|
2001
|
|
|
Hori bai, Iparraldeko Ikastolen lehendakaria den Mixel Etxeberrik azaldu bezala, edizio honetan herri artisautza bultzatzeko ahalegin berezia egin dute, jaiaren antolakuntzan parte hartzen duten artisauei egun horretan beren produktuak saltzeko laguntza berezia emanez eta hortik kanpo gerturatzen diren saltzaileak kontrolatuz. " Honetaz gain, publizitatea ere indartuko dugu, Iparraldetik etortzen den jende gazte mordo batek ez
|
baitaki
xuxen zer den Herri Urrats; orduan, aurten erabaki dugu Iparraldeko familia guztietarat igortzea egitaraua" dio Mixel Etxeberrik.
|
|
2003
|
|
|
Nik ez
|
dakit
xuxen,
|
|
|
Zergatik hartzen gaituzu, orduan, zeure etxean, galdegin du Gorkak, zergatik hartzen duzu hainbesteko arriskua. Neuk ere ez dakit, erantzun du Damianek, neuk ere ez
|
dakit
xuxen. Agian hegaberak atsegin ditudalako izanen da.
|
|
|
Ez daki haren inguruan ala haren zatien inguruan. Ez
|
daki
xuxen. Inork ere ez daki.
|
|
2004
|
|
|
Baina horrelako programa baten abiarazteko, garrantzitsua da ere iparraldeko egoera sozio kulturalarenberri ukaitea. Alabaina, zer
|
dakigu
xuxen gaur Euskal Herri honetan gurutzatzen diren nortasun desberdinez. Euskaldunak direnek nola sentitzen dute beren burua, nola bizi dute beren euskaltasuna?
|
|
2005
|
|
|
Bi, hiru edo lau hilabete ote zeramatzan burdinaz inguraturik, ez zegoen jakiterik. Forentseek ez
|
zekiten
xuxen burdinen uherrak geldotu edo bizkortu egiten zuten gorpuaren usteltzea.
|
|
|
Ezin dut lorik egin. Zerbaitek ernegatzen nau eta ez
|
dakit
xuxen zerk. Egia da gaur izan direla Senperen aldeko hileta elizkizunak, eta galdu egin dudala zerbait Senperen heriotzarekin.
|
|
2007
|
|
|
Bi udaltzain gazte ziren, lan horretan hasi berriak edo kanpotik etorriak, nik ez
|
dakit
xuxen, paper eskean hasi zaizkidanak. Antza, nire eskale itxura honek kezkaturik, domina bila hasi dira, ustez auzoko gaitz guztiak eragin dituen gaizkilea atxilotu eta arazoak konponduta utziko dituztelakoan.
|
|
|
Barkatu didazu, tristatu egiten naiz garai haiez gogoratzen naizen bakoitzean. Izan ere, nire gaztaroa izan zelako, edo ez
|
dakit
xuxen zergatik, sekula bizi izan ditudan onenak izan zirela begitantzen zait zirkuan ibili nituen urte haiek. Amodiorik ere ez dut ezagutu sekula halakorik, Anne eta Belle, hain handi, hain eder, hain bakar.
|
|
2008
|
|
|
Hurkoari eskua ematen dionak ez
|
daki
xuxen zer ematen dion, eta zenbateraino. Hargatik hasiko ziren, badaezpada, bostekoa ematen.
|
|
|
Bi sorginek segitu dute mugimendua.
|
Badakite
xuxen Peio, ortzegun goizeko zortzietan Hemen Ongi ostatu izkinan gertatuko dela jendeketakoaren hartzeko.
|
|
|
— Errege Jauna, ez
|
dakit
xuxen, bakarrik ene aitak bere despedida batean harrapatu zuela... nonbait. Hain segur, gaiztagin edo ohoin batzuek pausatu zuketen han, berriz xerka jiteko esperoarekin.
|
|
2009
|
|
|
medikuak kamillan edo eskuohean belaunikarazi ninduen, ukondoetan apoiarazi eta ipurdia gorantz jarrarazi. Gero ipurtzuloa ahalik eta gehien zabaldu eta azkenik hatzen bat, ez
|
nekike
xuxen zehazten pototsa ala luzea, barruraino inkatu zidan.
|
|
2010
|
|
|
Frogatu zuten musikaren unibertsaltasuna. Ez
|
dakit
xuxen zergatik hunkitu nauen gehiago kantore horrek. Beti pentsatu nuen horrelako kantore baten egitea zela bizi baten xedea.
|
|
|
–Berriki eskuratu ditugu, Olhagaray itsasuarraren bitartez, Senpereko Matxin Irabola zenak() GERLA HANDIAz eman bertsu ohargarri hauk. Ez
|
dakigu
xuxen zoin urtetakoak diren. Diotenaz, nehork ez ditu publikatu nahi ukan bere denboran.
|
|
|
Cantoneko apezpikutegiko gutun bat da, hango idazkaria euskalduna zen, Senpertarra eta ez ginuen arras arrotza, jendakien jendaki edo, o, jendeen jende alo! ez
|
dakit
xuxen... Beti, berak helarazi zigun apezpikutegitik Gobernadoreari igorri gutuna, kopia bat hobeki erran.
|
|
|
– Zerbait; ez
|
dakit
xuxen.
|
|
|
– Idazten ari haiz baina ez
|
dakik
xuxen ari ote haizen. Horiek txoriburuen denbora pasa txatxuak dituk, Mikel.
|
|
|
Garai horretaz gogoeta egiten hasten naizenean ez
|
dakit
xuxen zer nerabilen buruan, zer nahi nuen orduan: Dimitriren istorioaren bukaera jakin ala Dimitriren balizko ihesaldian parte hartu?
|
|
2011
|
|
|
Orain, berriz, lotsa lotsa eginda kontatuko hien etxekoei, zer ibili hintzen, nola, norekin. Errazago da beti gezur erraz bat asmatzea, hori sinesteko prest dagoenak zer beste nahi du, eta Goienetxerekin ez dago bromarik, ongi ikasi nuen hori errumaniar harena gertatu zenean, galdetu hari, bizkarra ederki berotuta alde egin zuen etxera, ni brigadan lanean hasi nintzen aurreneko egunetako bat zen, etxerakoan, ez
|
dakit
xuxen nola sortu zen disputa baina patroia haserre zen oso, eta denak isilik, Goienetxerekin ez du inork txintik ateratzen horrela asaldatzen denean, uste dut erremintaren bat harrapatu ziola poltsan, etxerako hartuta, jakina, eta garrasika ekin zion, eta besteak, hura ere ez baitzen isilik geratzekoa, bere onetik atera zuen nagusia azkenean, eta hau kolpeka hasi zitzaion denon aurrean, eskerrak ... Izugarria zen, errumaniarra, berrogeita hamar urtetik gorako gizon puska, neskatxa bat bezala negarrez ikustea, kamioira igo eta trasteak egunero bezala garajean jasotzera abiatu ginenean, eta koadrilako guztiak isilik, txintik atera gabe.
|
|
|
–Eta mintzatzea betidanik hain ohikoa iruditu zaionez, jende xehea ez da inoiz luzaroegi gelditu hizkuntzaz gogoeta egitera. Mintzaira zer den galdetuko balitzaio, jende gehienak ez
|
lekike
xuxen erantzuten, nahiz eta bere izate eta bizitzaren atal garrantzitsuenetariko bat izan. Izan ere, mintzaira bere baitan gizarte osoa hartzen duen gainegitura baita, abstraktua dena, batetik, baina hiztunek beren etengabeko mintzoetan aldian aldian konkretatu eta gauzatu egiten dutena, bestetik.
|
|
|
Hala ere, ez dezakegun eman gainera merezi duen baino gehiago estakuru; goazen gauzak ongi behatuz. Satorra lurpean bizi da, gu bezalakoa ezin daiteke sar haren xiloan
|
jakiteko
xuxen zer ari den, eta satorra bera ez da bere berrien salatzaile.
|
|
|
Oinarria izengoitia da, ezbairik gabe, segur aski kapelu gorria eramaten zuen norbaitena. Ez dirudi, dena dela NTEM XLVII n (106) nahi den bezala karlisten txapel gorrian oinarritua dagoenik, baserria XVIII. menderako —ez
|
dakigu
xuxen zer urtetarako— ageri baita, goizxko beraz hola izan dadin. Guk euskarazko Galtzagorri eta Gonagorria aurkitu ditugu, eta hauekin batean erdarazko Calzasroyas (Salaberri, 2003:
|
|
2012
|
|
|
Zuten galdatzen, gurasoek, beren gutun maitagarrietan! Ez
|
zakiten
xuxen ene hanka erremelatuen berri!
|
|
2013
|
|
|
Takara anderea zutitu zen, luzaz eta luzaz begiratu zien lehenik lanari lotu zitzaionaren katilu koloretsuei, iduritu baitzitzaion lertsunak eta amiamokoak dantzan ari zirela, lore usaintsuak hunkitzen ahal zituela. Portzelanazko katilu arinak ziren eta ez
|
zekien
xuxen zein hauta, denak zein ederragoak baitziren. Azken soa bigarren eltzegileari...
|
|
|
Takara anderea zutitu zen, luzaz eta luzaz begiratu zien lehenik lanari lotu zitzaionaren katilu koloretsuei, iduritu baitzitzaion lertsunak eta amiamokoak dantzan ari zirela, lore usaintsuak hunkitzen ahal zituela. Portzelanazko katilu arinak ziren eta ez
|
zekien
xuxen zein hauta, denak zein ederragoak baitziren. Azken soa bigarren eltzegileari...
|
|
2014
|
|
|
Beñat Hargindegiren (Donapaleu, 1962) drogeria laminen harpearen parekoa da: nehork ez
|
daki
xuxen zer baden, baina behar duen altxor hori atzemanen du.
|
|
|
Neska horiek Tupindegiko Roxali turik jin zaizkigu Narbaitzen lumapean edo Pagolaren gitarra soken artetik. Ez
|
dakigu
xuxen anatema zergatik merezi duten, euskararekin uzkurtu direlako edo jestuala berria ekarri baitute. Handi ustea edo feminitate berria zenez.
|
|
|
eta ez
|
dakit
xuxen
|
|
|
Noizkoak dira lehen giristinoak Euskal Herrian? Nehork ez
|
daki
xuxen. Xipriren arabera, erromatarrek ekarri zuketen erlisione berri hori I. edo II. mendean eskualde huntara, erromatarren artean giristinoak ere izanki.
|
|
|
Errusiar jaukitze horrek ez baitu deus xuxendu orain arte, bainan gauzak biziki gaizkondu Ukraina ekialdean bereziki. Europan berean ere ez
|
dakitela
xuxen nola jokatu Errusiak errespeta dezan nazioarteko ordena Ukrainan. Neurri ekonomiko zorrotzagoak harturik ere.
|
|
2015
|
|
|
" Arazo handiena da burasoak berak ez direla jakinean. Ez
|
dakite
xuxen zer diren erreforma horren ondorioak. Testuak hain dira konplikatuak, non ez dituzten irakurtzen".
|
|
|
Amona mendearekin batera jaio zela esan dut lehen. Aitona, berriz, ez
|
dakit
xuxen noiz jaio zen ere. Argazkien kutxan ez dut topatu horri buruzko informaziorik:
|
|
|
Non, zonbat, norekin eta nolakoak? Holako galderi ez da orainokoan hain erretx argi eta garbi ihardestea, nehork ez
|
baitaki
xuxen erraiteko zeri buruz goatzin. Badela apailu frango bazterretan, hori segurra.
|
|
|
esate batera, horgodakart Labetzen. Baina usu gertatzen zait ez
|
dakidala
xuxen, entzuten dudana hahula den ala deus entzuten ote dudan, ala iruditzen ote zaidan hahula entzuten dudala zinez entzun gabe, sugestioz edo hitz horrek etimologiaz hduela jakite hutsagatik; horrelakoetan ez dut batere garbi izaten zinez entzuten dudan ala ez dudan.
|
|
|
Geroztik eta tarte guzi horretan, hor egona zen. Ezin
|
jakin
xuxen zergatik, zertarako. Agian, gaurko egunean zenbait gauzez pentsarazteko.
|
|
|
Agian, gaurko egunean zenbait gauzez pentsarazteko. Ezin
|
jakin
xuxen norbaitek noizbait ireki zuenez geroztik. Berdin zuen jada, zaharra zen-eta.
|
|
|
Eremuaren herena baino gehixago zati bat jadanik gobernuarenkondu bezala, gaineratikoaren jabe departamendua, bai eta La Teste de Buch eta Gujan Mestras bi herriak. Lur poxi batzu badira ere nehork ez omen
|
baitaki
xuxen norenak diren! Zernahi gisaz, solasketa frango izana da azken hilabete horietan eta orai baditake estatuak gobernuak nolazpait eros lezazkeen obra zerbaiten beharretan diren lur gehienak, gerokoaren gatik erretxago baiHtake orobat mantenu hoberena
|
|
|
Ez
|
dakigu
xuxen zer kondiziotan egina izan den itzulpena denbora aldetik, baina iduri luke ez dela kontrolatua izan. Ez da nehun atxemaiten batasun ortografikorik, ez eta ere agertzen bi mintzairetako testuak bata bestearen ondoan aurkeztuak izan direnik.
|
|
|
Bazterrak laster lasaitu dira Ganbian, hala iduri du segurik, bainan ez da beti erretx
|
jakitea
xuxen zer gertatzen den jendea arrunt azpitik atxikia dagon herrialde hortan. Aspaldian, gobernuak badauka ikaragarriko larderia eta ainitzek, Afrikan gaindi, diote Yahya Jammeh presidenta zinezko diktadore bat dela, biziki bortitza, gizon lañoa agertzen untsa ikasia balinbadu ere.
|
|
|
Egunero iduzkia jeikitzean eta sartzean entzuten diren xori kantek zer dioten nork
|
daki
xuxen. Izadiari esker ona bihurtzeko ote xaramelan hoin polliki?
|
|
|
Kudeaketa lanaren errexteko, Beñat Berhouetek informatikako logiziel bat moldatu du diruzaina eta langilearentzat. Errana izan da ere plaza bixkar hortan apezetxe ondoko Aire Zabal egoitza ez dela ongi seinalatua eta jendeek ez
|
dakitela
xuxen nun den. Seinaletika berezia ezarriko du Herriko Etxeak.
|
|
|
Beste batzuk aldiz presidenta ederki jorratu dute, xakur ttipi bat bezala umil umila ibili dela Angela Merkel aleman gobernuburuaren ondotik... Bainan nork
|
daki
xuxen xuxena erraiteko gauzak nola iragan diren. Gaitzeko solasketa luzeak izan dira, eta iduriz segurik biziki zailak, bainan gobernuburuak elgarren artean dira mintzatu, batere lekukorik gabe, salbu beren laguntzaile batzu artetan...
|
|
2016
|
|
|
Hau ere ainitzeri gustatzen, kazeta batzuk hari ematen baitiote bitoria, omen Erromako bereko auzapezgoa biltzen ahal lukeela. Espainian Podemos en hari beretik ari dela hau ere, nork
|
daki
xuxen noraino. Zernahi gisaz, Europa gehientsuan bezala, karrikako jendea arras kezkatua da hitzematen zaion oro haizearentzat hartzen duela, nehor edo deus ez sinesten gehiago.
|
|
|
Bidenabar jakiten da Melenchon jauna ere talde hortakoa dela eta berdin naski Valls bat ere...? Nork
|
daki
xuxena. Zernahi gisaz ez dira hargin beltzak ez xixari pikatzaleak hor bainan izaitekotz jende ikasi eta lehiatu andana, frantses politika handia hurbildik jarraitzen (eta gidatzen/ bideratzen?) dutenak segurik.
|
|
|
Batzuk diotela ere atentatu bat izan dela hor, bertze batzuk hegazkinaren motorrean zerbait ez joan, berdin. Ikerketa handiak abiatuak dira gauzen zergatia edo arrazoina
|
jakiteko
xuxen. Zernahi gisaz makur gaitza gertatua da hor eta hil diren jendetan 15 frantses kondatzen dituzte ere.
|
|
|
Hamarrek Pariseko egunkari batean azkarki kitzikatu dute presidentak deraman saila, ez dela batere argia eta egokia. Lehen ere holakoa zela François Hollande bainan orai gero eta gehiago, berak ere ez
|
jakin
xuxen zer nahi duen! Hots, aztaparkatze ederra frango ber
|
|
|
Oraiko egunean onartezinak salatuak izan dira (geroak erranen du besterik baden), liburu, aldizkari, kaseta, telebista, irratietan, apezpikua eskuin muturrekoa dela edo biziki hurbil haren sare politikoa untsa ezagutua da, Vatikano Il.aren kontra dela edo interpretazio hertsi batekin baizik onartzen duela" segidarako hermeneutika", azpiz oraiko Sinodoaren kontra arizana dela, Amerikar Estatu Batuetan ibili dela Pro life mugimendutik hurbiltzeko bioetikan segurtasun berekoak baitira, Errusian ere itzuli bat egin duela hango Ortodoxiako eta gobernuko kontserbadore zorrotzekin harremanetan sartzeko, Opus Dei koekin joko bera dutela, berdin Lefebvre apezpikuaren familiakoekin, FSSPX ekoak (Fraternite Sacerdotale Saint Pie X), berrikitan apezpikuaren bozeremaileak liburu batean hitza eman dakola Burke amerikano kardinale ultrakontserbatoreari hunen ideiak adostuz eta zerrenda ez da hortan mugatzen. ...tzako ofizio nagusiak eskuetan dituztela, hemengo lur gizena begiztatua zuten, hemen plataforma bat errexki oinarrituko zutela eta hortik abiaturik beren Elizari, beren gizarte proiektuari hedadura haundi bat emaiten zutela, diozesako kutxan dirua ausarkian bazela beren helburuen hazteko, beraz fededun belaunaldiek bihotz onez aitzin urteetan metatu altxorra murrizten, xahutzen ari dute, nehork ez
|
baitaki
xuxen konduen berri.
|
|
|
16 mendean aise jende gutiago bainan frango hiri gotorra halere, Erromanoen denborakotzat ere ezagutua funtsean. Cervantes zoin egunez sortu zen ez
|
dakigu
xuxen erraiteko bainan dakiguna da urriaren 9 an bataiatua izan zela. Nola eskualde hartan ere eta denbora heietan haurrak kasik sortu bezen laster bataiatzen baitziren, pentsatzeko da urri haste hastean sortua zela.
|
|
|
Senpereko Kultur eta Ondare elkarteak antolaturik, iraganen da mintzaldi bat izendatua" Bruxelles brade l’Europe" La Nivelle ostatuan, otsailaren 26an, ortziralearekin, arratseko 7etan. Dammane Charlotte-k aurkeztuko dauku gai berezi hau, zer aipatua izanen ote den ez
|
dakigu
xuxen, aldiz eztabaida sortu lezake, hori baita helburua. Zorigaitzez berantegi dago pintxo afariaren erreserbatzeko, alabainan izpiritua asetzea ez da guti eta gainerat dohainik.
|
|
|
Ttipitze horrek ez badu ere nehor biziki enganatuko... Bainan nehork ez
|
daki
xuxen erraiteko formakuntza sail hori nola akulatuko den. Bestalde, formakuntza eginen duten horiek laneko segida on bat segurtatzen ote dute ondotik?
|
|
|
Barnekaldean? Edo Euskal Eliza birtual batez ariko naiz, nehork ez
|
baitaki
xuxen nun dituen mugak. Kontzilioaz ene adineko adiskide laiko zonbait galdezkatu ditut egun hauetan.
|
|
|
Jadanik hortan azkarki arizanak ere ixilka. Bainan orain ikerketa handiak abiatuak dira
|
jakiteko
xuxen nor den horren guziaren gibelean. Halere orain beretik tunel hori nolazpait hetsia da eta beraz hortik zabilan trafikua ere.
|
|
2017
|
|
|
Gereziak eta gereziak, gau eta egun beste pentsamendurik ez nian izaten, adurra ere bazeridaan, to, izugarriko tormentua! Baina egun batean haserretu nauk, edo neure buruaz lotsatu, ez
|
zekiat
xuxen zer ere. Ezagutu nian gereziek lotsagarriro azpian harturik nindukatela, neure burua barregarri egiteraino.
|
|
|
Diotenez, hor nonbait bazegon mediku berri bat mirakuluak egiten dakiena. Botika bat ematen din, tantak edo hautsak, ez
|
zekinat
xuxen zer ere, eta begien itxi ireki batean berriro jartzen haiz hogei urteko neskatxa bat egina, hogeita bostekoa asko jota. Hi ez kezkatu, Bubulina neurea, neronek ekarraraziko dinat-eta Europatik botika hori...
|
|
|
Neskato zaharrenak besoetan zeukaan, eta fereka eta musu betean zerabilean negarrak sarrarazteko. Nik ez
|
zekiat
xuxen zergatik, Jainkoaren inspirazioz edo, haiengana hurbildu ninduan.
|
|
|
Ondo gogoan ditut zurean ematen dizkidazun kontseilu eta aholkuak oro, hala nola egunero oroitzen dudan eskola egun urrun haietan ikasitako San Antonioren bizitza eta haren tentaldiak, eta laido itxuragabe eta barkagaitza ez balitz esan ere esango nuke, nire gatazka hau gogorrago ere ez ote den nagoela, ez beharbada tentagaien ederragoz baina bai nire gogoaren ahulagoz. Eta ez
|
jakin
xuxen xuxen hau dena zertan amaituko den; gauza batean, bakar batean baina ez nolanahikoan, baitzabiltza oker: nire erialdiko gorabehera eta egoeraz ari zarela, okerragorik eta arriskugarriagorik ezer ezin izan daitekeela diostazunean.
|
|
|
Hobendun kausitzen bainaiz. Ez
|
dakit
xuxen zertaz, baina zerbaitek edo norbaitek akusatzen bezala nau. Hitza bete ez banu bezala.
|
|
|
Rugbyko lagun baten anaiak auto istripuz bizia galdu zuelarik. Eta ez
|
nekien
xuxen zein bide har. Baionako hil harrien ondoan zegoela, horretaz bai, oroitzen nintzen.
|
|
|
Baionatik abiatuz, ez
|
nekien
xuxen zenbat denbora nuen eta uste baino goizago arribatu nintzen. Nagusia jadanik han zegoen.
|
|
|
Ez
|
nekien
xuxen zer gertatu zitzaidan baina beldurraren beldurrez ez nintekeen negar egitetik geldi. Ez nuen ere anaiaren gela berean egon nahi.
|
|
|
Segurtasunak ez
|
dakigu
xuxen zer irabazten duen bide bazterretako belarrak gutiago moztuz. Baliteke bide hertsietan hobeki ikusten dela hegia, eta beraz laguntzen ahal duela bidetik ibiltzen?
|
|
|
Batzu besten kontra, batzu besten gainean egonez berotzen dira naski. Eta ez
|
dakigu
xuxen kurrinkaz ari direnez azpian hartuak direlako eta auhenez daudelako, ala besten gainean izatez bizkarra hozten zaielako. Ez zen aire gauaz zerri zain egoteko!
|
|
|
Bere denboran ainitz eta ainitz ikusia eta bereziki sofritua, azken azkenik espainol eta frantses botere lehertzaile bortitzen ganik bereziki ere. Bainan oraiko euskal jendeak zer
|
daki
xuxen hortaz. Erromanoen garaitik beretik, gero delako Barbaroen ganik ere jasanaz?
|
|
|
Hegoaldean, Aden portu famatua kokatzen den eskualdean, Hadi presidentaren legepean daude, iparralderat aldiz sasi gudari batzu nagusi. Bien artean, nehork ez
|
jakin
xuxen erraiteko norkdituen giderrak bere esku...
|
|
|
Hitz eder faltsu frango jendea lasaitzeko bainan bidean zer heldu zaikula? Nork
|
daki
xuxen. Gastatuak edo lilluratuak ainitz naski...
|
|
|
Hedabideek eztabaida ttipi bat ukan dugu, ez
|
jakinik
xuxen nolako izendapena erabili Ipar Euskal Herria bateratzen duen instituzio berria izendatzeko. Euskal Hirigune Elkargoa?
|
|
|
Eta guk saguek
|
badakigu
xuxen hoien berri, azkenik barda arratsean bezala. Sagu bat saltegi zokoko barne ilunean harmairu baten azpitik pollikiño barrandan, beste bat ur hodi baten kaskoan.
|
|
|
Trump eta bere andrea ere hor zirela beraz Macron-i hurbil. Iduriz preziatu dutela Parise erdian frantses armadaren karrikaldi handia bere tanke, zaldi eta gaineratikoekin, nehork ez
|
baitaki
xuxen zenbat gosta den hori guzia. Terroristek egin kalteak ez direlarik oraino ordainduak!
|
|
2018
|
|
|
ele patologiak erakusten dituztenak aditzetan behaztopatzen dira. " Batzuetan, arazoak dituzte esaldiak egiteko, baina ez
|
dakigu
xuxen zergatik. Lexiko aldetik ez dute arazorik, baina esaldia egiteko momentuan kostatzen zaie.
|
|
|
Aro hitsaren gain ezarri zen lehenik gertakari latz hori bainan besterik ere kondatu da, kontrabandixta batzuk hil zituztela edo beharbada Francoren aldeko batzuk... Egundaino ez da
|
jakin
xuxen zer gertatu zen. Nork daki kondatu gauzetan zer den egia eta zer ez den hala?
|
|
|
Hots, pozoinari ihardokitzen diote airoski! Dena den, hiri frangotan arratoin ixtorio hori buruhauste larria da hautetsientzat, ez
|
jakin
xuxen zer nola egin arratoinen kontra...
|
|
|
Oraino hein bat pixkor eta burua xuxen, zangoek haatik ez gehiago atxikitzen. Gizon xaharrena omen da paper xuxenak badituztenen artean, ezen herrialde askotan badira oraino berek ere ez
|
baitakite
xuxen noiz sortuak diren... Eta horren gatik ba omen da preseski arazo bat ezin finkatuz munduko emazte xaharrena nor ditakeen...
|
|
|
Lekuan lekuko jendeen eskubideetaz ere arizan da Aita Saindua, jende hauk egiazko eskubiderik gabe direla ainitz lekutan eta beraz hauen aldera legeak berritu behar direla. Maputxen kasua bera hor dela denen argitzeko, dela Txilen (miliun bat jende pasa), dela Argentinan (300 mila segurik?), nehork ez
|
dakiela
xuxen zer egin hauen eskubideak zinez zaintzeko eta errespetarazteko. Arras hunkia ikusi dugu ere Aita Saindua, aski argiki abisatu duela mundua gerla nuklear baten irriskuaz, ikusten delarik noraino joanak diren Amerikar Estatu Batuen eta Iran edo Ipar Korearen arteko harreman sukartsuak.
|
|
|
Joanden ortziralean, Bordeleko aldean, Landesetako juntan, gaitzeko sutea jauzi da, ez
|
dakite
xuxen nola, bai eta sua burrustan hedatu. 170 hektara pino erre kixkildu dira zonbait oren barne, nahiz su-hiltzaileak erne ibili diren...
|
|
|
" Antzerki Eskola Nazionalean bai eta Comedie Française bezalako egituretan ezin da besta egin edo ezazola izan. Behar duzu disponibilitate handia ukan, fleitean izan... ez
|
dakizu
xuxen emanaldien ordutegia". " Besteekilan lan egiten ere ikasten da, goizetik arrats pertsona berdinekin zira, antzerkia da harreman zuzenena den gauza".
|
|
|
Emmanuel Macron president hautetsia izanik eta bere aldekoek gehiengo ederra segurtaturik legebiltzarrean, beste alderdiak lanetan dira. Ez
|
dakite
xuxen nola apaila geroari buruz. Badu orain bederatzi hilabete ez dela besterik entzuten.
|
|
|
Bainan hara, azkenean ohartu dira erraitea dela erretxenik. Orai gogoetatuak daude hor gaindi, ez
|
jakin
xuxen zer nola egin. Gobernuak txosten bat galdeturik adituak diren batzuri, lan hori egina izan da eta gauzak ez dira biziki argiago.
|
|
|
Baionako auzitegian pasatu direlarik, bi gazte hauek ez
|
zakiten
xuxen noiz sortuak
|
|
|
Une horretan tupustean ernatutako burutazio hutsal bat izan zitekeen, baina ez da oso modu sinesgarria hain jokabide egiatan bitxia azaltzeko. Nolanahi ere, orain jabetu naiz ofizial laguntzailearekin izaniko gorabehera hori ez dela izan gisa horretako lehenbizikoa; bistan da badaukala nolabaiteko loturaren bat, nahiz ez
|
dakidan
xuxen zer nolakoa, orain dela zenbait hilabete Wakefield senar emazteen bisitan jazotakoarekin.
|
|
|
Iradokizuna ezustean etorri zenez, ez nuen
|
jakin
xuxen nola erantzun. Gogoan dut eskerrak eman nizkiola esku erakutsiagatik, baina segur aski ez nuen deus argirik esan, zera erantsi baitzuen:
|
|
|
Garai hartatik honat bederen, teorian erdigune horrek hizkuntza eragina ukan duela proposatu genuke, hirian euskararen garrantzia ahultzen hasi zen arte, bederen. Nolanahi ere den, Iruñea ez da hain hiri handia izan, hizkuntza aldetik esleitzen diogun balizko eragin hori ez
|
dakigu
xuxen zenbaterainokoa izan zen; erregearen gortea Erriberrin bizi izan zen usu, ez Iruñean. Demografiaz denaz bezainbatean, nafar gehienak ibarretan bizi ziren, ez hiriburuan; esate batera, XVI. mendean 2.000 biztanle inguru zituen Iruñeak, XVIII. mendearen hasieran 8.000 eta 1783an 15.000 Madozen arabera 1848an 15.745 biztanle zeuden bertan.
|
|
|
Narrasti erraldoia harpe barnetik dardaraka ateratzen ikustean, morroia ikaraturik ihesi joan zen lasterka. Gaston ausarta bakarrik egon zen eta ez
|
dakigu
xuxen nola garaitu zuen. Inguraturik izan baino lehen, heldu zen munstroa zauritzera eta biak, bata bestearen kontra tinkaturik, harearen gainean borrokan ari zirela, Errobira erori ziren eta biharamunean urpean hilik aurkitu zituzten.
|
|
|
Sozietateak, aho batez, deliberatu zuen asmatzaileari domina bat emanen ziola eta asmakuntza egunkari guzietan goretsirik izanen zela. " Jaunak, erran zuen azkenean diputatu jostariak, gaitz izanen da jakitea domina nori eman, zeren urtearen hiru laurdenetan, ene departamenduko laborariek ogi hau jaten baitute eta ez
|
dakit
xuxen zenbat mendez geroztik". Akademiak, ezpainak hisiaz ausiki ondoan, txantxa ez baina arto ogia dastatu zuen.
|
|
2019
|
|
|
Horiek hola, ikusi behar halere nola gauzatuko den orai aipatzen duten hori, ez baitugu orainokoan, prediku eder batzuen artetik, garbitasun handirik. Ez
|
dakigu
xuxen guhauren baitarik ari behar dugunez, hori litake egokiena, ala gobernuak ezarriko dituen, alegia eta deusez, halako muga batzu. Eta mugak ezartzekotan, nolakoak ote?
|
|
|
Kontua da birjinaren durduzak ez dakarrela behar zehatzik: birjinak ez
|
daki
xuxen zer nahi duen. Harengan bizirik dago haurtzaroko erotismo oldarkorra; lehenbiziko bulkadak oratzekoak izan ditu, eta oraindik badu besarkatzeko, edukitzeko desira; nahi izaten du irrikatzen duen harrapakina ezaugarri batzuez jantzia egotea, ezaugarri horiek balio gisa agertzen baitzaizkio dastamenaren, usaimenaren, ukimenaren bidez; sexualitatea ez da aparteko alor bat, eta, ondorioz, sentsualitatearen ametsak eta pozak iraunarazten ditu; bai sexu bateko eta bai besteko haurrek eta nerabeek gogoko dituzte leuntasuna, krematsua edo satinatua dena, biguntasuna, malgutasuna:
|
|
|
Erabiltzen duen euskara (batua) ren izaera azaltzen du: " Ez
|
dakit
xuxen zer nolako euskara dutan, sar hitzan erran baitizuet partez aitamen erranetarik ikasia nuela (biak xiberotarrak) eta bestalde auto formakuntza ez estandarra (hein batean hainbat euskalkien arteko nahasketa, batuarena sartuz), orduko lagun euskaldun euskalki ezberdinak medio. Batua ez estandarra erabiltzen dudala banerrake, ausartzen baniz".
|
|
2020
|
|
|
Ez zorionik opa neri. Ez
|
zekiat
xuxen jokatu ote dudan.
|
|
|
Hirian badira beti ekidin ohi dituzun ibilbideak kale, leku, guneak... ospel edo hits direlako, apika nahiz ez
|
dakizun
xuxen zergatik, alderantziz ere badira laketgarri zaizkizunak, oroipen atseginen bat, agian egutera gune izatea atsaldean... hameka izan daitezke zioak, azken horietakoa da kale laburra orobat bertako" La cita" taberna, baina gaur hotz dago, hutsik ez baita etorri ohiko hitzordura airearen energiak eraman duen gauza xume handien poeta ahaztezina.
|
|
|
lehena ziloduna eta bigarrena etxez betea. Ez
|
zekiten
xuxen zein planetatan lehenik pausa, erabaki beharra zen... Beraz planeta zulodunetik hastea erabaki zuten.
|
|
|
Desberdina den eta beldurra eragiten duen norbait: jendeak ez
|
daki
xuxen zer leporatzen ahal dion, orduan batzuek sorgina izateaz akusatzen dute. Badakizu, bazterkeria beti izan da.
|
|
2021
|
|
|
Xuxen erraiteko, ez
|
dakigu
xuxen zertan giren. Eta urte berria laster hasiko eta zerbait garbitasun nahi ginuke, anitz prezia ginezake geroa argixago agertzen balitz.
|
|
|
Eta bai, ez da haratik ez hunatik, udazkena, toki frangotan larrazkena deitzen dutena, hor dugu, aste huntan hasia. Hortakoak direnek
|
badakite
xuxen xuxena noiz hasia zaukun. Asteazkenean, irailak 22, arratseko 7ak eta 21etan.
|
|
|
Denbora edo atzerapen eskasez, aipatzen zituen Euskal Herriaren baitako aniztasun linguistikoa eta kulturala ez dira behar bezala landu. Ez
|
dakigu
xuxen zer ondorio duten euskarazko sorkuntzan. Haien lantzeko, tresna teoriko batzu behar genituzke sortu eta lan hartarik, euskarazko sorkuntza hobeki ulert genezake, diakronian sinkronian bezainbat.
|
|
|
ere, ez
|
dakigu
xuxen noraino hartu zuen asmoa bere benetako
|
|
|
«Zerbitzari guztiak ari dira galdezka nola egiten den, nola ez den egiten». Xabier Zabaleta erretegiko nagusi eta sukaldariak ere ez
|
daki
xuxen zer egin behar duten, eta ez dago konforme: «Gipuzkoako ostalaritza elkartearen barruan gaude, eta atzo [ostiralean] mezu bat bidali zuten, 18:30ean, esateko neurri berriak sartuko zirela.
|
|
|
Ni polizia izaki, etsai naturalak ginen. Ez
|
dakit
xuxen asteburu hartan leizean zer gertatu zitzaien, tartean droga kontsumitu zutela besterik. Tasio bere onetik aterata etorri zen; are, izututa.
|
|
|
Jalil pentsaketan egon zen: ez
|
zekien
xuxen zertako, baina samindurarekin* lokartzen zen, etorkizuna ihesi joaten zitzaiola iduritzen zitzaion. Haien istorioa, ordu arte taldean idazten ari zirena, beste norbaitek bereganatzen zuela.
|
|
2022
|
|
|
Zonbait astez segidan," Ocean Viking" itsas untzia Mediterraneo itsasoan ibili da, Afrikatik heldu berrehun bat iheslarirekin eta ez
|
jakin
xuxen norat joan. Azkenean, untzian ziren gehienak eri eta ahulduak, arras planta txarrean.
|
|
|
Hala nola, Bidarten, Donibane Lohizunen, Arbonan, Baigorrin, Aiziritzen, Izturitzen, Irisarrin, Aiherran... eta Ahatsan Arazoa molde anitzetan gertatzen da: laborantza lurrak ttipitzen ari dira, eraikigarri bilakatzen ez
|
dakigu
xuxen zertarako, lur eraikigarriak erosi eta urte batzuen ondotik doblean salduz sosdunek espekulatzeko. Hiritar dirudun anitzek barnealdera etorri nahi dute, bizitza kalitate hobea atzemaitera, eta Covid izurriteak joera emendatu du.
|