko, zeinak baitzirudien ezen aditu ez ezik ukitu ere egin zitekeela, hain baitzen hertsia eta astuna; eta hain zen sarkorra, bertzalde, non burmuinetako zokorik zokoenetaraino barneratzen baitzen, zentzuaren eta adimenduaren kasik zorabiatzeraino.
|
|
|
Klarak, aitzineko gauean, zerbait erran zuen, giltza handi hori zela-eta; lehen mugidan ez zitzaidan oroitu zer. Eskuak jakako poltsikoetan sarturik, giltza gaitzaren fereka latza hatz artean sentitzen nuela urratu nituen
|
jendez
eta autoz betetzen ari ziren karrikak. " Ortziralaz geroztik ez dut berriz erabili", horiexek, orain bai, Klararen hitzak.
|
|
|
Nire kontura Venezuela ezagutzen saiatu nintzen,
|
jendeak
eta bazterrak. Caraima, Margarita eta abar ezagutu nituen.
|
|
|
Jende heldua ikusi nuen hiletetan, gerran ibilitakoak izango ziren asko. Pozgarri egin zitzaidan hainbeste
|
jende
eta halakoa han topatzea. Urte ilunak baitziren, nahiz eta gerra aspaldi amaitua zen.
|
|
2001
|
|
|
. Oraindik ezker asko dago langilerian eta mugitu egiten da, ez da kasualitatea gutun sozialarekin gertatu dena, nahiz eta emaitzak azkenean badakigun zoritxarrez nolakoak izan diren. Hor badago ezkerra, badago ekologi munduan dabilen
|
jendea
eta emakumeen mugimenduan eta batez ere Hirugarren Munduarekiko elkartasunean. Milaka eta milaka pertsona daude beren erakundetan antolatuta, lan egiten dutenak.
|
|
|
Bai, derrigorrez gainera: nire lanean zuzeneko tratua nuen bertako
|
jendearekin
eta halaxe ikasi nuen, hassanieraren klaserik hartu gabe. Ez zitzaidan bereziki kostatu.
|
|
|
Paco Capdevilak idatzi eta Josu Lartategik euskaratu duen ipuin antzeko honek haurrari musika munduak eskain diezaiokena agertzea du helburu. Bere orrialdeetan murgilduz, haurrak ikas dezake zer den musika eskola bat, zertara doa hartara
|
jendea
eta bertan jo ohi diren musika tresnak izenez eta itxuraz ezagutzen. Helduen laguntza pixka batekin, biolina, harpa, pianoa, tinbalak, tronpeta, gitarra, txirula, panderoa eta besteren soinuak bereizten ere ikas dezake, eta agian horietakoren bat jotzeko gogoa piztuko zaio.
|
|
|
Prentsak oso ondo hartu zuen eta normalean prentsarentzat ona den diskoa gero publikoarentzat ez da hain ona edo entzuteko zaila gertatzen zaio. Oraingoan gutxiago saltzea edo gutxiago jotzea edo
|
jendeak
eta prentsak esatea okerrago egin dugula" jipoia" litzateke guretzat, ezta. Horregatik utzi genituen zuzenekoak eta diskoan zentratu ginen.
|
|
|
Narratibitatea poesia ulerkorraren, hobe esan, poesia argiaren ezaugarrietako bat da. Narrazioa narratzailearekin lotzeko bidea da, afektibitatearekin bat egiteko modua, idazleak bere burua beti galtzaile gisa agertzen baitu, inoiz
|
jendea
eta txakurrak batu arte:
|
|
|
Merkatu batez hitz egiten ari gara, saltzen duen
|
jendea
eta erosten duena daude eta herritar gisa, funtzionatzen ez duten gauzen aurrean babesturik egoteko eskubidea dugu.
|
|
|
Hori guztia zer den jakin egin behar du
|
jendeak
eta zientziaren dibulgazioa hortxe sartzen da: herritarrek, eragiten dieten gaien inguruan iritzi oinarritua izan dezaten lortzea da.
|
|
|
Bigarren sasoiko emaitza horiek berebiziko garrantzia izan zuten idazlehorien garaiko
|
jendearengan
eta ondorengoengan. Hona Txirritaren bertso sail bateko perlatxo batzuk:
|
|
|
Urak kafearen kolorea du, ibaiak lurra higatzen duelako eta abere industriaren kutsaduragatik. Gure panga
|
jendez
eta poltsaz beterik doa. Nire alboan, hiru oilo saskian, elkarren kontra, luma multzoa dardaraka, burua hegalpean gordeta, dandarra gora, uzki uzkurtu eta arrosa kolorekoak agerian.
|
|
|
berriz ibili behar ez ditugun bideen irudia, besterik ezean, kontuak arretaz ateratzen baditugu behintzat. AzorÃn batek, de mortuis delako sonatu hartaz ahaztu gabe3, ez du neure gogorako irakurgarri den gai mamitsurik aski eman, baina itsukeria litzateke âlekuak,
|
jendeak
eta hautsez orakatuak zeuden liburu zaharrak begi berriz ikusten erakusle eta gidari izateaz gaineraâ gaztelaniaren ibilera eta hotsa bera aldatu zituela ez aitortzea, nahiz gero aldaketa hura cliché zurrun aspergarri bihurturik akabatu. Eta alde horretarik âbestetarik ere bai, tokirik eta astirik balitz hemen bertan ager zitekeen bezalaâ zordun dira aurrekoen gaurko idazleak, baita berrienak ere, konturatzen direlarik nahiz ohartzeke, beren baian eta beren ezean.
|
|
|
Han bertan, bestaldean, hirugarren, deuseztaturik ikusten dugula gure egunotan  gehientasun hori. Izenak izen, baduela zer ikusirik, laugarren, indargabetze horrek Baxenabarrek edo Nafarroa Behereak Lapurdiren aldean,
|
jendez
eta eremuz, orain duen nagusitasunarekin. Euskal Herriaren bihotza, bosgarren, Hegoaldean zegoela 1800 inguruan, Humboldt guregana zenean.
|
|
|
Usuago  erabili da han euskara zeregin horretan, aise usuago, hemen baino. Nire adineko
|
jendeak
eta zaharragoak, zaharragorik gelditzen baldin bada, ongi dakite hori horrela dela.
|
|
|
Auzoak caporal tabako bortitza erretzen zuen, kea autoko leiho zabaletik ihes zihoakiola aire hotzaren trukean. Kearen urrina
|
jendeen
eta kabalenarekin nahasten zen. Usain horrek dagoeneko beratzen nauela negar egin dezaket non nahi.
|
|
2002
|
|
|
Hor ditugu, nola ez, bi estatu txiki, Luxenburgo eta Islandia, Araba baino jendetsuxeagoa lehenengoa eta biztanlez urriago bigarrena. Euskal Herria baino txikiago direnak,
|
jendez
eta lurraldez eta futbol tradizio gutxiago dutenak, bainan estatu izateak ematen duen txartela dutenak.
|
|
|
«Yakintza» aldizkariko harpidedunen zerrenda oso osorik dago. Harpidedunen artean, eliz
|
jendeaz
eta Alderdiko sareaz gain, herrietako idazkari, farmazilari, mediku, alkate, maisu eta jende ilustrea. Diasporan, misiolariak, eta horien artean adibidez Pablo Mandazen nafarra, iazko euskaldun unibertsala, sasoi hartan Colombiako Barranquillan zegoena.
|
|
|
Egia da, Lizarra Garaziko Akordioak herria ukitu zuela, jendeak aurrera egiteko modua ikusi zuen, esperantza bat piztu zitzaion. Ordea, aukera hura bat batean zapuztean erantzule zuzena ETA izan zelarik
|
jendea
eta herria lekuz kanpo geratu zen, eskema hautsi zen, nolabait. Ezin dugu amore eman, hala ere.
|
|
|
Bilbon izan zen euskal gizartea ordezkatzen duten eragile soziopolitikoen gehiengoa.
|
Jende
eta sentsibilitate ugari nahasian kalean behera, Alderdi Politikoen Legearen aurkakotasuna azalduz. Oraingoz hori da guztia.
|
|
|
Bai, hartzailea aktiboagoa bilakatuko da, baina asko kostata, telebista analogikoaren aroak marka ikaragarria utzi baitigu. Egungo telebistak pasibo bihurtzen du
|
jendea
eta urte asko pasa arte eta hiritarrak ohitzen joan arte, ez dugu emaitza argirik ikusiko alor honetan.
|
|
|
Eta guk 1998an sinestu egin genuen. Gure
|
jendea
ETAko jendearekin bildu zenean, guk uste genuen oreka zaileko baina nik" pultsu fina" deitzen dudan horrekin gidatuz gero bide zuzenetik joango zela. Baina espainiarrek ere ikusi zuten.
|
|
|
g) Oinarri modura, alde batetik, euskararen eta euskal kulturaren garapena, eta, bestetik, Euskal Herri osoaren erreferentzialtasuna dituen unibertsitate proiektu honek, formalki Unibertsitate bat izan daitekeena edo ez, unibertsitateetako
|
jendearen
eta sektore politikoen elkarlana eta estrategiakonpartitua eskatzen du, gaur egungo sakabanaketa gaindituz, EuskalUnibertsitatearen aldeko urrats kualitatibo berriak eman ahal izateko.
|
|
|
Burkeren aurka, Terrore jakobinoaren aurka. Nazioa askatzailea da.85 Nazioa abstraktua da, baina baita zehatza ere; bertan onartu ohi baita
|
jendea
eta egunerokotasunari erantzuten baitio. Nazioak, noski, errealitate historikoak txikitu ditu, baina ez bere idealagatik, iraganagatik baizik.
|
|
|
«(?) Bilboko Radio Euskadi da hauen artean aurtengoan zer esanik gehien eman duena, erakutsi dituen asmo erabat baikorrengatik, kontratatu duen kanpoko
|
jendearengatik
eta jaso dituen kritikengatik. Daukan entzulegoa baino hiru aldiz handiagoa lortzearren, bide errazetara jo du, Herranz, Torrelledó edo Félix Linares bezalako kanpoko irratigizon ezagunak kontratatuz».
|
|
|
Azken diru bilketa Osasun Langileak GKEei eta Palestinako Goranzari zuzenduko zaie. Kanpaina hau abian jarri dela zabaltzeko, Arabiar Kausarekiko Elkartasun Batzordeak “euro baten, bosten eta abarren balioa duten bonoak” banatuko ditu, eta kartelak egingo ditu, “oinezko
|
jendeak
eta erakundeek aurrekaririk gabeko larrialdi humanitarioa konpontzen lagun dezaten”.
|
|
|
Lehenengoa Ni-aren espazioa da, boluntarioaren motibazio, jarrera eta gaitasunari buruzko gogoeta egiten duena. Gero, Zu espazioari buruzkoa, ezagutzak integratzeko eta Hegoaldeko
|
jendearen
eta haien kulturaren errealitatera hurbiltzeko pentsatua. Eta, azkenik, topaketaren gunea, esperientziaren alderdirik aberasgarriena, boluntarioen arteko topaketa eta harrera komunitatearen errealitatea erakusten dituena.
|
|
|
Zergatik arduratu pasadizo hutsal horregatik?", egotziko genion geure buruari.
|
Jendeak
eta munduak, oro har arrazoi zuela juzkatuko genuen, errotulu hark ez zuen aparteko arretarik merezi. Bederatzi hilabete haietan, gainera, hogeita lau urteko eta ikasketak bukatu berri zelarik, ez haren bizitzan ez haren obran jazo omen zen ezer aipagarririk.
|
|
2003
|
|
|
Hori da Bertsozale Elkarteak duen gauza ederretako bat: sorkuntza mailan dabilen
|
jendea
eta bertsozaleak elkartuta kultur estrategia bat sortzea eta egungo errealitate hau eraikitzea lortu izana. Errealitate beregain eta autonomo bat eraiki dugu, etorkizun ikuspegi propio bat sortu dugu, estrategia propioak ditugu.
|
|
|
Batetik,
|
jendeak
eta bestetik, badira kaptore batzuk ere, diseinatzaileak direnak, garaiko gauzak sentitzeko eta pixka bat moldatzeko gaitasuna dutenak. Baina gauza denak eginak daude, gure inguruan daude.
|
|
|
Alde batetik euskal unibertsitatea nola geratzen den oso zalantzan dago oraindik (LAUren mehatxua etab.) eta desmontatzea arriskugarria litzateke. Ekintzabide hauek bestalde unibertsitateari begira betetzen duten lanaz aparte jendea biltzen dute, kultur gosea ase nahi duen
|
jendea
eta beste inon tokirik ez duen jendea ere bai.
|
|
|
arloan. Bestetik, ezin zen unibertsitate paraleloa izan, EHUk askoz ere
|
jende
eta diru gehiago mugitzen baitzuen. Zein zen, orduan, bidea?
|
|
|
“Gizentasuna eta gehiegizko pisua neurtzeko munduko patroia, Gorputz Masaren Indizea (GMI), Mendebaldeko irizpideetan oinarritzen da, eta irizpide horiek Asiakoentzat egokiak izan behar dute”, adierazi zuen Philip James irakasleak, Londresen egoitza duen International Obesity TaskForce (IOTF) lehendakariak. “Balioak murrizteak
|
jendearen
eta medikuen datuak aldatuko ditu”, gehitu zuen. GMI kalkulatzeko, pisua kilogramotan zatitzen da altuerarekin (metro karratuak).
|
|
|
Osasun arloko profesionalen talde horren lana izango da “kanpamentuan jarriko den balorazio ospitale txikira iristen direnak” katalogatzea, “uren zaintza epidemiologikoa eta osasungarritasunekoa” egitea eta, azkenik, “berariazko nutrizio programa bat” garatzea. Bestalde, Fatiha Benharref erizainak esan zuen lehenik eta behin “nola dagoen
|
jendea
eta zer behar duen, batez ere haurrak” ikusi behar dela, eta esan zuen gaixo larriren bat izanez gero inguruko ospitalera eramango dutela. Benharref ek azaldu zuen, halaber, nutrizioari buruzko prestakuntza programaren helburua izango dela errefuxiatuek, batez ere emakumeek, elikadura kontrolatu eta errefuxiatu esparruan azpiegiturak mantentzea.
|
|
|
Udan arto kukulak idoki eta bi aste pasatu zituen Ar  tzandako barnetegian" ama atea" eta" ireki ezazu ba" astoa bezala astokatzen,
|
jendeak
eta kabalak euskaraz agurtzeko gaitasunaz jabetu arte. Lehen maila bukatu eta bigarren mailako kurtsoak hartu zituen Baionan.
|
|
|
Ideologia abertzale hertsi bezain larderia  tsua kraskatzen denean, maskara bat erortzen balitz bezala da. ETA euskal sozietatearen onarpenez sortu zen, onarpen urgente berdinaz irauten du, eta, halaz, euskal
|
jendeak
ETArekin bururatzea deliberatuko du.
|
|
|
Mugitzen hasi naizenean trenputxartu da. Horrek berdinki onartu luke, muga zehatzik ez denez, izpiritua harrotzen denean, mundua bat dela, makinak
|
jende
eta jendeak makina bihur daitezkeela edonoiz.
|
|
|
Kaiertzeraino goazen, merkantzia trenak pasatzen direla mintza gaitezen deblauki; badakizu, Nizias, makinatik
|
jendera
eta jendetik makinara lerratzearen erruz, Delphesko tenpluaren hegatz pean idatzia den" Ezagutu ezazu zeure burua" perpausaren mamiaz ahanzten ari naizela. Ez dakit gehiago nor edo zer naizen, hots nolako zer nora naizen, dakidalarik alta pen  tsatzen eta hitz egiten duen izaera bitxia naizela dagoeneko.
|
|
|
Esperantza apurra xerkatu behar duzu inguratzen zaituzten
|
jende
eta gauzetan. Alabaina hizkuntza, lurraldea eta historia zure herio pertsonalak itoko ditu eta esperantza da azkenik galtzen dena; hala oihukatzen da behintzat.
|
|
|
Hilabeteak baziren Eusko Armadak izenpetu atentatuak, sabotajeak eta hertsatuak bazirela Otsabide eskualdea sutan, odoletan eta ikatzetan ezarriz. Dinamita ebasteaz eta arma indartsuen erakusteko balio izan zuen prentsaurrekoaz geroztik, zartatu ziren posta bulegoak, lantegi multinazionalen atarriak, etxe saltzapen agentziak, zergategiak eta jendarmeriak, zela droga trafikoaren edo laborantzako funts trukatze alorrean kolpatu
|
jendeak
eta deus erran gabe mehatxuen aurrean ttatit eta mutu egoten zirenak ez ziren jada kontatzen. Kerguelen gizon irekia zen, eta nekez ulertzen zuen nola beldurraren menpe atxikitzen ahal ziren bakea eta libertatea baino desiratzen ez zuten populazioak.
|
|
|
Urrunetakoen irudikapenak, hurbilekoen ikusteak bihurtzen dira. Aldi berean, etxeko
|
jendea
eta paisaia, lehen interesik ez zutenak, hautemapen literarioak bilakatzen dira. Testu kreazio prozesua ren jitea hartzen dizu bidaiatzeak.
|
|
2004
|
|
|
Baserri bakoitzean hamar lagunetik gora, gaur egungo bakardadera izugarrizko jauzia izan da eta bertakoen begirada harro baina goibeletan nabarmentzen da. Baserriaren gain beherakada dela-eta, inguruko herri industrializatuetara joan da
|
jendea
eta baserria aste bukaeratako atsedenleku bihurtu kasu asko eta askotan. Elizaren parean ermita dago eta horren horma pilotaleku moduan erabiltzen da.
|
|
|
Bere belaunaldiko
|
jendearekin
eta datozenekin ilusioa galduta agertzen da musikari eibartarra, bere hitzetan" erosotasunean" bizi baitira. Hori izan zen, hain zuzen ere, diskoa ixten duen Aneren kantaren abiapuntua, ondorengo gertuetan baino ondorengo urrunetan sinesten baitu Serranok.
|
|
|
Patxadan. Ohartuko zara ibiliz,
|
jendeak
eta bazterrak sekulan iruditu izan ez zaizkizun moduan kausituko dituzula. Zoaz, ahal bezainbat arin, zabarkeriak burutik kendurik.
|
|
|
Berezko soinua daukagu. Ezer asmatzen ez duen popa da, baina jotzen duen
|
jendeak
eta abestiak interpretatzeko erak asko eragiten du. Zeren antza duen?
|
|
|
Elkarteetatik diote, bazterketa egoerak direla askotan delinkuentzia eta elkarbizitza arazoak sortzen dituztenak, muturreko egoeretan bizi delako hainbat
|
jende
eta egoera horrek egin behar ez direnak egitera bultzatzen dituelako. Dena den, Titok argi dio," nik bizilagunen batekin arazoren bat izan dudanean, haren aurka esan ditut esan beharrekoak, ez payo guztien aurka.
|
|
|
Tira, behin berbetan hasita, ez dut nik ukatuko euskararen patrimonializazioak192 kalte galantak dakartzanik; era berean, neuk ere ez ditut ortodoxiak eta komisario politikoak sobera maite, neu ere aniztasunaren aldeko nauzue, baina, hala ere, ez nago aniztasunaren izenean apo janean hasi edota errotarriak irensteko prest. Hizpidea zehazten hasita, esan dezadan euskara
|
jende
eta herri baztertu eta zapalduekiko identifikazio sentimenduarekin kidetzen dudala nik. Ideologizazioa ote da hori?
|
|
|
Kontua da, euskararen sustapenari buruz zer nolako jarrera izan duten, eta duten, Euskal Herriko alderdi estatalek eta nazionalistek. Jakin beharrekoa da, era berean, gurean integrazioaz hain gora hitz egiten den interkulturalis moaren euforia honetan, nolako jarrera agertzen duen lekuko
|
jendeak
eta no lakoa kanpotik etorriak. Ez baitugu gaurkorik, 1986ko datuen arabera,% 69,91 ziren erdaldun elebakarrak, eta hauetatik% 40 etorkinak ziren eta% 39, be rriz, bertakoak.
|
|
|
industria sarean zutcngarrantziagatik?, kulturari dagozkionetan artearen rola gutxietsi egin zutela. Espresioarenteoriaren helburua
|
jendeagan
eta herrian arteak izan dczakeen zeregina erakustea da hainzuzen.
|
|
|
Era berean, mezu elektronikoen bidez eta Argentinako enbaxada eta kontsulatu guztiei telefonoz deituz “munduko ziberekintza” egiteko eskatu du, Pizarro erreserbako deforestazio lanak “berehala geldiarazteko”. Indigenen laguntza Greenpeacek ohartarazi duenez, soja transgenikoko multinazionalak “Alemaniako lurralde osoaren pareko baso azalera suntsitzen ari dira, eta kalte itzulezina eragiten diete
|
jendeari
eta bertan bizi diren animaliei”. Erakundeak bertako komunitate indigenaren, wikhipeen, babesa izatea bermatzen du.
|
|
|
Euskal Herria txikia da
|
jendez
eta hedaduraz. Zapaltzaille ditugun Fraintzia’ko eta Espaiñia’ko erresumak neurritzat hartu ezkero (eta hau egin ohi dugu oharkabean), gure kasoa ez sekulan eta ez iñoiz gertatu ez dala pentsa diteke.
|
|
|
Liberen izeko Aurorak, Aurora Lekerikak, ez zuen urte bat jarraian pasatu jaiotetxean. Luze joko luke haren bizitza kontatzeak, honen moduko beste liburu bat gutxienez, eta ez gara ur horietan sartuko, ez bada bakar bakarrik esateko mundua punta batetik bestera korritu zuela, hango eta hemengo
|
jendea
eta ohiturak ezagutuz.
|
|
|
Nekazal irudi arketipiko euskaldunei hiri irudiak jarraitu zaizkie Erdozaintziren obran, metropoliaren handitasunaz, azkartasunaz eta desgizontzeaz mintzo zaizkigunak. Bitoriano Gandiagak Madrilez idatzi zuen bezala (Uda batez Madrilen, 1977), Manexek Parisko
|
jendeak
eta kaleak dakarzkigu.
|
|
|
Eskalea Erdozaintzi ren Parisko paisaietan sekula falta ez denpe rtsonaia da. Bideko errautsak dira,
|
jendeon
eta ga rbia rentzatoztopo eta zikinkeria baino ez direnak (HH, 50 or.).
|
|
|
Telebistan aurrerapauso handiagoa ematea ez da erraza izango, diruz oso garestia delako sistema. Sortzen diren herri telebistek ez daukate posibilitaterik
|
jendez
eta ekipamenduz egunean egunekoa jarraitzeko...
|
|
|
Europa ren aniztasun linguistikoaren altxorra aipatzen duen Konstituzioan Papua Ginea Berriko hizkuntza kopurua Europakoa halako hamar baino gehiago dela ez ote zen sartu esan zigun. Eta Europako Batasuneko goi funtzionario batek Europako hizkuntza guztien Inkesta Soziolinguistikoa egiteko behar adina diru ez zegoela esan zionean, zera erantzun zion, Danimarkan 5 milioi
|
jende
eta 24 milioi txerri daudela eta kontsumitzaileak harategian txerrikia erosten duenean interneten sartuta puska horren ibilbide osoa jarraitzeko aukera duela —txerriaren izena, zenbakia, jaioteguna, non jaio zen, non gizendu zuten, zer pentsu mota jaten zuen, non eta noiz akabatu zuten—, eta orduan nola ez den bada modurik izangoEu ropan behar bezalako Inkesta Soziolinguistikoa egiteko.... Funtzionarioak noski ez zuen jakin zer erantzun.
|
|
|
" Ardi
|
jendea
eta, erle jendea eta... Esan zigun irakasleak, hala esaten zela."
|
|
|
" Ardi jendea eta, erle
|
jendea
eta... Esan zigun irakasleak, hala esaten zela."
|
|
2005
|
|
|
Baina ez dira nolanahikoak «behinola» eta «egun» propioki ez orekatze eta uztartzetik heldu diren arazoak. Jakina da
|
jende
eta herriek, arnas berritzekotan, behin edo behin jatorritzat daukatenera jotzen dutela. Atzera behakoa, gutxi edo asko, beti dago-eta asmo proiekzioz betea.
|
|
|
Behar bilakatu zaigu hankadun mikrofonoa.
|
Jendea
eta gure arteko muga, babesa.
|
|
|
Kulturak badu zerbait prestigiotsuaren kutsua, baina askotan horregatik jende asko baztertzen da. Zinemagile zarela esaten duzunean badirudi aura moduko bat duzula, hori pentsatzen du
|
jendeak
eta ez da gauza bera gertatzen, esaterako, fresadorea zarela esatean, ez da sentsazio hori sortzen.
|
|
|
Baina, ni alardeaz ari naiz, Irun eta Hondarribiako herritarrek berau festa bezala hartzen dutelako.
|
Jendea
eta komunitateak hautematen du festa, eta giza eskubideak kontuan hartuta, bere parte hartzea aldatzen ari da. Nik Celia Amoros filosofoaren ideia neure egiten dut:
|
|
|
alternatiba kritikoak saiakeran erakutsi nahi izan du komunikazioaren munduan baliabide gutxirekin bada ere posible dela iritzi publikoarengana iristea, irudimena tartean izanda eta tresna erretorikoak behar bezala uztartuz gero. Ez du esan posible izango dela garaipen osoa, inondik ere, baina bai lehen baino hobeto iristea
|
jendearengana
eta zenbait garaipen partzial lortzea. Bere iritziz, bestelako komunikazioa behar beharrezkoa da komunikazioaren munduan eredu neoliberala jaun eta jabe agertzen den mundu honetan; eta komunikazio mota hori matxinada ekintza bat da, manipulazioaren, merkatuaren diktaduraren eta gorrotoaren aurka altxatzen den errebolta horizontala eta demokratikoa.
|
|
|
Euskarak ez du mugatzen, batzuetan lagundu ere bai. Bat batean hizkuntza zahar baina zineman berria entzutea eskertu egiten du
|
jendeak
eta igual aldatzen ari dira gauzak. Nik uste pelikularen kalitateak eta emaitzak duela eragina.
|
|
|
Praktikatzeko zonak zabalak dira eta haizepean segurtasun alderdi handia dute,
|
jendea
eta igerilariak dabiltzan tokietatik urruti.
|
|
|
Ikusi dudanez, poesia errezitaldietara ohi doa
|
jendea
eta bertan begiak itxita aditzen ditu poemak...
|
|
|
Hala, liburuxkak ematen badira, informazio hori non aurki daitekeen azaldu behar da. Eskaintza egiten duenak (saltzaileak edo errentariak izan daitezke)
|
jendearen
eta, hala badagokio, agintari eskudunen esku honako hau izan behar du: Saltzailearen izena edo sozietatearen izena, helbidea eta, hala badagokio, Merkataritza Erregistroko inskripzio datuak.
|
|
|
Izan ere, nutrizio aholkuei ez jarraitzeko aitzakiarik ohikoenetako bat elikagai horiek prestatzeko denborarik eza da, janari azkar edo prestatuarekin alderatuta, askoz zaporetsuagoa eta organoleptikoki onartuagoa. Bitxia da Europan egoera hori bereziki nabarmena dela gazteen eta goi mailako ikasketak dituzten pertsonen artean; Estatu Batuetan, berriz, kontrakoa da, hau da, adineko
|
jendea
eta prestakuntza gutxi duena. Herritar gehienei oso zaila egiten zaie fruta eta barazki gehiago kontsumitzea, nahiz eta ezaugarri onuragarriak dituzten.
|
|
|
Euskal gizarteko sektore zabalek epaiketa hori bertan behera uzteko eskatu dute. Baltasar Garzon epaileak bultzatuta abiatu zen 18/ 98 auzia, ezker abertzalearen ideiekin bat egiten duten
|
jende
eta elkarteen sare zabala ETA dela abiapuntu hartuta.
|
|
|
Eta gertatzen ari zenaz jabetu zenean, amorratu egin zen, eta ernegatu, eta sosegua galdu zuen. Eta zaindariari esan zion Zer da hau Jeremias eta zaindariak esan zuen Ez dakit jauna nik eta zuzendariak Nondik sartu da hainbeste
|
jende
eta zaindariak Ez dakit jauna nik eta zuzendariak Zeri begira egon zara Jeremias eta Jeremiasek Jauna nik, eta dardarka zegoen Jeremias. Eta unean unean ernegatuago zegoen golf zelaiko zuzendaria, eta esan zuen Halakorik eta esan zuen Lotsagarria eta esan zuen Gure sasoian.
|
|
|
Zurrumurruek zioten ezen tabernara joaten zen
|
jendea
eta tabernaria bera ere nazka nazka eginda zeuzkala Marrok, egunero iskanbilaren bat ateratzen baitzuen, batez ere ezezagunen bat sartzen zenean. Tabernaria ez zen ausartzen Marrori sarrera galaraztera, beldur pixka bat ere bai baitzion, eta, gainera, Marroren oldarrak ez baitziren hitzak baino haratago iristen, edo gehienez ere keinu hutsean geratzen baitziren.
|
|
|
Gaur Euskal Herrian bizidi ren gazte gehienek ez dute arazorik komunikabideetako euskara ulertzeko. Baina egia da 45 urtetik gora dituen jendeak euskarazko telebistarik ez zuela ezagutu haurtza roan. Ez da zaila ulertzea 1982an, ETB sortu zenean, adin bat zeukan
|
jendeak
eta bizi guztian erdarazko hedabideak ezagutu eta kontsumitu zituenak eragozpen gehiago izatea euskarazko kateari lotzeko, are gehiago fikziozko saioetara (ki rolen edo albistegien aurrean, esaterako). Besteak beste, erdaraz eskolatu zirelako denak, eta horietarik bakarrenbatzuk baino ez zirelako berandu batean alfabetatu euskaraz.
|
|
|
New Yorken nire lagun polizia batek esaten zidan, bera sinetsirik zegoela nazio askori ez zaiela komeni droga libre egotea. Libre egonez gero, milaka eta milaka polizia, aduanako
|
jendea
eta beste brigada asko, lanik gabe geldituko liratekeela. Bestalde, bahitutako drogarekin eta ematen dituzten isunekin, Estatuek diru pila galantak irabazten dituztela.
|
|
|
Edo zerbitzatua izateko ordu erdi baino gehiago aiduru egon behar zen postara zuzentzeko adibidez. Han, herroka beltzean zegoenean, nehork ez ulertzeko maneran,
|
jendea
eta langile funtzionario auher haiek kritikatzen zituen euskaraz. Ageri zen alta ez zutela aise burutzerik egiten, indarrak biderkatu arren.
|
|
|
Argitaratzaileek
|
jende
eta erakunde hauek eskertzen dituzte: edukiaren lantzen lagundu duten irakasleak, Antton Kurutxarri historia irakaslea eta Marko Armspach marrazkilaria irudiak edota testuak eskaini dituzten idazleak, argazkilariak, argitaletxeak eta erakundeak, eta bereziki:
|
|
2006
|
|
|
Ondorio garrantzitsuak ditu: lehena, euskararekiko erantzukizun eskasa erakutsi duen
|
jendea
eta erakundeak bihurtzen dira planaren erabakitzaileak eta ardatz nagusia; bere burua behartu gabe menpeko jendeari obligazioaren mehatxuaren legea ezartzen diete; urgentzia osoa duen euskara eta beste hizkuntzen arteko berdintasunaren aplikazioa gerorako luzatzen da, orain beharrezko dena gerorako amets helezina bihurtuz.
|
|
|
Horregatik, Lagek euskaldunen eta katalanen arteko topalekua irudikatu zuen; bi herrien kulturan eta turismoan oinarritutako ekintzak, jardunaldiak eta guneak izango zituen tokia. Duela hiru urte, proiektua Generalitatean aurkeztu zuen eta erakunde horren babesa ziurtatu ostean,
|
jendea
eta baliabideak lortzeari ekin zion. Iazko abenduan, egitasmoak asmo izateari utzi zion:
|
|
|
Izan ere, argot ak ala frantses ez legitimoak hiru eginbehar ditu: 1) ludikoa, 2) kriptikoa, esan nahi baita hizkuntza kode bereziak sortzen direla beste pertsonek ez dezaten hizkuntza hori ulertu, eta 3) nortasun funtzioa, hots, hizkuntza, taldearen ezaugarria bilakatzen dela. razleetariko bat da, batez ere maila soziokultural apaleko
|
jendeetan
eta usadio legetimoekin itsututa dauden pertsonetan. Garbizaletasuna hizkuntzaren ikuspegi atzerakoi bati lotua dago non arauei toki garrantzitsuegia ematen zaien.
|
|
|
Bi ferry modernok lotzen dituzte Malta eta Gozo uharteak. Ordu erdirik behin abiatzen dira uharte handitik Gozorantz,
|
jendez
eta autoz gainezka.
|
|
|
Aita enplegatuarengana joan, karguak hartu eta lotsagarri utzi du
|
jendearen
eta bere semearen aurrean, oso modu desegokian.
|
|
|
Iricha
|
jendea
eta dua jendea, itzuli egiten da.
|
|
|
Bidaiak luze jo du harrituta utzi gaituen herrialde batean zehar, beso zabalik hartu gintuen
|
jende
eta anai artean beti.
|
|
|
1990 urteetan zehar ETA euskaldun frankorentzat jasanezina bilakatua zen.Garai hartan,
|
jendea
ETAren ekintzengatik inseguritatean sentitzen zen, agianaurreko denboretan bere burua gerizatuago nabaritzen zuelarik. Kontestua usnatzeaaski zuen Atxagak, nobela idazteko ahalik eraginkorren suerta zekion.
|