Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 629

2000
‎Duela urte batzuk Frantziako Gobernuak burututako Roques informeak nolabait arrazoi ematen die. Azterketa horrek droga desberdinen artean gizartean eragin negatiboena zeinek zuen, arriskutsuena zein zen jakitea zuen helburu. Emaitzak zioenez lehen postuan alkohola dago eta harengandik gertu tabakoa, droga legalak biak.
‎Hori bai, denak errespetagarriak, bakebiderik nahi baldin badugu. Zeren hizkuntza bakoitzak bere inguru jakina du eta inguru bakoitzak bere balio bereziak, elkar ulertu beharrez anaitasunerantz garamatzatenak.
‎Behin, irribarrez, aipatu zidan Gabriel Arestik esanziola olerkitarako sena zuela. Egia esan, ez dakit duen ala ez, ez baitiot olerkirikirakurri. Baina sentibera eta umoretsua dela ikusi izan dut.
‎–< Politikarik> ezak hondatu gaitu euskaldunok, hain zuzen. Euzkadi sortzen jakinez dugulako gaude gure huntan. Ez gaitu galdu, hitz batez, < politika> ren gehiegiaketa < soberaniak>, ezak eta eskasiak baizik!
‎" Ni?", esan zuen Xanek," no... moi...". Xanek ere ez zuen bere izenik esan nahi. Hala ere, arazorik handiena berak frantsesez ez jakitea zuen, hartara ez zituen emakumeak esan zituen beste zenbait hitz ulertu. Laster ageri zen solasak irtenbide gutxitxo zeukala.
2001
‎Igandean burua bero, poltsa huts eta sobera. Igandeko gutizia aldrebesenak kausa jakina du: egundadearen hasperena.
‎Lily Litvak ek dioenez joera honek oso esangura jakina du eta erraza da interpretatzen:
‎Zenbait ikerketak frogatu dute aspirinen eguneroko erregimenak hantura eta koagulazioa prebeni ditzakeela, bihotzeko arriskuko bi faktore garrantzitsu. Diabetesa duten 1.500 lagunengan oinarritutako ikerketa berri batean, ikertzaile talde batek jakin du bihotzeko gaixotasuna diagnostikatutako diabetikoen %37k baino ez duela aspirina erregularra hartzen. Era berean, bihotzeko arrisku faktore bat gutxienez duten diabetikoen% 13k baino ez du jarraitzen prebentzio tratamendu hori.
‎Kataluniako zientzialari talde batek jakin du antsietate eta laxotasun artikularra (artikulazioen malgutasun handiagoa) duten pertsonek aldaera bat dutela beren genoman, eta hori gaixotasun horiek jasateko joera duen faktorea dela. Genetika Mediko eta Molekularraren Zentroko Genetika Psikiatrikoko Taldeko eta Bartzelonako Itsas Ospitaleko Psikiatriako Ikerketa Taldeko ikertzaileek egin dute aurkikuntza.
‎Gainera hitzez beti sobera gabiltzan arren, larri ibiltzen bide gara hitz horiek geureganatzeko astiaz, nahiz eta bi izan entzuteko ditugun belarriak eta bat bakarra mintzatzeko mihia. Beraz eman diezaiogun, erabat jakintzat badugu ere, beste birpasa bat zuk hezitako egia horri, nire belarriak hala eskatzen didalako eta, jakin badakizunez, zure hitza dela egarri hori asetzeko gai den bakarra.
‎Mariak prest zituen xanpaina kopak ekarri zituen sukaldetik eta topa egin zuten biek, elkarrekin pasatako urte zoragarrien eta urte are hobeen zubia egingo zuen bufandaren omenez. Egongelako sofan eserita, Alesek kopatik edaten zuen bakoitzean Mariak bira egiten zuen, oinen gainean hegan egiten jakingo balu bezala. Zurrupa bakoitzeko bira bat.
‎Horrelako desegokikeriek ez naute, lotsagarri bada ere, gehiegi nahigabetzen: pizgarri eta pozgarri gertatzen zaizkit aukeran, gisa horretako purrustadetan nondik datozen jakiteak baitu axola, ez zer dioten. Inori aurpegira botatzea, nolanahi ere, erraza da:
‎Honako lerro hauek sorta berri baten atarirako ari naiz idazten. Muga jakinak ditu, irakurleak erraz igarriko dizkionak, bai denboraz eta bai mailaz.
‎Ez dut, ordea, ukatuko etxekoekin diharduten jakite horiek badezaketela gurean beste baliorik izan. Bistan da, aitzitik, gure kulturak (ikasiak, ez herri kulturak) eta jakiteak duten maila eskasean, abiapuntu ederra  eskaintzen digutela direlako sailok, hortik aurrera gero eta gorago eta zabalago jo dezagun, herrikoetarik arrotzetara, etxetik kanpora. Eta inork balio ez garela horrenbestez geunden eremutik mugitu, ez dugula inolako zubirik jaso natur zientzietara, honako erantzun hau aski eta gehiegi genuke:
‎Munduak zutaz jakin balu bezala
2002
‎«Eskolak euskaldundu behar du!» eta «Euskal Herritar orok du euskaraz jakiteko eskubidea» lelopean, Euskal Herrian Euskarazek hezkuntza sistema propioa aldarrikatzeko kanpaina abiatu du. EHEko arduradunen arabera, indarrean dauden hezkuntza sistemek ez dute bermatzen ikasleek euren herriko hizkuntza jakiteko duten eskubidea. Elkarteak derrigorrezko hezkuntzari buruzko ikerketa egin du eta honako ondoriora iritsi da:
‎Testuaren neurria, fikzio mota (errealista, fantastikoa), irakurketa intentsitatea, erritmoa... behin eta berriro aipatzen diren alderdiak dira narraziozko genero hauen arteko mugak definitzeko garaian. Ondorengo lerroetan ikusiko dugunez, termino bakoitzak bere bilakaera jakina du eta ikuspuntu aniztasuna da nagusi horietako bakoitza definitzeko garaian. Hauxe izango dugu hizpide, laburki bada ere, jarraian:
‎Egun onetan eta txarretan ez dugu arrakasta bera komunikatzean: nekeak, lorik ezak eta euforiak eragin jakinak dituzte harreman komunikatiboa garatzean.
‎AEBetako zientzialari talde batek jakin du genetikoki eraldatutako proteinak dituen ahuntz esnea malariari aurre egiten lagun dezakeela, BBC telebista kate britainiarrak jakinarazi duenez. Aurkikuntza horrek, baieztatuz gero, laborategietan ekoiztutakoa baino merkeago egin daiteke txertoa.
‎Laborategi batzuk osasunean sendatzen dira eta defentsa medikuntza praktikatzen dute”, dio Mariano Avilések. Batzuetan, aldiz, informazioa gehiegizkoa izan daiteke, Olallak dioenez, pazienteak ez jakiteko duen eskubideari dagokionez: “Adierazpenean ezer ez ezkutatzea eztabaidagarria da:
‎Zer arraio duk bada hik? Dakidana duk, supituki zoratu egin nauala. Baina hi ez haiz oraindik hortaz jabetu.
‎Amonak kontatzen zizkidanengatik ezagutzen nuen, goizero eliz atarian egoten baitzen, dena hezur. Bezero jakinak zituen arren, elizara hurbiltzen ziren guztiei zabaltzen omen zien atea. Nirekin ari zen mutilak txakurtegi deitu zuena, berriz, ez zen ardi txabola erdi erori bat baino:
‎Nahiz, hau ere esan behar da, euskarak aurrera egitekotan baldintza hori bete behar duen. Ez dakit nik zein den honen konponbidea, ez dakit baduenik ere. Alabaina, badut uste kontu hauetaz hitz egiteko garaia den.
2003
‎Era berean, lexikalizazio maila jakina duten hainbat konposatu: bizi-modu, buru-hauste, esku zabal, esku-zapi, etxekoandre, ezta baida, gora-behera, hil herri, ikas-urte, irri barre, hartu eman, kafe tegi, mutil-zahar, neska-zahar, ordu batak, sal-mahai, sudur zilo> bizimodu, buruhauste, eskuzabal, eskuzapi, etxekoandre, eztabaida, gorabehera, hartueman, hilerri, ikasurte, irribarre, kafetegi, mutilzahar, neskazahar,, salmahai,.
‎Lubeckeko Unibertsitateko (Alemania) Biokimika Institutuko talde batek jakin du hotzeri arruntaren tratamendurako sendagai berri bat, pixka bat aldatua, erabiliko dela pneumonia atipikoaren kontrako botikak garatzeko. Oraindik bi urte falta dira medikuntza hori lortzeko, baina hori lortzea posible da.
‎Zientzialari askok uste zuten Y kromosoma, duela 300 milioi urte Xtik bereizia, 5 milioi urte inguru desagertu zela, eboluzioan zehar mila gene baino gehiago galdu dituelako. Hala ere, gizonezkoen sexu kromosomaren material genetikoa sekuentziatu ondoren, 40 ikertzaileko talde batek jakin du kromosoma horrek mekanismo berezi bat duela bere osotasun funtzionalari eusteko, eta, material genetikoan zehar, barrabiletako espermatozoideen produkzioan parte hartzen duten geneen kopia ugari sortzen dituela. “Denbora luzez entzun dut denbora galtzea zela Y kromosomaren DNA sekuentzia lortzeko eta kartografiatzeko lan zaila.
‎Salamancako Unibertsitateko (USAL) Animalien Biologia saileko ikertzaile talde batek jakin du “sugandila balear” deritzona dela uharte horietako landare batzuen hazien agente polinizatzaile eta sakabanatzaile nagusia, eta, hala, landare dentsitate handiagoa sortzen dela. Zientzialari horiek jakinarazi zutenez, narrastiak polinizatze lana egiten du, landareetan edan ondoren polen pikorrak hedatzeari esker eta, era berean, musker horrek fruituak irentsi ondoren lortzen duen landare ale balear bitxi baten haziak sakabanatzeari esker.
2004
‎Eta nik diot: «Ez dakit guk su asko edo gutxi dugun ere, ez dakit badugun ere».
‎Iaz, 16.000 bisitari hartu zituen museoak, baina 30.000 edukitzera ere iritsi da garai onenetan. «Gernikan museo gehiago irekitzeak eragin digu», uste du Felicitas Lorenzok, «bisitariek ordu kopuru jakina dute Gernika ikusteko, eta honenbestez gurea baino geroago sortutako museoekin elkarbanatu behar ditugu».
‎Eztabaida antzua dela uste dut. Batzuek esaten dute euskaraz eginikoa dela, beste batzuek kadentzia eta erritmo jakina duena... Euskal Herrian ekoitzitakoa da euskal zinema.
‎Lanak ez ezik eztabaidak, epelak edo garratzak. Gainera, eztabaida horietan esku hartzen duen askoren asmoa eta gogoa, ez da gizabiderik prestuenaren eredu, holako askoren xedeak jomuga jakina duelako: kanpoko eragileen indarra ahalik eta gehien estali eta hizkuntza apalduaren barruko ezintasunak nabarmendu.
‎Berezko lege eta arauak dituela gizarte ekimen berezi bati doakion zentzuan? Ekoizpen arlo eta kontsumo sare jakinak dituela bere bilakaeran?
‎Euskara bere zori txarretik onera ateratzeko saiakuntza horretan, hainbat irakaspen eta esperientzia ez zaizkigu alferrikako izan. Orain badakizkigu duela urte gutxi ez genekizkien oinarrizko gauza batzuk. Horien berri emateko, Koldo Zuazoren lerroalde hau aldatuko dut hona:
‎Funtzionaltasunean oinarrituriko hizkuntza jokaeraren araua, Agotek zioen moduan, hizkuntza erabileraren lege bihurtzen baldin bada, euskaldunak ez dauka lekurik ele bitan eratu nahi den gizarte molde honetan. Euskara gutxiagok edo gehiagok jakiteak badu noski eragina honetan guztian, zuzen zuzena gainera, baina bi hizkuntzen jakite maila berdindu arteko prozesu soziolinguistiko luze bezain korapilatsuan ez da garbi ikusten jakite maila hori bera ere nola berma daitekeen euskarari buruzko jarrera balio demokratikoetan oinarritzen ez bada. Erran nahi baita, erdaldunen aldetik nagusi diren jarrera eta jokabideak diren bezalakoak izanda, oro har, ez dagoela modurik hizkuntza erabilerari buruzko jarraibideak aldatzeko.
‎Aspaldiko mendeetatik hedatua izan da Euskal Herria izena, kultura ezaugarri aski jakinak dituen herrialdea adierazteko, politika eta administrazio mugen nahiz ezberdintasun historikoen gainetik erabilia. Izen hori euskara+ herri hitzetatik sortua da, hots,, euskararen herria?.[...]
‎zerbait ezagutzcn badut, haren ustea dut, Edota: jakitea badut, orduan proposizio horren ustea dut. Ustea hemcn gertaturikoa izan daiteke, proposizio bat maneiatzendudanean hura onartuz?
‎Azkcn batean. galdera da, ea minakklasc natural bat osatzen duen. Ura, adibidcz, kasu guztictan H2O substantzia kimikoarekinidentifikatzen den moduan edo tigre guztiek DNA mota jakina duten moduan, gogo cgocren identifikazioa egin aurretik jakin bchar dugu ea gogo egoera bakoitzak burmuinarenmailan klase natural bat osatzen duen. Minak, adibidez. klase natural bat osatuko ez balu, litzaleke mina propietate fisiko partikular batekin idcntifikatu.
‎–Ibilgailu erregua: lapurtutako ibilgailuak Espainian ohiko aparkalekua duenean, aurreko kasuan bezala, ezbeharrak eragindako pertsonei eta ondasunei eragindako kalteak estaltzen ditu, baina ez ibilgailu errudunaren bidaiariei (lapurtuta zegoela jakiten dutenean). – Partzuergoaren eta aseguru etxearen arteko eztabaida:
‎Juan José Zarranz neurologoak (Bizkaiko Gurutzeta Ospitalea) koordinatutako mediku talde batek jakin du euskal familia batean mutazio bat dagoela gene batean, eta horrek lagundu egiten diola Parkinsonen gaixotasuna agertzen eta garatzen. Aurkikuntzak bidea irekitzen die gaixotasunari aurrea hartzeko terapiei, baina zientziak bide luzea egin du helburu hori lortu aurretik.
‎Kanadako McMaster Unibertsitateko ikertzaile talde batek jakin du Hamiltoneko kaioak, Ontario eskualde industrializatuan, mutazio genetikoen tasa oso altua dutela beren zeluletan. Hori dela eta, Christopher Somers eta James Quinn irakasleek uste dute industria eskualde horretako airearen poluzioak aldaketak eragiten dituela hegaztien eta, agian, beste izaki bizidun batzuen DNAn.
‎Gaixorik zegoenik ere ez nekien. Espainiako nire enpresako lankide ohi batek jakin zuen Anarenaren berri, Iruñera egindako bisita batean. Ordurako, baina, hilabetak ziren Ana hil zela.
‎Lege Organikoan finkatutako oinarrizko eta funtsezko irizpideekin bat etorriz Eusko Legebiltzarreko diren medio materialak eta ekonomikoak hornitzea. ...aren eskutan uzten duen hitz beretan, pertsonala hornitzeko sistemetan Euskal Zuzenbide Forala eta euskara ezagutzen legeetan xedatutakoa aplikatzea, Euskadiko idazkari, epaile, magistratu eta fiskalen hautaketa, hornidura, karrera, prestakuntza, diziplina araubide eta ordainketei dagokienean, kontuan hartuta, ondorio horietarako, euskal zuzenbidea eta dutenei lehentasuna emango zaielarik. euskara jakiteak duen lehentasuna.
‎Baina gizakiak gizartetik (erkidegotik, komunitatetik) edaten duen adina du edaten gizarteak gizakietarik, egitate hau behar beste azpimarratzen ez bada ere. Gizartea ez da, izan, multzo soil bat, elkarte bat da, funtzio eta egitura jakinak dituen giza elkartea, hain zehatz ere. Elkarrekintza eta elkarreragin ezberdinez eta ugariz osaturiko sistema bat da gizartea, komunikazio eta jarduera elkarte bat, alegia.
‎Baiezkoa egin zuen, hirigunean egoteak zekarrena jakinen balu bezala.
2005
‎Azkenaldian kiroldegietara joaten naiz eta ikusten dut nola begiraleek, bezeroaren arabera, behin eta berriz hizkuntza aldatzen duten, beti aldatzen... Ez dakit zuenean ohitura hori dagoen... ia ia promiskuitate linguistikoa da, baina hemen oso ohikoa da. Oso ohikoa da katalana ulertu egiten delako.
‎Dena den, pentsatzekoa litzateke. Zuek bazenekiten zuen garaian bederatziko txikia baloratzen zela. Orain ez dakigu zehazki zer baloratzen den.
‎Gaurko ipuingintza idatziaz edo literarioaz definizioren bat eman behar izanez gero, honelako bat izan liteke: prosan idatzitako fikziozko lan laburra (lerro gutxi batzuetatik orrialde askotara), batzuetan idazkeraren aldetik lirikatik hurbilagoa eta erritmo eta tentsio narratibo jakinak dituena. Gaur, gainera, erritmoa eta tentsioa jotzen dira ipuinaren ezaugarri nagusitzat, eta ez laburtasuna.
‎Madrilgo Unibertsitate Politeknikoko ikerketa batek jakin du gaztainondoek neguko barne erlojua geldiarazten dutela
‎Hala adierazi zuen Federiko Nagusiak, UNESCOren zuzendari exekutibo gisa: “Edozein gizakirentzat irakurtzen eta idazten jakiteak duen garrantzia berretsi nahi dut, eta ezagutza eskuratzeko funtsezko bidea eta herritartasuna erabiltzeko funtsezko tresna izatea”.
‎Extremadurako bi herritan hainbat urtez ikasi ondoren, Extremadurako Unibertsitateko (UEx) biologo talde batek jakin du Anagyris foetida leguminosoa landare ornitofiloko Europako lehen kasua dela. Horrek esan nahi du batez ere hegaztiek polinizatzen dutela.
‎Kontsumitzaileek publizitatea noiz ikusten duten jakiteko duten eskubidea aldarrikatzen du
‎Gainera, ez diote inolako seinalerik ematen ikusleari. Egoera horren aurrean, OCUk kontsumitzaileek publizitatea noiz ikusten duten jakiteko duten eskubidea errebindikatzen du, eta administrazioari gogorarazten dio kontrol eta zehapen erantzukizun bikoitza duela, bai ezkutuko publizitatea “zaintzeko”, bai zabalkundea “azkar eta zorrotz” “zigortzeko”. Estereotipo sexistak Bestalde, Kontsumitzaileen Batasunak (UCE) dio jostailuen publizitatea ez dela etikoa.
‎Haien ehorzketak biliar izanen dira, eta ikusiz haien haur bakarra zarela... oso, aberatsa zara... zure ontasunak bederatzi milioi libera eta erdira heldu dira; bistan da, erabiltzen dituzu bakarrik sei urteren buruan! Eta ba_ dut galdera bat... ikusiz ez duzula gehiago gurasorik, nahi genuen jakin bazenuenez ideia bat, bada, norekin egonen zaren edo... Ez?
‎Ez dut maite? Bihotzetik barreiatzen zaizkidan sentimenduak benetan neureak direla ziur jakiterik banu. Zelan jakin neu naizela Ainaragatik sentitzen nuena galdu dudana, eta ez kanpotik sentimendu horiek ostu dizkidatela?
‎Pozik antzean zeuden batetik, Aurelio neska batekin ikusteagatik, baina, bestetik, buruak gehiegi ez pozteko eskatzen zien. Izan ere, afaria bukatu zenean, Aureliok, bere hortz okerren artetik, irribarre garaile bat bota baitzien, bere sekretuaz galdetzen ari zirela jakingo balu bezala.
2006
‎Bai. Abadiñoko galdategia lehenengo, eta Funcor gero, lana beste modu batera egin behar zela jakinda genuen eta.
‎Beti matxinatuta! Ez dakit zuen herriaren historiarik'. Jose Angelek nire lana aipatu zuen:
‎Enborraren azalean kolpe txikiak eman eta belarria zorroztuz, barruko larbak non dauden jakiten du.
‎lanaren esfera bizitzaren mundutik gero eta bereiziago ageri zaigu, eta langilearen ezaugarri humano eta pertsonalak desagertzen ari dira. Baina, autore horren arabera, arrazionalizazio prozesuak muga jakinak ditu: proletalgoaren kontzientzia da muga hori, gizarte kapitalista eraldatzearen aldeko subjektu historikoa.
‎Zientzialari talde batek jakin du Pluton orain arte uste baino hotzagoa dela
‎Zientzialari talde batek jakin du Plutonen orain arte kalkulatutakoa baino askoz hotz handiagoa egiten duela.' Hawaiin irrati teleskopioen sare batekin lan egiten duten zientzialariek orain uste dute gainazal plutonikoaren batez besteko tenperatura 43 Kelvin gradukoa dela, zero azpiko 230 Celsius gradukoa. Orain arte, zientzialariek uste zuten Plutonen tenperatura 54 Kelvin edo 220 Celsius ingurukoa zela zeropean, eta Charonen dago, Plutonen satelite handienean.
‎Astronomoen iritziz, duela 4.500 milioi urte inguru sortu zen materiaren hondakin ia birjinak dira kometak. Gainera, badakite duela 3.900 milioi urte Lurrean kometen eta asteroideen bonbardaketa handia izan zela, eta horrek bizia eragin zuela. “Kometa baten ur hornidura eta zikloa ulertzea funtsezkoa da gorputz horiek sistema gisa eta lurreko uraren zati baten iturri gisa ulertzeko.
‎Paleontologo britainiar batek jakin du “Homo sapiens” duela 46.000 urte inguru iritsi zela Europara, orain arte uste baino azkarrago hedatu zela kontinentean, eta 6.000 urte “bakarrik” bizi izan zela neandertalekin, eta ez 10.000 urte uste zen bezala. Paul Mellars, Cambridgeko Unibertsitateko (Erresuma Batua) Arkeologia Sailekoa, ondorio hauetara iritsi da gure arbasoen hondakin fosilei 14 karbonoaren metodoa aplikatu ondoren.
‎Gainera, fenomenoak aukera emango die AEBetako zientzialariei.' eta Libiak elkarrekin lan egin zuen eguzki koroa aztertzeko. Koroa horrek 500.000 eta milioi bat gradu zentigradu arteko tenperatura zergatik duen jakitea du helburu, eta azalerakoa 5.500 gradutik gorakoa da.
‎Janari Segurtasunerako Britainia Handiko Food Standars Agency agentziak, dietako konposatu bromatu eta perfluoratuen mailari buruzko bi azterlanen emaitza eta adituen batzorde independente batek egindako ebaluazioa argitaratu berri ditu. Britainiarren dietan kutsatzaile kimiko horien kontsumo maila zein zen jakitea zuen helburu ikerketak, eta agerian uzten du elikagaietan konposatu horietatik aurkitutako kantitateak ez direla arriskutsuak osasunerako, jakina den arte.
‎Estatu Batuetako talde batek jakin du nola aktibatzen den zelulak biderkatzera eta tumore gaiztoak sortzera bultzatzen dituen proteina bat
‎Tomatea prestatzean, apar batekin zanpatuko dugu, bere zukuak askatu eta barazkiekin batera egosi dadin. Kozinatuta dagoela jakiten dugunean, puregailutik eta txinotik pasatzen da, eta saltsa gatzez eta gozotasunez prestatzen dugu, azidotasun pixka bat izaten baitu. Horretarako, azukre edo gozagarri pixka bat erabiliko dugu, baina beti kontuz, azidotasuna zuzendu besterik ez baita egin behar, saltsa ez gozatzearren.
‎Ezin dio begiratu, errepideari adi jarraitu behar duelako. Bat batean, autoa bakarrik doala iruditu zaio, bidea jakingo balu bezala. Orduan bururatu zaio, behin amestu zuen bezala, autoaren ihes hoditik ren hautsak irteten ariko direla.
‎Maite saiatu zen Lewisi azaltzen neska euskaldunak hangoak baino trebatuago zeudela, txosna askotan ibilitakoak zirela, Lewisek txosnak zer ziren jakin balu bezala. Maiterekin batera ezagutu zuen Nereak Lewis Oxforden.
‎Arraina nire sarean bildua zen. Haiek ere gauza jakintzat zuten euskaldunen artean arrunt guti zirela Kalbinoren dotrinen aldekoak, apez eta fraideen artean emakumea probatu gabeak baino bakanagoak.
‎Aspaldiko salbuespen batzuk eta Eiheralarreko erretore haragikoi horrena kenduta, Agerrek ez du inoiz esku artean izan bere hizkuntzan idatzitako fitsik, non ez den bere eskuak moldatua. Harriduraren ondotik jakin mina etorri da, berak jakintzat zituen gertakariak Migel Mailu eta Joanes Mailu delako horien begietatik berriturik. Eta hondar atalean eskandalua, izkribuaren egileak laidoak laidoari josi baititu Eliza egiazkoaren kontra.
‎Pasaporte faltsu baten bila gabiltzala jakiten badute, gureak egin du.
‎Aitaren hitzak entzuten nituen gogoari mailuka. Pasaporte faltsu baten atzetik gabiltzala jakiten badute, gureak egin du. Batez ere azkeneko hitzak entzuten nituen:
‎Nik baino lehenago, beste guraso talde batek jakin zuen zer zebiltzan ikastolan. Ni kaleratzeko asmotan zirela.
‎– Ikusi diat aitaren eskela, pena handiz ikusi ere. Hik ondo dakik zuen aita eta biok lagun handiak ginela, tailerretan elkarren ondoan beharrean hasi ginenetik. Jubilazioak, edo zahartzaroak, deitu egiok nahi bezala, nor bere etxe aurrean zuhaitz ihartu baten moduan jarri bagaitu ere...
2007
‎Baina atal honen hasieran ikusi dugun bezala, Konstituzioaren lehenengo tituluko II. kapituluaren bigarren atalaren barruan, 30 eta 31 artikuluetan, zehatz arautzen diren konstituzio eginbeharrez gain, testuan beste eginbehar batzuk ere aipatzen dira, atal horretatik kanpo, besteak beste: espainiarrek gaztelania jakiteko duten eginbeharra, «Espainiako estatuaren hizkuntza ofiziala» baita. Baina hori ez da eginbeharra soilik, jakiteko eginbeharra?
‎Ez nengoen ni memento lasai horietako batean. Labéguérie ipartar diputatuari esker jakina baikenuen egun haietantxe, Marcellin frantses barne ministroak ni Frantziatik kanporatzea erabakia zuela?
‎Eta hain justu aspaldiko lagunekin afaltzeko geratu zaren egunean jarri zaizu ezezko plantak egiten. Lagunekin zoazela jakingo balu bezala. Jeloskor, zure irteera atzeratu nahiko balu bezala.
‎Adibidez, elkarte asko daude arazoak dauzkatenak, gizartean lan egiten dutenak, erakundeek kasurik ere egiten ez dietenak.... Bigarren mailako? erakunde horiek guregana datozenean jakiten dugu, benetan, zer gertatzen ari den, hau da, bertsio ofizialaren beste aurpegia direlako. Beraz, erakunde horiekiko harremana landuz, informazioa etortzen zaizu, informaziokontrastatua.
‎· Azkenik, azalpenak argia behar du izan, narratio delakoa osatzen duten elementuek helburu jakina baitute: ulertzea ahalbidetzea.
‎Bi gobernuak ados jartzen ez diren bitartean ez da berrikusketarik egingo. Puntu hau izango da nabarmena aurreko Ekonomia Itunarekin alderatuta, honek iraupen jakina baitzuen. Baina, gorago ikusi denez, 2002ko Ekonomia Itunak baldintza hau ere jasotzen du eta beraz, biak parekaturik daude gaur egun.
‎Zientzia Ikerketen Kontseilu Goreneko (CSIC) talde batek jakin du oliba olio birjinak mikrobioen aurkako jarduera nabarmena duela Vitron, eta Helicobacter pylori bakterioak eragiten dituela urdaileko ultzera gehienak eta gastritis kroniko asko, munduko populazioaren erdia kutsatzen baitu.
‎Urtebete baino gehiago irauten badu, espezialistarengana joan behar da, dueluaren nahaste luzea duten pertsonek asaldura psikiatrikoak izaten baitituzte, hala nola depresio handia edo estres postraumatikoa. Duelu aurreratua Asko idatzi da hilzorian dagoen gaixoaren beharrez, baina zer gertatzen zaie gaixoaren senideei heriotza hurbil dagoela jakiten dutenean. Doluaren bilakaera kronologikoan, une eta fase zehatz batzuk daude, eta, berezitasuna dela eta, arreta berezia behar dute, hala nola aldez aurreko doluan (hil aurretik).
‎% 1ek erabaki zuen suntsitzea, inolako helbururik gabe, esperientzia pertsonal txarragatik, “ugalkortasun tratamendua lauza bat izan zelako eta erabat ahaztu nahi zutelako”. Enbrioiak beste bikote batzuei ez uzteko arrazoiek seme bat non dagoen ez jakitearekin zuten zerikusia. Batzuek, gainera, anai arreba biologikoen artean harremanak izateko aukera argudiatu zuten, haien ahaidetasuna ezagutu gabe.
‎Egoste prozesuan, tomateak eratze uraren zati handi bat galduko du. Kozinatuta dagoela jakiten dugunean, puregailu batekin txikitu eta, ondoren, iragazki txinatar batetik pasatu. Puregailuarekin txikitu beharrean biraketa handiko irabiagailu elektriko batekin egiten bada, airea sartuko dugu tomatean, eta, ondorioz, kolore gorri bereizgarria galduko du eta laranja bihurtuko da.
Jakiteko duzu Trapobaniako uhartea Iohan Apezaren eremutik eguzki sartzera duzula. Ontzi zaharrez joanez, hogeita hiru egun baino gehiago dituzu.
Jakiteko duzu Abxazeko erreinu horretan den Hanison probintzian mira handi bat ikus daitekeela. Probintzia horren itzuliaren egiteko bederen hiru egunen bidaia behar delarik.
‎Idi bat dute adoratzen eta bakoitzak urrezko eta zilarrezko idi ttipi bat du kopetan. Jakitekoa duzu biziki jende abilak direla; hortik, Sila deritzan bertze uhartea ez da urrun. Ez da leku atsegina.
‎Benetako axolagabea nintzen. Euskaldun zintzo plantako behar bezalako sano batek gauza horiek jakitekoak zituen. Kotxinos.
‎— Ez zakiat, eta hondarrean ontsa futitzen nauk, kamelu, kameleoi edo beste nahi tukan guziak, dakiana duk jendarmek altxatu dutela goizean goizik...
2008
‎Tamalez baina, bere historiaren sustrai eta ibileretan erabat ukatua izan den eta oraindik ere halaxe dagoen Ipar Euskal Herrian, bakan batzuek bakarrik dakite zerbait Agosti Xahoren kontura. Hego Euskal Herrian jende nabarmen gehiagok jakiterik badu pertsonaia historiko guztiz garrantzizko horretaz.
‎Bi komunitateek bi hizkuntzak jakingo balituzkete askoz hobe, baina horretarako borondate ona behar da. Euskaldunok hain puristak izateari utzi behar diogu, eta hau lurralde elebiduna izanda, bakoitzak esfortzua egin behar luke guztiz integratzen.
‎Oraingoz, behintzat, Espainiako hiri askotan, etxean kontsumitzen den urari dagokionez, aplikatzen ari dena blokekako prezioak dira: derrigorrezkotzat jotzen den oinarrizko kontsumoak prezio jakina du eta, hortik aurrerakoa erabiltzearren, tarifa igo egiten da
‎Heziketa estrategia moduan erabiltzen dira curriculum egokitzapenak; curriculuma bera doitu eta egokitzea da (programak, helburuak, edukiak, metodologia, jarduerak, ebaluazio irizpide eta prozedurak), premia jakinak dituen ikasle batentzat edo talde batentzat eskuragarriago gerta daitezen zenbait helburu eta eduki; eta ikusten bada curriculumean ageri den alderdiren bat iristea ezinezkoa dela ikaslearentzat, hori kentzeko aukera ere badago.
‎Horretarako, sailak egingo ditu elikadura ezaugarrien arabera, baina 2009ko urtarrilaren 19a arte egon dugu zain, Batzordeak ordurako jakinaraziko baitu zein baldintza berezi bete dituen elikagai bakoitzak edo elikagai multzo batek, ezaugarri osasungarri jakinak dituela adierazi ahal izateko.
‎Lehenago zegoen ikusmolde subjektibista gainditzeko asmoarekin, tributu arauak bete behar dituzten interes publikoak nabarmendu nahi dituzte autoreek. Horrela, egintza batzuk daude, baita elkarrekikotasunik gabeko egoerak ere (betebehar izaerako harremanetan gertatu aldera), guzti guztiek helburu jakina dutela, alegia, tributua eskuratzea. Eskuratze hori dakarren prozeduran zehar, betebehar ezberdinak, formazko eginbeharrak, administrazio ahalmenak eta subjektu ezberdinak izan daitezke, tributu batetik bestera ezberdinak direnak.
‎Bulegoko atea jo bezain laster entzun zen, aurrera? nahastezin bat, barrukoa aspalditik zain eta kanpoan nor zegoen jakin balu bezala.
‎Axalekoenak aga, > eta> (eta, beste maila batean, (t) eria) dira, nabar men: itur (ri) > hitz enborretik sortuak dira iturtza, > iturralde, > iturriaga> eta iturrieta, nork bere erabilera eremu jakina duelarik. Zenbaitetan, horrezaz gainera, atzizkiok konbinatu egiten dira elkarren artean.
‎Aniztasun eta multzo adierazle garbia izanik ere hainbatetan, ikusi berria dugun di> atzizkiak bezala azpi adiera bat baino gehiago du alde> atziz kiak edo morfema lexiko sortzaileak. Multzo adiera nagusi horren baitan azpi adiera jakinak ditu, batetik, eta multzo adierarik gabe ageri da zenbaite tan, bestetik. Aurreko puntuan di> atzizkia aztertu denean, bi azpi adiera berezi dituela ikusi da:
‎Garbi dago lau adieretatik hiruk multzo adie ra dutela berekin, partez edo osoz. Laugarrenak (zerrendako lehenak), aldiz, eraikin edo leku adiera jakina du. Zein adiera den zaharrago, eta zein berriago, on litzateke jakitea.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
jakin 624 (4,11)
Jakin 5 (0,03)
Lehen forma
jakina 78 (0,51)
jakinak 69 (0,45)
jakiten 66 (0,43)
jakin 58 (0,38)
jakingo 43 (0,28)
jakiteko 34 (0,22)
dakit 32 (0,21)
Badakit 20 (0,13)
jakitea 19 (0,13)
jakiteak 16 (0,11)
Jakiteko 13 (0,09)
badakit 13 (0,09)
badaki 9 (0,06)
daki 9 (0,06)
badakite 7 (0,05)
jakiterik 7 (0,05)
Badakigu 6 (0,04)
nekien 6 (0,04)
Badakizu 5 (0,03)
badakizue 5 (0,03)
dakigu 5 (0,03)
jakinen 5 (0,03)
jakinetan 5 (0,03)
badakigu 4 (0,03)
jakintzat 4 (0,03)
Banekien 3 (0,02)
Jakinek 3 (0,02)
dakite 3 (0,02)
genekien 3 (0,02)
jakinda 3 (0,02)
jakinez 3 (0,02)
jakizue 3 (0,02)
Badakizue 2 (0,01)
Bazakinat 2 (0,01)
Dakidana 2 (0,01)
Jakin 2 (0,01)
baitaki 2 (0,01)
bazakiat 2 (0,01)
bazekien 2 (0,01)
bazekiten 2 (0,01)
dakiana 2 (0,01)
dakitenak 2 (0,01)
dakizkizue 2 (0,01)
dakizu 2 (0,01)
jakinek 2 (0,01)
jakinekin 2 (0,01)
zekiat 2 (0,01)
zekiena 2 (0,01)
Badaki 1 (0,01)
Bazenekien 1 (0,01)
Dakigularik 1 (0,01)
Jakingo 1 (0,01)
Jakiteke 1 (0,01)
Jakitekoa 1 (0,01)
badakiela 1 (0,01)
badakigulako 1 (0,01)
badakiten arren 1 (0,01)
badakizkigu 1 (0,01)
badakizu 1 (0,01)
badakizuen 1 (0,01)
bagenekien 1 (0,01)
bahekien 1 (0,01)
baitakigu 1 (0,01)
baitakit 1 (0,01)
baitakite 1 (0,01)
bazekielako 1 (0,01)
bazenekiten 1 (0,01)
dakidalako 1 (0,01)
dakienak 1 (0,01)
dakigunari buruz 1 (0,01)
dakik 1 (0,01)
dakitena 1 (0,01)
dakitenek 1 (0,01)
dakitenentzat 1 (0,01)
dakizue 1 (0,01)
jakin gabe 1 (0,01)
jakinagoa 1 (0,01)
jakinari 1 (0,01)
jakindakorik 1 (0,01)
jakitearekin 1 (0,01)
jakitearren 1 (0,01)
jakitekoak 1 (0,01)
jakizu 1 (0,01)
zekiela 1 (0,01)
zekien 1 (0,01)
zekinat 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
jakin ukan aita 9 (0,06)
jakin ukan eskubide 9 (0,06)
jakin ukan helburu 9 (0,06)
jakin ukan garrantzi 8 (0,05)
jakin ukan bi 6 (0,04)
jakin ukan ere 6 (0,04)
jakin ukan bera 5 (0,03)
jakin ukan ez 5 (0,03)
jakin ukan etxe 4 (0,03)
jakin ukan gutxi 4 (0,03)
jakin ukan urte 4 (0,03)
jakin ukan zenbat 4 (0,03)
jakin ukan ama 3 (0,02)
jakin ukan berak 3 (0,02)
jakin ukan herri 3 (0,02)
jakin ukan mundu 3 (0,02)
jakin ukan zer 3 (0,02)
jakin ukan zerbait 3 (0,02)
jakin ukan ala 2 (0,01)
jakin ukan Antartika 2 (0,01)
jakin ukan arma 2 (0,01)
jakin ukan asmo 2 (0,01)
jakin ukan bat 2 (0,01)
jakin ukan beti 2 (0,01)
jakin ukan bide 2 (0,01)
jakin ukan Don 2 (0,01)
jakin ukan egon 2 (0,01)
jakin ukan egun 2 (0,01)
jakin ukan eredu 2 (0,01)
jakin ukan esan 2 (0,01)
jakin ukan euskal 2 (0,01)
jakin ukan ezen 2 (0,01)
jakin ukan gauza 2 (0,01)
jakin ukan gazte 2 (0,01)
jakin ukan giza 2 (0,01)
jakin ukan gogo 2 (0,01)
jakin ukan gogor 2 (0,01)
jakin ukan gu 2 (0,01)
jakin ukan hamarkada 2 (0,01)
jakin ukan harreman 2 (0,01)
jakin ukan hiru 2 (0,01)
jakin ukan hizkuntza 2 (0,01)
jakin ukan hori 2 (0,01)
jakin ukan ikasle 2 (0,01)
jakin ukan indar 2 (0,01)
jakin ukan izen 2 (0,01)
jakin ukan kasu 2 (0,01)
jakin ukan laguntza 2 (0,01)
jakin ukan lan 2 (0,01)
jakin ukan norbait 2 (0,01)
jakin ukan pertsona 2 (0,01)
jakin ukan pertsonaia 2 (0,01)
jakin ukan Pluton 2 (0,01)
jakin ukan proposamen 2 (0,01)
jakin ukan prozesu 2 (0,01)
jakin ukan sei 2 (0,01)
jakin ukan sendategi 2 (0,01)
jakin ukan zenbait 2 (0,01)
jakin ukan adierazi 1 (0,01)
jakin ukan agindu 1 (0,01)
jakin ukan aire 1 (0,01)
jakin ukan aitaren 1 (0,01)
jakin ukan aitorpen 1 (0,01)
jakin ukan alaba 1 (0,01)
jakin ukan Ana 1 (0,01)
jakin ukan antsietate 1 (0,01)
jakin ukan apustu 1 (0,01)
jakin ukan Araba 1 (0,01)
jakin ukan arbaso 1 (0,01)
jakin ukan ardatz 1 (0,01)
jakin ukan argumentu 1 (0,01)
jakin ukan Buruzagi 1 (0,01)
jakin ukan EE 1 (0,01)
jakin ukan Gernika 1 (0,01)
jakin ukan Hamilton 1 (0,01)
Jakin ukan iragan 1 (0,01)
Jakin ukan izen 1 (0,01)
Jakin ukan konpromiso 1 (0,01)
jakin ukan Marte 1 (0,01)
jakin ukan Piarres 1 (0,01)
Jakin ukan ukan 1 (0,01)
jakin ukan Zelenski 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia